tag:blogger.com,1999:blog-46177240232358996482023-11-16T09:41:34.701-08:00Αρχεία Ιστορίας (1940 - 1956)Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comBlogger33125tag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-33941822380858927622017-11-28T11:39:00.000-08:002017-11-28T11:39:08.811-08:00ΦΥΛΑΚΕΣ ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b>27 Νοέμβρη 1943: Οι 19 ήρωες των φυλακών «Χατζηκώστα»</b><br />
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhmfYWkME9ZvEf7ZYV-LuYHM2w6iKKORnG1c6fb0-HMlXuCcKyRMNoRbDbPMmwrCGeVg4pRit6JUEVGNpl8nns_Etbm6UKshAsa_p67DdJNDnTXJ18iyuKG7QjXxThrl8YH0ECx23Qq1v18/s1600/filakes-hatzikosta-19-iroes.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="244" data-original-width="400" height="195" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhmfYWkME9ZvEf7ZYV-LuYHM2w6iKKORnG1c6fb0-HMlXuCcKyRMNoRbDbPMmwrCGeVg4pRit6JUEVGNpl8nns_Etbm6UKshAsa_p67DdJNDnTXJ18iyuKG7QjXxThrl8YH0ECx23Qq1v18/s320/filakes-hatzikosta-19-iroes.jpg" width="320" /></a>Aπό το κάτεργο του «Χατζηκώστα» στην Αθήνα, πήραν 19 αγωνιστές για το εκτελεστικό απόσπασμα, το απόγευμα στις 27 Νοέμβρη 1943. Ο υπενωμοτάρχης Φραντζεσκάκης με χωροφύλακες, 5 Γερμανούς των Ες-Ες και το διερμηνέα άνοιξαν τις πόρτες και άρχισαν να φωνάζουν ονόματα. Το μακάβριο προσκλητήριο των μελλοθανάτων συνέχισε ο υποδιευθυντής Σημαιάκης, με την εποπτεία του διευθυντή των φυλακών που ονομαζόταν από σύμπτωση Χατζηκώστας και που πίεζε να κάνουν γρήγορα. Ανάμεσα στους 19 ήταν άρρωστοι, φυματικοί, ανάπηροι του Αλβανικού Έπους. Όλοι με το μέτωπο ψηλά βγήκαν από τα κελιά τους για να μπουν στη σιδερόφραχτη κλούβα, που περίμενε. Πέντε Γερμανοί και δεκαπέντε ταγματασφαλίτες επέβλεπαν τη μεταγωγή τους.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Οι φυματικοί από τα μπουντρούμια των Μεταξά – Γλύξμπουργκ, ο γιατρός Ανδρεόπουλος και ο Σκαρέας, στελέχη του ΚΚΕ, έκαναν αιμοπτύσεις. Από τον παράλυτο ανάπηρο του ελληνοϊταλικού πολέμου Διονύση Γονατά πήραν και πέταξαν πέρα το αναπηρικό καρότσι και τον άφησαν να σέρνεται στο λασπωμένο έδαφος. Οι τσολιάδες με θηριωδία ξεκόλλησαν τα</div>
<a name='more'></a> ξύλινα πόδια του επίσης ανάπηρου από την Αλβανία Ηλία Τζαμουράνη και τον πέταξαν μέσα στην κλούβα. Και η πομπή ξεκίνησε.<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Σ’ όλη τη διαδρομή το απαίσιο μουγκρητό της κλούβας καθώς περνούσε μέσα από τους δρόμους της Αθήνας ανακατώνονταν με τον αχό του Εθνικού Ύμνου που τραγουδούσαν οι μελλοθάνατοι.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Η εκτέλεση έγινε στο Γουδί, που ήταν το «Χαϊδάρι» των ταγμάτων ασφαλείας, τόπος βασανιστηρίων και θανάτωσης αγωνιστών σ’ όλη τη διάρκεια της κατοχής.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Πρώτοι εκτελέστηκαν οι: Ανδρεόπουλος, Σκαρέας, Πολυγιαννάκης, Μαρκάτος, Κοιλάκος, Γρηγοριάδης και οι ανάπηροι της Αλβανίας Τζαμουράνης και Γονατάς, πρόεδρος και γραμματέας αντίστοιχα των αναπήρων. Τους δύο τελευταίους που ήταν χωρίς πόδια, ο πρώτος και παράλυτος ο δεύτερος, για να τους στήσουν όρθιους μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα χρειάστηκε να τους σφηνώσουν ανάμεσα σε ξύλα, καρέκλες και πέτρες.</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Μετά από λίγα λεπτά εκτέλεσαν και τους άλλους 11. Ανάμεσά τους τον ενωμοτάρχη Γυφτάκη από τη Μερόπη Μεσσηνίας και το χωροφύλακα Καλαβέζιο από τα Σουδενά Καλαβρύτων, γιατί αρνήθηκαν «να ωμόσουν πίστιν και πειθαρχίαν εις τα διαταγάς» των κα-τακτητών. Δίνουμε παρακάτω, αυτούσια την ανακοίνωση του Γερμανού στρατηγού ΣΙΜΑΝΑ με την οποία διατάχθηκε η εκτέλεση των πατριωτών αγωνιστών, σε αντίποινα για το φόνο ταγματασφαλιτών και χωροφυλάκων που ήταν στην υπηρεσία των στρατευμάτων κατοχής.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Η ανακοίνωση δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» στο φύλλο της Κυριακής με ημερομηνία 28.11.1943 και έχει ως εξής:</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
«Μολονότι δια της ανακοινώσεώς μου της 16ης-10-43 έκαμα γνωστόν την λήψιν αυστηρότατων μέτρων εις περίπτωσιν καθ’ ην κομμουνιστικά και αναρχικά στοιχεία ήθελον εξακολουθήση να επιτίθενται κατά Ελληνικών αστυνομικών οργάνων, εν τούτοις συνέβησαν διάφοροι επιθέσεις τελευταίως καθ’ ας εφονεύθησαν ή ετραυματίσθησαν άνδρες της Ελληνικής αστυνομίας εκ μέρους κομμουνιστών. Ούτω εφονεύθη δια πυροβολισμού την 24-10-43 ο χωροφύλαξ Ευθυμιόπουλος. Εις Πάτρας εφονεύθη προ της οικίας του ο λοχαγός Αλεξόπουλος. Την 8-11-43 εφονεύθη πυροβοληθείς εις το χωρίον Δυρράχιον Πελοποννήσου ο λοχαγός Οικονομόπουλος. Την 9-11-43 εφονεύθησαν επίσης ο υπαξιωματικός της χωροφυλακής Φλογέρας και εις χωροφύλαξ εις Καλαμπάκαν. Την 18-11-43 ετραυματίσθη ο χωροφύλαξ Βελισσαρόπουλος. Είμαι διατεθειμένος να θέσω άνευ δισταγμού υπό την προστασίαν μου τους πατριωτικώς σκεπτομένους Έλλληνας, οι οποίοι όπως και ο Γερμανικός Στρατός αντιμετωπίζουν την κομμουνιστικήν τρομοκρατίαν και αγωνίζονται ούτω υπέρ των μοναδικών αξιών του Ευρωπαϊκού ως και του Ελληνικού πολιτισμού. Δι’ αυτό διέταξα ως αντίποινα δια τα τελευταία εγκλήματα τον τυφεκισμόν των κάτωθι κομμουνιστών:».</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
(Ακολουθούσαν τα ονοματεπώνυμα των παρακάτω πατριωτών – Μερικά στοιχεία των εκτελεσμένων συμπληρώθηκαν και από άλλες πηγές):</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΒΕΝΤΟΥΡΗΣ ΚΩΣΤΑΣ. Γεννήθηκε στην Κίμωλο, το 1917. Κάτοικος Αθήνας (οδός Πάδου 25).</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΠΕΤΡΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ. Από την Αταλάντη. Γεννήθηκε το 1911. Δημ. υπάλληλος. Κάτοικος Αθήνας.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΔΟΥΚΑΣ ή ΔΟΥΝΙΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ. Από την Αθήνα. Φοιτητής. Γεννήθηκε το 1923 (Αθήνα, Θησέως 7).</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ ΣΠΥΡΟΣ. Γεννήθηκε στην Πάτρα. Ρολογάς (Κάτοικος Αθήνας, οδός Τζαβέλα 6).</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΓΕΩΡΓΟΥΣΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ. Από το Θούριο. Γεννήθηκε το 1909. Κάτοικος Αθήνας (οδός Καρανίκα 15).</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΑΝΔΡΕΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ του Παναγ. Από τα Σουδενά Καλαβρύτων. Γιατρός. Στέλεχος του ΚΚΕ.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΓΟΝΑΤΑΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ του Αποστόλου. Δικηγόρος. Πρόεδρος του Συνδέσμου Αναπήρων Αλβανικού Μετώπου. Στέλεχος του ΚΚΕ. Κάτοικος Αθήνας.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΜΑΡΚΑΤΟΣ ή ΜΑΡΚΑΣΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ του Σπύρου. Από την Κεφαλλονιά. Μικροπωλητής.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΣΚΑΡΕΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ του Δημητρίου. Μέλος της ΕΠ της ΚΟΑ του ΚΚΕ. Παλιός εξόριστος στη Γαύδο. Από την Καλαμάτα. Τυπογράφος.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΤΖΑΜΟΥΡΑΝΗΣ ΗΛΙΑΣ του Γιώργου. Γραμματέας του Συνδέσμου Αναπήρων Αλβανικού Μετώπου. Στέλεχος του ΚΚΕ.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΓΥΦΤΑΚΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ του Θεοχάρη. Από τη Μερόπη Μεσσηνίας. Υπενωματάρχης. Διοικητής της φρουράς φυλακών «Χατζηκώστα».</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΓΙΑΤΡΑΣ ΑΝΤΩΝΗΣ του Δημητρίου. Από το Άργος. Επιπλοποιός. 37 χρόνων. Κάτοικος Αθήνας.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΚΑΑΑΒΡΕΖΟΣ ΝΙΚΟΣ του Δημητρίου. Από τα Σουδενά Καλαβρύτων.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΚΟΙΛΑΚΟΣ ΝΙΚΟΣ του Σταμάτη. Εργάτης. Από τον Πύργο. 35 χρόνων. Κάτοικος Αθήνας.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΚΑΠΑΤΟΣ ΣΠΥΡΟΣ του Γεράσιμου. Εργάτης. Από την Κεφαλλονιά. 31 χρόνων. Κάτοικος Πειραιά.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΣΤΡΑΓΚΑΣ ή ΣΤΡΑΓΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Δημητρίου. Κάτοικος Πειραιά.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΤΣΙΛΙΒΟΣ ή ΣΑΛΙΒΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ του Γιώργου. Από την Κρήτη. Στέλεχος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ. Ανάπηρος του ελληνοϊταλικού πολέμου.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ του Δημητρίου. Δημόσιος υπάλληλος. 34 χρόνων. Καταγόταν από τη Σμύρνη. Κάτοικος Αθήνας.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΠΟΛΥΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ του Γιάννη. Τραπεζικός υπάλληλος. 34 χρόνων. Από την Αθήνα.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Και η ανακοίνωση έκλεινε με την ημερομηνία και την υπογραφή του αξιωματικού αρχιδήμιου: «Αθήναι, τη 27 Νοεμβρίου 1943. Ο ανώτατος αρχηγός Ταγμάτων Ασφαλείας και Αστυνομίας της Ελλάδος. Υπογραφή. ΣΙΜΑΝΑ. Διοικητής ταξιαρχίας Ες-Ες και αντιστράτηγος των οπλισμένων Ταγμάτων Ασφαλείας».</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Έτσι άλλοι 19 ήρωες αγωνιστές έδωσαν το αίμα τους για την λευτεριά του λαού και της πατρίδας. Έπεσαν για να ανθίσει στη χώρα μας και πάλι η ζωή.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Στις 27 Νοέμβρη 1943, οι κρατούμενοι αγωνιστές στις φυλακές «Χατζηκώστα» και μετά την εκτέλεση των 19, συνέχισαν την απεργία πείνας, που είχαν αρχίσει από μέρες.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Τη μέρα εκείνη ο θηριώδης διευθυντής Χατζηκώστας, διέταξε τη φρουρά να μπει στα κελιά των κρατουμένων και χρησιμοποιώντας βία, να τους αναγκάσει, έστω και πυροβολώντας εναντίον τους, να διακόψουν την απεργία πείνας. Η φρουρά αρνήθηκε να υπακούσει και τότε ο ίδιος ο Χατζηκώστας που οπλοφορούσε τράβηξε πιστόλι και σκότωσε «εν ψυχρώ» δύο κρατούμενους. Ο ένας ονομαζόταν ΜΑΛΛΙΑΡΗΣ (;). Του άλλου δεν έγινε γνωστό κανένα στοιχείο.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Την ίδια μέρα, 27 Νοέμβρη 1943, οι ταγματασφαλίτες πήραν επίσης από την απομόνωση των φυλακών «Χατζηκώστα» που ήταν στο υπόγειο, άλλους 4 ανάπηρους της Αλβανίας και τους εκτέλεσαν χωριστά.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Αυτοί ήταν οι:</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ</div>
<div style="text-align: justify;">
ΔΟΥΒΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ</div>
<div style="text-align: justify;">
ΣΑΒΟΥΛΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ και</div>
<div style="text-align: justify;">
ΦΟΥΣΚΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Πριν από την εκτέλεσή τους πρόλαβαν και έγραψαν στους τοίχους του υπογείου των φυλακών «Χατζηκώστα» που κρατούνταν τα εξής: «Ανδρικόπουλος Δημ. – Σαβουλίδης Γιάννης – Δούβης Γιώργος – Φουσκάκης Γιώργος, ανάπηροι. Μας πάνε για εκτέλεση». Σ’ άλλα σημεία έγραφαν: «Έτσι αμείβει η πατρίς τους ήρωές της, αναπήρους!». «Πατρίδα είναι οι δωσίλογοι ή το χώμα που υπερασπιστήκαμε και ποτίσαμε με το αίμα μας;». Από τα λόγια τους αυτά στον τοίχο της φυλακής έγινε γνωστή και η εκτέλεσή τους γιατί κανείς δεν την αντιλήφθηκε. Τέτοια μέτρα μυστικότητας είχαν πάρει.</div>
<br />
<a href="http://kokkinosfakelos.blogspot.gr/2017/11/27-1943-19.html" target="_blank">ΠΗΓΗ</a></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-37418128114089702352014-10-13T13:40:00.001-07:002014-10-13T14:10:28.227-07:00Το Μπλόκο του Βύρωνα<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0_VjCCpdvnZFa3dYnoG_mLouXdO7UpDeh7FomVTxt69ompvZy0DnidhlGxT3v4sts5OjeRFUIQWUucUc3Pz_EmdUR_3Ul3ktg4qHRzXDATjvN00u9hRSwQurjCYWOydW3921aCblEbFqx/s1600/%CE%BB%CE%AE%CF%88%CE%B7.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0_VjCCpdvnZFa3dYnoG_mLouXdO7UpDeh7FomVTxt69ompvZy0DnidhlGxT3v4sts5OjeRFUIQWUucUc3Pz_EmdUR_3Ul3ktg4qHRzXDATjvN00u9hRSwQurjCYWOydW3921aCblEbFqx/s1600/%CE%BB%CE%AE%CF%88%CE%B7.jpg" height="400" width="262" /></a><br />
<i>Ω!!! Τώρα πια δεν είμαστε οι ανήμποροι κι οι αδύναμοι</i><br />
<i>κι ούτε ένα σφίξιμο κανείς δε νιώθει στην καρδιά του.</i><br />
<i>Γυρτός κανείς, δειλός κανείς, μονάχα ψηλομέτωποι,</i><br />
<i>αγέρωχοι, ανοίγουμε τα κάστρα του θανάτου.</i><br />
(Κώστας Γιαννόπουλος)<br />
<br />
<br />
<b><u><span style="color: red;">Μαρτυρία:</span></u></b><br />
7 Αυγούστου 1944<br />
<div style="text-align: justify;">
Εκείνη τη Δευτέρα, 2 απ’ το μεσημέρι, ακούστηκαν στη συνοικία μας ολούθε τα χουνιά: «Προσοχή προσοχή! Φτάνουν οι Γερμανοί απ’ το Παγκράτι! Όλοι οι άντρες κρυφτήτε! Σας φρουρεί ο ΕΛΑΣ!». Ο ΕΛΑΣ μας φρουρούσε με τις 5 αραβίδες του και τα 2 αυτόματα, κ’ έτσι 4 1)2 χιλιάδες Βυρωνιώτες κατάφεραν να διαφύγουνε τριγύρω. Φτάνουν οι Γερμανοί. Τηλεφωνούν για ενίσχυση, καταφθάνει ο <span style="text-align: left;">λοχαγός Τριαντάφυλλος Κοτζαμάνης με το λόχο του, χωροφύλακες, παπαγιώργηδες, μπουραντάδες, και πίσω αλαφιασμένοι χίτες με γερμανική στολή ΕΣ-ΕΣ οι περισσότεροι.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ξεχύνονται στους δρόμους με πυροβολισμούς, σέρνουν τους άντρες απ’ τα μαλλιά απ’ τα σπίτια, χτυπώντας με υποκοπάνους και κλωτσιές. Ένας νέος δεν τους ακολουθεί, τον σκοτώνουν στην πλατεία αγ. Λαζάρου. Μαζεύουν πεντακόσους πούμειναν, τους<br />
<a name='more'></a> συγκεντρώνουν σ’ εκατό 5άδες, τους λένε πως θα τους σκοτώσουν γιατί τραυματίστηκε στο χέρι ένας γερμανός. Πετιούνται δυο λεβέντες επονίτες και φωνάζουν: «Είμαστε κομουνιστές κι’ εμείς τον τραυματίσαμε, σκοτώστε εμάς, οι άλλοι είνε αθώοι». Ο γερμανός τους περιφέρει στις 5άδες να υποδείξουν κι’ λαλλους μα δεν υπόδειξαν κανέναν και τους σκοτώνει εκεί μπροστά και πολλοί ραντιστήκανε απ’ το αίμα τους. ξεχωρίζει άλλους 10, τους παραδίνει στον Γκοτζαμάνη, αυτός τους στήνει σ’ έναν τοίχο, οδός Σμύρνης αριθ. 10, όπου σήμερα ακόμα φαίνουνται οι τρύπες της εχτέλεσης. Ένας μελλοθάνατος μιας βδομάδος πηδά τη μάντρα να γλυτώσει, ένας τσολιάς τον κυνηγά, τον τραυματίζει, τον αποτελειώνει πληγωμένο επί τόπου, και γελαστός γυρίζει να πάρει θέση στο εχτελεστικό απόσπασμα. Το παράγγελμα δόθηκε απ’ τον Γκοτζαμάνη.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Φύγανε τα σκυλιά παίρνοντας τους 487 ομήρους. Τότε μέσα απ’ τα πτώματα ξετρυπώνει ένα παιδί 15 χρονών κι’ εφώναξε: «Εγώ είμαι ζωντανός, εγώ είμαι ζωντανός!» κι’ έτρεχε με πεταμένα τα μάτια εδώ εκεί, προσπαθώντας να τρυπώσει για να μην τον ξανασκοτώσουν. Είταν αλήθεια ζωντανός, αλλά όμως ετρελάθηκε. Ο πατέρας του ήταν με τους ομήρους. Τώρα νύχτωσε πια και μες στο πηχτό σκότος άκουγες ένα θρήνο, ένα φοβερό μοιρολόι από χιλιάδες στόματα. Γυναίκες πεντακόσιων οικογενειών κλαίγανε τους χαμένους τους.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Πέρα απ’ το Βύρωνα, προς το Παγκράτι, την ίδια ώρα έσβυνε απομακρένοντας το ξένιαστο τραγούδι των τσολιάδων. Είχαν τελειώσει ευσυνείδητα το μεροκάματό τους της 7ης Αυγούστου του 1944.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Έτσι έγινε το «μπλόκο του Βύρωνα», που θα τόχετε ακούσει. Η πένα δεν τα περιγράφει όπως πρέπει, αλλά τα καταλαβαίνουν και κλαίνε όλες οι ανθρώπινες καρδιές του κόσμου.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
ΜΕΛΠΩ ΑΞΙΩΤΗ</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
(Το κείμενο είναι από τη μπροσούρα «ΕΑΜ – Ανατολικές συνοικίες της Αθήνας 1941-1945», έκδοση του 6ου τομέα του ΕΑΜ Αθήνας, 1945.</div>
<div style="text-align: justify;">
ΠΗΓΗ: Οικοδόμος)<br />
<br />
Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του<b> ΙΘ” Αστυνομικού Τμήματος Βύρωνα</b>: «<i>Την 7/8/1944 και ώραν 17.40 γερμανικά αυτοκίνητα (2) πλήρη στρατιωτών διερχόμενα εκ της αγοράς Βύρωνος εδέχθησαν ριπή πολυβόλου παρ” Εαμίτου και ετραυματίσθησαν εις Γερμανός αξιωματικός και εις στρατιώτης, μετ΄ολίγον κατέφθασε ισχυρά γερμανική δύναμις ήτις διέταξε τη συγκέντρωση απάντων των ανδρών του συνοικισμού εις την πλατείαν Σμύρνης όπου συνεκεντρώθησαν 1.000 άνδρες. Παρέλαβε 10 αδιακρίτως εκ των συγκεντρωθέντων και τους εξετέλεσαν επιτόπου, άλλους δε 600 άνδρας τους μετέφερον εις Χαϊδάρι και εκείθεν τους μετέφερον εις Γερμανίαν</i>».<br />
<br />
<br />
Η αναφορά της αστυνομίας όμως δεν περιλαμβάνει τον <b>11ο ήρωα</b> εκείνης της μέρας. Ήταν ο 20χρονος ΕΠΟΝίτης, φοιτητής του Πολυτεχνείου και γραμματέας της ΕΠΟΝ Ζωγράφου, <b>Παναγιώτης Κασσιμάτης</b>, που ενώ βρέθηκε τυχαία στο σημείο του μπλόκου, βλέποντας αποφασισμένο τον Γερμανό αξιωματικό να εκτελέσει τα 10 παλικάρια μπήκε μπροστά και πήρε εκείνος την ευθύνη επάνω του προκειμένου να γλιτώσει τους άλλους 10. «<i><span style="color: blue;">Σταματήστε, φονιάδες. Εγώ σκότωσα τον αξιωματικό σας. Εμένα να σκοτώσετε</span></i>».<br />
Ο Γερμανός αξιωματικός, που είχε δώσει και τον λόγο της στρατιωτικής του τιμής πως αν παρουσιαστεί ο ένοχος θα άφηνε τους μελλοθάνατους ελεύθερους, τον εκτέλεσε απλά πρώτο. Στη συνέχεια ζήτησε απ” τον <b>Ιάκωβο Μερκουριάδη</b> να μιλήσει γιατί θα είχε την τύχη του Κασσιμάτη. Εκείνος απάντησε: «<i><span style="color: blue;">Αφού αυτός δεν φοβήθηκε το πιστόλι γιατί να φοβηθώ εγώ;</span></i>». Λίγο αργότερα τα 11 παλικάρια ήταν νεκρά.<br />
<br />
<br />
Μια μαρμάρινη στήλη στο σημείο θυμίζει σε όσους το έζησαν και γνωρίζει σε όσους δεν τους το “μαθε ποτέ κανείς ότι στο σημείο εκείνο στις 7 Αυγούστου του 1944 εκτελέστηκαν οι:<br />
<br />
<br />
1 Μυλωνάς Λευτέρης – ετών 22,<br />
2 Kαλαμούτης Γιώργος – ετών 22,<br />
3 Μουρίκης Κώστας – ετών 19,<br />
4 Καϊσέρογλου Ιορδάνης – ετών 17,<br />
5 Χατζηιωάνου Ιπποκράτης – ετών 23,<br />
6 Μερκουριάδης Ιάκωβος – ετών 18,<br />
7 Κλειδάς Γιώργος – ετών 35,<br />
8 Κασιμάτης Παναγιώτης – ετών 20,<br />
9 Καλαϊτζής Βαγγέλης – ετών 25,<br />
10 Διαμαντόπουλος Γιώργος – ετών 25,<br />
11 Καπίτσικας Μανώλης – ετών 18.<br />
<br />
<br />
Την ώρα που συνέβαιναν όλα αυτά, όλοι άκουγαν <b>τη μάχη που έδινε η ομάδα του Κολλημένου</b> στη Νεράιδα, στο τέρμα της Α. Κοραή που αρχίζει απ” του Μοργκεντάου. Οι ριπές από τα αυτόματα και τις χειροβομβίδες έπεφταν για να σπάσει ο κλοιός των ταγματασφαλιτών και να διαφύγουν. Όμως δεν τα κατάφεραν τελικά γιατί οι γερμανοτσολιάδες ήταν περισσότεροι και είχαν βαρύτερο οπλισμό. Οι 600 συλληφθέντες του μπλόκου κατέληξαν στο Χαϊδάρι κι από κει οι περισσότεροι οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας.<br />
<br />
Σε όλες τις περιπτώσεις των μπλόκων, όσοι προλάβαιναν να διαφύγουν το έκαναν. Τακτική των ΕΑΜικών οργανώσεων ήταν όταν υπήρχε πληροφορία για επικείμενο μπλόκο να απομακρύνονται οι κάτοικοι. Το ίδιο έγινε και στον Βύρωνα όπου ο ΕΠΟΝίτης <b>Θόδωρος Κυριακίδης </b>καλούσε τους κατοίκους να μην υποκύψουν στις απειλές των Γερμανών αλλά να φύγουν προς τα βουνά. Πράγματι στο μπλόκο του Βύρωνα οι χαράδρες και οι σπηλιές του Υμηττού είχαν γεμίσει κόσμο. Ο Βύρωνας άδειασε και από στελέχη, αφού περίπου 70 μαχητές από το ΙΙ/2 Τάγμα του ΕΛΑΣ και ομάδες της Πολιτοφυλακής κατέφυγαν προσωρινά στο Κατσιπόδι και το Δουργούτι.<br />
<div>
<br /></div>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-60588557931095995672014-10-02T15:05:00.001-07:002014-10-02T15:05:17.999-07:0010 Ιουνίου 1944: Η σφαγή στο Δίστομο<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi572KRnaoxVKUBRS0Ydhj-EikP5sUjycfUnwF2WtAqVFwtau_NtlyRsoYg_Pv8XS1v2_jre0eHb4xxQAewHuzxN_KtmE3xh4uskgs080CGd8JwK-K4s8L7Jcs8kVe60FWX_sYd3qhxFzQa/s1600/ceb4ceb9cf83cf84cebfcebccebf-31.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi572KRnaoxVKUBRS0Ydhj-EikP5sUjycfUnwF2WtAqVFwtau_NtlyRsoYg_Pv8XS1v2_jre0eHb4xxQAewHuzxN_KtmE3xh4uskgs080CGd8JwK-K4s8L7Jcs8kVe60FWX_sYd3qhxFzQa/s1600/ceb4ceb9cf83cf84cebfcebccebf-31.jpg" height="320" width="241" /></a><i>Εδώ 'ναι το πικρό το χώμα του Διστόμου</i><br />
<i>ω, εσύ διαβάτη, όπου πατήσεις να προσέχεις.</i><br />
<i>Εδώ πονά η σιωπή, πονάει κι η πέτρα κάθε δρόμου</i><br />
<i>κι απ' τη θυσία και τη σκληρότητα του ανθρώπου.</i><br />
<b><span style="color: blue;">Γιάννης Ρίτσος</span></b><br />
<br />
Όταν η κτηνωδία "βαφτίζεται" καθήκον, όταν ο "θρίαμβος" του ναζισμού στηρίζεται σε ολοκαυτώματα και ξεκλήρισμα άμαχου πληθυσμού, τότε "γεννιούνται" τραγωδίες σαν και αυτές του Δίστομου.<br />
<b>ΕΚΕΙΝΗ</b> την ημέρα το ξακουστό κεφαλοχώρι, κολύμπησε στο αίμα. Τα κορμιά, άψυχα, "στρωμένα" στους δρόμους. Βυζανιάρικα λογχισμένα και τσαλαπατημένα, γυναίκες με ανοιχτές κοιλιές, κοπέλες με ρούχα ξεσκισμένα που προδίδουν βιασμό και με κομμένα στήθια, ακόμα και πράξεις νεκροφιλίας... Φοβερές εικόνες, που όσοι τις βίωσαν έχουν αποτυπωθεί για πάντα στο μυαλό και την ψυχή τους...<br />
Το Σάββατο 10 Ιούνη δεν είναι σαν και τ' άλλα. Το χωριό κάνει μια διακοπή στα θερίσματα και τις άλλες δουλιές του κάμπου. Το χωριό ολόκληρο την Κυριακή έχει το μνημόσυνο για τα πέντε παλικάρια του χωριού τους που τα χτύπησαν αναίτια οι Γερμανοί, καθώς έβοσκαν αμέριμνα τα κοπάδια τους. Οι δολοφόνοι με τα πολυβόλα τους χτύπησαν τους βοσκούς, νέα παιδιά. Το έγκλημα συντάραξε το χωριό και την περιοχή ολόκληρη.<br />
<b>ΑΛΛΑ</b> τα σχέδια των χιτλερικών είναι ευρύτερα. Με τις δυνάμεις που έχουν στη Λιβαδειά και στην Αμφισσα και με τους ταγματασφαλίτες βοηθούς, σχεδιάζουν να δώσουν ένα δυνατό τρομοκρατικό χτύπημα. Ετσι υπολογίζουν πως θα πλήξουν τις αντάρτικες δυνάμεις του ΕΛΑΣ, που έχουν γίνει ο εφιάλτης τους.<br />
<b>ΟΙ ΦΑΛΑΓΓΕΣ</b> των Γερμανών το πρωί του Σαββάτου παίρνουν το δρόμο για το Δίστομο. Καθώς<br />
<a name='more'></a> προχωρούν για το χωριό, δεν αφήνουν τίποτε ζωντανό στο πέρασμά τους. Ανθρωποι και ζώα δέχονται μέσα στα χωράφια τους καταιγισμό πυρός από τα καμιόνια που οδεύουν προς το χωριό τους.<br />
<b>ΠΡΙΝ</b> καλά - καλά μπουν στο Δίστομο, ο πρόλογος του μεγάλου εγκλήματος έχει γραφτεί. Η τραγωδία θα συνεχιστεί ολοήμερη στο χωριό, που θα ζήσει μια μαρτυρική μέρα. Διακόσιοι είκοσι οι σκοτωμένοι μέσα στο χωριό.<br />
<b>ΕΝΑΣ</b> Ρουμελιώτης ΕΑΜίτης αγωνιστής, ο ιστορικός Τάκης Λάππας, θα δώσει με την πένα του και με την καρδιά του αυτό το ανείπωτο όργιο που έζησε το χωριό το μαρτυρικό εκείνο Σάββατο. Μόλις η είδηση το ίδιο βράδυ έφθασε στην Αθήνα, μαζί με τις πρώτες βοήθειες που προωθήθηκαν στο χωριό, έγινε κι η πρώτη καταγραφή για την ανείπωτη τραγωδία του χωριού, που είναι συγκλονιστική, ειδικά στις λεπτομέρειές της.<br />
<b>ΟΙ ΔΙΣΤΟΜΙΤΕΣ</b> που ξέφυγαν από τον κλοιό, που οι Γερμανοί είχαν στήσει γύρω από το χωριό (μια δίοδος έμεινε ανοιχτή κι απ' αυτήν μπόρεσαν να ξεφύγουν), όταν αργά τη νύχτα τόλμησαν να γλιστρήσουν στο χωριό τους, ήταν απίστευτο αυτό που συνάντησαν στα σπίτια τους, με τους δικούς τους άγρια δολοφονημένους να κολυμπούν στα αίματα.<br />
<b>ΘΥΜΑΜΑΙ</b> πως μερικούς μήνες πρωτύτερα, σε μια σύσκεψη που είχαν ΕΑΜίτες λογοτέχνες, συγγραφείς, ιστορικοί, ο σοφός και ακούραστος ιστορικός Γιάννης Κορδάτος στη συζήτηση πάνω είχε πει χαρακτηριστικά στον γνωστό και φίλο του Τάκη Λάππα: «Συναγωνιστή Τάκη, ζούμε σε μια μεγάλη εποχή, ο λαός μας γράφει καινούριο Εικοσιένα».<br />
<br />
<b><span style="color: red; font-size: large;">Αφηγήσεις για τη Σφαγή του Διστόμου</span></b><br />
<br />
Η <b><span style="color: blue;">Παναγούλα Σκούτα</span></b> (το γένος Μαλάμου) 13 χρονών τότε, αφηγείται :<br />
<br />
«Την ημέρα της σφαγής από το πρωί κουβαλούσαμε σανό με τον πατέρα μου. Οι Γερμανοί με μια μεγάλη φάλαγγα αυτοκινήτων έφτασαν πριν το μεσημέρι. Θυμάμαι πως έπιαναν το δρόμο Λιβαδειάς από λεύκες Καραστάμου (σήμερα αλευρόμυλος) ως το δικό μας σπίτι (μπροστά στο μνημείο της Δημαρχίας). Οι στρατιώτες περιφέρονταν γύρω από τα φορτηγά δίχως να χρησιμοποιούν τα όπλα τους. Ο πατέρας μου με έστειλε με την μικρότερη αδελφή μου Λουκία, εφτά χρονών, για κρεμμύδια σ’ ένα χωράφι μας έξω από το χωριό. Στο γυρισμό βλέπω στο φυλάκιο του λόφου Κούλια τρεις Γερμανούς φρουρούς με τα όπλα προτεταμένα Ακούω να πέφτει μια ριπή δίχως να καταλάβω καλά – καλά και αμέσως δίπλα στο χωματόδρομο που βαδίζαμε σηκώθηκε κουρνιαχτός από το ανεμοβολητό των βλημάτων.<br />
<br />
Φτάσαμε στο σπίτι μας και βλέπω μπαίνοντας στην αυλόπορτα να κάθονται στο μπαλκόνι ο πατέρας μου και γύρω του κατάχαμα και στα σκαλιά δέκα με δεκαπέντε γυναίκες. Σε κάποια στιγμή ύστερα από το μεσημέρι ακούσαμε πυροβολισμούς από την τοποθεσία αγία Ειρήνη προς το Στείρι όπου είχαν τραβήξει τα μπροστινά αυτοκίνητα της γερμανικής φάλαγγας. Τότε ο πατέρας μου είπε στις γυναίκες : «Φαίνεται πως έχουν πιάσει μάχη οι αντάρτες με τους Γερμανούς. Δεν σηκώνεστε να πάτε στα σπίτια σας μήπως μας δουν πολλούς και μας ενοχοποιήσουν;». Οι γυναίκες απάντησαν όλες μαζί τρομαγμένες : «Μπάρμπα Σπύρο εμείς ήρθαμε δω για να είμαστε πιο ασφαλισμένες. Δεν θέλουμε να πάμε σπίτια μας». Και δεν το κούνησε καμιά. Μόνο η Παναγιού Σκούτα θύμωσε κι έφυγε. Αργότερα μάθαμε πως δεν τη σκότωσαν οι Γερμανοί. Γλίτωσε.<br />
<br />
Σε λίγο βλέπουμε ένα τζιπ με τραυματία να φεύγει προς τη Λιβαδειά. Οι Γερμανοί της σταματημένης φάλαγγας που ως εκείνη την ώρα ήταν ήσυχοι, άρχισαν να ανακατεύονται, να αγριεύουν, να δίνουν συνθήματα ο ένας στον άλλον και να κινούνται απειλητικοί. Τότε ο πατέρας μου μας προέτρεψε να κατεβούμε στο κατώι, να κλειστούμε και να περιμένουμε. Κατεβήκαμε κι αμπαρωθήκαμε. Έφταναν ουρλιαχτά, άγριες κραυγές, πυροβολισμοί από τα διπλανά Καλαματέϊκα σπίτια. Η αγωνία άρχισε να γίνεται τρόμος. Μερικές γυναίκες κρύφτηκαν πλάι στα βαρέλια, άλλες στις γωνιές στις λαδίκες. Βάλαμε και τον πρόσθετο σύρτη – μάνταλο στην πόρτα. Έπεσε μια θανατερή ησυχία. Κάποια στιγμή ακούμε στην αυλή τη φωνή, τη στριγκλιά ενός γειτονόπουλου, του Λουκά του Παπανικολάου να ζητάει βοήθεια : «Ωχ μπάρμπα Σπύρο, σώσε με!». Έκλαιγε και φώναζε. Ο πατέρας μου μόλις κατεβήκαμε στο κατώι είχε βάλει τυρί και αυγά σε βαθύ πιάτο και κρασί σε κανάτι για να τα έχει ως φίλεμα για τους Γερμανούς αν τυχόν και έρχονταν. Μόλις άκουσε τη φωνή του Λουκά μου λέει : «Παναγούλα φέρε τα τρόφιμα». Άνοιξε την πόρτα και βλέπουμε τον Λουκά Παπανικολάου να τρέχει κλαίγοντας και κρατώντας τον πληγωμένο του λαιμό και πίσω του ένα κοντό Γερμανό στρατιώτη με όπλο στη μασχάλη να τον κυνηγάει. Εμείς, ο πατέρας μου με το κρασί και τα ποτήρια, εγώ με τα τρόφιμα στα χέρια προχωρήσαμε στην αυλή ως τη μέση που ήταν το πηγάδι. Ο πατέρας μου σηκώνει τα χέρια φιλικά και φωνάζει για να καταπραΰνει τον Γερμανό : «γκουτ μπόϋ» - εννοώντας το τραυματισμένο παιδί. Ο Γερμανός όμως άγριος έκαμε νόημα να μπούμε στο κατώι, γρύλισε ένα «καπούτ» και αρνήθηκε τις προσφορές μας. Εμείς υπακούσαμε. Μόλις πατήσαμε μέσα ορθώθηκε μπροστά στην πόρτα, έφερε καταπάνω μας το όπλο και με μια συνεχόμενη ριπή άρχισε να σκορπίζει το θάνατο πυροβολώντας ολόπαντα. Τα πρώτα βλήματα πήραν κατάστηθα τον πατέρα μου που πέφτοντας και ξεψυχώντας σπάραζε : «Ωχ παιδιά μου! Σώστε με!». Άρχισαν να πέφτουν τα σώματα των γυναικών. Άλλες πάσχιζαν να χωθούν πίσω από τα βαρέλια, άλλες σε λαδίκες και γούρνες. Αφού όλα τα σώματα σωριάστηκαν το ένα πάνω στο άλλο, ο Γερμανός κατεβαίνει και κοιτάει και σκουντάει έναν – έναν γρυλίζοντας για να δει αν είναι σκοτωμένοι και ρίχνει χαριστικές βολές. Το κατώι είχε μια κολώνα στη μέση, Πρώτος έπεσε και σωριάστηκε σ’ αυτήν ο πατέρας μου Σπύρος Μαλάμος 67 χρονών. Ύστερα η Μαρία Λάμπρου 50 χρονών. Η Μαριέττα Φιλίππου, γύρω στα 30. Ήταν έγκυος και μαζί της σφάδαζε και το παιδί στην κοιλιά. Ο ανηψιός μου Στάθης Σταθάς, γιος της αδερφής μου Γιαννούλας, 5 χρονών. Οι γάμπες του ήταν σχισμένες, χαραγμένες όπως σχίζουμε τις μπριζόλες και το κρέας του χυνόταν άσπρο στο χώμα. Η Δήμητρα Μαλάμου, 38 χρονών, με το γιο της Γιάννη, 8 χρονών, καθισμένη σε γούρνα όπου βάζαμε βυτίνα λαδιού με κομμένο σαν με λεπίδα το καύκαλό της και τα μυαλά της χυμένα στους ώμους σαν από μια γεμισμένη κούπα, και στον πανέμορφο λαιμό της. Δεν ξέρω αλλά κρατήσαμε την ανάσα μας τόσο όσο δεν αντέχει ανθρώπινος οργανισμός. Αυτός συνέχιζε να μας κλωτσάει όπως τα σφαχτά γρυλίζοντας «Έϊ, έϊ» για να δει αν έχει μείνει κανένας ζωντανός. Μέσα σ’ αυτή την αβάσταχτη νέκρα πήγε κι έβγαλε τις κάνουλες από τα βαρέλια του κρασιού. Άρχισε με βουή και φουρφουρητό να χύνεται το κρασί. Φυσούσε το κρασί κι ο ήχος του ο φριχτός γέμισε το κατώι. Ενώθηκε το κρασί με το αίμα των σκοτωμένων και έγινε μια θάλασσα αίματος κα, κρασιού, μια πηχτή κρέμα που πάνω της έπλεαν πτώματα και σερνόμαστε μωροζώντανοι.<br />
<br />
Ο Γερμανός διασκέλισε κι ανέβηκε στο πάνω σπίτι. Άκουσα ποδοβολητά και ύστερα κατέβηκε και έφυγε φαίνεται. Η μια από τις δυο αδερφάδες μου τις μεγαλύτερες η Γεωργία Αγαπίδου, βρισκόταν τραυματισμένη και καθώς κρύωναν τα τραύματα άρχισε να σκούζει. Είχε σκύψει σ’ ένα καδούλι για να γλιτώσει τις ριπές και την είχε γαζώσει ο Γερμανός στον αγκώνα και στο δεξί γοφό. Σηκώνομαι και με δυσκολία την βγάζω στην αυλή. Βλέπω τη φοράδα μας σκοτωμένη και μια στοίβα κλήματα λαμπαδιασμένα, να βουίζει η φωτιά, να έχει αρπάξει ο φούρνος και οι φλόγες ν’ απειλούν το σπίτι. Η αδερφή μου έσκουζε γιατί τα κρέατά της κρέμονταν από χέρια και γοφούς και δεν μπορούσε να κρατήσει από τους πόνους. Δεν είχα βοήθεια από κανέναν. Μου λέει: «πάρε τον κουβά και σβήσε την φωτιά να μην καεί το σπίτι». Πήρα κι έβγαλα νερό απ’ το πηγάδι μας κι έσβησα τη φωτιά στο φούρνο αλλά όχι και στο παρακάτω χαγιάτι της αυλής. Ανέβηκα στο μπαλκόνι μας και είδα να καίγεται το σπίτι του Χαράλαμπου Σφουντούρη – Πασχούλη. Αργότερα μάθαμε πως κάηκε μέσα το αντρόγυνο. Από το μπαλκόνι βλέπω στην αυλή των Καλαματέων σκοτωμένα τα ζώα και όλη την οικογένεια του Λουκά Σταύρου που ξεκληρίστηκε – πέντε άτομα και δυό συγγενείς τους, εφτά. Η αδερφή μου μού φώναξε να μπω στο σπίτι να πετάξω κάτω τα προικιά μήπως ξαναπιάσει φωτιά και τα κάψει…κι ας καιγόταν μπροστά το χαγιάτι. Μπαίνοντας μέσα διαπίστωσα ότι ο Γερμανός είχε ανακατέψει και ψάξει όλο το σπίτι. Άνω κάτω τα πάντα. Αντιλήφθηκα ότι από το τζάκι έλειπε το ρολόι με τις χρυσές κολώνες και την καμπανούλα που είχε φέρει από την Αμερική ο πατέρας μου. Η αδερφή μου φώναξε να πάρω και τα λεφτά από το παράκλι. Δεν τα βρήκα. Ύστερα μου φώναξε να κατεβάσω τη ραπτομηχανή της να μη χάσει το εργαλείο της δουλειάς της. Εγώ δεκατριών χρονών με μια ψυχραιμία που δεν μπορώ να την καταλάβω σήμερα, κατέβασα τη μηχανή από δεκαεφτά πέτρινα σκαλοπάτια σκαλί – σκαλί με το κεφάλι και τις πλάτες. Φτάνοντας στο κεφαλόσκαλο το σκυλί μας ο παρδάλης ζυγώνει κλαίγοντας. Με πιάνει από το φουστάνι και με τραβάει. Φοβήθηκα μήπως με φάει γιατί ήμουν γεμάτη παγωμένα αίματα. Τον έδιωχνα : «φύγε παρδάλη!». Αυτό πήγε πιο πέρα, κάθισε στα πίσω πόδια και με το ένα μπροστινό μου έκανε νεύμα και με το άλλο σκούπιζε τα δάκρυά του. Τότε η αδερφή μου Γεωργία λέει : «Πού είναι το κορίτσι η Λουκία μας; Πού έχει πάει η μικρή; Τρέξε, ψάξε να τη βρεις…» Το σκυλί μπροστά κι εγώ ακολουθώντας φθάσαμε ως την αυλόπορτα. Εκεί πάλι γύρισε και με κάλεσε με το πόδι του. Φεύγει και πάει στέκεται στα κάτω πηγάδια (εκεί που είναι σήμερα το μνημείο μπροστά στη δημαρχία) και μου γνέφει να πάω. Όταν έφτασα στην αυλόπορτα βλέπω έξω στους δρόμους ξαπλωμένα σκοτωμένα κορμιά. Λίγο πιο κάτω απ’ το σπίτι μας (εκεί που είναι τώρα η αστυνομία) ήταν σκοτωμένος ο Θανάσης Πανουριάς και η Μαρία Νταή. Πιο κει ο Χρήστος Σκούτας. Δεν γνώρισα άλλους γιατί το μυαλό μου ήταν στο σκυλί και στη μικρή αδερφή μου. Έφτασα στο σκυλί. Τι να δω! Η μικρή μας η Λουκία η εφτάχρονη ανάσκελα χτυπημένη στο μάτι με μια τρύπα βαθιά κατακίτρινη σαν το λεμόνι. Προσπαθώ να την πάρω στην αγκαλιά μου. Δεν μπορώ να τη σηκώσω. Την πιάνω από τις πλάτες και τη σέρνω σβαρνώντας την με δυσκολία μέσα από πολλά αγκαθόχορτα. Το σκυλί την πιάνει με το στόμα του απ’ το φουστάνι και με βοηθάει. Την σύραμε ως την αυλόπορτα του σπιτιού και αποκαμωμένη την άφησα εκεί. Δεν την ξαναείδα. Βλέπω στο χάνι της αυλής μας την πιο μεγάλη αδερφή μου Κωστούλα Καρβούνη που την είχε τραυματίσει στις παλάμες ο Γερμανός όπως τις είχε βάλει στο πρόσωπό της να μη δει που εκτελούσε την Πανωραία Μάριου. Οι αδερφές μου Κωστούλα και Γεωργία μου λένε : «Φεύγουμε για τον Άγιο Αθανάσιο. Κάμε τι θα κάμεις και έλα και συ». Ήταν πια σούρουπο. Πήρα κι εγώ να πάω στον Άγιο Αθανάσιο. Φτάνοντας στο διάσελο κόσμος έτρεχε αλαφιασμένος. Άλλοι με άλογα, άλλοι με ρούχα, άλλοι με τρόφιμα να βγουν απ’ το χωριό, ν’ ασφαλιστούν στους λόγγους και στα ρουμάνια. Όλοι έκλαιγαν, μοιρολογούσαν, έσκουζαν, σουρομαδιόντουσαν. Έτρεχα κι εγώ. Πριν φτάσω εκεί που είναι σήμερα το Κέντρο Υγείας με πιάνει ποδάγρα. Όλοι μου έλεγαν : «τρέξε παιδί μου Παναγούλα να μας φτάσεις». Εγώ τους έλεγα «τρέχω» αλλά βάδιζα στον τόπο, σημειωτόν. Και τότε ακούω κάποιον να λέει : «Αυτό το έχει πιάσει ποδάγρα μωρέ, όπως μας πιάνει στο στρατό. Πιάστε το να ξεκολλήσουν τα πόδια του..». Μ’ έπιασαν και βρέθηκα με τους άλλους στον Άγιο Αθανάσιο. Είχαν φανάρι αναμμένο. Ξενυχτήσαμε εκεί. Ύστερα από δυό μέρες ήρθαν και πήραν τους τραυματίες. Βρέθηκα κι εγώ με τις τραυματισμένες αδερφές μου στη Λιβαδειά στην κλινική του Καλή. Κάποια στιγμή μπαίνω στο αποχωρητήριο και βλέπω να σπαρταράει ένα πόδι στο καλαθάκι των σκουπιδιών. Το βάζω στα πόδια. Μου λένε πως είναι το πόδι της Παναγούλας του Μενιδιάτη της εννιάχρονης Διστομοπούλας που της το θέρισαν οι γερμανοί. Μέσα σε πέντε μέρες εμένα και άλλα συνομήλικα και μικρότερα μας πήρε ο Ερυθρός Σταυρός και μας μετέφερε στο Ίδρυμα Αετοφωλιά Α’, στην Κηφισιά<br />
<br />
Ο <b><span style="color: blue;">Παναγιώτης Αν. Σεχρεμέλης</span></b>, 11 χρονών τότε αφηγείται :<br />
<br />
«Κατά τη σφαγή του Διστόμου βρισκόμουν μέσα στο χωριό, στο πατρικό μου σπίτι, μαζί με τον αδερφό μου Γιάννη, 14 χρονών, τον Λουκά Αν. Ανέστη, 11 χρονών, τη γιαγιά μου, την Ασήμω Σωτηρίου από το Στείρι. Οι γονείς μου έλειπαν στην Αθήνα όπου ο πατέρας μου είχε υποβληθεί σε εγχείρηση στομάχου. Και τα τέσσερα άτομα βρισκόμαστε στο ανατολικό σωμάτιο του σπιτιού μας, απ’ όπου είδαμε την ομαδική εκτέλεση ολοκλήρου της οικογενείας Τσεκούρα ή Καραγιάννη, μαζί με άλλα άτομα, που βρίσκονταν εκεί γιατί ετοίμαζαν το μνημόσυνο (τα σαράντα) του γιου τους Όθωνα, που είχε φονευθεί από τους Γερμανούς στον Καρακόλιθο μαζί με τους 117 στις 24 Απριλίου 1944. Τότε η μακαρίτισσα η γιαγιά μας, Θεός σχωρέστην, μας πήρε και μας έβαλε κάτω από το εικόνισμα του σπιτιού μας και γονατισμένοι κάναμε το σταυρό μας για να σωθούμε. Ξαφνικά χτύπησε η πόρτα και ανοίγοντας βλέπω δυο Γερμανούς με προτεταμένα τα αυτόματα να μας λένε να βγούμε έξω. Βγήκαμε στο μπαλκόνι και κατεβήκαμε στην αυλή όπου μας ανέμεναν άλλοι τρεις Γερμανοί. Τότε μας σπρώχνουνε όλους μπροστά στο φούρνο της αυλής μας. Η γιαγιά κατάλαβε ότι θα μας σκοτώνανε και μας τράβηξε προς το πλυσταριό, όπου βρισκόταν και το αποχωρητήριο. Ο καμπινές ήταν μια απλή γούρνα με δυό χοντρά ξύλα για να πατάμε. Γρήγορα η γιαγιά μου κάθεται στο μέρος και προσποιούμενη τη φυσική της ανάγκη με άρπαξε από το χέρι και με έβαλε μέσα στη γούρνα καλύπτοντας το εξέχον κεφάλι με το σώμα της. Αυτό και με έσωσε! Συγχρόνως ο αδερφός μου έτρεξε και μπήκε στο κατώι και κρύφτηκε κάτω από τα βαρέλια. Τον είδαν οι Γερμανοί, έτρεξαν κοντά του και τον φόνευσαν όπως ήταν κρυμμένος. Ο συνομήλικός μου Λουκάς Αν. Ανέστης, 11 χρονών, που οι γονείς του έλειπαν στον κάμπο, ακολούθησε και αυτός την γιαγιά μου και πριν εισέλθει στο πλυσταριό εδέχθη ριπή στο λαιμό που του έκοψε το κεφάλι. Αμέσως ο ναζιστής στρατιώτης στάθηκε στην είσοδο του πλυσταριού και πυροβόλησε εμένα και τη γιαγιά μου. Όλες τις σφαίρες τις εδέχθη το σώμα της γιαγιάς μου και το χοντρό ξύλο που πατούσε η γιαγιά μου. Εγώ τραυματίστηκα ελαφρώς στο χέρι, όχι από τη ριπή, αλλά από τη σφαίρα της χαριστικής βολής. Ευτυχώς που δεν μίλησα για να με ακούσουν και έμεινα σ’ αυτή τη θέση μέχρις ότου έφυγαν. Τότε εξήλθα και άρχισα να τρέχω μέσα στους δρόμους του χωριού βλέποντας παντού νεκρούς. Άκουσα παντού φωνές και κλάματα και είδα κόσμο πολύ να φεύγει τρέχοντας. Τους ακολούθησα και διανυκτερεύσαμε στα βουνά. Παρέμεινα εκεί έως ότου ήλθε ο Ερυθρός Σταυρός και μάζεψε τα επιζήσαντα παιδιά και μας πήγε σε διάφορα ορφανοτροφεία. Εγώ πήγα στην Κηφισιά. Την γιαγιά μου την έθαψαν την άλλη μέρα της σφαγής, στο Στείρι. Τον αδερφό μου τον βρήκαν μετά από 5 μέρες στο κατώι κάτω από τα βαρέλια και τον έθαψαν μπροστά στο Ιερό της εκκλησίας».<br />
<br />
Ο <b><span style="color: blue;">Παναγιώτης Περγαντάς του Θωμά (Κιθάρας)</span></b>, 22 χρονών τότε, αφηγείται :<br />
<br />
«Κατά τις δέκα το πρωί στις 10 Ιουνίου 1944 μέρα Σάββατο κατέβηκα από το πατρικό μου και πήγα στο καφενείο του Μαράλιου. Καθόμουνα με δυο – τρεις άλλους. Περνάει από κει το μικρό ανηψάκι μου, ο Γιάννης της αδερφής μου Φρόσως Σταθά, το γένος Περγαντά. Το φώναξα και του έδωσα μια ρουφηξιά ούζο. Ύστερα έφυγε να παίξει. Σε λίγο ακούμε φωνή τρομαγμένη «έρχονται οι Γερμανοί».Πεταχτήκαμε και μέσα από το στενό του Μάριου προς τα Μεσινά ανέβηκα στου Καρσνά το ρέμα, προς τα λακκώματα. Εκεί έμεινα και είχα στραμμένη την προσοχή μου στο χωριό με αγωνία. Είδα [……], ώσπου όταν βασίλεψε ο ήλιος κι έπαιρνε να νυχτώσει οι γερμανικές φάλαγγες τράβηξαν για τη Λιβαδειά.<br />
<br />
Τότε κατεβαίνω κι εγώ προς το χωριό. Φτάνω σε απόσταση διακόσια μέτρα από τα πρώτα σπίτια. Το σπίτι της αδερφής μου Φρόσως ήταν στην άκρη. Ακούω μια γυναικεία φωνή να σκούζει, να οδύρεται, να θρηνολογεί. Ήταν η μάνα μου. Φτάνω τρέχοντας και τι να δω! Την αδερφή μου κομματιασμένη, βιασμένη, κατακρεουργημένη. Κατασκισμένα ρούχα και σάρκες είχαν γίνει ένα. Το αίμα έτρεχε από τα σκέλια της. Τα βυζιά της κατασφαγμένα, φέτες. Το πρόσωπό της παραμορφωμένο και σ’ όλο το σώμα σημάδια άγριας πάλης. Δίπλα της σε μια κούνια το μικρό κορίτσι της τη Ζωή, εφτά μηνών, το είχαν ξεκοιλιάσει, του είχαν κόψει το λαιμό και κρέμονταν τα λαρύγγια του στο στήθος μπλεγμένα με τα βγαλμένα έντερα.<br />
<br />
Το αγόρι της, αυτό που το πρωί του έδωσα λίγο ούζο στο καφενείο, έτρεξε να κρυφτεί στο διπλανό σπίτι του Νταγιαλή. Οι εγκληματίες το κυνήγησαν και το εκτέλεσαν τινάζοντάς του τα μυαλά στον αέρα κάτω από τη σκάλα. Επίσης και το άλλο κορίτσι της ίδιας αδερφής μου, την Ελένη, εφτά χρονών, το έσφαξαν κι αυτό. Τέλος ο πεθερός της αδερφής μου εκτελέστηκε μπροστά στη Δημαρχία μαζί με τον Θανάση Πανουργιά.<br />
<br />
Την επομένη το πρωί τους θάψαμε όλους σε ομαδικό τάφο μπροστά στην αυλή του σπιτιού τους».<br />
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEim8XiZFgW_sFXpOcGnnQ35cX5sVzefzIIfTrda4g2AdffA-_Pgq47T0gT0jwb6pJAPwlc46O7Ymiu_JyaDbsMZvLlWdRz1WspJbR7Sne6kUAelT2oR8YMh83Ff6_8bDt737qwa01pIWIU7/s1600/0+distomo+o+xene.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEim8XiZFgW_sFXpOcGnnQ35cX5sVzefzIIfTrda4g2AdffA-_Pgq47T0gT0jwb6pJAPwlc46O7Ymiu_JyaDbsMZvLlWdRz1WspJbR7Sne6kUAelT2oR8YMh83Ff6_8bDt737qwa01pIWIU7/s1600/0+distomo+o+xene.jpg" height="347" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEig4V8Qe9vv9OvwdlKKWFds2ITtFVZtJ4rF-4FIFHBGjdU8OqkI7D32F2_kfrt5f1IY8RaFnY-Zu1Qq667b_FEqx-ACRKorgwkNiedP5ZvpZQUZAA6H0HYyMSoRjpPvuPqMCQ6M-kG-C8PU/s1600/06032791.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEig4V8Qe9vv9OvwdlKKWFds2ITtFVZtJ4rF-4FIFHBGjdU8OqkI7D32F2_kfrt5f1IY8RaFnY-Zu1Qq667b_FEqx-ACRKorgwkNiedP5ZvpZQUZAA6H0HYyMSoRjpPvuPqMCQ6M-kG-C8PU/s1600/06032791.jpg" height="640" width="632" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs_xEiX7h34TqqB-mO4VktM0UZihSRBTXDNvStolWdDIa-PRTU4K4gSRmjHhtM3y0okTB2qEt7dLDnEzuiZlgq9Zka_1RHrIBr3Ujz1n0-9Z_rEiQXH0P8F6hAKNdyfu_C85uLsOO-EJkY/s1600/distomo1393287921.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs_xEiX7h34TqqB-mO4VktM0UZihSRBTXDNvStolWdDIa-PRTU4K4gSRmjHhtM3y0okTB2qEt7dLDnEzuiZlgq9Zka_1RHrIBr3Ujz1n0-9Z_rEiQXH0P8F6hAKNdyfu_C85uLsOO-EJkY/s1600/distomo1393287921.jpg" height="434" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMZIs4ebRQYNS0XynHtm9ruWLnO0Xfjdza0zWYUrIdvG_zpJ8effVyBvR4CLtFZDp3CVJkbfdzUm9ayii6Qe6VoZwmpXZ1-XRybWp75PkE2FSVqNDgCnZN-gAe2Mw_9Y4YiKGfx6-x3kEY/s1600/Distomo_massacre.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMZIs4ebRQYNS0XynHtm9ruWLnO0Xfjdza0zWYUrIdvG_zpJ8effVyBvR4CLtFZDp3CVJkbfdzUm9ayii6Qe6VoZwmpXZ1-XRybWp75PkE2FSVqNDgCnZN-gAe2Mw_9Y4YiKGfx6-x3kEY/s1600/Distomo_massacre.jpg" height="468" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxwOlHywkEmyIfHAS0QAskwt_qfbilljHePxEnWUkH39GB49qXRthgakGFejYEwvOAnPzbSuEcF_JMOOlReFE97gFUjxn0KsWki98WWhnGlSEbic1gWWwaBDkAdZKUgpeL7rZ_pm1OyJWf/s1600/distoonomatathimaton-e1370777642530.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxwOlHywkEmyIfHAS0QAskwt_qfbilljHePxEnWUkH39GB49qXRthgakGFejYEwvOAnPzbSuEcF_JMOOlReFE97gFUjxn0KsWki98WWhnGlSEbic1gWWwaBDkAdZKUgpeL7rZ_pm1OyJWf/s1600/distoonomatathimaton-e1370777642530.jpg" height="480" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXz6mlpDTQ81FdhWRuLm5pwiOep2q38n_Rsfx7iAZNuMsel9NVlyHKiwE1zfDpf-kUIzMrKj1dmQv4CJkWPtfzBPdGuO-Xe_LPqUXCtPoAH7lCfbE9pfjtE1vh_gEwHrsLQlo5-sQbzIB9/s1600/sfagh-distomo.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXz6mlpDTQ81FdhWRuLm5pwiOep2q38n_Rsfx7iAZNuMsel9NVlyHKiwE1zfDpf-kUIzMrKj1dmQv4CJkWPtfzBPdGuO-Xe_LPqUXCtPoAH7lCfbE9pfjtE1vh_gEwHrsLQlo5-sQbzIB9/s1600/sfagh-distomo.jpg" height="432" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjKPBRYA7G04GBAnzHzHVTYM-NQtSCJufV5yU-p4zYRAXnr5fHXbBRIPfs130sp36K38CK6jWH75QRdHHl_VVqusmOGmkqAjtYmvIt3CUn5jnnyMkEOZcqAgWrQQxlq_rb_xzw4gybgLcnC/s1600/%CE%B4%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%BF.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjKPBRYA7G04GBAnzHzHVTYM-NQtSCJufV5yU-p4zYRAXnr5fHXbBRIPfs130sp36K38CK6jWH75QRdHHl_VVqusmOGmkqAjtYmvIt3CUn5jnnyMkEOZcqAgWrQQxlq_rb_xzw4gybgLcnC/s1600/%CE%B4%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%BF.jpg" height="400" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-47462520504421232332014-09-14T15:33:00.001-07:002014-09-14T15:33:05.803-07:00Το μακελειό των Γιαννιτσών<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Ναζί και ταγματασφαλίτες εκτελούν 112 κατοίκους και καίνε την πόλη<br />
<br />
<b><span style="color: blue;">Η αντίσταση στα Γιαννιτσά.</span></b><br />
Στα μαύρα χρόνια της τριπλής φασιστικής Κατοχής, οι κάτοικοι των Γιαννιτσών και της γύρω περιοχής, συνεχίζοντας τις λαμπρές παραδόσεις των αγωνιστών του 1821, των Μακεδονομάχων και των μαχητών του Βάλτου, όχι μόνο δεν έσκυψαν το κεφάλι, αλλά πύκνωσαν τις γραμμές των ΕΑΜικών αντιστασιακών οργανώσεων, αντιπαλεύοντας τους χιτλερικούς κατακτητές και τους ελληνόφωνους συνεργάτες τους. Ενώ παράλληλα, έδιναν τη μάχη της επιβίωσης και ταυτόχρονα ενίσχυαν με κάθε τρόπο τους ηρωϊκούς αντάρτες του ΕΛΑΣ που δρούσαν στο κοντινό Πάϊκο, στο Καϊμακτσαλάν και στο Βέρμιο.<br />
Οι Ναζί, από τις πρώτες κιόλας μέρες που εισήλθαν στην πόλη των Γιαννιτσών, τον Απρίλιο του 1941, σε συνεργασία με τους δοσίλογους, άρχισαν να εφαρμόζουν σκληρά μέτρα σε όλη την περιοχή, με κατασχέσεις, πλιάτσικο, την καθιέρωση του χαρατσιού της «Δεκάτης» στα αγροτικά προϊόντα, την καθιέρωση δελτίου τροφίμων, την επιβολή αγγαρείας για πολεμικά έργα, τις συλλήψεις, τις φυλακίσεις κ.α.<br />
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTSMSN36SRZoKRp7wkwT_RCcN-9dSH13isFmV5kyK9bdJW2QNx19n_aXnX9r1gQbrV__-QHuQaLAyJ22BiTb7YBoTaGacalFflCaoq5rPOXy9YVbdAS-wplPtHslkfoatlhOmhIVkNT6i4/s1600/%CF%83%CE%AC%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B70013.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTSMSN36SRZoKRp7wkwT_RCcN-9dSH13isFmV5kyK9bdJW2QNx19n_aXnX9r1gQbrV__-QHuQaLAyJ22BiTb7YBoTaGacalFflCaoq5rPOXy9YVbdAS-wplPtHslkfoatlhOmhIVkNT6i4/s1600/%CF%83%CE%AC%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B70013.jpg" height="400" width="242" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: small; text-align: left;"><i>Ελευθερία, φ.21, 17 Δεκεμβρίου 1943</i></span></td></tr>
</tbody></table>
Όπως προκύπτει από τα αρχεία του Ληξιαρχείου, τους πρώτους κιόλας μήνες της Κατοχής, οι Γερμανοί είχαν κάνει τέσσερις εκτελέσεις σε διάφορα σημεία οικισμών των Γιαννιτσών. Μεταξύ των εκτελεσμένων, ήταν οι Γιαννιτσιώτες Θεόφιλος Βακτανίδης και Παναγιώτης Γιαλαμάς που τουφεκίσθηκαν επειδή κατείχαν όπλα. <b>1</b><br />
Μπροστά σ΄αυτή την κατάσταση των διώξεων, δεκάδες στην αρχή και εκατοντάδες στη συνέχεια Γιαννιτσιώτες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να βγουν αντάρτες στα γειτονικά βουνά, ακολουθούμενοι πολλές φορές από αμούστακα παιδιά, όπως τον ηλικίας 13 μόλις ετών Νίκο Συρίδη, το γενναίο ανταρτόπουλο με το ψευδώνυμο Βενιαμίν.<br />
Αλλά και οι κάτοικοι που παραμένουν στην πόλη τους, δεν σταματούν τον αγώνα, αλλά με κάθε τρόπο αγωνίζονται για να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες της ναζιστικής σκλαβιάς.<br />
Όπως διαβάζουμε στην εφημερίδα <b>"Ελευθερία</b>", που εκδίδονταν από την Παμμακεδονική Επιτροπή του ΕΑΜ και τυπώνονταν κρυφά στο παράνομο τυπογραφείο που λειτουργούσε στην Ξηροκρήνη, «στα Γιαννιτσά, στα μέσα Νοεμβρίου 1943, πραγματοποιήθηκε το πρώτο αγροτικό συνέδριο της περιοχής, όπου 200 αντιπρόσωποι με προσοχή συζήτησαν πάνω στα φλέγοντα ζητήματα του αγροτικού κόσμου. Πάρθηκαν μια σειρά αποφάσεις που θα διεκδικηθούν με επιτροπές και υπομνήματα προς τη Γενική Διοίκηση Μακεδονίας και στις αρμόδιες<br />
<a name='more'></a> υπηρεσίες».<b> 2</b><br />
<br />
<b><span style="color: blue;">Η υπεράσπιση της σοδειάς</span></b><br />
Κάποιες φορές η υπεράσπιση της σοδειάς, από τη ληστεία που επιχειρούν οι κατακτητές και οι συνεργάτες τους, γίνεται με δυναμικό τρόπο. Σύμφωνα με νεότερο δημοσίευμα της εφημερίδας του ΕΑΜ Ελευθερία, οι αγρότες της επαρχίας Γιαννιτσών, μετά από προτροπή των εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων, έδιωξαν τους εφοριακούς αλλά και άντρες του Πούλου, όταν πήγαν να εισπράξουν χαράτσι μετά τον αλωνισμό. Με συνέπεια «οι κατακτητές να μην τολμήσουν να φορολογήσουν την παραγωγή».<b>3</b><br />
Οι αντιδράσεις κορυφώνονται την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1943, όταν οι γερμανικές αρχές κατοχής προχωρούν στο μέτρο της πολιτικής επιστράτευσης των Ελλήνων, αλλά και στην επέκταση της βουλγαρικής κατοχής ως τον Αξιό ποταμό. Με πρωτοβουλία του ΕΑΜ, οργανώνεται στα Γιαννιτσά, στις 12 Ιουλίου 1943 παλλαϊκή συγκέντρωση χιλιάδων λαού, σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της σχεδιαζόμενης «πολιτικής επιστράτευσης» για την αποστολή Ελλήνων στο ανατολικό μέτωπο προκειμένου να ενισχύσουν τα γερμανικά στρατεύματα. Ανάλογες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας είχαν πραγματοποιηθεί εκείνη τη μέρα στην Έδεσσα, την Αριδαία, τη Βέροια, τη Νάουσα και τον Γιδά. <b>4</b><br />
<br />
<br />
<br />
<b><span style="color: blue;">Η διαδήλωση κατά της καθόδου των Βουλγάρων στη Μακεδονία</span></b><br />
Δύο μήνες αργότερα, στις 16 Σεπτεμβρίου 1943 ο Δήμος Γιαννιτσών με επικεφαλής το Δήμαρχο, Θωμά Μαγκριώτη και τη βοήθεια των τοπικών αθλητικών συλλόγων αλλά και των αντιστασιακών οργανώσεων, διοργανώνουν μεγαλειώδη διαδήλωση στην πόλη και επιδίδουν στο Γερμανό <br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLi3MUeUI6E-PgvboWfnjOxDOnTE_dgNG7WAJk_1pyXMpLb9BdpKHeKHyB5XJ_odOfO1zEmr8oJfxYZ-pXnExk1xDbqFlxT2cyudUnb-JyjGHn8d9vbvDUuYxOvuvi8sgfutYEX0ZkecIM/s1600/afisa.png" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLi3MUeUI6E-PgvboWfnjOxDOnTE_dgNG7WAJk_1pyXMpLb9BdpKHeKHyB5XJ_odOfO1zEmr8oJfxYZ-pXnExk1xDbqFlxT2cyudUnb-JyjGHn8d9vbvDUuYxOvuvi8sgfutYEX0ZkecIM/s1600/afisa.png" height="241" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: small; text-align: left;"><i>Αφίσα του ΕΑΜ που καλούσε σε <br />συστράτευση κατά των κατακτητών</i></span></td></tr>
</tbody></table>
Φρούραρχο κείμενο διαμαρτυρίας κατά της πρόθεσης των Γερμανών να παραχωρήσουν την Κεντρική Μακεδονία στους Βουλγάρους. Θορυβημένοι οι Γερμανοί κατακτητές από εκείνη τη μαζική εκδήλωση διαμαρτυρίας, συλλαμβάνουν στις 13 Νοεμβρίου 1943, μετά από έφοδο της Μυστικής Αστυνομίας Στρατού γύρω στους 100 πολίτες των Γιαννιτσών, τους οποίους μεταφέρουν στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη.<b> 5</b><br />
<br />
<br />
Οι Γερμανοί αντιδρούν με συλλήψεις φυλακίσεις και εκτελέσεις πατριωτών. η αυξανόμενη συμμετοχή του λαού στις γραμμές της ΕΑΜικής αντίστασης φέρνει ανησυχία και εκνευρισμό στις τάξεις του κατακτητή.<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjuHJy1vBApztPfSQmgcnV3VamA5XWF-gLBcQ-sLLVa7f1tvvOL02gsMhW24geqZ44VI4JTR7oWVSFCpxIiL6ftpsC9iVXk2q7ypG9dcdnCtVRQ0FUM2-xZcyw8d7QlgVnyFn2A9rmgIy49/s1600/%CF%83%CE%AC%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B70012.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjuHJy1vBApztPfSQmgcnV3VamA5XWF-gLBcQ-sLLVa7f1tvvOL02gsMhW24geqZ44VI4JTR7oWVSFCpxIiL6ftpsC9iVXk2q7ypG9dcdnCtVRQ0FUM2-xZcyw8d7QlgVnyFn2A9rmgIy49/s1600/%CF%83%CE%AC%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B70012.jpg" height="503" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: small; text-align: left;"><i>Ελευθερία, φ.21, 17 Δεκεμβρίου 1943</i></span></td></tr>
</tbody></table>
Μόνο στα τέλη Δεκεμβρίου 1943. οι δυνάμεις του 30ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, που είχε την έδρα του στον Αρχάγγελο, είχαν προβεί σε σημαντικές δολιοφθορές, με τη συμμετοχή και Άγγλων αξιωματικών , χτυπώντας τη νευραλγική σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης-Γευγελής, πραγματοποιώντας επίθεση στο ορυχείο μολύβδου της Γουμένισσας και προκαλώντας καταστροφές γεφυρών αλλά και ενέδρες στο οδικό δίκτυο Γιαννιτσών-Θεσσαλονίκης και Γιαννιτσών-Γουμένισσας.<b>6</b><br />
O Γενικός Στρατιωτικός Διοικητής Νοτιοανατολικής Ευρώπης των γερμανικών στρατευμάτων, Σμιτ Ρίχμπεργκ, σε ένα άκρως απόρρητο Δελτίο Πληροφοριών για τις κινήσεις των ανταρτών στην Ελλάδα, που συνέταξε στις 28 Αυγούστου 1944, μόλις δηλαδή δύο εβδομάδες πριν το Ολοκαύτωμα των Γιαννιτσών, ενημέρωνε το επιτελείο του Χίτλερ ότι «οι ανταρτικές δυνάμεις που βρίσκονται στην οροσειρά του Πάϊκου έχουν ενισχυθεί… κι αποτελούν μόνιμο κίνδυνο για τη σιδηροδρομική γραμμή Πολυκάστρου-Γευγελής. Η οροσειρά του Βερμίου και οι νότιες κλιτύες της οροσειράς του Καϊμακτσαλάν, αποτελούν τις βάσεις εξορμήσεως των ανταρτών για καθημερινές οργανωμένες αιφνιδιαστικές επιθέσεις κατά της Βέροιας, της Έδεσσας και της Νάουσας και για σοβαρές πράξεις σαμποτάζ εις βάρος οδικών και σιδηροδρομικών κόμβων….».<b>7</b><br />
Οι κατακτητές, καθώς έβλεπαν εκείνο το τέλος του καλοκαιριού του 1944, να πλησιάζει το τέλος τους και να σιμώνει η ώρα που θα αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τη χώρα μας, αποφάσισαν να σπείρουν τον τρόμο, τον όλεθρο, την καταστροφή, τη δυστυχία. Πιστεύοντας ότι έτσι θα τρομοκρατούσαν τον ανυπότακτο ελληνικό λαό και θα απέτρεπαν τα χτυπήματα του αντιστασιακού κινήματος κατά την αποχώρησή τους. Έτσι προχώρησαν στο Ολοκαύτωμα των Γιαννιτσών.<br />
<br />
<b><span style="color: blue;">Το ολοκαύτωμα </span></b><br />
Τα εφιαλτικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στα Γιαννιτσά στις 14 Σεπτεμβρίου 1944, είναι λίγο-πολύ γνωστά: Με αφορμή τη λιποταξία ενός Αυστριακού στρατιώτη, ο οποίος εγκατέλειψε το γερμανικό στρατό Κατοχής και εντάχθηκε στις δυνάμεις του ΕΛΑΣ, που έδρευαν στο βουνό Πάικο, οι ναζί με επικεφαλής το δήμιο των SS <span style="color: red;"><a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_4951.html#more" target="_blank">Φριτς Σούμπερτ</a></span> και συνεπικουρούμενοι από τον συνεργάτη των κατακτητών <span style="color: red;"><a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/12/blog-post_8.html#more" target="_blank">Γεώργιο Πούλο</a></span>, αρχηγό του λεγόμενου «Ελληνικού Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος», έσπειραν εκείνη τη μέρα τον όλεθρο και την καταστροφή, εκτελώντας 112 κατοίκους, μεταξύ των οποίων και τον δήμαρχο Γιαννιτσών, Θωμά Μαγκριώτη, αφού πρώτα τους βασάνισαν απάνθρωπα.<br />
<br />
<b><span style="color: blue;">Η μαρτυρία του Γιάννη Κωστίδη</span></b><br />
Ο Γιάννης Κωστίδης, που ήταν εκείνο το ματωμένο Σεπτέμβρη ηλικίας 20 ετών, έζησε τη μεγάλη σφαγή αφηγείται:<br />
«Μας έβαλαν καμιά δεκαριά και ανοίξαμε ένα μεγάλο λάκκο, διαστάσεων 4Χ6 περίπου και ύψους 2,5 μέτρων. Μέχρι να τελειώσουμε εμείς, οι συνεργάτες των κατακτητών, οι ταγματασφαλίτες, βασάνιζαν φριχτά τους Γιαννιτσιώτες που είχαν συγκεντρώσει εκεί με τη βία των όπλων. Τους έβγαζαν τα χρυσά τους δόντια, τους έπαιρναν τα λεφτά που είχαν επάνω τους, σε κάποιες περιπτώσεις έκοβαν δάχτυλα για να πάρουν τα δαχτυλίδια ή τις βέρες. Έπειτα, μισοπεθαμένους από τα απάνθρωπα βασανιστήρια, τους τουφέκιζαν και τους έριχναν στο λάκκο, αποτελειώνοντάς τους εκεί με χαριστικές βολές.<br />
Θυμάμαι χαρακτηριστικά τον 13χρονο Τάκη Μπόσκο, που αφού σκότωσαν τον παππού του Γιώργο, τον έριξαν ζωντανό μέσα στον ομαδικό τάφο. Ο Σούμπερτ πήγε ο ίδιος να του δώσει τη χαριστική βολή, μα το πιστόλι του παθαίνει εμπλοκή. Ζητάει άλλο περίστροφο, παθαίνει κι αυτό εμπλοκή. Τότε το ανθρωπόμορφο κτήνος, αρπάζει ένα αυτόματο και αδειάζει μία ολόκληρη ριπή πάνω στον μικρούλη Τάκη.<br />
Μέχρι το σούρουπο σκότωναν αράδα. Κι εμάς, που είχαμε κάνει πέτρα την καρδιά μας, καταπνίγοντας τη φρίκη, τον πόνο, την απόγνωση που μας είχαν κατακυριεύσει, μας ανάγκαζαν να τους θάβουμε. Μας είπαν ότι εμείς θα είμαστε αυτοί που θα σκεπάσουμε όλους τους άλλους και τελευταίοι θα πάμε να τους συναντήσουμε. Τελικά, γλυτώσαμε».<br />
Τέσσερις μέρες μετά το μακελειό, στις 18 Σεπτεμβρίου 1944, μέρος της πόλης παραδόθηκε στις φλόγες και οι Γερμανοί με τους συνεργάτες τους εκτέλεσαν όσους πολίτες συνάντησαν στο δρόμο.<br />
<br />
<b><span style="color: blue;">Μαρτυρίες για την σφαγή</span></b><br />
Στους σκονισμένους φακέλους του Ιστορικού Αρχείου Μουσείου Μπενάκη, στην Αθήνα, υπάρχει η συγκλονιστική μαρτυρία του εκπροσώπου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, Εμίλ Βένγκερ, που επισκέφθηκε τα Γιαννιτσά λίγες μέρες μετά το φριχτό ομαδικό έγκλημα των χιτλερικών δημίων. Και όπως περιέγραφε:<br />
«… Πλέον των 70 ατόμων, μεταξύ των οποίων ο δήμαρχος, πέντε δημοτικοί υπάλληλοι και πολλοί προύχοντες, εξετελέσθησαν κατά τρόπον φοβερόν. Αφού τους εκτύπησαν δια σιδηροσωλήνος, φέροντος κυρτωμένον το έν άκρον, με αποτέλεσμα να πεταχτούν έξω τα μυαλά των, να θραυσθούν τα μέλη των, τα νεφρά ή τα πλευρά των, τοις έδιδον το χαριστικόν χτύπημα, αποτελειώνοντες αυτού δια βολής περιστρόφου. Τίποτε δεν θα ηδήνατο να περιγράψη την φρίκην των εκτελέσεων αυτών…».<b> 8</b><br />
<br />
Όταν στις 18 Σεπτεμβρίου ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού θα μεταβεί και πάλι στα Γιαννιτσά, θα βρει έξω από την πόλη χιλιάδες κατοίκους, οι οποίοι τρομαγμένοι, απελπισμένοι, είχαν καταφύγει στην πεδιάδα, κοντά στη γέφυρα του Λουδία. Η εικόνα που αντικρύζει είναι τραγική:<br />
«.. Συναρπαστικόν δράμα εκτυλίσσεται κατά μήκος της οδού: Γυναικόπαιδα που πεινούν και τρέμουν από το ψύχος και που διανυκτέρευσαν εις το ύπαιθρον καθ΄όλας αυτάς τας νύκτας… προσέρχονται κλαίοντα προς ημάς, όχι δια να τα βοηθήσωμεν εις τρόφιμα, αλλά δια να θέσωμεν τέρμα εις την αγωνίαν των, καθόσον αισθάνονται εαυτά κυνηγημένα σαν σκυλιά, μη γνωρίζοντα που να καταφύγουν…». <b>9</b><br />
<br />
Στο ίδιο κλίμα και ο Σουηδός πρεσβευτής στην Ελλάδα, Τύμπεργκ ανέφερε σε έκθεσή του ότι το ένα τρίτο της πόλης καταστράφηκε από φωτιά. Και όπως έλεγε χαρακτηριστικά: «Οι κάτοικοι των Γιαννιτσών εγκαταλείπουν την πόλη και καταφεύγουν στα χωράφια του βάλτου, όπου και διαμένουν σε πρόχειρες καλύβες».<br />
<br />
Ο περίφημος <a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_4951.html#more" target="_blank">Σούμπερτ</a>, ο αιμοδιψής δολοφόνος, λοχίας των Ες-Ες έφτασε στην, από την Κρήτη, στην Μακεδονία,τον Ιανουάριο του 1944, όπου συνέχισε την φρικτή του δράση. Άφησε τη σφραγίδα του στα γερμανικά αντίποινα του <span style="color: red;"><a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_24.html#more" target="_blank">Ασβεστοχωρίου</a></span>, στο <span style="color: red;"><a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_25.html#more" target="_blank">ολοκαύτωµα του Χορτιάτη</a></span> και τέλος στις θηριωδίες στην πόλη των Γιαννιτσών.<br />
Όταν λοιπόν μετά τον πόλεμο ο <a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_4951.html#more" target="_blank">Σούμπερτ</a> συνελήφθη και τον Ιούλιο του 1947 δικάστηκε στο Ειδικό Στρατοδικείο Εγκληματιών Πολέμου Αθηνών, όχι μόνο ομολόγησε τη συμμετοχή του στο Ολοκαύτωμα των Γιαννιτσών, αλλά επίσης περιέγραψε και τη δράση των κατ΄όνομα μόνο «Ελλήνων» συνεργατών του. Όπως είπε στην απολογία του:<br />
<br />
«[…] Μόλις μπήκαμε στα Γιαννιτσά, οι Πουλικοί μάζεψαν τον κόσμο στην πλατεία και άρχισαν να τους χωρίζουν. Αυτοί τους διάλεγαν. Εγώ δεν μπορούσα να ξέρω ποιοι ήταν κομμουνιστές. Όταν ξεχώρισαν αρκετούς, τους πήραν και τους βασάνισαν. Πρώτον εκτέλεσαν τον Γ.Παπαϊωάννου με ρόπαλα. Τις αδελφές του Παπαϊωάννου τις σκότωσαν κι αυτές με ρόπαλα, μέσα σε δύο λεπτά. Σκότωσαν κι άλλους πολλούς εκεί μπροστά στην πλατεία. Τη σφαγή που έγινε στην πλατεία, την παρακολουθούσαν από το μπαλκόνι ο συνταγματάρχης <span style="color: red;"><a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/12/blog-post_8.html#more" target="_blank">Πούλος</a></span> και ο Σκαπέρδας. Έδιναν τις διαταγές και επέβλεπαν από εκεί». <b>10</b><br />
<br />
<br />
<b><span style="color: blue;"> H "Ελευθερία" για τη σφαγή των Γιαννιτσών</span></b><br />
Στο φύλλο Νο 34 της 27 Σεπτέμβρη 1944,στην κορυφή της 2ης σελίδας της η Ελευθερία υπό τον τίτλο: «Σταματείστε το χέρι των δολοφόνων. Γερμανοί, ταγματασφαλίτες, ΠΑΟτζήδες και Πουλικιοί σφάζουν το λαό της Έδεσσας και των Γιαννιτσών», γράφει:<br />
«Μια άγρια, μια φριχτή τρομοκρατία ξαπόλυσαν τις τελευταίες μέρες Γερμανοί, ταγματασφαλίτες, ΠΑοτζήδες και Πουλικοί στην Κεντρική ιδίως Μακεδονία. Σφάζουν ανηλεώς τον άμαχο πληθυσμό, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, αφού προηγουμένως του βασανίσουν φριχτά. Βιάζουν γυναίκες και κορίτσια. Λεηλατούν ολάκερες περιφέρειες. Καίνε πόλεις και χωριά. Και όλα αυτά για να τσακίσουν το ηθικό του λαού, για να τον κάνουν ανίκανο να καταφέρει την τελευταία στιγμή το αποφασιστικό, το καίριο χτύπημα ενάντια στον αποσυντιθέμενο κατακτητή»<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgU2oZgmDPXqV362R-StBq10VIFQwasEZYPeyhefHNvVogV2BwtQhOxWFKvVo4N65eUmse1Kll7z_rs-Rae4CtEXcNUog2f8X1U9qQLS1Hyf7xR9EcxcVJUP0azbWDLdDVb6o6VN89uO9IE/s1600/%CE%95%CF%86%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B1+%CE%95%CE%9B%CE%95%CE%A5%CE%98%CE%95%CE%A1%CE%99%CE%91.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgU2oZgmDPXqV362R-StBq10VIFQwasEZYPeyhefHNvVogV2BwtQhOxWFKvVo4N65eUmse1Kll7z_rs-Rae4CtEXcNUog2f8X1U9qQLS1Hyf7xR9EcxcVJUP0azbWDLdDVb6o6VN89uO9IE/s1600/%CE%95%CF%86%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B1+%CE%95%CE%9B%CE%95%CE%A5%CE%98%CE%95%CE%A1%CE%99%CE%91.jpg" height="400" width="371" /></a></div>
Και παρακάτω:<br />
«Πουλικοί, Παοτζήδες και ταγματασφαλίτες, βοηθούμενοι από τους Γερμανούς, οργάνωσαν μια φοβερή τρομοκρατική επιδρομή ενάντια στην πόλη και την περιοχή των Γιαννιτσών. Στις 14 του Σεπτέμβρη, 100 κάρα με 100 Παοτζήδες και 400 Πουλικούς από την Κρύα Βρύση, κύκλωσαν την πόλη των Γιαννιτσών. Κάτω από την άμεση καθοδήγηση του Πούλου, Καίσαρη, Σκαπέρδα και Σούμπα μπήκαν στην πόλη. Συγκέντρωσαν όλο τον πληθυσμό της πόλης άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Άνοιξαν ένα τεράστιο λάκκο και άρχισαν να σφάζουν τον κόσμο. Έσφαξαν πολλά σημαίνοντα πρόσωπα καθώς και κορίτσια κατά τον πιο φριχτό τρόπο. Υπέβαλαν σε ανήκουστα και ανιστόρητα βασανιστήρια πολύ κόσμο, αδιακρίτως γένους και ηλικίας μπροστά στα μάτια όλου του πληθυσμού της πόλης. Τους έριξαν έπειτα μέσα στο λάκκο και τους έθαψαν μισοζώντανους. Ατίμασαν γυναίκες, έκαψαν πολλά σπίτια και λεηλάτησαν όλη την πόλη».<br />
Και τέσσερις μέρες αργότερα, προστίθεται στο ίδιο δημοσίευμα:<br />
«ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ 20/9.- Κατά την επιδρομή της 14/9 οι Πουλικοί και οι Παοτζήδες σφάξαν μέσα στα Γιαννιτσά 60 πολίτες, άνδρες και γυναίκες. Μεταξύ των θυμάτων είναι ο δήμαρχος και μερικοί δημοτικοί σύμβουλοι. Επιτροπή του λαού των Γιαννιτσών απηύθυνε τηλεγράφημα προς τη Διασυμμαχική Επιτροπή και την Εθνική Κυβέρνηση (σ.σ. εννοεί την κυβέρνηση του Καϊρου) με το οποίο εκθέτει τα γεγονότα και τη σφαγή των Γιαννιτσών και ζητάει όπλα. Το τηλεγράφημα καταλήγει ότι δεν θα γινόταν αυτή η αιματοχυσία αν είχε ο λαός όπλα και πυρομαχικά».<br />
<br />
<b><u>Παραπομπές</u></b><br />
<b>1</b>. Στράτος Δορδανάς, Το αίμα των αθώων,τα αντίποινα των Γερμανικών αρχών Κατοχής στη Μακεδονία 1941-1944, Αθήνα 2007, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, σ. 56<br />
<b>2.</b> Ελευθερία, φύλλο Νο 21 της 17ης Δεκεμβρίου 1943<br />
<b>3</b>. Ελευθερία, φύλλο Νο 31 της 18ης Αυγούστου 1944<br />
<b>4.</b> Δημήτριος Μπέλλος, Το κατοχικό συλλαλητήριο της Αλεξλάνδρειας (πρώην Γιδά) 23 Μαρτίου 1944,Θεσσαλονίκη 2005, Μάτι, σ.33<br />
<b>5. </b> Δορδανάς, ό.π., σ.302<br />
<b>6</b>. Δορδανάς, ό.π., σ. 333<br />
<b>7</b>. Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων 1940-1974, ΟΙ Ναζί για την Εθνική Αντίσταση στην Ελλάδα, επτά απόρρητες εκθέσεις του Γενικού Επιτελείου του Χίτλερ, Αθήνα 2012, Δρόμων, σ.87 και Βάσος Μαθιόπουλος,Η Ελληνική Αντίσταση (1941-1944) και οι Σύμμαχοι, Αθήνα 1980, Παπαζήσης.<br />
<b>8. </b> Ιστορικό Αρχείο Μουσείου Μπενάκη, Αρχείο Νικολάου Δέα, Αρ. Εις.262, φακ.5:Δ,3, Δ/σις Επισιτισμού Επαρχιών, Υπηρεσία Ελέγχου και Επιθεωρήσεως – Τμήμα Επιθεωρήσεως, «Έκθεσις επί των ταξειδίων μας εις τας Επαρχίας από 15-21 Σεπτεμβρίου 1944», Θεσσαλονίκη 23-9-1944.<br />
<b>9. </b> ΙΑΜΜ, «Έκθεσις επί των ταξειδίων μας».<br />
<b>10. </b> Νίκος Καρκάνης, Οι δοσίλογοι της Κατοχής. Δίκες παρωδίες (ντοκουμέντα, αποκαλύψεις, μαρτυρίες). Αθήνα 1981, σ.385<br />
<br />
<br />
(Με βάση άρθρο του Σπύρου Κουζινόπουλου)</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-14301926725364378282014-09-14T14:13:00.000-07:002014-09-14T14:13:11.896-07:00Οι 200 εκτελεσμένοι κομμουνιστές στην Καισαριανή<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwjR4fRYeRjva1k_VtzmUivFkUCryiQJMIbFQcryr7mZVajidIn0DbaglpxGSRNhT9gqyaylyZI1W6eyISDI_WN1aM6HawYD6aKSS7iWzy-7CjhSiCxMQhoLqHu_F3ZjUJBY3ueBlChqT8/s1600/6468.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwjR4fRYeRjva1k_VtzmUivFkUCryiQJMIbFQcryr7mZVajidIn0DbaglpxGSRNhT9gqyaylyZI1W6eyISDI_WN1aM6HawYD6aKSS7iWzy-7CjhSiCxMQhoLqHu_F3ZjUJBY3ueBlChqT8/s1600/6468.jpg" height="218" width="320" /></a></div>
Την Πρωτομαγιά του '44, οι δυνάμεις κατοχής, σε αντίποινα για την εξόντωση ενός Γερμανού στρατηγού και του επιτελείου του, εκτέλεσαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής 200 κομμουνιστές, που τους πήραν από το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Απ' αυτούς, περίπου 170 ήταν πρώην κρατούμενοι στην Ακροναυπλία και οι υπόλοιποι πρώην εξόριστοι στην Ανάφη. Ο εχθρός είχε κάνει γνωστές τις προθέσεις του λίγες ημέρες πριν, όταν δημοσιοποίησε μέσω του κατοχικού Τύπου και ανάρτησε στους τοίχους των σπιτιών της πρωτεύουσας την εξής ανατριχιαστική ανακοίνωση:<br />
«Την 27.4.1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι, παρά τους Μολάους, κατόπιν μίας εξ ενέδρας επιθέσεως<br />
, εδολοφόνησαν ανάνδρως ένα Γερμανό στρατηγό και τρεις συνοδούς του αξιωματικούς και ετραυμάτισαν πολλούς Γερμανούς στρατιώτες. Εις αντίποινα θα εκτελεσθούν:<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhawMbk1xANZrMX3zpb0eb11lPuPN3W0SAQzuHvTlcaydBHb82-Kb5_sMm3cGgMDfAirTJbGqQEo3wtjC57RCgEdmwgtshTpQOyu7Xi8Alk055zcLV6CKJgFcGta7AzLQqcD1-MKvLqpiAt/s1600/kaisariani-kathimerini_tagmata2.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhawMbk1xANZrMX3zpb0eb11lPuPN3W0SAQzuHvTlcaydBHb82-Kb5_sMm3cGgMDfAirTJbGqQEo3wtjC57RCgEdmwgtshTpQOyu7Xi8Alk055zcLV6CKJgFcGta7AzLQqcD1-MKvLqpiAt/s1600/kaisariani-kathimerini_tagmata2.jpg" /></a></div>
1. Ο τυφεκισμός 200 κομμουνιστών την 1η Μαΐου 1944.<br />
2. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών, τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάων προς Σπάρτην, έξωθι των χωρίων.<br />
Υπό την εντύπωσιν του κακουργήματος τούτου, Ελληνες εθελονταί (σ.σ. πρόκειται για ταγματασφαλίτες) εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς.<br />
Ο στρατιωτικός διοικητής Ελλάδος».<br />
<br />
<b>Λαϊκή κινητοποίηση</b><br />
<br />
Κανείς δεν πήρε αψήφιστα αυτό το έγγραφο, πολύ περισσότερο οι αντιστασιακές οργανώσεις, το <br />
<a name='more'></a>ΚΚΕ και το ΕΑΜ, που για μια ακόμη φορά καλούνταν να πληρώσουν βαρύ φόρο αίματος για την επιλογή τους να οργανώσουν τη λαϊκή αντίσταση κατά του κατακτητή. Ετσι, μόλις γνωστοποιήθηκε η παραπάνω ανακοίνωση, ξεδιπλώθηκε μια τεράστια λαϊκή κινητοποίηση για την αποτροπή της σφαγής. «Οι οργανώσεις του ΚΚΕ και του ΕΑΜ - λέει ο Θ. Χατζής1 - κυκλοφόρησαν αμέσως χιλιάδες τρικ και καλούσαν το λαό να σώσουν τους αγωνιστές ομήρους από την εκτέλεση. Σε πολλά εργοστάσια και επιχειρήσεις, οι εργάτες σταμάτησαν τη δουλιά. Στα υπουργεία και τις τράπεζες έγιναν συγκεντρώσεις και με ψηφίσματα προς το Ράλλη και το δήμαρχο απαιτούσαν άμεση επέμβασή τους για τη ματαίωση της σφαγής. Οι φοιτητές και οι σπουδαστές χύθηκαν στους δρόμους με συνθήματα ενάντια στην τρομοκρατία. Επιτροπές παρουσιάζονταν στις αρχές αδιάκοπα όλη τη μέρα. Στις λαϊκές συνοικίες έγιναν συγκεντρώσεις. Πολλές γυναίκες κρατουμένων ομήρων μαζεύτηκαν στη Μητρόπολη. Ο αρχιεπίσκοπος στο διαμέρισμά του ''προσευχόταν'' για τη σωτηρία των ψυχών των μελλοθανάτων. Οταν αργά τη νύχτα εμφανίστηκε μπροστά στις απελπισμένες γυναίκες είπε: ''Δεν μπορώ να κάνω τίποτα και το μόνο που μου απομένει είναι να παρακαλώ το θεό!.."».<br />
Ο Β. Μπαρτζιώτας δίνει τη δική του μαρτυρία για την κατάσταση που επικρατούσε εκείνες τις ημέρες: «Στις 29 - 30 Απρίλη 1944, γράφει2, γινόταν παράνομα η 4η Συνδιάσκεψη της ΚΟΑ. Εκεί μάθαμε τη διαταγή για την εκτέλεση των 200 αγωνιστών. Η καταπληκτική αυτή είδηση - καθαρή δολοφονία και χιτλερική θηριωδία - κυκλοφόρησε σαν αστραπή στην Αθήνα. Οι πράκτορες των Γερμανών και οι αγγλόφιλοι ρίχνουν κιόλας το δηλητήριό τους:<br />
- Τα βλέπετε; Οι αντάρτες σκοτώνουν τους Γερμανούς και αυτοί αμύνονται...<br />
Διαφορετικά, όμως, σκεφτόταν ο ελληνικός λαός. Οι χιτλερικοί είναι εγκληματίες πολέμου, ήρθαν κατακτητές στην Ελλάδα, ληστεύουν και καταστρέφουν τη χώρα, σκοτώνουν αθώους ανθρώπους... Σ' αυτούς τους εγκληματίες μια απάντηση χωρεί:<br />
- Θάνατος στους χιτλεροφασίστες κατακτητές! Πάλη μέχρι τη νίκη, την απελευθέρωση της Ελλάδας».<br />
Το έγκλημα και ο ήρωας Ν. Σουκατζίδης<br />
Την παραμονή της εκτέλεσης, οι δυνάμεις κατοχής πήγαν στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, όπου και επέλεξαν τα θύματά τους. Στον κατάλογο των θυμάτων, με τον αριθμό 71, υπήρχε το όνομα του Ακροναυπλιώτη Ναπολέοντα Σουκατζίδη. Επρόκειτο για ένα νέο άνθρωπο, καλλιεργημένο, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, που όλα αυτά τα χρόνια ήταν η ψυχή των κρατουμένων του στρατοπέδου. Τους εμψύχωνε, τους βοηθούσε στην επικοινωνία με τους δικούς τους ανθρώπους και λόγω του ότι ήταν γνώστης της γερμανικής γλώσσας εκτελούσε και χρέη μεταφραστή για τους συντρόφους του, που ήταν υποχρεωμένοι να έρθουν σε επαφή με τον εχθρό. Τόσο πολύ σπουδαίος ήταν ο Ναπολέων, που είχε υποχρεώσει ακόμη και τους Γερμανούς να τον σέβονται.<br />
Ναπολέων Σουκατζίδης, γράφει ο κατάλογος των μελλοθανάτων στον αριθμό 71. Ναπολέων Σουκατζίδης, ακούγεται από το στόμα εκείνου που έχει το μακάβριο έργο να διαβάσει τα ονόματα των αυριανών νεκρών. Και τότε επεμβαίνει ο διοικητής του στρατοπέδου.<br />
- «Οχι εσύ! Οχι εσύ Ναπολέων! Οχι εσύ!». Αλλά ο Σουκατζίδης δεν ήταν απ' αυτούς που θα μπορούσαν να ζήσουν σε βάρος των άλλων.<br />
Η απάντησή του θα μείνει αιώνιο σύμβολο αυτοθυσίας και ηρωισμού:<br />
- «Δέχομαι, κύριε διοικητά, τη ζωή, με τον όρο πως δεν πρόκειται να την πάρω από άλλο κρατούμενο. Μόνο όταν η θέση μου μείνει κενή!».<br />
Ο εχθρός δεν είχε σκοπό να κάνει τέτοια χάρη. Στο εκτελεστικό απόσπασμα έπρεπε να οδηγηθούν 200 κομμουνιστές. Ο Σουκατζίδης πήρε το δρόμο των συντρόφων του.<br />
Ο Ναπολέων πήρε το δρόμο προς το θάνατο, κερδίζοντας να ζει αιώνια στις καρδιές του ελληνικού λαού σαν ένας από τους ήρωές του.<br />
Οι 200 μελλοθάνατοι κομμουνιστές οδηγήθηκαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής - στο «Θυσιαστήριο της Λευτεριάς», όπως το ονόμασε ο λαός αργότερα - το πρωί της Πρωτομαγιάς του '44. Εκεί τους χώρισαν σε εικοσάδες. Στην τελευταία εικοσάδα βάλαν τον Σουκατζίδη, για να μπορέσουν να τον χρησιμοποιήσουν ως μεταφραστή.<br />
Η πρώτη εικοσάδα πήρε θέση απέναντι από τις κάννες των όπλων. Ο επικεφαλής των Γερμανών γύρισε προς τον Σουκατζίδη:<br />
- Ρώτησέ τους αν έχουν τίποτα να πούνε.<br />
Ο Σουκατζίδης μεταφράζει. Και τότε με μια φωνή οι μελλοθάνατοι απαντούν:<br />
- Ζήτω η Ελλάδα. Ζήτω η λευτεριά!<br />
Στην επόμενη στιγμή θα τους θερίσουν τα πολυβόλα.<br />
Τώρα είναι η σειρά της δεύτερης εικοσάδας, αλλά πριν πάρουν θέση απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα οι κατακτητές τούς υποχρεώνουν να φορτώσουν τους νεκρούς στα αυτοκίνητα.<br />
Η ίδια σκηνή θα επαναληφθεί αρκετές φορές, ώσπου στο τέλος δεν είχε μείνει κανείς ζωντανός από τους 200. Ηταν λίγο μετά τις 10 το πρωί3.<br />
Λίγο πριν αντικρίσουν το εκτελεστικό απόσπασμα, κατά τη μεταφορά τους στο Σκοπευτήριο, πολλοί από τους μελλοθάνατους κατάφεραν να γράψουν μερικές λέξεις στα δικά τους αγαπημένα πρόσωπα και να πετάξουν τα σημειώματα στους δρόμους της Αθήνας. Λέξεις γεμάτες ανθρωπιά, πόθο για τη ζωή, λέξεις γεμάτες ιδανικά.<br />
Σταχυολογούμε: «Οταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτές», έγραψε ο Μήτσος Ρεμπούτσικας. Κι ο Νίκος Μαριακάκης συμπλήρωσε: «Καλύτερα να πεθαίνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά, παρά να ζει σκλάβος».<br />
Ο Κώστας Τσίρκας με ξεχωριστό τρόπο σημείωσε: «Πρωτομαγιά. Γεια σας. Ολοι πάμε στη μάχη». Κι ο εργάτης Σάββας Σαββόπουλος συμπύκνωσε: «Ας μάθει όλη η Ελλάδα, πως ούτε στιγμή δε χάσαμε την πίστη στην τελική νίκη της Σοβιετικής Ενωσης... Καμιά δύναμη δε θα μπορέσει να τσακίσει το ΚΚΕ. Το ΚΚΕ θα νικήσει. Καλώ τον αδελφό μου, με σκληρή δουλιά να προσπαθήσει να ξεπλύνει το κακό που έκανε με τη δήλωση και την αδελφούλα μου να πάρει τη θέση μου στο ΚΚΕ»4.<br />
Να απελευθερώσουμε την πατρίδα<br />
Ενα ιστορικό στοιχείο που αξίζει να σημειωθεί σε σχέση με την εκτέλεση των 200 κομμουνιστών στην Καισαριανή έχει να κάνει με το γεγονός ότι το ΚΚΕ, μόλις πληροφορήθηκε το προετοιμαζόμενο έγκλημα, μελέτησε τις δυνατότητες που υπήρχαν να αποσπάσει τους μελλοθάνατους από τα χέρια του εχθρού και να τους σώσει. «Συζητήσαμε στην Επιτροπή Πόλης - λέει ο τότε γραμματέας της ΚΟΑ Β. Μπαρτζιώτας5 - τη δυνατότητα να σώσουμε τους 200 συντρόφους μας. Την 1η του Μάη 1944, ο ΕΛΑΣ της Αθήνας ήταν στο πόδι και μαζί του ο λαός της ηρωικής Καισαριανής. Ηταν όμως αδύνατο να χτυπήσουμε τους Γερμανούς, που συγκέντρωσαν μεγάλες δυνάμεις. Οι πρώτες προσπάθειες που κάναμε μάς στοίχισαν πολύ ακριβά... Οι καμπάνες της Καισαριανής χτυπούσαν πένθιμα... και οι σύντροφοί μας έπεφταν ηρωικά από τις φασιστικές σφαίρες. Τραγουδούσαν όλοι μαζί τη Διεθνή, τον Εθνικό Υμνο και ζητωκραύγαζαν για το ηρωικό ΚΚΕ. Φύγαμε πικραμένοι από τον τόπο του μαρτυρίου, γιατί δεν μπορέσαμε να σώσουμε τους συντρόφους μας. Μερικοί από μας κλαίγανε... δεν πειράζει, το κλάμα για αγαπητούς συντρόφους, που χρόνια ζούσαμε μαζί στην Ακροναυπλία, ξαλαφρώνει την καρδιά... μέσα μας όμως θέριευε η θέληση για αγώνα, να απελευθερώσουμε την πατρίδα, από το μίασμα του χιτλερικού φασισμού, να φκιάσουμε καινούρια Ελλάδα της δουλιάς και τη λευτεριάς».<br />
<br />
1 Θ. Χατζή: «Η Νικηφόρα Επανάσταση που χάθηκε», εκδόσεις «Δωρικός», τόμος Γ`, σελ. 141 - 142<br />
2 Β. Μπαρτζιώτα: «Κι άστραψε φως η Ακροναυπλία», εκδόσεις ΣΕ, σελ. 197 - 199<br />
3 «Στ' Αρματα - Στ' Αρματα - Χρονικό της Εθνικής Αντίστασης», «Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις 1967», σελ. 315 - 317<br />
4 Εθνική Αντίσταση 1941- 1944: «Γράμματα και μηνύματα εκτελεσμένων πατριωτών», Αθήνα 1974, σελ. 111, 141, 143, 167<br />
5 Β. Μπαρτζιώτα: «Η Εθνική Αντίσταση στην Αδούλωτη Αθήνα», εκδόσεις ΣΕ, σελ. 185 - 186<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiW7HXo6PvF5MAEzZRhCR1kvM2QjfZurH_p-sVZfJaFQb89ykm-s7mMsWbeo3V1lE1p_NGUaR49wQ-vg6mnOGvMeIGSFqXczv7AAMk_NvpoMHr3ObCDObil5ligLCl2J-tl1o5AMFT138pE/s1600/cf86cf89cebaceb9cf89cebd_ceb7-cf83cf86ceb1ceb3ceb7.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiW7HXo6PvF5MAEzZRhCR1kvM2QjfZurH_p-sVZfJaFQb89ykm-s7mMsWbeo3V1lE1p_NGUaR49wQ-vg6mnOGvMeIGSFqXczv7AAMk_NvpoMHr3ObCDObil5ligLCl2J-tl1o5AMFT138pE/s1600/cf86cf89cebaceb9cf89cebd_ceb7-cf83cf86ceb1ceb3ceb7.jpg" height="454" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZaPOPuNbVuPudA4O4hQep4KddLhsWNNiIDZLF1bhw5S-QYbNlTQu7HJTpMuwhWB-JGmlNp4HLP4i0WfoIUBR8RiMb-NseoQ_g8LFiwEj86WZpTxZEsXqCiAWk2Hx43gawC7_KIYw6k2Pp/s1600/200-kaisarianhs.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZaPOPuNbVuPudA4O4hQep4KddLhsWNNiIDZLF1bhw5S-QYbNlTQu7HJTpMuwhWB-JGmlNp4HLP4i0WfoIUBR8RiMb-NseoQ_g8LFiwEj86WZpTxZEsXqCiAWk2Hx43gawC7_KIYw6k2Pp/s1600/200-kaisarianhs.jpg" height="372" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
<a href="http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=1247153&publDate=30/4/2002" target="_blank">ΠΗΓΗ</a></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-37201119518969900112014-08-17T11:06:00.000-07:002014-08-17T11:06:09.492-07:00ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΕΝΟΠΛΟΥ ΑΓΩΝΑ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: center;">
<b>ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ – ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ</b></div>
<br />
<b>Εισαγωγικό Σημείωμα</b><br />
Αυτό που ακολουθεί είναι μια απλή ημερολογιακή αναφορά των κυριότερων στιγμών του αγώνα που έδωσε ο ελληνικός λαός από το 1940 με την εισβολή των Γερμανών ως το 1949 με την ήττα του Δημοκρατικού στρατού.<br />
Παρόλα αυτά μπορεί κανείς να διακρίνει καθαρά τις δυσκολίες αυτού του αγώνα παράλληλα με την αξιοθαύμαστη αυτοθυσία του εργαζόμενου λαού. Συγκρίνοντας με καταστάσεις που σήμερα συναντάμε μπορούμε να αισθανθούμε ότι οι τρομοκρατίες, οι εκφοβισμοί, οι προβοκάτσιες, μπορεί να μην φοβίζουν τον λαό, να μην τον κλείνουν σπίτι του, αρκεί να συνεπαρθεί από μια μεγάλη ιδέα, να βλέπει την αυταπάρνηση και την αυτοθυσία των πρωτοπόρων του αγώνα.<br />
Σε έναν συγκλονιστικό αγώνα που σκιαγραφείται μέρα προς μέρα μέσα από το χρονικό αυτό, ο ΕΛΑΣ προξένησε στον κατακτητή σοβαρότατες απώλειες. Οι νεκροί στρατιώτες των φασιστικών δυνάμεων κατοχής ξεπερνούν τις 22.000. Συνέλαβε 6.500 αιχμαλώτους, ενώ ολόκληρος ο εξοπλισμός του ΕΛΑΣ κυριεύτηκε από τον εχθρό.<br />
Βαρύ είναι και το τίμημα του ελληνικού λαού. Οι μαχητές που έπεσαν πολεμώντας τον εχθρό <br />
<a name='more'></a>ανέρχονται σε 28.000. Εκτελέστηκαν από τους κατακτητές και τους συνεργάτες τους 50.000 πατριώτες. Πάνω από 60.000 εξοντώθηκαν στα γερμανικά κάτεργα. Περίπου 260.000 πέθαναν από την πείνα. Ενώ άλλοι 7.000 σκοτώθηκαν από βομβαρδισμούς. 664 χωριά και κωμοπόλεις καταστράφηκαν κατά 50% και πάνω, ενώ 281 καταστράφηκαν ολοκληρωτικά.<br />
Οι απώλειες του ελληνικού λαού ισοδυναμούν με το 5,5% του τότε πληθυσμού και κατατάσσουν την Ελλάδα στην τέταρτη θέση του τιμητικού πίνακα θυσιών μετά την Πολωνία, την Σοβιετική Ένωση και την Γιουγκοσλαβία.<br />
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue; font-size: x-large;"><b>1941</b></span></div>
<div>
<div>
<b>4/1/1941<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τα χιτλερικά στρατεύματα περνούν στην Ρουμανία, με έγκριση του επίδοξου «Φύρερ» Αντωνέσκου, για να εφαρμόσουν το σχέδιο «Μαρίτσα». Δηλαδή την επίθεση ενάντια στην Ελλάδα.</div>
<div>
<b>6/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τα χαράματα και χωρίς από πριν να έχει κηρύξει τον πόλεμο η Γερμανία επιτίθεται σε Ελλάδα και Γιουγκοσλαβία.</div>
<div>
<b>7/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δεύτερη μέρα της γερμανικής επίθεση και στην Θεσσαλονίκη κάτω από την σκιά των γερμανικών στούκας συγκροτείται μεγάλη διαδήλωση κατά των Γερμανών εισβολέων.</div>
<div>
<b>8/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Από το σανατόριο στο Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης δραπετεύουν 12 στελέχη και μέλη του ΚΚΕ.</div>
<div>
<b>9/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Γερμανοί μπαίνουν στην Θεσσαλονίκη. Την ίδια στιγμή σε εργατική συνοικία της πόλης σε σύσκεψη των δραπετών του Ασβεστοχωρίου και άλλων κομμουνιστών συντάσσεται η πρώτη προκήρυξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.</div>
<div>
<b>19/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Σε συνεννόηση με την χιτλερική Γερμανία, Βουλγαρικά φασιστικά στρατεύματα εισβάλουν στην Ανατολική Μακεδονία.</div>
<div>
<b>21/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο στρατηγός <span style="color: red;">Τσολάκογλου</span> συνθηκολογεί και παραδίδει τον ηρωικό ελληνικό στρατό στους Γερμανούς.</div>
<div>
<b>23/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο βασιλιάς και η κυβέρνηση της 4ης Αυγούστου φεύγουν στο εξωτερικό, παραδίνοντας 2.000 φυλακισμένους και εξόριστους στους χιτλερικούς.</div>
<div>
<b>25/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Κυκλοφορεί στην Θεσσαλονίκη σε χιλιάδες αντίτυπα το Μανιφέστο του Γραφείου της Κ.Ε. του ΚΚΕ για την Μακεδονία – Θράκη, που καλεί τον λαό σε αγώνα κατά των κατακτητών. Οι Γερμανοί συλλαμβάνουν 20 πατριώτες που υπέδειξε η ελληνική Ασφάλεια σαν κομμουνιστές.</div>
<div>
<b>26/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δύο μέρες πριν καταληφθεί το νησί του Αη Στράτη από Γερμανούς οι εξόριστοι προσπαθούν να δραπετεύσουν. Σκοτώνονται 3 και άλλοι 3 τραυματίζονται από την φρουρά που πυροβολεί. Τελικά παραδίνονται όλοι στους κατακτητές.</div>
<div>
<b>27/4/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν την Αθήνα.</div>
<div>
<b>18/5/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Απόδραση 120 κομμουνιστών από την εξορία της Φολέγανδρου. Ανάμεσά τους<span style="color: red;"> Γ. Ερυθριάδης, Γ. Τρικαλινός</span> και <span style="color: red;">Παντελής Σίμος</span>.</div>
<div>
<b>20/5/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Αρχίζει η μάχη της Κρήτης. Με σφοδρό βομβαρδισμό οι Γερμανοί απωθούν της αγγλικές δυνάμεις στα Χανιά. Πάνω από 1800 αλεξιπτωτιστές εξοντώνονται ή αιχμαλωτίζονται στο Ηράκλειο από μαζικές ηρωικές προσπάθειες των κατοίκων οπλισμένων με δικράνια και ότι άλλο έβρισκε ο καθένας. Από τους βομβαρδισμούς πέφτουν οι πύλες των φυλακών και οι φυλακισμένοι κομμουνιστές ενώνονται με τον ένοπλο λαό. Η μάχη της Κρήτης κράτησε 10 μερόνυχτα.</div>
<div>
<b>20/5/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Πραγματοποιείται το πρώτο σαμποτάζ στην Θεσσαλονίκη από μέλη της οργάνωσης «Ελευθερία». Η οργάνωση αυτή είχε συγκροτηθεί από τους κομμουνιστές που απέδρασαν από το Σανατόριο Ασβεστοχωρίου, με απόφαση του Γραφείου Μακεδονίας του ΚΚΕ. Σε αντίποινα οι Γερμανοί συλλαμβάνουν 297 πατριώτες και τους φυλακίζουν στο στρατόπεδο Παύλου Μελά.</div>
<div>
<b>23/5/1941</b> </div>
<div>
Κυκλοφορεί η «Λαϊκή Φωνή» όργανο του Γραφείου περιοχής Μακεδονίας του ΚΚΕ</div>
<div>
<b>28/5/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ιδρύεται η «Εθνική Αλληλεγγύη» </div>
<div>
<b>30/5/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ομαδική απόδραση κομμουνιστών εξόριστων από την Γαύδο. Ανάμεσά τους ο <span style="color: red;">Λ. Στρίγγος.</span></div>
<div>
<b>31/5/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο<span style="color: red;"> Μ. Γλέζος</span> και ο <span style="color: red;">Α. Σιάντος</span> κατεβάζουν από την Ακρόπολη την Γερμανική Σημαία.</div>
<div>
<b>2/6/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΗΣ ΚΑΝΔΑΝΟΥ ΚΡΗΤΗΣ</span>. Οι χιτλερικοί κατακτητές ξεθεμελιώνουν την Κάνδανο Κρήτης και εκτελούν 300 κατοίκους.</div>
<div>
<b>29/6/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Απελευθερώνονται από την Ακροναυπλία 27 εξόριστοι.</div>
<div>
<b>14/7/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Η οργάνωση «Ελευθερία» βγάζει την πρώτη ένοπλη ομάδα στο βουνό Κερδύλια της Νιγρίτας. Αποτελούνταν από 60 ένοπλους με επικεφαλής τον έφεδρο ανθυπολοχαγό <span style="color: red;">Μένιο Θανάση (Λασάνης) </span>και είχε το όνομα «Οδυσσέας Ανδρούτσος»</div>
<div>
<b>16/7/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ιδρύεται του Εργατικό ΕΑΜ, από τις τρεις συνδικαλιστικές παρατάξεις που υπήρχαν τότε.</div>
<div>
<div>
<b>7/9/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Η πρώτη ανταρτική δράση στην Κεντρική Μακεδονία. Αντάρτες της ομάδας <u>«Οδυσσέας Ανδρούτσος»</u> αφοπλίζουν τους σταθμούς χωροφυλακής Μαυροθάλασσας, Νέας Ευκαρπίας και Δάφνης της επαρχίας Νιγρίτας.</div>
<div>
<b>13/9/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Αντάρτες της ομάδας «Αθανάσιος Διάκος» ανατινάζει την <span style="color: blue;">σιδηροδρομική γέφυρα Μουριών</span> στην Μακεδονία</div>
<div>
<b>23/9/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Αντάρτες της ομάδας «Αθανάσιος Διάκος» χτυπάνε στο 62ο χιλιόμετρο της οδού Λαχανά – Θεσσαλονίκης γερμανικό αυτοκίνητο το οποίο καίνε, σκοτώνοντας τους τρεις Γερμανούς που επέβαιναν.</div>
<div>
<b>28/9/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ</span>. Κάτοικοι πολλών χωριών της Δράμας με επικεφαλής τους κομμουνιστές εξεγείρονται κατά των βουλγάρων φασιστών. Πάνω από 2.000 ένοπλοι απελευθερώνουν το Δοξάτο και τα γύρω χωριά. Οι βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής αντιδρούν με ισχυρές δυνάμεις. Παρά την ηρωική αντίσταση αναγκάζονται να υποχωρήσουν στα γύρω βουνά. Τότε ξεσπά μια πραγματική σφαγή αμάχων. Πάνω από 3.000 πατριώτες εξοντώθηκαν από τους κατακτητές στην Δράμα, το Δοξάτο και τα γύρω χωριά. Η λαϊκή εξέγερση ήταν μια πρόωρη ενέργεια. Η Κ.Ο. Δράμας πίστεψε στις δόλιες φήμες περί εξέγερσης αντιφασιστών στην Βουλγαρία και έριξες το σύνθημα της ένοπλης εξέγερσης.</div>
<div>
<b>6/10/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Βούλγαροι φασίστες πιάνουν ύστερα από προδοσία και εκτελούν 8 πατριώτες στην <span style="color: blue;">Παλιοκώμη Σερρών</span>.</div>
<div>
<b>10/10/1941 </b></div>
<div>
Η Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή του ΕΑΜ απευθύνει το πρώτο διάγγελμα της προς τον λαό, καλώντας τον να παλέψει για την επιβίωση.</div>
<div>
<b>18/10/1941 </b></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΤΟ ΕΓΛΗΜΑ ΤΩΝ ΚΕΡΔΥΛΙΩΝ</span>. Οι Γερμανοί κυκλώνουν τα χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλια της Νιγρίτας. Τα λεηλατούν και τα πυρπολούν. Συλλαμβάνουν 222 άντρες από 15 ως 70 χρονών (138 από το πρώτο και 84 από το δεύτερο). Τους έβαλαν να σκάψουν ομαδικό τάφο και στην συνέχεια τους εκτέλεσαν. Σε συνέχεια επέδραμαν στα χωριά της Ανατολικής πλευράς και έκαψαν τα σπίτια όσων θεωρούσε η χωροφυλακή ότι ήταν κομμουνιστές.</div>
<div>
<b>20/10/1941 </b></div>
<div>
Επιδρομές των Γερμανών κατακτητών στην περιοχή της Νιγρίτας. Εκτελούν 12 πατριώτες στο χωριό <span style="color: blue;">Καλόκαστρο</span>, 2 μέλη της ΌΚΝΕ στην Νιγρίτα και άλλους 2 στο <span style="color: blue;">Σιτοχώρι.</span></div>
<div>
<b>24/10/1941 </b></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΒΟΥΝΟΥ</span>. Στην περιοχή δρούσε η ομάδα «Λευτεριά» με επιθέσεις στις σιδηροδρομικές γραμμές, αφοπλισμό του σταθμού χωροφυλακής του Μεσόβουνου Πτολεμαΐδας. Οι κάτοικοι δεν παρέδωσαν ούτε σπυρί σιτάρι στους κατακτητές. Το βράδυ 23 προς 24 Οκτώβρη ισχυρές γερμανικές δυνάμει κυκλώνουν το χωριό. Εκτελούν 165 άντρες 15 ως 65 χρονών και καίνε το χωριό κηρύσσοντας την περιοχή νεκρή ζώνη.</div>
<div>
<b>25/10/1941 </b></div>
<div>
Οι Γερμανοί κυκλώνουν τα χωριά <span style="color: blue;">Κλειστό, Κυδωνιά και Αμπελόφυτο</span> του νομού Κιλκίς και εκτελούν 96 άντρες που βρήκαν καίγοντας όλα τα σπίτια των χωριών. Στην περιοχή δρούσε η ομάδα «Αθανάσιος Διάκος»</div>
<div>
<b>20/10/1941</b> </div>
<div>
Πραγματοποιείται η <span style="color: blue;">πρώτη μαζική εκδήλωση στην Αθήνα</span> στην επέτειο της επίθεσης του Μουσολίνι οργανωμένη από το ΕΑΜ.</div>
<div>
<b>29/10/1941</b> </div>
<div>
Ανάπηροι με τα καροτσάκια συνοδευόμενοι από αδελφές νοσοκόμες απωθούν τους κατάπληκτους Ιταλούς και καταθέτουν στεφάνια στο μνημείο του «Άγνωστου στρατιώτη» της Αθήνας.</div>
<div>
<b>13/11/1941<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι Γερμανοί εκτελούν του φοιτητές <span style="color: red;">Καπέση </span>και <span style="color: red;">Διορινό </span>στην Θεσσαλονίκη. Τους είχε συλλάβει αρχές Σεπτεμβρίου η «Ελληνική Ασφάλεια». Είναι οι πρώτοι φοιτητές που εκτέλεσαν οι χιτλερικοί.</div>
<div>
<b>15/11/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο χιτλερικοί εκτελούν 30 πατριώτες στα χωριά <span style="color: blue;">Στρυμωνικό, Χείμαρος και Τριάδα</span> στην Μακεδονία. </div>
<div>
<b>17/11/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Με πρωτοβουλία των φοιτητών του Πολυτεχνείου και την καθοδήγηση του ΕΑΜ, πάνω από 4.000 φοιτητές από όλες τις σχολές του <span style="color: blue;">Πανεπιστημίου Αθηνών</span> κατεβαίνουν σε απεργία. Χάρη στην ενότητα και την μαχητικότητα τους πετυχαίνουν την απελευθέρωση συναδέλφων τους και την αύξηση των σιτιζόμενων φοιτητών.</div>
<div>
<b>17/12/1941</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: purple;">Με πυρήνα το Στρατιωτικό Κέντρο Αντίστασης ιδρύεται η Κεντρική Επιτροπή του ΕΛΑΣ.</span></div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<b><span style="color: blue; font-size: x-large;">1942</span></b></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div>
<b>4/1/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Συνέρχεται η 8η ολομέλεια της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. όπου παίρνονται τα πρακτικά μέτρα για την οργάνωση του αντάρτικου </div>
<div>
<b>8/1/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι τραυματίες και οι ανάπηροι του πολέμου 40 – 41 οργανώνουν την πρώτη διαδήλωση στους δρόμους της κατεχόμενης Αθήνας, ενάντια στην πείνα.</div>
<div>
<b>10/1/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Γερμανοί φασίστες κατακτητές παίρνουν από το στρατόπεδο Παύλου Μελά τους πρώτους 12 κρατούμενους<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>και τους εκτελούν.</div>
<div>
<b>26/1/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι ηρωικοί ανάπηροι και τραυματίες του Αλβανικού μετώπου κατεβαίνουν σε μεγάλη διαδήλωση με αίτημα να χορηγηθούν τρόφιμα και φάρμακα. Χιλιάδες λαού συμπαραστέκεται, <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>κατεβαίνοντας μαζί τους. Ο όγκος και η αποφασιστικότητα υποχρεώνει της δυνάμεις κατοχής να κάνουν δεκτά τα <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>αιτήματα τους.</div>
<div>
<b>5/2/1942<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b> </div>
<div>
Ιδρύεται το ΕΑΜ Νέων από την ΟΚΝΕ, την Φιλική Εταιρεία Νέων και Λεύτερη Νέα. Το ΕΑΜ Νέων πρωτοστάτησε στην ίδρυση της ΕΠΟΝ</div>
<div>
<b>16/2/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Κυκλοφορεί σε χιλιάδες αντίτυπα η ιδρυτική προκήρυξη του ΕΛΑΣ. </div>
<div>
<b>26/2/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δραπετεύει από τις φυλακές Τρίπολης ο <span style="color: red;">Νίκος Πλουμπίδης</span>.</div>
<div>
<b>6/3/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο φοιτητές του Πολυτεχνείου στην Αθήνα κατεβαίνουν σε <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>4ημερη απεργία με οικονομικά και εκπαιδευτικά αιτήματα. <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Συνθήματα κατά των κατακτητών γεμίζουν τους δρόμους <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>της Αθήνας.</div>
<div>
<b>9/3/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Ιταλοί βομβαρδίζουν με κανόνια το Άργος Ορεστικό επειδή αρνήθηκαν να παραδώσουν στους Ιταλούς κατακτητές 500 πρόβατα και μεγάλες ποσότητες χόρτου που είχαν απαιτηθεί. </div>
<div>
<b>14/3/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο εθνοπροδότης <span style="color: red;">Γκοτζαμάνης</span> και οι Γερμανοί και Ιταλοί κατακτητές υπογράφουν στην Ρώμη σύμφωνο βάση του οποίου η Ελλάδα υποχρεούται να δίνει στην Γερμανία 1,5 δισεκατομμύριο δραχμές κάθε μήνα για έξοδα κατοχής και άλλα ποσά που ζητούσε η Γερμανία σαν άτοκα δάνεια.</div>
<div>
<b>17/3/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι ανάπηροι του Αλβανικού μετώπου πηγαίνουν στο πολιτικό γραφείο του<span style="color: red;"> Κουίσλιγκ</span> και διαμαρτύρονται για απάνθρωπη εγκατάλειψη τους. Οι Ιταλοί καραμπινιέροι τους επιτίθενται και τους διαλύουν βίαια.</div>
<div>
<b>10/4/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Κυκλοφορεί το 1ο φύλλο του επίσημου οργάνου της Κ.Ε. του ΕΛΑΣ, «Απελευθερωτής»</div>
<div>
<b>12/4/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Κηρύσσεται πανελλαδική απεργία δημοσίων υπαλλήλων. Αψηφώντας συλλήψεις και απειλές θανάτου των δυνάμεων κατοχής 50.000 υπάλληλοι πραγματοποιούν την πρώτη απεργία στην Κατοχή</div>
<div>
<b>20/4/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Κυκλοφορεί το 1ο φύλλο της εφημερίδας «Ελεύθερη Ελλάδα», όργανο της Κ.Ε. του ΕΑΜ</div>
<div>
<b>14/6/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Γερμανοί εκτελούν 50 ομήρους πατριώτες στο Ηράκλειο.</div>
<div>
<b>1/7/1942<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι Γερμανοφασίστες εκτελούν στην Θεσσαλονίκη τους ήρωες<span style="color: red;"> Βακαλόπουλο</span> και <span style="color: orange;">Καρανταή</span>, μέλη της ΟΚΝΕ, που σαν μέλη ομάδας σαμποτέρ του ΕΛΑΣ είχαν ανατινάξει γερμανικά αυτοκίνητα το Φλεβάρη του ίδιου χρόνου.</div>
<div>
<b>14/7/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Με την βοήθεια του Γραφείου Μακεδονίας του ΚΚΕ και την Κ.Ο. Κατερίνης, δραπετεύουν από το Σανατόριο Πέτρας Ολύμπου 15 στελέχη του κόμματος, μεταξύ των οποίων οι <span style="color: red;">Γιάννης Ιωαννίδης, Κώστας Θέος, Γιώργης Παπαρήγας</span> κ.α.</div>
<div>
<div>
<b>3/8/1942<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ξεκινάει απεργία πείνας των αναπήρων του αλβανικού μετώπου, ενάντια στα σχέδια των κατακτητών να τους διώξουν από την Αθήνα. Με την καθοδήγηση του ΕΑΜ, η απεργία κρατάει 11 μέρες και η κατοχική κυβέρνησε υποχωρεί.</div>
<div>
<b>6/8/1942<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Στον Έβρο εμφανίζεται η πρώτη ανταρτική ομάδα.</div>
<div>
<b>6/8/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Η <span style="color: red;">Ηλέκτρα Αποστόλο</span>υ, μέλος της Κ.Ε. της Ο.Κ.Ν.Ε. αποδρά από το τμήμα Μεταγωγών.</div>
<div>
<b>6/9/1942<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Κάτοικοι του χωριού <span style="color: blue;">Κορνοφωλιά Σουφλίου</span> αφοπλίζουν απόσπασμα της χωροφυλακής που ήρθε να κατάσχει την σοδιά τους για λογαριασμό των Γερμανών.</div>
<div>
<b>28/9/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης απεργούν με οικονομικά αιτήματα.</div>
<div>
<b>4/10/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Απεργία δημοσίων υπαλλήλων στην Θεσσαλονίκη για οικονομικά αιτήματα. </div>
<div>
<b>25/11/1942 </b></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΣ</span>. Με επικεφαλής τον <span style="color: red;">Άρη Βελουχιώτη</span> 150 άντρες του ΕΛΑΣ σε συνεργασία με 60 άντρες του ΕΔΕΣ και με Άγγλους σαμποτέρ, εξουδετερώνουν με ορμητική επίθεση την ιταλική φρουρά και ανατινάζουν την σιδηροδρομική γέφυρα του Γοργοποτάμου. Η συγκοινωνία σταμάτησε για 6 βδομάδες στερώντας ανεφοδιασμό στις γερμανικές δυνάμεις της Αφρικής.</div>
<div>
<b>3/12/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Με προδοσία ο Γερμανοί κυκλώνουν στο χωριό <span style="color: blue;">Πύργος του Έβρου</span> 3 ΕΛΑΣίτες σε ένα σπίτι. Οι ΕΛΑΣίτες, <span style="color: red;">Χ. Σταυρακάκης, Η. Φαρμάρας</span> και <span style="color: red;">Γ. Αθανασιάδης</span> αρνούνται να παραδοθούν και πέφτουν πολεμώντας ως την τελευταία τους πνοή. Οι Γερμανοί εκτελούν και την νοικοκυρά του σπιτιού<span style="color: red;"> Γιαννούλα Μαυρουδή</span>.</div>
<div>
<b>3/12/1942</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Αντάρτες του ΕΛΑΣ Πάικου αιφνιδιάζουν την φρουρά της μεγάλης γέφυρας του Αξιού κοντά στην Αξιούπολη. Σκοτώθηκαν οι Γερμανοί της φρουράς, το τμήμα χωροφυλακής που ήταν η βασική δύναμη πέρασε με το μέρος των ανταρτών.</div>
<div>
<b>18/12/1942 </b></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΧΩΡΙΟΥ (ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ)</span> Γι αυτήν την μάχη γράφηκε το γνωστό «τραγούδι του Άρη» (Βαριά στενάζουν τα βουνά …)</div>
<div>
22/12/1942 </div>
<div>
Το ΕΑΜ διοργανώνει μεγάλη απεργία σε Αθήνα και Πειραιά. Πάνω από 40.000 διαδηλωτές ξεχύνονται στους δρόμους και συγκρούονται με τους κατακτητές. Ο λαός της Αθήνας δίνει τον πρώτο νεκρό του, τον <span style="color: red;">Μήτσο Κωνσταντινίδη</span> κομμουνιστή φοιτητή.</div>
<div>
30/12/1942</div>
<div>
Εκτελούνται 42 κομμουνιστές στο <span style="color: blue;">στρατόπεδο Παύλου Μελά.</span></div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue; font-size: x-large;"><b>1943</b></span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div>
<b>4/2/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δέκα αξιωματικοί και χωροφύλακες του σταθμού Χωροφυλακής Σιάτιστας με επικεφαλής τον υπομοίραρχο <span style="color: red;">Θωμά Βενετσανόπουλο</span>, προσχωρούν στον ΕΛΑΣ</div>
<div>
<b>8/2/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Η πρώτη ένοπλη σύγκρουση στον νομό Γρεβενών. Ιταλικός λόχος πεζικού και μία πυροβολαρχία συνολικής δύναμης 180 <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>αντρών, επέδραμαν στο χωριό <span style="color: blue;">Σνίχοβο Κοζάνης</span>. Οι κάτοικοι προειδοποιημένοι εγκατέλειψαν το χωριό εκτός από τους γέροντες και τα μικρά παιδιά. Οι Ιταλοί έκαψαν τα σπίτια <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>και πήραν όμηρους όσους βρήκαν. Αντάρτες του ΕΛΑΣ Βοΐου επετέθησαν στους Ιταλούς στην θέση «Βαθύρεμα» και ελευθέρωσαν τα γυναικόπαιδα. Απώλειες Ιταλών: 11 <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>νεκροί και 27 τραυματίες</div>
<div>
<b>11/2/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ επιτίθεται σε απόσπασμα Ιταλών φασιστών που προηγουμένως έκαψαν και ατίμασαν τις γυναίκες του χωριού <span style="color: blue;">Οξύνεια Καλαμπάκας</span>. Οι Ιταλοί εξοντώνονται ολοκληρωτικά. Στο πεδίο της μάχης μετρήθηκαν 120 νεκροί, ενώ πιάστηκαν 146 αιχμάλωτοι μεταξύ των οποίων και 1 ταγματάρχης και 6 αξιωματικοί.</div>
<div>
<b>16/2/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Άγρια σφαγή των κατοίκων των χωριών <span style="color: blue;">Δομένικο</span> και <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span><span style="color: blue;">Μυλόγουστα</span> από ιταλούς μελανοχιτώνες. </div>
<div>
<b>17/2/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ Πιερίων αιφνιδιάζουν γερμανοφασιστι<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>κή φρουρά στο 19ο χιλιόμετρο Κατερίνης – Ελασσόνας <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>απελευθερώνοντας 60 κρατούμενους. Την ίδια μέρα οι χιτλερικοί εκτελούν στην Κατερίνη 40 πατριώτες και τον Δήμαρχο Κατερίνης.</div>
<div>
<b>18/2/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Γερμανοί συλλαμβάνουν ομήρους τους κατοίκους του <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>χωριού Μόρνα (Πιερία). Τμήματα του Βορείου και Νοτίου Ολύμπου, σε συνεργασία, χτυπούν στην θέση Σανατόριο Πέτρας την φάλαγγα των αυτοκινήτων και απελευθερώνουν <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>τους χωρικούς. Σκοτώθηκαν 40 Γερμανοί και κάηκαν 3 <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>αυτοκίνητα.</div>
<div>
<b>23/2/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<b><span style="color: purple;">Ίδρυση της ΕΠΟΝ</span></b></div>
<div>
<b>24/2/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η πρώτη διαδήλωση κατά της πολιτικής επιστράτευσης.</span> Δύο μέρες νωρίτερα είχε αποφασιστεί από τους χιτλερικούς και είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα της κυβέρνησης. Οι εργάτες του Εθνικού Τυπογραφείου ενημερώνουν το ΕΑΜ. 100000 λαού της διαδηλώνουν στους δρόμους της Αθήνας. <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Ακολουθούν συγκρούσεις με τους κατακτητές με νεκρούς <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>και τραυματίες, ιδιαίτερα την στιγμή που επιχειρούν να καταλάβουν το υπουργείο εργασίας.</div>
<div>
<b>28/2/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Πεθαίνει ο ποιητής <span style="color: red;">Κωστής Παλαμάς</span>. Η κηδεία του μετατρέπεται σε μεγάλο αντιφασιστικό συλλαλητήριο <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>ενάντια στους κατακτητές.</div>
<div>
<b>1/3/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Στην Θεσσαλονίκη οι Γερμανοί φασίστες εκτελούν 16 λαϊκούς αγωνιστές στο στρατόπεδο «Παύλου Μελά» που κρατούνταν από την εποχή της Μεταξικής δικτατορίας.</div>
<div>
<b>4/3/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η μάχη στο Μπουγάζι Φαρδύκαμπο της Σιάτιστας</span>. Είναι το <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>μεγαλύτερο πολεμικό γεγονός πριν την συγκρότηση Γενικού Αρχηγείου του ΕΛΑΣ. Τμήματα του ΕΛΑΣ Δ. Μακεδονίας επιτέθηκαν σε Ιταλικές δυνάμεις. Μετά από μάχη αιχμαλωτίστηκε το σύνολο των εχθρικών δυνάμεων.</div>
<div>
<b>5/3/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Πάνω από 200.000 λαού, με επικεφαλής τον <span style="color: red;">Νίκο Πλουμπίδη</span> διαδηλώνουν στην Αθήνα ενάντια στην πολιτική επιστράτευση. 10 νεκροί και 134 τραυματίες ο απολογισμός των συγκρούσεων με τους κατακτητές. Οι Γερμανοί παίρνουν πίσω την πολιτική επιστράτευση.</div>
<div>
<b>8/3/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Το<span style="color: blue;"> Άργος Ορεστικό</span> απελευθερώνεται από τον ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>12/3/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ μπαίνει στην <span style="color: blue;">Καρδίτσα</span>. Η πόλη θα μείνει ελεύθερη μέχρι τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου, οπότε οι Γερμανοί με μεγάλες δυνάμεις θα την ανακαταλάβουν.</div>
<div>
<b>13/3/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ χτυπούν στο χωριό<span style="color: blue;"> Ιεροπηγή Καστοριάς</span> μεγάλη Ιταλική φάλαγγα. Απώλειες Ιταλών 23 νεκροί.</div>
<div>
<b>24/3/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τα <span style="color: blue;">Γρεβενά</span> μετά από πολυήμερες μάχες.<u> Είναι η πρώτη πόλη που απελευθερώνεται</u>.</div>
<div>
<b>25/3/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Γιορτάζεται η επέτειος της επανάστασης του ’21 στην<span style="color: blue;"> Θεσσαλονίκη</span> με πορεία που καταλήγει στο Λευκό Πύργο. Κατατίθενται στεφάνια στα αγάλματα Βότση και Καρατάσου. Οι Γερμανοί επιτίθενται και διαλύουν τη διαδήλωση.</div>
<div>
<b>31/3/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήμα του ΕΛΑΣ μπαίνει στην <span style="color: blue;">Νάουσα</span>. Αφοπλίζει την χωροφυλακή, αιχμαλωτίζει 4 Γερμανούς και αποχωρεί το απόγευμα της ίδιας μέρας.</div>
<div>
<b>7/4/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ Αθήνας απελευθερώνει 55 στελέχη και μέλη του ΚΚΕ από τις φυλακές Σωτηρίας. </div>
<div>
<b>7/4/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο εκλεκτός αξιωματικός του ελληνικού στρατού<span style="color: red;"> Στέφανος Σαράφης</span>, προσχωρεί στον ΕΛΑΣ. </div>
<div>
<b>11/4/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Μεγαλειώδεις συγκέντρωση 2.500 λαού της <span style="color: blue;">Νεάπολης Θεσσαλονίκης </span>ενάντια στην επιστράτευση.</div>
<div>
<b>15/4/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ύστερα από προδοσία πέφτουν σε ενέδρα στο χωριό <span style="color: blue;">Ίμερα Κοζάνης</span> και σκοτώνονται 8 στελέχη του ΚΚΕ, μεταξύ των οποίων δύο μέλη του Γραφείου Μακεδονίας.</div>
<div>
<b>16/4/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Πάνω από 15.000 λαού διαδηλώνει στην <span style="color: blue;">Θεσσαλονίκη</span> ενάντια στην επιστράτευση.</div>
<div>
<b>18/4/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στον δρόμο Κατερίνης Ελασσόνας ο ΕΛΑΣ χτυπά γερμανικό τμήμα 450 αντρών. Γίνεται 6ωρη σκληρή μάχη. Απώλειες για τους Γερμανούς 50 νεκροί και ο διοικητής του τμήματος και 70 τραυματίες. 20 μαχητές του ΕΛΑΣ έπεσαν σε αυτή την μάχη.</div>
<div>
<b>29/4/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Νεστόριο, Πεντάβρυσος, Βοτάνι, Μηλίτσα, Δισπηλιό, Βογατσικό, Γέρμα, Φωτεινή και Κορησσό.</span> Εννέα χωριά της Δ. Μακεδονίας <b><u>καίνε σε μια μέρα</u></b> οι Ιταλοί κατακτητές.</div>
<div>
<b>2/5/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Σε κοινή σύσκεψη των Κ.Ε. του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, αποφασίζεται η ίδρυση Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ αποτελούμενο από τους: <span style="color: red;">Στέφανο Σαράφη</span>, στρατιωτικό αρχηγό, <span style="color: red;">Άρη Βελουχιώτη (Θανάσης Κλάρας)</span> καπετάνιο και <span style="color: red;">Βασίλη Σαμαρινιώτη (Ανδρέας Τζήμας)</span> αντιπρόσωπο του ΕΑΜ.</div>
<div>
<b>2/5/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Συλλαμβάνεται στην Κοζάνη από τους Γερμανούς ο φλογερός αρχιμανδρίτης <span style="color: red;">Ιωακείμ Παπαλιούλας</span></div>
<div>
<b>10/5/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στον <span style="color: blue;">Πειραιά</span> οι χιτλερικοί εκτελούν τον <span style="color: red;">Κώστα Λαζαρίδη</span>, μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ και ιδρυτικό μέλος του Εργατικού ΕΑΜ</div>
<div>
<b>1/6/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήμα του ΕΛΑΣ της Ρούμελης ανατινάζει τη σιδηροδρομική <span style="color: blue;">σήραγγα του Κούρνοβου</span>. Σκοτώθηκαν 600 Ιταλοί αξιωματικοί και στρατιώτες και η συγκοινωνία διακόπηκε για αρκετές μέρες.</div>
<div>
<b>8/6/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Σε αντίποινα της ανατίναξης της σήραγγας του τραίνου οι Ιταλοί κατακτητές εκτελούν 106 πατριώτες στο Κούρνοβο. Ανάμεσα τους και 54 κομμουνιστές Ακροναυπλιώτες που παρέδωσε η κυβέρνηση Μεταξά στους κατακτητές. </div>
<div>
<b>17/6/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Με καθοδήγηση του Γραφείου Μακεδονίας του ΚΚΕ, απέδρασαν 62 κρατούμενοι κομμουνιστές από τον Αη Στράτη.</div>
<div>
<b>19/6/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ο Γερμανοί εκτελούν 16 Έλληνες πατριώτες στο <span style="color: blue;">Σκοπευτήριο Καισαριανής.</span></div>
<div>
<b>25/6/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στην <span style="color: blue;">Αθήνα</span> 100.000 λαού διαδηλώνουν μαχητικά διαμαρτυρόμενοι για την εκτέλεση των 106 στο Κούρνοβο. Στις συγκρούσεις που ακολουθούν σκοτώνονται 15 και τραυματίζονται 75 πατριώτες.</div>
<div>
<b>7/7/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Πανθεσσαλική Συνδιάσκεψη ανταρτών. Πήρε μέρος και αντιπροσωπία του Γενικού Επιτελείου του ΕΛΑΣ με επικεφαλής τον Άρη καθώς και αντιπροσωπίες ανταρτών από Γιουγκοσλαβία και Αλβανία.</div>
<div>
<b>10/7/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
50.000 λαού στην Θεσσαλονίκη, 15.000 στο Κιλκίς 10.000 στην Έδεσα και σε πολλές άλλες πόλεις διαδηλώνουν ενάντια στην επέκταση της Βουλγαρικής κατοχής σε ολόκληρη την Δυτική Θράκη και Ανατολική Μακεδονία που υπέγραψε η κυβέρνηση των δοσίλογων του Ράλλη.</div>
<div>
<b>14/7/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ εξοντώνουν ιταλικό τάγμα στο <span style="color: blue;">Λεόντιο Πελοποννήσου</span>. </div>
<div>
<div>
<b>22/7/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
250.000 πατριώτες κατεβαίνουν σε μαχητική διαδήλωση ενάντια στην επέκταση της βουλγαρικής κατοχής και στην υπόλοιπη Μακεδονία. Στις συγκρούσεις με τις κατοχικές δυνάμεις σκοτώνονται 30 διαδηλωτές και πάνω από 200 τραυματίζονται. Γίνανε 500 συλλήψεις. Η επέκταση της βουλγαρικής φασιστικής κατοχής ματαιώθηκε.</div>
<div>
<b>25/7/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Βουλγαρικό στρατοδικείο καταδικάζει σε θάνατο ομάδα 6 κομμουνιστών. Πολλούς άλλους στους οδήγησε σε καταναγκαστικά έργα.</div>
<div>
<b>1/8/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: purple;">Αρχίζει να λειτουργεί στο Περτούλι Θεσσαλίας η Σχολή εφέδρων αξιωματικών του ΕΛΑΣ</span>. </div>
<div>
<b>9/8/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στο χωριό<span style="color: blue;"> Κλαδοράχη Φλώρινας</span>, οι Γερμανοί κρεμούν 15 Έλληνες πατριώτες.</div>
<div>
<b>14/8/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Με διαταγή του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ, ο ΕΛΑΣ συγκροτείται σε τακτικό στρατό.</div>
<div>
<b>16/8/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Με πρόσχημα ότι εμφανίστηκε στο χωριό τμήμα του ΕΛΑΣ, οι Γερμανοί σκοτώνουν με φρικιαστικό τρόπο 317 πατριώτες στο <span style="color: blue;">Κομμένο Άρτας</span>. Από αυτούς 97 ήταν παιδιά ως 15 χρονών, 119 γυναίκες, 87 άντρες και 14 υπερήλικες.</div>
<div>
<b>17/8/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Με πρωτοβουλία του ΕΑΜ, υπογράφεται στο Κάιρο κοινή δήλωση ΕΑΜ, ΕΔΕΣ και ΕΚΚΑ ότι δεν θα επανέλθει ο βασιλιάς, πριν αποφασίσει ο λαός.</div>
<div>
<b>20/8/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Γερμανικό απόσπασμα εκτελεί 12 Έλληνες πατριώτες στο <span style="color: blue;">Βαθύλακο Κοζάνης.</span></div>
<div>
<b>22/8/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι τροχιοδρομικοί Αθήνας κατεβαίνουν σε απεργία ζητώντας να σταλούν εργάτες στην Γερμανία.</div>
<div>
<b>31/8/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήμα του ΕΛΑΣ δυτικής Μακεδονίας χτυπά γερμανική φάλαγγα κοντά στην <span style="color: blue;">γέφυρα Γιάνκοβα του Αλιάκμονα</span>. Οι Γερμανοί αναγκάζονται να συμπτυχθούν έχοντας 30 νεκρούς και πολλούς τραυματίες.</div>
<div>
<b>5/9/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δημιουργείται το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου. Οι πρώτοι κρατούμενοι μεταφέρονται από την Λάρισα και είναι Ακροναυπλιώτες.</div>
<div>
<b>7/9/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Γερμανοί καίνε τα χωριά<span style="color: blue;"> Κυρά Καλή, Μαυραναίοι, Μαυρονέθρι και Καλή Ράχη Γρεβενών</span> σε αντίποινα των απωλειών που είχαν σε αναμέτρηση με τμήματα του ΕΛΑΣ δυτικά των Γρεβενών.</div>
<div>
<b>9/9/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η ΛΑΪΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ</span>. Με την αναγγελία συνθηκολόγησης της Ιταλίας ξεσπά εξέγερση του λαού στον Βόλο. Οι διαδηλωτές απελευθέρωσαν από τις φυλακές όλους του κρατούμενους πατριώτες κάτεσχαν τον οπλισμό της φρουράς και τον έστειλαν στις ανταρτικές ομάδες του ΕΛΑΣ. Επί τρεις μέρες την εξουσία την ανέλαβε λαϊκή επιτροπή με την καθοδήγηση του ΕΑΜ. Την Τρίτη μέρα κατέφθασαν ισχυρές δυνάμεις και ξαναεπέβαλαν την φασιστική κατοχή.</div>
<div>
<b>9/9/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Απεργία εργατών στην Νάουσα κατά της τρομοκρατίας και μαχητική διαδήλωση στους δρόμους της πόλης.</div>
<div>
<b>10/9/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Η ιταλική φρουρά της Αράχωβας Παρνασσού, παραδίνεται στον ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>11/9/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Η ιταλική Μεραρχία Πινερόλο και ένα σύνταγμα ιταλικού ιππικού μετά από διαπραγματεύσεις αποφασίζει να κινηθεί προς τις ελεύθερες περιοχές και να παραδώσουν τον οπλισμό τους. Τμήματα του ΕΛΑΣ δίνουν σκληρές μάχες με γερμανικές δυνάμεις που προσπάθησαν να εμποδίσουν την παράδοση των Ιταλών</div>
<div>
<b>12/9/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Από του Γερμανούς φασίστες εκτελούνται στην Λάρισα 16 Έλληνες πατριώτες, μεταξύ των οποίων και ο 11χρονος <span style="color: red;">Τοκαρίδης Γιώργος</span> από την Θεσσαλονίκη.</div>
<div>
<b>2/10/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΧΙΤΛΕΡΙΚΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΣΥΝΘΗΚΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ</span>. Ο αφοπλισμός από τον ΕΛΑΣ μέρους των ιταλικών δυνάμεων και τα χτυπήματα που δέχτηκαν όταν προσπάθησαν να αποσπάσουν το πολεμικό υλικό που ο ΕΛΑΣ είχε πάρει ανάγκασαν τους χιτλερικούς σε μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις που κράτησαν ως τα μέσα του Δεκέμβρη. Η επίθεση αυτή διεξήχθη σε συνδυασμό με ολομέτωπη επίθεση όλων των ξενόδουλων αντιδραστικών δυνάμεων και δυσφημιστική εκστρατεία των ραδιοσταθμών που έλεγχαν οι Άγγλοι.</div>
<div>
<b>3/10/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα της ΙΧ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ έπειτα από πολύωρη μάχη στο χωριό<span style="color: blue;"> Λάγγα Νεστορίου </span>απέκρουσαν γερμανικό τάγμα και το ανάγκασαν να αποσυρθεί με απώλειες 8 νεκρούς και 17 τραυματίες.</div>
<div>
<b>6/10/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Αντάρτες της ΙΧ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ ανατίναξαν τα μεταλλεία χρωμίου Ροδιανής στη Δυτική Μακεδονία. </div>
<div>
<b>9/10/1943</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Απόσπασμα του ΕΛΑΣ ανατινάζει 4 γερμανικά αυτοκίνητα στον δρόμο Καστοριάς – Κορυτσάς. Σκοτώθηκαν 20 Γερμανοί.</div>
<div>
<b>14/10/1943 </b></div>
<div>
Στην Πάτρα 30.000 λαού διαδηλώνει ζητώντας ψωμί και τρόφιμα.</div>
<div>
<b>19/10/1943 </b></div>
<div>
Εκκαθαριστικές επιχειρήσεις 20.000 Γερμανών στην Θεσσαλία. Μετά από πολυήμερες σκληρές μάχες ο ΕΛΑΣ του ανάγκασε να υποχωρήσουν αφήνοντας πάνω από 1.000 νεκρούς.</div>
<div>
<b>21/10/1943 </b></div>
<div>
Γερμανική φάλαγγα κινήθηκε από Κόνιτσα προς Βωβούσα – Περιβόλι – Αβδέλα. Δυτικά από χωριό Περιβόλι χτυπήθηκε από δυνάμεις της Χ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Ύστερα από σκληρές διήμερες μάχες οι Γερμανοί αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν αφήνοντας 150 νεκρούς και τραυματίες. 14 ακόμα πιάστηκαν αιχμάλωτοι.</div>
<div>
<b>23/10/1943 </b></div>
<div>
Γερμανική φάλαγγα που κινούταν από Μέτσοβο προς <span style="color: blue;">Μηλιά</span>, αιφνιδιάζεται από ΕΛΑΣίτες αντάρτες του 16ου Συντάγματος έξω από την Μηλιά. Αναγκάζονται να υποχωρήσουν με βαριές απώλειες. </div>
<div>
24/10/1943 Σε μια τρίτη προσπάθεια οι Γερμανοί κατορθώνουν να μπουν στο χωριό<span style="color: blue;"> Περιβόλι.</span> Το ξεθεμελιώνουν καίγοντας όλα τα σπίτια και σκοτώνοντας όσους κατοίκους δεν πρόλαβαν να διαφύγουν στα γύρω δάση.</div>
<div>
<b>25/10/1943</b></div>
<div>
Περίπου 5.000 παιδιά καθοδηγούμενα από τα Αετόπουλα, διαδηλώνουν στην Εγνατία οδό της Θεσσαλονίκης φωνάζοντας «Ψωμί, Φαΐ». Οι μαγαζάτορες κλείνουν τα μαγαζιά τους σε ένδειξη συμπαράστασης.</div>
<div>
<b>11/11/1943</b></div>
<div>
Τμήματα του 27ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ μαζί με Ιταλούς εθελοντές επιτίθενται αιφνιδιαστικά στο Άργος Ορεστικό προκαλώντας βαριές απώλειες στον εχθρό.</div>
<div>
<b>30/11/1943</b> </div>
<div>
Προδοτικά τάγματα ασφαλείας κάνουν επιδρομές σε νοσοκομεία της Αθήνας, συλλαμβάνουν και κλείνουν στις φυλακές Χατζηκώστα 1.700 αναπήρους του ελληνοϊταλικού πολέμου. Πολλοί από αυτούς θα εκτελεστούν την επόμενη χρονιά.</div>
<div>
<b>11/12/1943 </b></div>
<div>
Οι Γερμανοί αρχίζουν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή Ολύμπου Πιερίας. Αντιμετωπίζονται από την Χ Μεραρχία του ΕΛΑΣ και αποσύρονται με βαριές απώλειες.</div>
<div>
<b>12/12/1943 </b></div>
<div>
Οι Γερμανοί εκτελούν 10 πατριώτες, μεταξύ των οποίων και ο<span style="color: red;"> Β. Βερβέρης </span>μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ και πρόεδρος της Καπνεργατικής Ομοσπονδίας.</div>
<div>
<b>13/12/1943 </b></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ.</span> Οι Γερμανοί κυκλώνουν τα Καλάβρυτα και εκτελούν 800 κάτοικους. Αν προστεθούν και άλλοι 300 που εκτελέστηκαν στα γύρω χωριά από τις 8/12, έχουμε 1.100 θύματα σε μια βδομάδα.</div>
<div>
<b>15/12/1943<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> </b></div>
<div>
Το ΕΑΜ προτείνει στα εκτός ΕΑΜ πολιτικά κόμματα την συγκρότηση κυβέρνηση στην ελεύθερη Ελλάδα. Μια πρόταση που δεν θα απαντηθεί ποτέ.</div>
<div>
<b>28/12/1943 </b></div>
<div>
Τμήμα του ΕΛΑΣ Πιερίων επιτίθεται σε γερμανική δύναμη στην Ρητίνη Κατερίνης. Σκοτώθηκαν 24 Γερμανοί ενώ άλλοι 9 αιχμαλωτίστηκαν.</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue; font-size: x-large;"><b>1944</b></span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div>
<b>3/1/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του 36ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ δέχονται επίθεση από χιτλερικό τάγμα στην <span style="color: blue;">περιοχή Γραβιάς</span> στους πρόποδες του Παρνασσού. Ύστερα από 2 μέρες σκληρών μαχών, αποκρούουν του Γερμανούς και τους κυνηγούν διώχνοντας τους από την περιοχή. Οι χιτλερικοί είχαν 77 νεκρούς και <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>πάνω από 100 τραυματίες.</div>
<div>
<b>8/1/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήμα του ΕΛΑΣ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης δίνει σκληρές μάχες επί 3 μέρες στις ραχώδεις κορυφές του <span style="color: blue;">Μποζ – Νταγ</span> αποκρούοντας την επίθεση 1500 Βουλγαροφασιστών.</div>
<div>
<b>11/1/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ο <span style="color: red;">Αντων Τσαούς</span> αρχηγός της προδοτικής ΠΑΟ Ανατολικής Μακεδονίας αιχμαλωτίζει με δόλο, ύστερα από υπόδειξη του Άγγλου πράκτορα <span style="color: red;">Μίλερ</span> , και δολοφονεί με τσεκούρια τον αξιωματικό του ΕΛΑΣ <span style="color: red;">Άγη</span> και άλλους 8 ΕΛΑΣίτες. </div>
<div>
<b>11/1/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα της 9ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ αιφνιδιάζουν προδοτικές ομάδες, εξοπλισμένες από τις Βουλγαρικές αρχές κατοχής του <span style="color: red;">Κάλτσεφ</span> στο χωριό Μεσοποταμία Καστοριάς. Σκοτώνονται δύο, τραυματίζονται 5, ενώ άλλοι 15 αιχμαλωτίζονται από τον ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>13/1/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήμα του 30ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ χτυπάει με ενέδρα στη θέση «Αεροδρόμιο» βόρεια του χωριού <span style="color: blue;">Μεγάλα Λιβάδια της Γουμένισας</span> και διαλύει γερμανικό τμήμα 70 ανδρών που κινούταν προς τα χωριά του Πάικου. Σκοτώθηκαν 20 και αιχμαλωτίστηκαν 18 γερμανοί. Πάρθηκαν λάφυρα 1 όλμος, 3 οπλοπολυβόλα, 50 όπλα και άλλα υλικά.</div>
<div>
<b>17/1/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ισχυρές δυνάμεις γερμανοβούλγαρων φασιστών κάνουν επιδρομή στην περιοχή Αρδέας. Οι κάτοικοι φεύγουν στις γύρω λαγκαδιές, Οι κατακτητές καίνε τα χωριά <span style="color: blue;">Χαμηλό, Πλαγιά, Φανό, Σκρα, Κούπα, Αρχάγγελο, Περίκλεια Λαγγαδιά και Νότια</span> και εκτελούν 40 άντρες.</div>
<div>
<b>20/1/1944 </b></div>
<div>
Δολοφονούνται από τους κατακτητές 33 γυναικόπαιδα <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>στο <span style="color: blue;">Ελατοχώρι Πιερίας</span>.</div>
<div>
<b>23/1/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Κοντά στην Βέροια ο ΕΛΑΣ κτυπά τμήμα γερμανοφασιστών σκοτώνοντας 11 Γερμανούς</div>
<div>
<b>26/1/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
10.000 κάτοικοι της <span style="color: blue;">Νιγρίτας</span> και των γύρω χωριών κατεβαίνουν σε διαδήλωση με αίτημα την χορήγηση τροφίμων. Εκλέγεται επιτροπή που πηγαίνει στην Θεσσαλονίκη, την οποία συλλαμβάνουν οι Γερμανοί. Ακολουθεί 36ωρη απεργία αναγκάζοντας τους Ναζί να τους απελευθερώσει. </div>
<div>
<b>3/2/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Στο χωριό<span style="color: blue;"> Λιβερά Κοζάνης</span> πραγματοποιείται συνδιάσκεψη στελεχών του ΚΚΕ Δυτικής Μακεδονίας. Μετά από προδοσία κυκλώνονται μαζί με τον 1ο λόχο του 53ου <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>συντάγματος του ΕΛΑΣ που ήταν η φρουρά τους, από πολλαπλάσιες δυνάμεις ναζιστών. Ύστερα από σκληρή και άνιση μάχη 2,5 ωρών κατορθώθηκε να σπάσουν τον κλοιό, και να φύγουν. Χάθηκαν όμως 37 αγωνιστές στελέχη του <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>ΚΚΕ και οπλίτες του ΕΛΑΣ μεταξύ των οποίων και ο γραμματέας Δ. Μακεδονίας <span style="color: red;">Χρ. Κάλφας</span>. </div>
<div>
<b>23/2/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήμα του ΕΛΑΣ Ν. Ολύμπου ανατινάζει την γερμανική αμαξοστοιχία αριθ. 53. Σκοτώθηκαν 450 Γερμανοί, μεταξύ των οποίων πολλοί αξιωματικοί και ένας στρατηγός με το επιτελείο του.</div>
<div>
<b>24/2/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Ναζί εκτελούν στην θέση Βίγλες Μεγαλούπολης 204 πατριώτες που κρατούνταν ως όμηροι στις φυλακές Τρίπολης.</div>
<div>
<b>6/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η μάχη της Κοκκινιάς.</span> Πάνω από 2.500 γερμανοφασίστες, <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>τσολιάδες και χωροφύλακες επιτίθενται στην Κοκκινιά. Επί <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>τρεις μέρες οι ηρωικοί κάτοικοι με επικεφαλής τμήματα του ΕΛΑΣ αντιμετώπισαν τους κατακτητές και τα ντόπια όργανά <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>του προκαλώντας τους βαριές απώλειες.</div>
<div>
<b>9/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Απεργία στην Νάουσα</span>, μετατρέπεται σε 5μερη απεργία με την συμμετοχή πάνω από 5.000 εργάτες της πόλης. </div>
<div>
<b>9/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Γερμανοί φασίστες εκτελούν 53 αγωνιστές στο <span style="color: blue;">Χαϊδάρι</span></div>
<div>
<b>10/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<b><span style="color: purple;">Συγκροτείται στο χωριό Βίνιανη Ευρυτανίας η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ)</span></b></div>
<div>
<b>11/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι χιτλερικοί εκτελούν στις φυλακές Τρίπολης 141 ομήρους.</div>
<div>
<b>19/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στην<span style="color: blue;"> Έδεσσα</span> γίνονται συλλαλητήρια κατά της τρομοκρατίας των συλλήψεων και των εκτελέσεων 800 αγωνιστών από τους Γερμανούς κατακτητές. Οι επαγγελματίες κλείνουν τα μαγαζιά τους απαιτώντας να μην εγκατασταθούν στην Έδεσσα μονάδες ταγμάτων ασφαλείας</div>
<div>
<b>22/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Γερμανοί και τμήματα της ΠΑΟ κυκλώνουν και καίγουν ολοκληρωτικά το <span style="color: blue;">Ελευθεροχώρι Γιαννιτσών</span>. Σκότωσαν όσους βρήκαν μέχρι και νεογέννητα.</div>
<div>
<b>23/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
3.000 αγρότες διαδηλώνουν στον <span style="color: blue;">Γιδά (Αλεξάνδρεια) Βέροιας</span> ενάντια στους κατακτητές και τα όργανά τους.</div>
<div>
<b>24/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Γερμανική δύναμη από 700 άντρες, που κινούταν από Άρνισσα προς Κέδρο πέφτει σε ενέδρα της ΙΧ μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Οι απώλειες των Γερμανών 79 νεκροί και πολλοί τραυματίες.</div>
<div>
<b>24/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Άλλα τμήματα της ΙΧ μεραρχίας του ΕΛΑΣ χτυπούν συμμορίες του Κάλτσεφ στα χωριά <span style="color: blue;">Κολοκυνθού και Ποριά Καστοριάς</span>, προκαλώντας τους αρκετές απώλειες και συλλαμβάνοντας 6 αιχμαλώτους.</div>
<div>
<b>31/3/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δραπετεύουν από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου 30 στελέχη και μέλη του ΚΚΕ</div>
<div>
<b>1/4/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα της Χ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, αιφνιδιάζουν τους χιτλερικούς κοντά στο χωριό <span style="color: blue;">Οξύνεια στα Χάσια.</span> Σκοτώθηκαν 23 Γερμανοί ενώ άλλοι 5 πιάστηκαν αιχμάλωτοι.</div>
<div>
<b>1/4/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ χτυπούν αιφνιδιαστικά τμήμα Γερμανών που κινήθηκε προς τα χωριά <span style="color: blue;">Παλατίτσα και Μελίκη Πιερίων</span>. Απώλειες του εχθρού: 47 νεκροί και 15 αιχμάλωτοι.</div>
<div>
<b>2/4/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο λόχος μηχανικού του 5ου συντάγματος του ΕΛΑΣ ενεργεί σαμποτάζ και επίθεση κατά γερμανικής αμαξοστοιχίας νότια του σταθμού Λεπτοκαρυάς, στη γραμμή Κατερίνη – Λάρισα.</div>
<div>
<b>2/4/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<u>Ισχυρές βρετανικές δυνάμεις επιτίθενται και χτυπούν τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής</u>, με σκοπό να τις αφοπλίσουν. Ο λόγος ότι ζήτησαν εθνική ενότητα. Οι επιχειρήσεις αυτές κράτησαν πάνω από 1 μήνα (ως τις 4 Μαΐου) με αποτέλεσμα την διάλυσή τους. Πάνω από 15.000 Έλληνες στρατιώτες και αξιωματικοί στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στις έρημους της Λιβύης και της Ερυθραίας.</div>
<div>
<b>5/4/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Στην <span style="color: blue;">Κλεισούρα Καστοριάς</span>, τμήματα του ΕΛΑΣ Σινιάτσικου κτυπούν γερμανικά τμήματα και προδότες του Κάλτσεφ. Ο εχθρός έχει απώλειες 30 νεκρούς και πολλούς τραυματίες. Σε αντίποινα την επομένη (6/4) οι κατακτητές και ντόπια όργανά τους κάνουν επιδρομή στην Κλεισούρα, καίνε 200 σπίτια και δολοφονούν 233 χωρικούς.</div>
<div>
<b>5/4/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Επί τρεις μέρες ο λαός της Αθήνας με επικεφαλής την 1η ταξιαρχία του ΕΛΑΣ μάχεται και αποκρούει τις επιθέσεις γερμανοτσολιάδων στις συνοικίες<span style="color: blue;"> Καισαριανή, Ζωγράφου, Κουπόνια, Ν. Ελβετία, και Γούβα</span>.</div>
<div>
<b>6/4/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Επίλεκτο τμήμα του 16ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ εισχωρεί με πολιτικά ρούχα μέσα στην <span style="color: blue;">Βέροια</span>, όπου υπήρχε ισχυρή γερμανική φρουρά, και χτυπά τους προδότες του <span style="color: red;">Πούλου.</span> Απώλειες εχθρού 83 νεκροί και πολλοί τραυματίες. Σε αντίποινα οι Γερμανοί εκτελούν 80 κάτοικους της Βέροιας.</div>
<div>
<b>8/4/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
50 Έλληνες πατριώτες, οι περισσότεροι παλιοί εξόριστοι της Ανάφης, που κρατούνταν στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου εκτελούνται στο<span style="color: red;"> </span><span style="color: blue;">Σκοπευτήριο της Καισαριανής.</span></div>
<div>
<b>9/4/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι ναζί εκτελούν 50 πατριώτες στην <span style="color: blue;">Κόρινθο</span>.</div>
<div>
<b>13/4/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Παλλαϊκή απεργία και συλλαλητήριο στην Βέροια.</div>
<div>
<b>13/4/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Πάνω από 2.000 Γερμανοί πραγματοποιούν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στα Πιέρια. Μετά από 6 μέρες σκληρών μαχών με τμήματα του ΕΛΑΣ και αφού υποστούν απώλειες 100 νεκρών και πολλών τραυματιών αναγκάζονται να υποχωρήσουν. </div>
<div>
<b>15/4/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ αποκρούει επίθεση 3.000 γερμανών και 1.00 ταγματασφαλιτών στην Β. Πελοπόννησο. </div>
<div>
<b>20/4/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ισχυρό απόσπασμα από το χωριό <span style="color: blue;">Γλόγοβα Πελοποννήσου</span>, πέφτει σε ενέδρα τμημάτων του ΕΛΑΣ. Μετά από τρίωρη σκληρή μάχη οι Γερμανοί αποδεκατίζονται. Στο πεδίο της μάχης άφησαν 180 νεκρούς και τραυματίες, πολλοί πιάστηκαν αιχμάλωτοι και πάρθηκαν πλούσια λάφυρα.</div>
<div>
<b>21/4/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ αποκρούει στην Καισαριανή συνδυασμένη επίθεση 1.000 γερμανοτσολιάδων, χαφιέδων της ειδικής και της Γκεστάπο.</div>
<div>
<b>22/4/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ισχυρές γερμανικές δυνάμεις από 7 φάλαγγες υποστηριζόμενες από πυροβολικό, Πουλικούς, ΠΑΟτζίδες και Ες – Ες επιχειρούν να εκκαθαρίσουν το Βέρμιο. Επί μία βδομάδα το 16ο Σύνταγμα και τμήμα της Χ μεραρχίας του ΕΛΑΣ δίνουν σκληρό αγώνα και όταν τελείωσαν τα πυρομαχικά διέφυγαν σε γειτονικές περιοχές. Κατά την διάρκεια της επιχείρησης οι κατακτητές έκαψαν πάνω από 7 χωριά και εκτέλεσαν πάνω από 500 άτομα, τα περισσότερα γυναίκες που κάηκαν μέσα σε εκκλησιές και αχυρώνες.</div>
<div>
<b>22/4/1944 </b></div>
<div>
<span style="color: blue;">Ολοκαύτωμα του χωριού Πύργοι (Κατράνιτσα)</span> στη Δυτική Μακεδονία)</div>
<div>
<b>23/4/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Διεξάγονται <span style="color: purple;">εκλογές στην Ελεύθερη Ελλάδα</span> για την ανάδειξη αντιπροσώπων για το Εθνικό Συμβούλιο της ΠΕΕΑ. Πάνω από 1.800.000 ψηφοφόροι λαμβάνουν μέρος.</div>
<div>
<b>27/4/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Παλλαϊκή απεργία ενάντια στην τρομοκρατία και τις επιστρατεύσεις αντρών από τα τάγματα ασφαλείας.</div>
<div>
<b>1/5/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΟΙ 200 ΤΗΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ</span>. Εκτελούνται στο σκοπευτήριο της Καισαριανής 200 κομμουνιστές και αγωνιστές, Σε αντίποινα για την επίθεση του ΕΛΑΣ στους Μολάους Λακωνίας </div>
<div>
<b>2/5/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ο δρόμος του Σκοπευτηρίου γεμίζει με λουλούδια και συνθήματα: «Αυτός ο δρόμος είναι ΔΡΟΜΟΣ ΗΡΩΩΝ»</div>
<div>
<b>3/5/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Γερμανοί φασίστες εκτελούν στην Αθήνα 75 πατριώτες, μεταξύ των οποίων και 18 γυναίκες.</div>
<div>
<b>4/5/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Νέες εκτελέσεις 16 πατριωτών στην <span style="color: blue;">Αθήνα</span> από τους κατακτητές. </div>
<div>
<b>5/5/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι Γερμανοί εκτελούν 48 πατριώτες στην<span style="color: blue;"> Χαλκίδα</span>.</div>
<div>
<b>6/5/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ Νοτίου Ολύμπου κτυπούν στο Καράκαλο επίλεκτο γερμανικό τάγμα Ες – Ες. Ύστερα από ολοήμερη μάχη ο εχθρός συντρίφτηκε, αφήνοντας 230 νεκρούς. Πιάστηκαν και 14 αιχμάλωτοι.</div>
<div>
<b>10/5/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στο <span style="color: blue;">Σκοπευτήριο Καισαριανής</span> εκτελούνται 92 αγωνιστές παλιούς εξόριστους που τους είχε παραδώσει η μεταξική δικτατορία στους κατακτητές.</div>
<div>
<b>11/5/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ εκτροχιάζουν αμαξοστοιχία κοντά στην Βέροια. Απώλειες εχθρού πάνω από 100 νεκροί και τραυματίες.</div>
<div>
<b>12/5/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στο χωριό <span style="color: blue;">Δοξαρά Λάρισας</span> οι χιτλερικοί κρεμούν από τους στύλους κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής 25 πατριώτες κρατούμενους των φυλακών Λάρισας.</div>
<div>
<b>14/5/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: purple;">Στο χωριό Κορυσχάδες Ευρυτανίας, συνέρχεται το Εθνικό Συμβούλιο, η «βουλή της Αντίστασης».</span></div>
<div>
<b>16/5/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι φασίστες κατακτητές εκτελούν στο <span style="color: blue;">Χαϊδάρι</span> 120 πατριώτες.</div>
<div>
<b>17/5/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Η Συμφωνία του Λιβάνου. Η ΕΑΜική αντίσταση κάνει μεγάλες υποχωρήσεις υπερεκτιμώντας της δυνάμεις της αντίδρασης.</div>
<div>
<b>25/5/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δυνάμεις του ΕΛΑΣ ανατινάζουν τις γέφυρες στα <span style="color: blue;">Δίκαια και το Λουτρό στον Έβρο</span>.</div>
<div>
<b>4/6/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Περίπου 150 Γερμανοί και ταγματασφαλίτες υποστηριζόμενοι από πυροβολικό επέδραμαν στο χωριό <span style="color: blue;">Κοσκινά Καρδίτσας</span> για να κατάσχουν την αλωνιστική μηχανή και να αρπάξουν την παραγωγή των αγροτών. Ακολουθεί σκληρή 12ωρη μάχη με ΕΛΑΣίτικα τμήματα τα οποία απελευθερώνουν όσους είχαν συλληφθεί και παίρνουν πίσω την αλωνιστική μηχανή και 2.500πρόβατα που είχαν κατασχέσει οι Γερμανοί. 60 Γερμανοί και ταγματασφαλίτες έπεσαν νεκροί. Ο ΕΛΑΣ είχε 10 νεκρούς και 10 τραυματίες.</div>
<div>
<b>6/6/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι ναζί εκτελούν στο <span style="color: blue;">στρατόπεδο του Παύλου Μελά</span> στην Θεσσαλονίκη 101 πατριώτες. Ανάμεσά τους και ο γραμματέας της Κ.Ο.Θ. <span style="color: red;">Κώστας Χατζήμαλης</span></div>
<div>
<b>6/6/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Πάνω από 1.500 χιτλερικοί κατακτητές και προδότες της ΠΑΟ ενεργού εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στο Μπούρινο. Μετά από τριήμερες μάχες υποχωρούν έχοντας 80 περίπου νεκρούς. </div>
<div>
<b>10/6/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Γερμανοί και ταγματασφαλίτες διενεργούν ομαδική<span style="color: blue;"> σφαγή των κατοίκων του Δίστομου Βοιωτίας</span>. Στους 229 εκτελεσμένους πρέπει να προστεθούν και άλλοι 67 που εκτελέστηκαν στα χωράφια τους και στους γύρω δρόμους.</div>
<div>
<b>23/6/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Διαδήλωση φυματικών και προσωπικού του Σανατόριου Ασβεστοχωρίου με αιτήματα βελτίωση του συσσιτίου και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Χιτλερικοί και ταγματασφαλίτες χτυπούν την διαδήλωση, σκοτώνουν έναν και συλλαμβάνουν 300. Λίγες μέρες αργότερα απελευθερώνονται χάρη στην κινητοποίηση πολυάριθμων λαϊκών επιτροπών.</div>
<div>
<b>25/6/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήμα του 16ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ μπήκαν στην Νάουσα απομόνωσαν την Γερμανική φρουρά και πήραν από εργοστάσιο Λαναρά 220 φορτία ύφασμα, ρουχισμό κουβέρτες και δέρματα.</div>
<div>
<b>29/6/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ιδρύεται ο θίασος «Λαϊκή Σκηνή» με ψυχή του θιάσου τον <span style="color: red;">Γιώργο Κοτζιούλα</span>, ποιητή, συγγραφέα και αγωνιστή του ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>1/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η μάχη της Άμφισσας.</span> Στην πόλη και την γύρω περιοχή συγκεντρώθηκαν 2.000 περίπου Γερμανοί Ες - Ες με 14 πυροβόλα και 10 θωρακισμένα οχήματα. Περίμεναν άλλους τόσους όταν δέχτηκαν την επίθεση του ΕΛΑΣ. Οι Γερμανοί αιφνιδιάστηκαν και δεν πρόλαβαν να οργανώσουν την άμυνά τους. Η επιχείρηση για να εκκαθαρίσουν την περιοχή ματαιώθηκε οριστικά.</div>
<div>
<b>2/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Το 6ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ Αργολιδοκορινθίας χτυπάει και διαλύει δύναμη 1000 γερμανών στον <span style="color: blue;">κάμπο της Στυμφαλίας</span> που πήγε να κάψει τα σιτηρά της περιοχής.</div>
<div>
<b>2/7/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι χιτλερικού εκτελούν 47 πατριώτες στα <span style="color: blue;">Σφαγεία Θεσσαλονίκης</span> με πολυβόλο.</div>
<div>
<b>3/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Πάνω από 15.000 Γερμανοί διενεργούν μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίων του ΕΛΑΣ στην Βόρειο Πίνδο. Επί 15 μέρες δόθηκαν σκληρές μάχες και ο εχθρός αναγκάστηκε να υποχωρήσει στις 22/7 με απώλειες πάνω από 700 νεκρούς και τραυματίες. Οι απώλειες του ΕΛΑΣ ήταν πάνω από 200 νεκροί και τραυματίες. Στην διάρκεια των μαχών οι Γερμανοί πυρπόλησαν 4.449 σπίτια 53 σχολεία, 25 εκκλησίες και 5.484 καλύβες και αχυρώνες. Σκότωσαν 840 μεγάλα και μικρά ζώα και άρπαξαν 3.497 μεγάλα και 27.755 μικρά ζώα.</div>
<div>
<b>7/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του 30ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ χτυπούν τους Γερμανούς φασίστες και τους ταγματασφαλίτες στα Γιαννιτσά. </div>
<div>
<b>9/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ο Γερμανοί φασίστες εκτελούν στην Κατερίνη 36 Έλληνες αγωνιστές, όμηρους στο βαγόνι του θανάτου. Το<span style="color: blue;"> «βαγόνι του θανάτου»</span> το συνέδεαν οι Γερμανοί με τα βαγόνια του τραίνου ώστε να εμποδίσουν επιθέσεις του ΕΛΑΣ. Από τους 36 οι 16 ήταν από το στρατόπεδο Παύλου Μελά της Θεσσαλονίκης, 1 από την Κατερίνη και 19 από τις φυλακές Λάρισας.</div>
<div>
<b>12/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Σε μια κίνηση αντιπερισπασμού στις επιχειρήσεις της Β. Πίνδου ο ΕΛΑΣ επιτίθεται στην <span style="color: blue;">Αμφιλοχία. </span>Ο εχθρός θα υποστεί μεγάλες απώλειες. Σκοτώθηκαν 450 Γερμανοί και 70 ταγματασφαλίτες. Αιχμαλωτίστηκαν άλλοι 38 ενώ 23 αυτοκίνητα και όλο το υλικό που δεν μπορούσε να μεταφερθεί καταστράφηκε. Ο ΕΛΑΣ είχε 42 νεκρούς και 54 τραυματίες.</div>
<div>
<b>13/7/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
1300 χιτλερικοί και εθνοπροδότες επιχειρούν να πάρουν την σοδιά από τα χωριά<span style="color: blue;"> Παλατίτσια, Βεργίνα και Μετόχι</span>. Στην μάχη που ακολούθησε με το 350 τάγμα του ΕΛΑΣ, σκοτώθηκαν 80 Γερμανοί και ταγματασφαλίτες, και πιάστηκαν 60 αιχμάλωτοι από τους οποίους 30 Γερμανοί.</div>
<div>
<b>17/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Καθώς οι επιχειρήσεις εκκαθάρισης της Β. Πίνδου εξελίσσονται οι σύμμαχοι Άγγλοι στρατιωτικοί σύμβουλοι παρότι βλέπου ν την έλλειψη πολεμοφοδίων του ΕΛΑΣ, αρνούνται οποιαδήποτε βοήθεια, ελπίζοντας ότι οι Γερμανοί φασίστες θα διαλύσουν τον ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>18/7/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Παλλαϊκές διαδηλώσεις σε Βέροια και Νάουσα κατά των συλλήψεων και της τρομοκρατίας. Οι Γερμανοί αναγκάζονται να απελευθερώσουν πολλούς κρατούμενους πατριώτες.</div>
<div>
<b>22/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι Γερμανοί υποχωρούν από την Βόρεια Πίνδο. Ο ΕΛΑΣ ανακαταλαμβάνει τα Γρεβενά.</div>
<div>
<div>
<b>23/7/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι χιτλερικοί εκτελούν στην <span style="color: blue;">Σκύδρα Έδεσσας</span> 15 πατριώτες.</div>
<div>
<b>23/7/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ χτυπούν στο Άργος Ορεστικό τους εξοπλισμένους από τους κατακτητές εθνοπροδότες, και τους εξοντώνει όλους.</div>
<div>
<b>23/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Έξω από το χωρίο <span style="color: blue;">Πεντάβρυση</span> κοντά στο Νεστόριο Καστοριάς, τμήματα του ΕΛΑΣ παγιδεύουν και εξοντώνουν φάλαγγα από 1.000 Ιταλούς και 300 εθνοπροδότες.</div>
<div>
<b>23/7/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ Αθήνας απωθούν μηχανοκίνητο τμήμα του <span style="color: red;">Μπουραντά</span> και ταγματασφαλίτες όταν προσπάθησαν να κάνουν <span style="color: blue;">επιδρομή στην Καλλιθέα</span>.</div>
<div>
<b>24/7/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ</span>. 1.000 περίπου Γερμανοί και ταγματασφαλίτες κυκλώνουν την Καλλιθέα. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ δίνουν σκληρές μάχες μέχρι να τους απωθήσουν οριστικά με βαριές απώλειες. Στην διάρκεια των μαχών, ομάδα 8 ΕΛΑΣιτών κυκλώνεται σε σπίτι στην οδό <span style="color: blue;">Μπιζανίου αρ. 10</span> όπου έπεσαν ηρωικά μετά από 5ωρη μάχη.</div>
<div>
<b>26/7/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: red;">ΕΚΤΕΛΕΙΤΑΙ Η ΗΛΕΚΤΡΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ.</span> Είναι γνωστές οι παλληκαρήσιες λακωνικές απαντήσεις στους στρατοδίκες. Πως σε λένε; ΕΛΛΗΝΙΔΑ. Που κάθεσαι; ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Τι δουλειά κάνεις; ΥΠΗΡΕΤΩ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ.</div>
<div>
<b>2/8/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Συνεδρίαση της Κ.Ε. του ΚΚΕ στην Ελεύθερη Ελλάδα. Εκδίδει απόφαση με τίτλο: Όλοι επί ποδός πολέμου. Να ματαιωθεί ο εμφύλιος πόλεμος.</div>
<div>
<b>4/8/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι Γερμανοί πραγματοποιούν την τελευταία μεγάλη επιχείρησή τους. Με 19.000 άντρες υποστηριζόμενοι με τανκς, όλμους, πυροβόλα και αλυσσοφόρα οχήματα επιτίθενται στις δυνάμεις του ΕΛΑΣ Στερεάς Ελλάδας. Ο ΕΛΑΣ αντιπαρέθετε μόνο 5.500 άντρες και 5.000 έφεδρους με κακό ελαφρύ οπλισμό και με λίγους όλμου και πυροβόλα. Οι υπέρτερες δυνάμεις του εχθρού αναγκάζουν τον ΕΛΑΣ να συμπτυχτεί μετά από 1 μήνα σθεναρών μαχών. Οι Γερμανοί είχαν 700 νεκρούς και 150 τραυματίες.</div>
<div>
<b>6/8/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του 30ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, ανατινάζει στο<span style="color: blue;"> Μουχαρέμ Χάνι</span> γερμανική αμαξοστοιχία, που μετέφερε πολεμικό υλικό. Η αμαξοστοιχία συνοδευόταν από ισχυρό στρατιωτικό τμήμα, το οποίο εξολοθρεύτηκε στην μάχη που ακολούθησε. Σκοτώθηκαν 190 Γερμανοί και άλλοι 60 αιχμαλωτίστηκαν.</div>
<div>
<b>7/8/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι χιτλερικού κυκλώνουν το<span style="color: blue;"> Βύρωνα</span> και σκοτώνουν 11 πατριώτες ενώ άλλους 1.100 τους παίρνουν σαν ομήρους.</div>
<div>
<b>9/8/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ μπαίνουν στην Βέροια και απελευθερώνουν 60 κρατούμενους πατριώτες.</div>
<div>
<b>13/8/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΤΟ ΜΠΛΟΚΟ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ:</span> Ταγματασφαλίτες του <span style="color: red;">Δάγκουλα</span>, μπλοκάρουν την Καλαμαριά. Συλλαμβάνουν και εκτελούν 13 Καλαμαριώτες μέλη του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.</div>
<div>
<b>13/8/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Με πρωτοβουλία της Ενωτικής ΓΣΕΕ συγχωνεύονται οι 3 συνομοσπονδίες που υπήρχαν (ΕΓΣΣΕ, ΓΣΣΕ, Ανεξάρτητα Συνδικάτα) πράγμα που οδηγεί στην <span style="color: purple;">επανασύσταση της ΓΣΕΕ</span>.</div>
<div>
<b>17/8/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΤΟ ΠΛΟΚΟ ΤΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙΑΣ:</span> 2.500 Γερμανοί και ντόπιοι συνεργάτες τους κυκλώνουν την Κοκκινιά. Παρά την μάχη που έδωσε τμήμα του ΕΛΑΣ, δίνοντας χρόνο σε πολλούς να διαφύγουν, χιλιάδες συγκεντρώνονται στην πλατεία Οσίας Ξένης. Κουκουλοφόροι υποδεικνύουν και εκτελούνται 150 πατριώτες. Άλλοι 6.000 μεταφέρονται στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου. Πολλοί από αυτούς στάλθηκαν σε γερμανικά κάτεργα και δεν ξαναγύρισαν.</div>
<div>
<b>18/8/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του 30ου συντάγματος του ΕΛΑΣ χτυπούν ταγματασφαλίτες στα Γιαννιτσά.</div>
<div>
<b>20/8/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήμα του 50ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ χτυπούν σε ενέδρα φάλαγγα 250 Γερμανών και Ιταλών στην αριστερή όχθη του Αλιάκμονα. Σκοτώθηκαν 52 Γερμανοί.</div>
<div>
<b>21/8/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήμα της 9ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ χτυπά εξοπλισμένους του <span style="color: red;">Κάλτσεφ</span> στο Πολυκέρασο Καστοριάς. Σκοτώθηκαν 20 και πιάστηκαν αιχμάλωτοι 150.</div>
<div>
<b>22/8/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στο Άνω Μέρος της Κρήτης οι χιτλερικοί εκτελούν 38 πατριώτες. </div>
<div>
<b>22/8/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στη <span style="color: blue;">Κρύα βρύση Ρεθύμνου</span> οι Γερμανοί εκτελούν 41 αγωνιστές</div>
<div>
<b>22/8/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Στο χωριό<span style="color: blue;"> Κλειστό Κοζάνη</span>ς οι ΠΑΟτζήδες εκτελούν 24 αγωνιστές.</div>
<div>
<b>22/8/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στο δρόμο Νάουσας Σκύδρας, στο σημείο που χτυπήθηκε αυτοκίνητο του γερμανικού στρατού, ταγματασφαλίτες από την Σκύδρα εκτελούν 7 πατριώτες.</div>
<div>
<b>24/8/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
ΚΚΕ, ΕΑΜ και ΕΠΟΝ καλούν τον Αθηναϊκό λαό σε παλλαϊκή απεργία Εθνικής Σωτηρίας. Πάνω από 200.000 λαού ανταποκρίνεται στο κάλεσμα.</div>
<div>
<b>28/8/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Συντονισμένη επίθεση τμημάτων του ΕΛΑΣ στα χωριά Βαθύλακκος, Μεσιανή και Λευκάδα Κοζάνης, όπου είχαν οχυρωθεί πάνω από 300 ΠΑΟτζήδες και Γερμανοί. Προξενήθηκαν σοβαρές απώλειες στον εχθρό με 70 νεκρούς, ενώ πάρθηκε πλούσιος οπλισμός.</div>
<div>
<b>28/8/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δολοφονική απόπειρα ενάντια σε στελέχη του ΕΑΜ από μοναρχοφασίστες στην Βέροια.</div>
<div>
<b>29/8/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
<span style="color: lime;">Απελευθερώνεται το Διδυμότειχο</span> από τον ΕΛΑΣ. Πιάστηκαν 115 αιχμάλωτοι. Δεκάδες σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. 60 γερμανοί πνίγηκαν προσπαθώντας να περάσουν το ποτάμι προς την Τουρκία. Ολόκληρη αμαξοστοιχία με πυρομαχικά και τρόφιμα περιήλθε στον ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>1/9/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Πανελλαδική Σύσκεψη του ΕΑΜ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν εκείνη την στιγμή η συνολική δύναμη των οργανωμένων μελών ήταν: <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<ul style="text-align: left;">
<li>Αθήνα – Πειραιάς <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> 250.000 <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></li>
<li>Πελοπόννησος <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> 300.000 <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></li>
<li>Δυτική και Κεντρική Μακεδονία <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>450.000 <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></li>
<li>Θεσσαλία <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> 280.000 <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></li>
<li>Ήπειρος <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> 70.000 <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></li>
<li>Στερεά Ελλάδα <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> 170.000 <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></li>
<li><b><span style="color: orange;">Σύνολο <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> 1.520.000 </span></b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> </li>
</ul>
</div>
<div>
Δεν περιλαμβάνονται τα στοιχεία από Ανατολική Μακεδονία, Θράκη, Κρήτη, Αττική και τα νησιά Αιγαίου και Ιονίου</div>
<div>
<b>2/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">απελευθερώνει την Καρδίτσα.</span></div>
<div>
<b>3/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήμα της ΙΧ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ επιτίθεται στην Γερμανική φρουρά της Ροδιανής Σιάτιστας. Μετά από μάχη όπου οι Γερμανοί είχαν 40 νεκρούς και πολλούς τραυματίες οι γερμανική φρουρά υποχώρησε στην Κοζάνη.</div>
<div>
<b>4/9/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Αρχίζει η σύμπτυξη και αποχώρηση των γερμανοφασιστι-κών τμημάτων από την Ελλάδα, λόγω της προέλασης του Κόκκινου Στρατού στα Βαλκάνια και του κινδύνου να αποκοπούν.</div>
<div>
<b>5/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Οι γερμανοί εκτελούν στο <span style="color: blue;">Σκοπευτήριο Καισαριανής </span>50 πατριώτες, μεταξύ των οποίων και τον <span style="color: red;">Σουλδίνο</span> ετών 12</div>
<div>
<b>5/9/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Στο χωριό <span style="color: blue;">Γοργόπη Γουμένισσας</span> ταγματασφαλίτες δολοφονούν 13 πατριώτες.</div>
<div>
<b>8/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">απελευθερώνει τον Πύργο και την Καλαμάτα</span><span style="color: #38761d;">.</span></div>
<div>
<b>9/9/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">απελευθερώνει την Νάουσα.</span></div>
<div>
<b>12/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">απελευθερώνει την Αλεξανδρούπολη.</span></div>
<div>
<b>13/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">απελευθερώνει την Καβάλα.</span></div>
<div>
<b>14/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήματα ταγματασφαλιτών με επικεφαλής τους <span style="color: red;">Σούμπερτ</span> και <span style="color: red;">Πούλο</span> δολοφονούν 104 άοπλους πολίτες στα<span style="color: blue;"> Γιαννιτσά</span>.</div>
<div>
<b>18/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ανάμεσα στον <span style="color: red;">Αντών Τσαούς (Αντώνη Φωστερίδη)</span> και των αποκομμένων στην Αν. Μακεδονία και Θράκη βουλγαρικών στρατευμάτων κατοχής του <span style="color: red;">Συράκωφ</span>, υπογράφεται συμφωνητικό κοινής δράσης ενάντια στον ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>20/9/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Τμήματα του 53ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ χτυπούν γερμανική φάλαγγα 200 αυτοκινήτων στην θέση <span style="color: blue;">Μουχαρέμ Χάν</span>ι. Περίπου 100 νεκροί οι απώλειες του εχθρού.</div>
<div>
<b>23/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ομάδα καταδρομών του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ εισβάλει στον ραδιοσταθμό Αθηνών και μεταδίδει μήνυμα στον Ελληνικό λαό: «Προσοχή! Προσοχή! Σας μιλάει το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Έλληνες όλοι επί ποδός πολέμου. Ο ηρωικός ΕΛΑΣ απελευθερώνει την αγαπημένη μας <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>πατρίδα. Ήρθε η ώρα να λευτερώσει και την Αθήνα μας ….. »</div>
<div>
<b>26/9/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: magenta;">Η Συμφωνία της Γκαζέττας.</span> Με αυτή την συμφωνία δικαιολόγησαν την αιματηρή επέμβασή τους οι Άγγλοι του Σκόμπυ τον Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου.</div>
<div>
<b>7/10/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: lime;">Απελευθέρωση της Κορίνθου</span> από τον ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>9/10/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Γενική απεργία στην Βέροια με έτοιμα να σταματήσει η τρομοκρατία και να φύγουν οι ταγματασφαλίτες.</div>
<div>
<b>10/10/1944 </b></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΥΑΣ ΒΡΥΣΗΣ</span>. Τμήματα του 30ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ χτυπούν τους ταγματασφαλίτες στο χωριό Κρύα Βρύση. Ύστερα από 8ωρη σκληρή μάχη κάμφθηκε η αντίστασή τους και αναγκάστηκαν να παραδοθούν. Πιάστηκαν 400 αιχμάλωτοι ενώ άλλοι 50 σκοτώθηκαν. </div>
<div>
<b>12/10/1944</b> </div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">απελευθερώνει την Αθήνα.</span></div>
<div>
<b>16/10/1944</b> </div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">απελευθερώνει την Θήβα.</span></div>
<div>
<b>17/10/1944 </b></div>
<div>
Το βράδυ προς 18/10 τμήματα της Χ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ καταλαμβάνει το ισχυρότερο οχυρό των ταγματασφαλιτών το <span style="color: blue;">χωριό Κούκος στην Δ. Μακεδονία</span>.</div>
<div>
<b>19/10/1944 </b></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">απελευθερώνει τη Λαμία το Μέτσοβο και τον Βόλο</span></div>
<div>
<b>20/10/1944 </b></div>
<div>
Μαχητική διαδήλωση στην Θεσσαλονίκη με αίτημα την διάλυση των προδοτικών τμημάτων που βοηθούσαν τους Γερμανούς.</div>
<div>
<b>22/10/1944 </b></div>
<div>
Τμήματα του ΕΛΑΣ έστησαν ενέδρα και ύστερα από 4ωρη μάχη στο<span style="color: blue;"> Μουχαρέμ Χάνι</span> αιχμαλώτισαν την φρουρά της Άρνισας. 4 Γερμανοί σκοτώθηκαν ενώ ο υπόλοιποι 45 παραδόθηκαν.</div>
<div>
<b>23/10/1944 </b></div>
<div>
Γίνεται ανασυγκρότηση και ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης όπου συμμετέχουν 6 υπουργοί από το ΕΑΜ.</div>
<div>
<b>23/10/1944</b></div>
<div>
<span style="color: lime;">Η Λάρισα απελευθερώνετα</span>ι από τον ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>23/10/1944 </b></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ εμποδίζει την ανατίναξη της σιδηροδρομικής γραμμής στα Τέμπη, από τις γερμανικές δυνάμεις που αποχωρούν.</div>
<div>
<b>26/10/1944 </b></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ<span style="color: lime;"> ελευθερώνει την Έδεσσα και την Σκύδρα</span>.</div>
<div>
<b>26/10/1944 </b></div>
<div>
Χιλιάδες λαού ξεχύνονται στους δρόμους της Θεσσαλονίκης για να γιορτάσουν την απελευθέρωση της πόλης από τους Τούρκους. Οι εορτασμοί μετατρέπονται σε διαδήλωση υπέρ του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ.</div>
<div>
<b>28/10/1944 </b></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">απελευθερώνει την Κοζάνη</span>.</div>
<div>
<b>28/10/1944</b> </div>
<div>
Ελαφριά τμήματα ΕΛΑΣιτών μπαίνουν στην συνοικία της Χαριλάου. Λίγο αργότερα ακολουθούν άλλα στην Τούμπα και την Άνω Πόλη. Προετοιμάζεται η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.</div>
<div>
<b>30/10/1944 </b></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ<span style="color: lime;"> απελευθερώνει την Θεσσαλονίκη.</span></div>
<div>
<b>1/11/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ο ΕΛΑΣ <span style="color: lime;">ελευθερώνει την Φλώρινα.</span></div>
<div>
<b>4/11/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ</span>. Στο χωριό Κούκος του Κιλκίς ο ΕΛΑΣ εξοντώνει όλες τις συγκεντρωμένες δυνάμεις των μοναρχοφασιστών (περίπου 4.500) που χρησιμοποιήθηκαν για κάλυψη της γερμανικής υποχώρησης</div>
<div>
<b>12/11/1944 </b></div>
<div>
<span style="color: blue;">Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ (ΚΡΗΤΗ).</span> Τον Νοέμβριο όλη η Ελλάδα εκτός από την Μήλο και την Δυτική Κρήτη ήταν ελεύθερη. Δώδεκα χιλιάδες Γερμανοί και Ιταλοί φασίστες με ισχυρό οπλισμό (τανκς, θωρακισμένα, πυροβόλα κτλ) που είχαν αποκοπεί στο νησί, είχαν συγκεντρωθεί στην παραλία Αποκορώνου – Κυδωνίας, με κέντρο τα Χανιά. Ο ΕΛΑΣ παρενοχλούσε και έλεγχε τις συγκοινωνίες εμποδίζοντας τον ανεφοδιασμό των Γερμανών από τα γύρω χωριά. Για να σπάσουν τον κλοιό, δύναμη 1.500 αντρών κινήθηκε επιθετικά με κύρια κατεύθυνση το Κατεχώρι. Τους αντιμετώπισαν 600 μαχητές της V Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Στις μάχες οι Γερμανοί έχασαν πάνω από 300 στρατιώτες. Ήταν η τελευταία επιθετική ενέργεια των Γερμανών στην Κρήτη και σε όλη την Ελλάδα.</div>
<div>
<b>1/12/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ο <span style="color: red;">Σκόπμυ </span>επιχειρεί τη διάλυση του ΕΛΑΣ.</div>
<div>
3/12/1944<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Ενάντια στην απόφαση για διάλυση του ΕΛΑΣ, με κάλεσμα του ΕΑΜ ο λαός της Αθήνας και του Πειραιά, κατεβαίνει σε συλλαλητήριο. Μπροστά στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη δέχονται τα πυρά των χωροφυλάκων και των φασιστικών ομάδων που είχαν οχυρωθεί στα παλιά Ανάκτορα. Πέφτουν 24 νεκροί και άλλοι 100 τραυματίζονται</div>
<div>
<b>4/12/1944</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ</span>. Αρχίζει η ένοπλη επέμβαση του εγγλέζικου ιμπεριαλισμού. Η κηδεία – συλλαλητήριο των νεκρών της προηγούμενης μέρας, δέχεται νέα δολοφονική επίθεση από συμμορίες δοσίλογων και Χίτες. Άλλοι 100 νεκροί στους δρόμους της Αθήνας. Ο Σκόμπυ κηρύσσει στρατιωτικό νόμο και επιτίθεται στις δυνάμεις του ΕΛΑΣ στην Αθήνα.</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<b><span style="color: blue; font-size: x-large;">1945</span></b></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<b>5/1/1945<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Σταματάει ο ένοπλος αγώνας ενάντια στην επέμβαση του εγγλέζικου ιμπεριαλισμού<b><span style="color: blue;"> (Δεκεμβριανά)</span></b> Με απόφαση της Κ.Ε. του ΕΛΑΣ συμπτύσσονται τα ένοπλα τμήματα σε θέσεις <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>γύρω από την Αθήνα. Στις μάχες απέναντι στις υπέρτερες δυνάμεις των Άγγλων ιμπεριαλιστών το δίκιο του ελληνικού <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>λαού τίμησαν με την ζωή τους 5.200 αγωνιστές μεταξύ των οποίων 1.000 ΕΛΑΣίτες.</div>
<div>
<b>25/1/1945<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Εκατό χιλιάδες λαού διαδηλώνει στην<span style="color: blue;"> Θεσσαλονίκη</span> ενάντια στην αγγλική επέμβαση και το δολοφονικό όργιο του Σκόμπυ και της κυβέρνησης Γ. Παπαντρέου</div>
<div>
<b>12/2/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Υπογράφεται η συμφωνία της Βάρκιζας</span>. Ο ΕΛΑΣ, η ελπίδα και το στήριγμα του λαού ενάντια στους δυνάστες του, <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>αφοπλίζεται.</div>
<div>
<b>4/4/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Πανεργατική απεργία ενάντια στον διορισμό ρεφορμιστών στο Ε.Κ.Θ.</div>
<div>
<b>8/4/1945<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Οι Άγγλοι ιμπεριαλιστές διορίζουν την κυβέρνηση <span style="color: red;">Βούλγαρη</span>, μετά την παραίτηση <span style="color: red;">Πλαστήρα</span>.</div>
<div>
<b>22/4/1945<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Το ΕΑΜ μετασχηματίζεται σε πολιτικό συνασπισμό κομμάτων.</div>
<div>
<b>9/5/1945<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Παλλαϊκός γιορτασμός της ΝΙΚΗΣ ενάντια στον φασισμό, στην Θεσσαλονίκη. Οι μοναρχοφασίστες επιτίθενται και στην κυριολεξία σφάζουν την ΕΠΟΝίτισα <span style="color: red;">Δάφνη Χ΄΄Παναγιώτου</span> από την Τούμπα, και άλλους τρεις πατριώτες.</div>
<div>
<b>13/5/1945 </b></div>
<div>
Δημοσιεύεται διαμαρτυρία της Κ.Ε. του ΚΚΕ για το όργιο τρομοκρατίας που συμβαίνει σε όλη την Ελλάδα.</div>
<div>
<b>19/5/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Χίτες και άλλοι μοναρχοφασίστες επέδραμαν στα χωριά της Γουμένισσας και ξυλοκοπούν δημοκρατικούς πολίτες. Όπως θα αποκαλυφθεί λίγες μέρες αργότερα στην επιχείρηση συμμετείχαν και Άγγλοι στρατιωτικοί.</div>
<div>
<b>1/6/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Συνεδριάζει το Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ. Στην συνεδρίαση παίρνει μέρος για πρώτη φορά ύστερα από 9 χρόνια και ο <span style="color: red;">Ν. Ζαχαριάδης</span>.</div>
<div>
<b>16/6/1945<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Σκοτώνεται ο <span style="color: red;">Άρης Βελουχιώτης (Θανάσης Κλάρας)</span> αφού κυκλώνεται από κυβερνητικά στρατεύματα και συμμορίες «εθνικοφρόνων»</div>
<div>
<b>20/6/1945<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Δολοφονικές επιθέσεις του επίσημου κράτους και του παρακράτους στα θέατρα Σαμαρτζή, Εθνικό, Ερμής και Λυρικό. Ξυλοκοπούνται ηθοποιοί όπως η<span style="color: red;"> Αιμιλία Βεάκη</span>.</div>
<div>
<b>26/6/1945<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Το ΕΑΜ καταγγέλει στις μεγάλες δυνάμεις το όργιο τρομοκρατίας στην Ελλάδα. Μέσα σε 4 μήνες από την Συμφωνία της Βάρκιζας 500 αγωνιστές δολοφονήθηκαν και άλλοι 30.000 φυλακίστηκαν.</div>
<div>
<div>
<b>31/7/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Διαδηλώσεις σε 30 χωριά του Κιλκίς.</div>
<div>
<b>11/8/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Απεργία και συγκέντρωση μπροστά στην Γενική Διοίκηση Θεσσαλονίκης εργαζόμενων στους επισιτιστικούς κλάδους. Ο υπουργός αρνείται να δει τις αντιπροσωπίες να χωροφύλακες χτυπούν τους συγκεντρωμένους εργάτες. Οι εργάτες αποχωρούν συγκροτημένα προς το Εργατικό κέντρο για διαλυθούν, όμως 100 χωροφύλακες τους πυροβολούν. Σκοτώνεται ο μυλεργάτης <span style="color: red;">Χρήστος Παπαδόπουλος</span> (πραγματικό όνομα <span style="color: red;">Βασίλης Τσομπανούδης</span>) και τραυματίζονται πολλοί άλλοι.</div>
<div>
<b>12/8/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Το Ε.Κ.Θ. κηρύσσει 24ωρη πανεργατική απεργία διαμαρτυρίας. Πάνω από 30.000 λαού συμμετέχει στην κηδεία του δολοφονημένου Χ. Παπαδόπουλου με συνθήματα κατά των δολοφόνων της εργατικής τάξης.</div>
<div>
<b>21/8/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Στο Κορδελιό χαφιέδες της Β.Ε.Ν. (Βασιλική Ένωση Νέων) κάνει μπλόκο και κτυπά άοπλους κατοίκους.</div>
<div>
<b>24/8/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Παλλαϊκή συγκέντρωση του ΕΑΜ στο γήπεδο Ηρακλή στη Θεσσαλονίκη.</div>
<div>
<b>25/8/1945<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Η θανατική ποινή που είχε επιβληθεί τον Μάιο στον δοσίλογο πρωθυπουργό <span style="color: red;">Τσολάκογλου </span>μετατρέπεται σε ισόβια δεσμά.</div>
<div>
<b>28/8/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δολοφονική απόπειρα ενάντια σε στελέχη του ΕΑΜ από μοναρχοφασίστες στην Βέροια.</div>
<div>
<b>30/8/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Παρά την άγρια τρομοκρατία, 6.000 λαού στην Κοζάνη διαδηλώνει με το ΕΑΜ. Οι συγκεντρωμένοι δέχονται άγρια επίθεση από ΠΑΟτζήδες που συγκεντρώθηκαν από τις γύρω περιοχές. Πολλοί τραυματίστηκαν.</div>
<div>
<b>29/9/1945</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Πανεργατικές απεργίες σε Έδεσσα και Νάουσα. </div>
<div>
<b>10/10/1945 </b></div>
<div>
Κάτω από την λαϊκή κατακραυγή πέφτει η κυβέρνηση <span style="color: red;">Βούλγαρη.</span> Ο λαός ζητάει δημοκρατική λύση.</div>
<div>
<b>15/10/1945 </b></div>
<div>
Ταυτόχρονες διαδηλώσεις χιλιάδων λαού στις συνοικίες της Θεσσαλονίκης Χαριλάου, Τούμπα, Καλαμαριά, Τριανδρία, Παπάφη και Νεάπολη.</div>
<div>
<b>30/10/1945 </b></div>
<div>
Πάνω από 150.000 λαού γιορτάζουν την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ΕΛΑΣ. Οι μοναρχοφασίστες βάφουν με αίμα τους δρόμους.</div>
<div>
<b>22/11/1945 </b></div>
<div>
Ο Δαμασκηνός παραιτείται αρνούμενος να ορκίσει τον <span style="color: red;">Σοφούλη</span> πρωθυπουργό.</div>
<div>
<b>11/12/1945 </b></div>
<div>
Το ΕΑΜ αποσύρει την υποστήριξη του στην κυβέρνηση Σοφούλη γιατί δεν τηρεί τις δημοκρατικές της υποσχέσεις.</div>
<div>
<b>14/12/1945</b> </div>
<div>
Πάνω από 50.000 άτομα ζητούν σε συγκέντρωση στην Θεσσαλονίκη γενική πολιτική αμνηστία.</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue; font-size: x-large;"><b>1946</b></span></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<b>4/1/1946<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Αρχίζει 12ήμερη απεργία με κάλεσμα της Γ.Σ.Ε.Ε. και αιτήματα οικονομικά και συνδικαλιστικές και πολιτικές ελευθερίες</div>
<div>
<b>13/1/1946 </b></div>
<div>
Αρχίζει τις εργασίες του το 1ο συνέδριο της ΕΠΟΝ</div>
<div>
<b>20/1/1946 </b></div>
<div>
Συγκέντρωση 100.000 λαού στην Θεσσαλονίκη με σύνθημα «Συμμετοχή του ΕΑΜ στην κυβέρνηση»</div>
<div>
<b>12/2/1946</b> </div>
<div>
Η 2η ολομέλεια της Κ.Ε του ΚΚΕ αποφασίζει αποχή από τις επικείμενες εκλογές</div>
<div>
<b>10/3/1946<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
400.000 λαού διαδηλώνουν στο «Παναθηναϊκό» για ελεύθερες εκλογές, δημοκρατία, Ανεξαρτησία.</div>
<div>
<b>31/3/1946 </b></div>
<div>
Εκλογές στην Ελλάδα μέσα σε κλίμα τρομοκρατίας και δολοφονιών. Το ΕΑΜ και το ΚΚΕ καλούν σε αποχή.</div>
<div>
<b>31/3/1946</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Εμφανίζεται στο <span style="color: blue;">Λιτόχωρο</span> η πρώτη ανταρτική ομάδα. Χτυπά το Σταθμό Χωροφυλακής του Λιτόχωρου.</div>
<div>
<div>
<b>1/7/1946</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ιδρύονται έκτακτα στρατοδικεία σε Θεσσαλονίκη και άλλες 11 πόλεις της Μακεδονίας και Θράκης.</div>
<div>
<b>16/7/1946</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Εκτελούνται στο Επταπύργιο 2 αγωνιστές μέλη του ΚΚΕ.</div>
<div>
<b>26/7/1946<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Εκτελούνται στα Γιαννιτσά 6 αγωνιστές, μεταξύ των οποίων και η δασκάλα Ειρήνη Γκίνη, η πρώτη γυναίκα που εκτελείται από στρατοδικείο από ίδρυση του ελληνικού κράτους.</div>
<div>
<b>2/8/1946<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
24ωρη απεργία στην Θεσσαλονίκη σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την επιδρομή στα συνδικάτα.</div>
<div>
<b>13/8/1946<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ακροδεξιές συμμορίες δολοφονούν στην Θεσσαλία τον απεσταλμένο του Ριζοσπάστη <span style="color: red;">Κώστα Βιδάλη.</span></div>
<div>
<b>1/9/1946<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Σε κλίμα πρωτοφανούς τρομοκρατίας και με νοθεία επανέρχεται η βασιλεία με δημοψήφισμα (63,5%).</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<b><span style="color: blue; font-size: x-large;">1947</span></b></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<b>18/1/1947</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Το ναυάγιο της Χειμάρας</span>. Πνίγηκαν 70 περίπου πολιτικοί κρατούμενοι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης που μεταφέρονταν στην εξορία. </div>
<div>
<b>12/3/1947</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο Τρούμαν διακηρύχνει ανοιχτά στο κογκρέσο την επέμβαση του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στην Ελλάδα.</div>
<div>
<b>20/3/1947</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δολοφονείται στην Θεσσαλονίκη από πληρωμένο πράκτορα ο <span style="color: red;">Γιάννης Ζεύγος</span>, μέλος της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε.</div>
<div>
<div>
<b>20/3/1947 </b></div>
<div>
Αρχίζουν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του αστικού στρατού σε Ρούμελη, Πίνδο, Όλυμπο και Αν. Μακεδονία.</div>
<div>
<b>17/10/1947</b> </div>
<div>
Απαγορεύεται η έκδοση δημοκρατικών και αριστερών εφημερίδων, επίσημα.</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<b><span style="color: blue; font-size: x-large;">1948</span></b></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<b>5/1/1948<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ψηφίζεται ο αντικομουνιστικός και αντισυνταγματικός νόμος 509. Ο νόμος καταργήθηκε το 1974</div>
<div>
<b>16/1/1948</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Βγαίνει το περιοδικό «Δημοκρατικός Στρατός» μηνιαίο στρατιωτικοπολιτικό όργανο του Γενικού Επιτελείου του Δημοκρατικού Στρατού.</div>
<div>
<b>11/3/1948</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">Δολοφονική προβοκάτσια στο Μακρονήσι</span>. Εκτελούνται 250 πατριώτες, ενώ πάνω από 5.000 αγωνιστές συλλαμβάνονται σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη.</div>
<div>
<b>6/3/1948<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Στις φυλακές της Κυβέρνησης των δοσίλογων δολοφονείται ο ΕΠΟΝίτης ποιητής<span style="color: red;"> Κώστας Γιαννόπουλος.</span></div>
<div>
<div>
<b>14/7/1948</b> </div>
<div>
Σε εφαρμογή του <span style="color: blue;">σχεδίου «Κορωνίς»</span> ο εθνικός στρατός διεξάγει επιχειρήσεις στην Βόρεια Πίνδο. Ο Δημοκρατικός στρατός τους αποκρούει και υποχωρούν με βαριές απώλειες.</div>
<div>
<b>20/8/1948</b> </div>
<div>
Με αιφνιδιαστική κίνηση ο Δ.Σ. φεύγει από τον Γράμμο και ανακαταλαμβάνει το Βίτσι.</div>
<div>
<b>24/8/1948 </b></div>
<div>
Αρχίζει η επίθεση του εθνικού στρατού ενάντια στις δυνάμεις του Δημοκρατικού Στρατού στο Βίτσι.</div>
<div>
<b>30/8/1948</b> </div>
<div>
Γενικεύεται η επίθεση με αιχμή το <span style="color: blue;">Μάλι Μάδι. </span></div>
<div>
<b>1/9/1948</b> </div>
<div>
Ο αστικός στρατός καταλαμβάνει το <span style="color: blue;">ύψωμα Μεσκίν</span>α.</div>
<div>
<b>7/9/1948 </b></div>
<div>
Ο Δ.Σ. αντεπιτίθεται.</div>
<div>
<b>9/9/1948 </b></div>
<div>
Ανακαταλαμβάνεται η Μεσκίνα.</div>
<div>
<b>11/9/1948 </b></div>
<div>
Καταλαμβάνεται η<span style="color: blue;"> κορυφή Μπούτσι</span> και ο κυβερνητικός στρατός υποχωρεί από το Μάλι Μάδι, με βαριές απώλειες και τραυματίες.</div>
<div>
<b>24/12/1948 </b></div>
<div>
Ο Δημοκρατικός Στρατός καταλαμβάνει την <span style="color: blue;">Νάουσα</span> αλλά την κρατά μόνο μια μέρα.</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<b><span style="color: blue; font-size: x-large;">1949</span></b></div>
<div>
<div>
<br /></div>
<div>
<b>21/1/1949</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Τμήματα της 1ης Μεραρχίας του Δ.Σ.Ε. με διοικητή τον <span style="color: red;">Χαρίλαο Φλωράκη (Καπεταν Γιώτη)</span> και της 2ης Μεραρχίας υπό τον<span style="color: red;"> Γιάννη Αλεξάνδρου (Καπετάν Διαμαντή)</span> καταλαμβάνουν το <span style="color: blue;">Καρπενήσι.</span></div>
<div>
<b>12/2/1949<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Ο Δ.Σ.Ε. αποτυγχάνει να καταλάβει την <span style="color: blue;">Φλώρινα.</span></div>
</div>
<div>
<b>20/2/1949</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Δολοφονείται (εκπαραθυρώνεται) από την Γενική Ασφάλεια Αθηνών ο σ. <span style="color: red;">Μήτσος Παπαρήγας,</span> Γενικός Γραμματέας της ΓΣΣΕ και μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ</div>
</div>
<div>
<div>
<b>1/5/1949</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Αρχίζουν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις σε Ρούμελη και Ανατολική Μακεδονία. Οι δυνάμεις του Δ.Σ.Ε. συγκεντρώνονται στο Βίτσι</div>
<div>
<b>25/8/1949</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Αρχίζει ολομέτωπη επίθεση του εθνικού στρατού στον Γράμμο.</div>
<div>
<b>26/8/1949</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Σπάει η αμυντική γραμμή. </div>
<div>
<b>28/8/1949</b><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></div>
<div>
Ο ανταρτικές δυνάμεις αναγκάζονται να υποχωρήσουν προς Αλβανία.</div>
<div>
<b>29/8/1949<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></b></div>
<div>
Πέφτει το <span style="color: blue;">ύψωμα Κάμενικ</span>.<u> Ο Δημοκρατικός Στρατός υποχωρεί από τον Γράμμο και σταματάει τον ένοπλο αγώνα.</u></div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
ΠΗΓΗ: 94 ΧΡΟΝΙΑ ΚΚΕ, </div>
<div>
ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ Ν.Ε. ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΚΚΕ</div>
<div>
<br /></div>
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-64136636677847130252014-08-14T16:22:00.001-07:002014-08-14T16:22:38.077-07:00ΝΙΚΟΣ ΠΛΟΥΜΠΙΔΗΣ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
<b>«Τιμή μου εγώ, πάνω απ' όλα, έχω την τιμή του Κόμματος» </b></div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgOnksprX5OpjSi1SE2Bbi5C7uquUFqYkzA18hIgPwN0UPW2FzXbXF2rqTouj60KA0c1I70iYoS_uCV6f-RAulVkuJIxnwfG9-zDBQEkahgMbLiaEa9njdb20XWQZcwz0wOv56wLMDXEy1T/s1600/getImage+(1).jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgOnksprX5OpjSi1SE2Bbi5C7uquUFqYkzA18hIgPwN0UPW2FzXbXF2rqTouj60KA0c1I70iYoS_uCV6f-RAulVkuJIxnwfG9-zDBQEkahgMbLiaEa9njdb20XWQZcwz0wOv56wLMDXEy1T/s1600/getImage+(1).jpg" height="320" width="265" /></a>«<i>Εξετελέσθη ζητωκραυγάζων υπέρ του ΚΚΕ, αντιμετώπισε με απόλυτον ψυχραιμίαν τας σφαίρας του αποσπάσματος</i>» και «<i>δεν εδέχθη ούτε να κοινωνήση, ούτε να του δέσουν τους οφθαλμούς του</i>»... (οι εφημερίδες της εποχής).</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Χαράματα 14ης Αυγούστου 1954, στην Αγία Μαρίνα, στο Δαφνί. Πέντε η ώρα το πρωί. Αχάραγα. Ενα αυτοκίνητο μεταφέρει δεμένο με χειροπέδες τον <b>Νίκο Πλουμπίδη</b> στον τόπο εκτέλεσής του. Λίγο μετά πέφτει νεκρός.</div>
<div style="text-align: justify;">
Στην κυβέρνηση βρισκόταν ο «Ελληνικός Συναγερμός», η «Δεξιά», του Παπάγου. Οπως δυο χρόνια πριν, το Μάρτη του 1952, στην κυβέρνηση βρισκόταν το «Κέντρο», με επικεφαλής τον Πλαστήρα, που πήρε την ευθύνη για την εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του.</div>
<div style="text-align: justify;">
Ο Νίκος Πλουμπίδης πιάστηκε στις 25 Νοέμβρη του 1952 κι έμεινε στη φυλακή ως την έναρξη της δίκης στις 24 Ιούλη 1953, ημέρα Παρασκευή. Μαζί του δίκαζαν ερήμην και τους Ν. Ζαχαριάδη, Γ. Ιωαννίδη, Β. Μπαρτζιώτα, Μ. Πορφυρογένη, Π. Ρούσο, Λ. Στρίγγο, Μ. Βλαντά, Γ. Βοντίτσιο - Γούσια κ.ά. Βασική κατηγορία του καθεστώτος εναντίον τους ήταν η «παραβίαση» του ΑΝ 375 της μεταξικής δικτατορίας περί κατασκοπίας. Ενα καθεστώς, που είχε ως βασικότερο στήριγμά του τους Αμερικανούς<br />
<a name='more'></a> ιμπεριαλιστές, δίκαζε για κατασκοπία τους κομμουνιστές, τους πρωτοπόρους του απελευθερωτικού αγώνα.</div>
<div style="text-align: justify;">
Η δίκη ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα 3 Αυγούστου του 1953 με την έκδοση της απόφασης. Ο Πλουμπίδης και η καθοδήγηση του ΚΚΕ καταδικάστηκαν δυο φορές σε θάνατο. Ο Πλουμπίδης αντιμετώπισε την υπόθεση με πίστη στο Κόμμα, έως την τελευταία στιγμή, προκαλώντας το σεβασμό ακόμη και των αντιπάλων του. Εδωσε τη μάχη της υπεράσπισης του Κόμματος και του εαυτού του ως κομμουνιστή - λαϊκού αγωνιστή, στέλνοντας στο καθεστώς το σαφέστατο μήνυμα να μην περιμένει τίποτα απ' αυτόν.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Με την έγνοια του Κόμματος κατά νου, άφησε παρακαταθήκη ένα γράμμα - ντοκουμέντο, απάντηση αποστομωτική σε όσους ως και σήμερα προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν την υπόθεση Πλουμπίδη για να πλήξουν το ΚΚΕ: «Εκείνοι που με αγαπούν και με σέβονται οφείλουν να πειθαρχήσουν στο Κόμμα, να διαφυλάξουν την Ενότητά του και να έχουν εμπιστοσύνη στην ηγεσία του. <b>Τιμή μου εγώ, πάνω απ' όλα, έχω την τιμή του Κόμματος</b>».</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="color: blue;">Βιογραφία</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
Ο Νίκος Πλουμπίδης γεννήθηκε στα Λαγκάδια του Νομού Αρκαδίας στις 31.12.1902. Αποφοίτησε από το Διδασκαλείο Πύργου τον Ιούλη του 1924. Το 1926 έγινε μέλος του ΚΚΕ και το 1929 ήρθε στην Αθήνα για μετεκπαίδευση. Ηταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Συνομοσπονδίας Δημοσίων Υπάλληλων και το Μάρτη του 1933 εκλέχτηκε στην Εκτελεστική Επιτροπή της Ενωτικής ΓΣΕΕ. την οποία αντιπροσώπευε στην Κόκκινη Συνδικαλιστική Διεθνή. Ηταν μέλος της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στο 7ο Συνέδριο της ΚΔ (1935). Στο 6ο Συνέδριο του ΚΚΕ (τελευταίο 10ήμερο του Δεκέμβρη του 1935) εκλέχτηκε αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ. Στη διάρκεια της δικτατορίας Μεταξά - Γλίξμπουργκ ήταν καθοδηγητής του Γραφείου της Κομματικής Επιτροπής Θεσσαλίας. Τον Ιούνη του 1938 εκλέχτηκε μέλος του ΠΓ από την κομματική σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα. Στις 22.5.1939 συνελήφθη στην Αθήνα και φυλακίστηκε. Στη συνέχεια οι διωκτικές Αρχές τον έστειλαν στο σανατόριο «Σωτηρία» επειδή έπασχε από φυματίωση. Συνδεόταν με την «παλιά Κεντρική Επιτροπή». Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο πήρε θέση διαφορετική από το πρώτο ανοιχτό γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη. Στις 6.1.1942 τελείωσε η φυλάκισή του και εξορίστηκε για 2 χρόνια στην Τρίπολη. Στις 26 Φλεβάρη δραπέτευσε. Πήρε μέρος στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ (1942) όπου εκλέχτηκε στην ΚΕ και στη συνέχεια στο ΠΓ. Ανέλαβε Γραμματέας της ΚΟΑ μέχρι τον Απρίλη του 1943. Υπήρξε ο πρώτος καθοδηγητής της Οργάνωσης Προστασίας του Λαϊκού Αγώνα (ΟΠΛΑ). Στο 7ο Συνέδριο του ΚΚΕ (1945) εκλέχτηκε μέλος της ΚΕ. Παρέμεινε στην Αθήνα σε όλη τη διάρκεια του αγώνα του ΔΣΕ.</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="color: blue;">Η άδικη κατηγορία</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
Εντεκα μέρες μετά από τη δεύτερη δίκη Μπελογιάννη, στις 12.3.1952, ο Ν. Πλουμπίδης έστειλε με τους δικηγόρους του Μπελογιάννη επιστολή στον I. Πανόπουλο, γενικό διευθυντή της Αστυνομίας Πόλεων.</div>
<div style="text-align: justify;">
Με την επιστολή ο Πλουμπίδης δήλωνε πως «καθοδηγητής του παρανόμου μηχανισμού του ΚΚΕ ήμουν εγώ και όχι ο Μπελογιάννης» και δεσμευόταν ότι θα παρουσιαστεί να δικαστεί αν μετατραπούν οι θανατικές καταδίκες του Ν. Μπελογιάννη.</div>
<div style="text-align: justify;">
Η ηγεσία του ΚΚΕ κατήγγειλε την επιστολή του Πλουμπίδη ως πλαστή, μεθοδευμένη από την Ασφάλεια. Με αυτόν τον τρόπο το ΠΓ καταδίκασε έμμεσα την ενέργεια του Πλουμπίδη, που ήταν αντικαταστατική καθώς αποτελούσε παραβίαση του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού και των κανόνων συνωμοτικότητας και επαγρύπνησης. Ο Πλουμπίδης υπεράσπισε την ενέργειά του ως ανταπόκριση στο γενικό κάλεσμα του ΠΓ προς όλα τα μέλη και στελέχη να κάνουν οτιδήποτε για τη σωτηρία του Ν. Μπελογιάννη.</div>
<div style="text-align: justify;">
Σχεδόν τρεις μήνες μετά από την εκτέλεση του Ν. Μπελογιάννη, το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ πήρε απόφαση «Για τον Νίκο Πλουμπίδη (Μπάρμπα)» (25.7.1952), με την οποία χαρακτήρισε τον Πλουμπίδη «παλιό προβοκάτορα».</div>
<div style="text-align: justify;">
Ο Πλουμπίδης, απομονωμένος και χαρακτηρισμένος από την ηγεσία του Κόμματος ως πράκτορας, όχι μόνο δεν αποκήρυξε, αλλά και υπεράσπισε το ΚΚΕ. Οπως έγραψε σε επιστολές του, θεωρούσε ότι ήταν θύμα συγκυριών και προβοκατόρικα διοχετευμένων παραπλανητικών πληροφοριών από στελέχη, ίσως και πράκτορα που δρούσε μέσα από τα ανώτατα καθοδηγητικά όργανα. Δήλωσε ότι η Ιστορία θα αποκαταστήσει την αδικία σε βάρος του. Με την απολογία του στη δίκη εξέφρασε την προσήλωση του στο ΚΚΕ. Η στάση του Πλουμπίδη ήταν ηρωική και μεγαλειώδης. Η απόφαση του ΠΓ για τον Πλουμπίδη ήταν άδικη. Στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό σε πληροφορίες που έδιναν στελέχη του Κόμματος από την Ελλάδα, καθώς και σε παραβιάσεις του κομματικού - καταστατικού πλαισίου από τον Πλουμπίδη. Η 9η Ολομέλεια (1958) διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να στηρίζει την κατηγορία του προβοκάτορα και του χαφιέ και αποφάσισε την αποκατάστασή του.</div>
<div style="text-align: justify;">
Σήμερα, με βάση και τη συγκεντρωμένη εμπειρία, είναι βέβαιο ότι η αστική τάξη επιχείρησε να εκμεταλλευτεί την ύπαρξη της ΕΔΑ, προκειμένου να υπονομεύσει το ΚΚΕ. Ηλπιζε ότι θα μπορούσε να την αξιοποιήσει ως μοχλό ενάντιά του, εκμεταλλευόμενη δυνάμεις που συμμετείχαν στην ΕΔΑ, αλλά και δυνάμεις του ΚΚΕ με οπορτουνιστικές παρεκκλίσεις.</div>
<div style="text-align: justify;">
Η Ασφάλεια διέδιδε προβοκατόρικες φήμες, κατασκευασμένα σενάρια, με σκοπό να σπείρει τη σύγχυση και την αμφιβολία ανάμεσα στους κομμουνιστές, να συσκοτίσει τα πραγματικά γεγονότα, διαδίδοντας ότι το τάδε μέλος του ΠΓ ή της ΚΕ ήταν όργανό της. Η πολιτική καχυποψία τροφοδοτούνταν και από τη σκόπιμα διαφοροποιημένη και προβοκατόρικη στάση αστών πολιτικών και επικεφαλής των διωκτικών αρχών απέναντι σε στελέχη του ΚΚΕ, όπως του αρχιασφαλίτη Ιωάννη Πανόπουλου. που καθύβριζε δημόσια τον Μπελογιάννη, ενώ επαινούσε τον Πλουμπίδη.</div>
<div style="text-align: justify;">
Σε αυτό το κλίμα κατηγορήθηκε και ο Πλουμπίδης ως χαφιές. Από αυτό το κλίμα δεν ήταν απαλλαγμένος ούτε ο ίδιος ούτε άλλα στελέχη του ΚΚΕ που αργότερα, όταν διαχωρίστηκαν ιδεολογικο-πολιτικά και οργανωτικά από το ΚΚΕ, εμφανίστηκαν να καταγγέλλουν τη λεγόμενη «πρακτορολογία του Κόμματος» (π.χ. Ε. Παππά, υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά στο «Δοκίμιο Ιστορίας» για τη γνώμη της για την Ρ. Ιμβριώτη, τις υποψίες της για τον Ν. Βαβούδη κ.λπ.)</div>
<div style="text-align: justify;">
Στο δεύτερο τόμο του «Δοκιμίου Ιστορίας» του ΚΚΕ υπάρχει συγκεκριμένη ανάλυση σε σχέση με το πώς διαμορφώθηκε ένα τέτοιο κλίμα στα μέλη και τα στελέχη του ΚΚΕ που δρούσαν στην παρανομία:</div>
<div style="text-align: justify;">
«Ενέργειες στελεχών, που συνιστούσαν είτε αντικαταστατικές παραβιάσεις (φραξιονισμό ή παραβίαση αποφάσεων) είτε οπορτουνιστικές παλινωδίες ή και επιπόλαιες ενέργειες, ερμηνεύτηκαν ως πράξεις συνεργασίας με τον ταξικό αντίπαλο. Με το ίδιο σκεπτικό εξηγήθηκαν και σοβαρά λάθη που διαπράχτηκαν στα χρόνια της Κατοχής. Και αυτό, γιατί δε συνειδητοποιούνταν οι πραγματικές αιτίες των λαθών, αν και οι αντίστοιχες επιλογές δεν έβρισκαν τη στήριξη μεγάλου μέρους της κομματικής βάσης. Αυτό το κλίμα ήταν ένας επιπρόσθετος παράγοντας που εμπόδιζε μια σε βάθος προγραμματική συζήτηση. Για παράδειγμα, διαφορές που εκδηλώνονταν στα κομματικά όργανα, δεν αποτελούσαν πάντα αντικείμενο ουσιαστικής συζήτησης, δεν καταβαλλόταν πάντα προσπάθεια γενίκευσης των συμπερασμάτων.</div>
<div style="text-align: justify;">
Η επίδραση όλων των προηγούμενων παραγόντων γινόταν περισσότερο έντονη σε συνθήκες ήττας και με την καθοδήγηση του Κόμματος να λειτουργεί εκτός Ελλάδας, ενώ στο εσωτερικό της ΚΕ είχε γίνει φανερή η εσωκομματική διαπάλη με την ταυτόχρονη αμφισβήτηση του Ζαχαριάδη από κάποια κεντρικά στελέχη, όχι μόνο για πολιτικές ευθύνες που του απέδιδαν, αλλά και για την κομματική - ηθική του υπόσταση.</div>
<div style="text-align: justify;">
Ετσι, η εσωκομματική διαπάλη αναπτυσσόταν και οξυνόταν με επίκεντρο τον προσδιορισμό του στρατηγικού στόχου, αλλά και τις εκτιμήσεις για το παρελθόν και την πολιτική γραμμή που έπρεπε στο εξής να δρομολογηθεί. Επίσης, υπεισερχόταν στην ερμηνεία πολιτικών πρωτοβουλιών, παραλείψεων ή και λαθών ανώτερων στελεχών του Κόμματος, που δρούσαν σε συνθήκες οι οποίες δυσκόλευαν την επικοινωνία και τη συλλογική ανάληψη της ευθύνης.</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι μια οπορτουνιστική παρέκκλιση βοηθάει εξ αντικειμένου τον ταξικό εχθρό. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι κάθε οπορτουνιστής είναι υποχρεωτικά και πράκτορας του αστικού κράτους».</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-39866819088241529432014-08-08T16:12:00.000-07:002014-08-14T16:14:40.190-07:00Κώστας Βιδάλης<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
Τον Αύγουστο του 1946, ο Βιδάλης πήγε στη Θεσσαλία. Ο Καραγιώργης τον εμπόδισε. Ο κίνδυνος ήταν μεγάλος. Η απάντηση του Βιδάλη ήταν τελεσίδικη: «Φεύγω». Οταν ληστοσυμμορίες (με «εξέχουσα» αυτή του <a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2014/08/blog-post_14.html#more" target="_blank">Σούρλα</a>) σκορπούσαν τρόμο και αίμα στους χωρικούς, έκαιγαν, βίαζαν, </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKT3NfJpJjp6Q164Ul5rX-x94vHW9I0h1hH9El7i4MxxRGOsTyrPCONXdd5_9ZxmTbGfQJpaZ9huuYInaApFym0pF3Kmi5T88T_Er8p_P8WO7rAC6odTlIioo4scrOSnAfdCaCg2oY66uU/s1600/getImage.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKT3NfJpJjp6Q164Ul5rX-x94vHW9I0h1hH9El7i4MxxRGOsTyrPCONXdd5_9ZxmTbGfQJpaZ9huuYInaApFym0pF3Kmi5T88T_Er8p_P8WO7rAC6odTlIioo4scrOSnAfdCaCg2oY66uU/s1600/getImage.jpg" height="320" width="250" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
εκτελούσαν με την ανοχή της κυβέρνησης, που δήλωνε... άγνοια, δεν ήταν «τίμιο», όπως φώναζε, να μη βρεθεί εκεί. Στις 11 του μηνός έφυγε. Στις 13 ταξίδευε από Λάρισα για Βόλο. Ηταν η μέρα που ο «Ρ» πήρε το τελευταίο του μήνυμα: «Λογαριάζω να 'μαι αυτού Παρασκευή βράδυ, 16 του μηνός. Μάζεψα φοβερό υλικό. Θα τα πούμε». Στον Πλατύκαμπο, σταματούν το τρένο συμμορίτες του Σούρλα. Πάνοπλοι εισβάλλουν στο τρένο και, μπροστά σε αξιωματικούς του κυβερνητικού στρατού, απάγουν τον Βιδάλη. Ακόμα και στο μικρό καφενείο του χωριού Μελία, όπου τον οδηγούν, εκείνος κάνει ρεπορτάζ, μιλώντας με χωρικούς για τη ζωή τους, για τη σοδειά.</div>
<div style="text-align: justify;">
Λίγες ώρες μετά, ο Βιδάλης οδηγείται στο νεκροταφείο, κι εκεί, οι συμμορίτες του Σούρλα, με πρωτεργάτη τον Τζορτζ (τον διαβόητο Αγγλοκύπριο αξιωματικό) τον βασανίζουν. Χτυπούν με ρόπαλα το γυμνό κορμί του Βιδάλη, με μαχαίρια. Κι όταν ένας από τους βασανιστές του τον ρωτά ειρωνικά τι θα του δώσει για όσα έκανε, ο Βιδάλης έβγαλε από την τσέπη του ένα τελευταίο πενηνταράκι... Με πέντε σφαίρες τον αποτέλειωσαν και πέταξαν το σώμα του σ' ένα χωράφι, πιστεύοντας ότι ο Βιδάλης τέλειωσε. Πόσο ηλίθιοι ήταν...<br />
<a name='more'></a></div>
<div style="text-align: justify;">
«Να γράφεις, κύριε συνάδελφε, για τους απλούς ανθρώπους. Καθαρά, όχι συννεφώδη, σύντομα και περιεκτικά. Αφηνε στην άκρη τις φλυαρίες και δίνε το λόγο στα γεγονότα. Αυτά πείθουν»... Ο Κώστας Βιδάλης, ο κομμουνιστής δημοσιογράφος, υπέγραψε με το αίμα του το τελευταίο του ρεπορτάζ, λίγο πριν περάσει στην αιωνιότητα μαζί με όλους εκείνους που ορίζουν το πρότυπο του ηρωισμού.</div>
<b><span style="color: blue;">Το βιογραφικό του</span></b><br />
<div style="text-align: justify;">
Ο Κώστας Βιδάλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1904. Βγήκε μικρό παιδί στη βιοπάλη, αλλά δεν σταμάτησε να διαβάζει, να διψά για μάθηση. Εδωσε εξετάσεις και πήρε το απολυτήριο του Γυμνασίου, αργότερα γράφτηκε στη Νομική Σχολή. Οι σπουδές του, ωστόσο, δε συνεχίστηκαν γιατί στο μεταξύ μπαίνει αποφασιστικά στη δημοσιογραφία. Θα συνεργαστεί με πολλά περιοδικά και εφημερίδες, θα χαρακτηριστεί κορυφαίος του οικονομικού ρεπορτάζ. Το 1924 ξεκινάει τη συνεργασία του με τον «Ρ». Στις αρχές της δεκαετίας του '30, μετά από μια διακοπή, ξαναρχίζει η συνεργασία του με τον «Ρ». Το καλοκαίρι του 1936 βρίσκεται απεσταλμένος του «Ρ» στην Ισπανία για να παρακολουθήσει τη Σπαρτακιάδα της Βαρκελώνης. Εκεί τον βρίσκει το φασιστικό πραξικόπημα του Φράνκο, ενώ γυρίζοντας στην Ελλάδα βρίσκει τη μεταξική δικτατορία.</div>
<div style="text-align: justify;">
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Πανελλήνιας Ενωσης Συντακτών, δυναμικός συνδικαλιστής. Εξορίστηκε στα Κύθηρα έπειτα από αποκάλυψη σκανδάλου με πρωταγωνιστή τον επιχειρηματία της εποχής Μποδοσάκη. Το 1941 γίνεται μέλος του ΚΚΕ. Με την έναρξη της Εθνικής Αντίστασης γίνεται γραμματέας της Επιτροπής Κεντρικής Διαφώτισης του ΕΑΜ. Καθοριστική ήταν η συμβολή του στην κυκλοφορία του παράνομου Τύπου στην Κατοχή. Στην έκδοση της «Ελεύθερης Ελλάδας», του «Απελευθερωτή», της «Επιμελητείας του Αντάρτη», στην αναζήτηση τυπογραφικών μηχανημάτων. Στο ξετρύπωμα και τη μεταφορά «σιδερικών» με... καροτσάκια για μωρά, μέσα στην κατεχόμενη Αθήνα, δίπλα ακριβώς στο θάνατο.</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-86814868558513119282014-08-01T16:03:00.000-07:002014-08-14T16:04:13.459-07:00Γρηγόρης Σούρλας<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg857L5tZG-VlPTAhNd3lf7Do3xD1tIXV1Hz_eQaP7K3SWiaksv89WafgJv_w2JZ3jJZc2t_gH2Og86b_n7oZYkuPFb43p4Qbs6vF3NRYaeiJzev4vRpilWU6T044sSH3AvGIzqw_iZQ7V2/s1600/grigorissourlas.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg857L5tZG-VlPTAhNd3lf7Do3xD1tIXV1Hz_eQaP7K3SWiaksv89WafgJv_w2JZ3jJZc2t_gH2Og86b_n7oZYkuPFb43p4Qbs6vF3NRYaeiJzev4vRpilWU6T044sSH3AvGIzqw_iZQ7V2/s1600/grigorissourlas.jpg" height="217" width="320" /></a><b>Η συμμορία του Σούρλα</b> συστάθηκε τον Μάρτιο του 1944 απο τους Γερμανούς στα πλαίσια μιάς οργάνωσης έφερε το όνομα<b> ΕΑΣΑΔ</b> (<b>Ε</b>θνικός <b>Α</b>γροτικός<b> Σ</b>ύνδεσμος <b>Α</b>ντικομμουνιστικής <b>Δ</b>ράσης) με κύριο στόχο της την εξάπλωση του τρόμου στα χωριά του Βόλου και την σύγκρουση με τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Από την οργάνωση αυτή ξεπήδησε και η αισχρή προσωπικότητα του Γρηγόρη Σούρλα το όνομα του οποίου έχει συνδεθεί στους ανθρώπους της περιοχής με την έννοια του κλέφτη, του αλήτη και του τραμπούκου.<br />
<br />
Έδρα της συμμορίας του Σούρλα ήταν το χωριό Δεμερλή κοντά στις γραμμές του ΣΕΚ στο σημείο που αυτές ενώνονταν με τις γραμμές του σιδηρόδρομου Βόλου- Καρδίτσας. Αρχηγοί της συμμορίας ήταν ο Γρηγόρης Σούρλας και ο λοχαγός Ψύλλας. Η συμμορία είχε αδειάσει κυριολεκτικά, το χωριό απο τους κατοίκους του, καθώς πλιατσικολόγησε τις σοδειές, τα ζώα και τις αποθήκες του. Οι κάτοικοί του το εγκατάλειψαν φοβούμενοι για τις ζωές τους. Η συμμορία του Σούρλα στρατολογούσε δια της βίας φτωχούς αγρότες, που ακολουθούσαν με την βία ή τοπικούς εγκληματίες και ληστές και <br />
<a name='more'></a>στις 2 Σεπτέμβρη του 1944 αριθμούσε 250 περίπου άνδρες.<br />
<br />
Για την ενίσχυση των θέσεων τους στην Δεμερλή, οι Γερμανοί είχαν τοποθετήσει και άλλα δύο τμήματα στρατού τους στην περιοχή κοντά στα λημέρια του Σούρλα. Ένα τμήμα είχε τοποθετηθεί σε ένα χτιστό πυργίσκο, ένα κοντά στον σιδηρόδρομο του ΣΕΚ και ένα ακόμη κοντά στον θεσσαλικό σιδηρόδρομο.<br />
<br />
Στις 2 Σεπτέμβρη ο ΕΛΑΣ αποφάσισε να χτυπήσει τους Γερμανούς και την συμμορία του Σούρλα. Μετά από λεπτομερή μελέτη των θέσεων του εχθρού το Γενικό Αρχηγείο αποφάσισε τα παρακάτω:<br />
<br />
<br />
<ul style="text-align: left;">
<li>Μία ύλη ιππικού του ΕΛΑΣ αποφασίσθηκε να επιχειρήσει με σαρωτική έφοδο ενάντια στο χωριο Δεμερλή</li>
<li>Ένας λόχος του 54ου Συνταγματος (ο 2ος λόχος) να εγκατασταθεί στα υψώματα του δρόμου προς Λαμία για να καθυστερήσει πιθανή ενίσχυση των Γερμανών απο Λαμία.</li>
<li>Ο 1ος λόχος του 54ου Συντάγματος θα διενεργούσε πολλαπλό σαμποτάζ στις γραμμές του τρένου για να παρεμποδίσει την διέλευση θορακισμένων συρμών που χρησιμοποιούσαν για ενίσχυσή τους απο την Λαμία οι Γερμανοί.</li>
<li>Ο 3ος λόχος του 54ου Συντάγματος θα πλησίαζε τα τσιμεντένια φυλάκια, πολυβολεία και πόστο μπλόκο των Γερμανών ήσυχα στο σκοτάδι και θα τα ανατίνασσε με χρήση ενός βαρέος όλμου και αρκετών ελαφρών.</li>
</ul>
<br />
<br />
<b>Στιγμιότυπα της μάχης στην Δεμερλή</b><br />
<br />
<br />
Οι επιχειρήσεις έγιναν όλες με τον προκαθορισμένο τρόπο. Οι Γερμανοί του φυλάκιου δίπλα στις γραμμές πιάσθηκαν απροετοίμαστοι καθώς οι αντάρτες ανατίναξαν μέσα στο σκοτάδι τα φυλάκιά τους. Κατά τις 2:30 το βράδυ κάθε αντίσταση απο το φυλάκιο είχε καμφθεί παρόλο που οι άνδρες του ΕΛΑΣ αναγκάσθηκαν να περάσουν μέσα απο νάρκοπέδιο και τριπλές σειρές συρματόπλςγμα. Οι Γερμανοί έχασαν 170 περίπου άνδρες ενώ ο ΕΛΑΣ 25 αντάρτες του. Την ίδια ώρα η ίλη του ιππικού έκανε έφοδο στο χωριό Δεμερλή. Η ίλη κινήθηκε κυκλωτικά και οι άνδρες του Σούρλα έδειξαν την πολεμική τους αξία σπάζοντας κάθε άμυνα και χανόμενοι στα δάση ένα γύρω. Ο ΕΛΑΣ, χωρίς καμία απώλεια αιχμαλώτησε 150 απο τους κατσαπλιάδες του Σούρλα ενώ 20 δικοί του κείτονταν νεκροί. Ο ίδιος ο Σούρλας και ο Ψύλλας γλίτωσαν την τελευταία στιγμή στα σκοτάδια του δάσους. Οι αιχμάλωτοι μεταφέρθηκαν στα κεντρικά του ΕΛΑΣ για να δικασθούν. Παράλληλαμε την επιχείρηση του 3ου Τάγματος στο φυλάκιο του σιδηρόδρομου, ο 1ος λόχος και αφού είχε διαλύσει την γραμμή με σαμποτάζ σε 4 σημεία πηρε θέσεις άμυνας καθώς απο τον Δομοκό έρχονταν μια ομάδα Γερμανών σε φορτηγά έχοντας ειδοποιηθεί απο τους συναδέλφούς της στο φυλάκιο. Μπροστά είχαν γεμίσει ένα φορτηγό άοπλους Ιταλούς αιχμάλωτους για να δεχθούν πρώτοι την επίθεση. Το φορτηγό ανατινάχθηκε απο νάρκη ενώ όσοι Ιταλοί τραυματίες κατάφεραν να συρθούν έξω απο το φλεγόμενο τάφο τους κατάφεραν να περάσουν στις γραμμές του ΕΛΑΣ. Εκεί βρήκαν περίθαλψη και φυγαδεύτικαν στα Φάρσαλα. Δύο ώρες κράτησε η μάχη σε αυτό το σημείο. Τελικά οι Γερμανοί αποσύρθηκαν σε ότι αμάξι μπορεσαν να πάρουν και γύρισαν στον Δομοκό. Οι απώλειές τους ήταν 15 νεκροί (χωρίς να μετράμε τους Ιταλούς) και 2 καμμένα φορτηγά. Εκείνο το βράδυ 2 αμαξοστοιχίες με βαριά πολυβόλα κινήθηκαν στην γραμμή και οι δύο όμως ανατινάχθηκαν πάνω στις ράγες απο τους σαμποτέρ του ΕΛΑΣ. Οι εκρηκτικές ύλες όμως ήταν ανεπαρκείς στο να προκαλέσουν ολοκληρωτική καταστροφή του συρμού. Παρ'όλα αυτά το δίκτυο σε εκέινο το σημείο έμεινε μπλοκαρισμένο για μία ημέρα. Επίσης 5 Γερμανοί χάθηκαν στην έκρηξη. Τα αγαθά που ο ΕΛΑΣ κατέλαβε στην Δεμερλή επιστράφηκαν μέχρι τον τελευταίο κόκκο σταριού στους νόμιμους κατόχους τουςστα γύρω χωριά. Απο εκείνη την εποχή και ως σήμερα το όνομα Σούρλας έχει ταυτισθεί με τις έννοιες που προανάφερα και αυτό το έμαθα ρωτώντας τους κατοίκους της περιοχής.<br />
<br />
<br />
<b>Σχετικά με την ΕΑΣΑΔ</b><br />
<br />
<br />
Σχετικά με την ΕΑΣΑΔ στην οποία τουλάχιστον τυπικά υπάγονταν και ο Σούρλας, λίγα πράγματα έιναι γνωστά. Μια μικρή λίστα με συστατικά της μέλη μου είναι γνωστή:<br />
<br />
<br />
<ol style="text-align: left;">
<li>Δημήτρης Μακεδόνας, απο το Γλιστέρι στην Σκόπελο, μέλος και αξιωματικός της Χωροφυλακής</li>
<li>Γρηγόρης Σούρλας </li>
<li>Γεώργιος Ψύλλας</li>
<li>Αλέκος Καραμέτος, χωροφύλακας</li>
<li>Αντώνης Μπάιλας, αγρότης</li>
</ol>
Το σώμα της ΕΑΣΑΔ προβλέπονταν να φοράει την στολή των Ράλληδων (τα ρούχα του μακεδονομάχου) κάτι το οποίο δεν εφαρμόσθηκε. Υπάγονταν απευθείας στην διακιοδοσία του διοικητή των SS, Scimana και την Gestapo. Με ειδικό προεδρικό διάταγμα του Πρακτικού Ειδκού Δικαστηρίου Αθηνών οι άνδρες της ΕΑΣΑΔ είχαν το δικαίωμα νε αποφασίζουν μόνοι τους για τις τύχες των αιχμαλώτων τους. Στην οργανωση αργότερα εντάχθηκαν και ποινικοί κρατούμενοι, προαγωγοί και μορφινομανείς απο τα μεγάλα αστικά κέντρα. Το έδυμα δεν υιοθετήθηκε αλλά οι άνδρες της ΕΑΣΑΔ φορούσαν ένα πράσινο περιβραχιόνιο με λευκά γράμματα που έγραφαν το όνομα της οργάνωσης.<br />
<br />
<b> Τα γεγονότα του Αμπελώνα</b><br />
<br />
Στις 5 Μαίου του 1944 η ΕΑΣΑΔ μπαίνει και πυρπολεί το χωριό Φαλάνη<br />
Στις 17 Μαίου 1944, μια μεγάλη φάλαγγα φορτηγών μπαίνουν στο χωριό Αμπελώνας, είναι Γερμανοί μαζί με έναν τοπικό συνεργάτη τους. Οι Γερμανοί σκορπάνε τον τρόμο στο χωριό και δολοφωνούν άγρια τον Κώστα Σβώλο.<br />
Στις 4 Ιούνη επιδράμουν για δεύτερη φορά στον Αμπελώνα και σκοτώνουν 14 κατοίκους ανάμεσα στους οποίους και δύο παιδιά 15 και 16 ετών.<br />
<br />
<br />
<b>Από την δράση της ΕΑΣΑΔ</b><br />
<br />
<br />
Σχετικά με την δράση της ΕΑΣΑΔ επί Κατοχής αναφέρεται και το Ειδκό Δικαστήριο Αθηνών σχετικά με μία συνεργασία των οργανώσεων ΕΑΣΑΔ, ΕΑΟ και ΕΔΕΣ ενάντια στον ΕΛΑΣ Βόλου. Στην ανάλογη έκθεση αναφέρονται και οι παρκάτω δολοφονίες απο τον Σούρλα:<br />
<br />
5/1/1944: Δολοφονία του Κ. Ζιώτα, πρόεδρου του εργατικού κέντρου Λάρισας<br />
30/4/1944: Δολοφονία στην Νίκαια -Λάρισας των Κ. Ψαρούλη, Β. Ζντιάβα και Δ. Τσιπλακούλη <br />
1/5/1944:Δολοφονία του Α. Τούλα στην κεντρική πλατεία της Λάρισας, τραυματισμός του Κ. Σαλμά<br />
1/5/1944: Δολοφονία του Β. Φιλίνδρα, Ε. Σταμουλάκη, Θ. Ζέρβα σε χωριό έξω απο την Λάρισα<br />
5/5/1944: Δολοφονία τριών στελεχών του τοπικού ΕΑΜ (δεν γνωρίζω ονόματα)<br />
13/5/1944: Δολοφονία 6 ακόμα ανδρών και 3 γυναικών απο τον Σούρλα στην πόλη της Λάρισας<br />
<br />
<br />
<b>Ο Σούρλας στον Εμφύλιο</b><br />
<br />
<br />
Αφού η κυβέρνηση του βουνού είχε θεσπιστεί, η κυβέρνηση εθνικής ενώτητας κάλεσε όες τις προδοτικές οργανώσεις απο το Κάιρο να παραδώσουν τα όπλα και να φύγουν απο το πλευρό των Γερμανών. Ο ίδιος ο βρετανός σύνδεσμος του ΕΛΑΣ στην Θεσσαλία κάλεσε τους "Σούρληδες" να παραδοθούν άμεσα ενώ σχετικά με την επιχείρηση του ΕΛΑΣ στην Δεμερλή δεν είχε καμία αντίρρηση. Με τον ερχομό τους στο ελληνικό πολιτικό προσκήνιο, οι Άγγλοι γρήγορα βρήκαν "δουλειά" στους δοσίλογους και ταγματαλήτες της Κατοχής. Η "δουλειά" τους αυτή ήταν η τρομοκρατία του λαού της υπαίθρου, η δημιουργία εμφυλιακού κλίματος και η δίωξη με κάθε τρόπο των στελεχών του ΕΑΜ -ΕΛΑΣ -ΚΚΕ. Στον Γρηγόρη Σούρλα δόθηκαν όπλα και η εντολή να περιτρέχει την περιοχή της Θεσσαλίας και των Φαρσάλων αγρυπνώντας για τον κομμουνιστικό κίνδυνο.<br />
<br />
Οι Σούρληδες αφού στρατολόγησαν με απειλές και βασανιστήρια πολλούς νέους απο διάφορα χωριά διάλεξαν για λημέρι τους το χωριό Μέλια καθώς διέθετε σταθμό του σιδηρόδρομου κοντά στον Πλατύκαμπο "άνευ γραφείου". Κάθε φορά που πήγαιναν στο χωριό βίαζαν, έκλεβαν και επίτασσαν σπίτια, οχήματα και αγαθά τόσο πολύ που οι κάτοικοι όταν τους έβλεπαν έτρεχαν να κοιμηθούν στα χωράφια. Σκοπός των Άγγλων ήταν η παλιόστηση της βασιλικής εξουσίας η οποία δεν θα έρχονταν(με το δημοψήφισμα) αν πρώτα όλη η ελληνική ύπαιθρος δεν έμπαινε κάτω απο τον ζυγό. Οι σούρληδες στην περιοχή δολοφονούσαν αδίστακτα και αδιακρίτως, βασάνισαν και δολοφόνισαν πολλά στελέχη του ΕΑΜ και του ΚΚΕ καθώς και τον δημοσιογράφο του Ριζοσπάστη, Κώστα Βιδάλη. Υπήρχαν βέβαια και περιπτώσεις όπως αυτή του Θανάση Δρίβα που "βάφτιζαν" κάποιον κομμουνιστή για προσωπικούς τους λόγους, και μετά ξεκλήριζαν την οικογένεια και το βιός του. Αυτά φυσικά υπο την σφραγίδα του Μόλγκαν, του βρετανού συνδέσμου των σούρληδων και της κυβέρνησης-λαγονικού των Αθηνών.<br />
<br />
ΠΗΓΗ: ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΦΑΚΕΛΟΣ</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-8166426416984352572014-07-06T04:26:00.003-07:002014-07-06T04:32:42.594-07:00Το μπλόκο της Καλλιθέας<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
Το ολοκαύτωμα της οδού Μπιζανίου δεν ήταν το τελευταίο γεγονός που ταρακούνησε την Καλλιθέα. Εγινε και το άλλο, το τρομερότερο.</div>
<div style="text-align: justify;">
Η Καισαριανή είναι ξεσηκωμένη. Το Δουργούτι το ίδιο. Η Κοκκινιά έχει γράψει την ιστορία της και συνεχίζει. Το Κατσιπόδι, ο Βύρωνας, το Μπαρουτάδικο, οι Ποδαράδες, το Περιστέρι. Ολες οι φτωχογειτονιές της Αθήνας πληρώνουν τίμημα βαρύ και πολεμούν. Μέσα σ' αυτές συνοδοιπόρος και μπροστάρισσα η Καλλιθέα. Με τα Παλιά Σφαγεία, το συνοικισμό Χαροκόπου, την Αγιά-Λεούσα, τις Τζιτζιφιές.</div>
<div style="text-align: justify;">
Αύγουστος ήταν στις 28 του '44. Δευτέρα ξημερώματα. Κίνηση ο πατέρας από βαθιά χαράματα να πάει στη δουλιά και πριν ο ήλιος βγει γύρισε πίσω. «Τι συμβαίνει και ξαναγύρισε;». Εκανε με τρόμο η Μάνα. Τότε εκείνος ξεστόμισε την πιο φρικτή λέξη, που όλοι ακούγαμε, όλοι φοβόμασταν κι όλοι περιμέναμε... Μπλόκο!!!</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Ολάκερη η Καλλιθέα μπλοκαρισμένη. Από Λεωφ. Συγγρού μέχρι γραμμές ηλεκτρικού κι από τη</div>
<a name='more'></a><div style="text-align: justify;">
γέφυρα Κουκακίου μέχρι παραλία. Δεν άργησαν να μπουκάρουν στη γειτονιά. Πλημμύρισε ο τόπος φέσι, φουστανέλα και προστυχόλογα. Ενα χωνί στην πλατεία ουρλιάζει και σπέρνει τρόμο και πανικό... Ολοι οι άντρες από 14 χρόνων κι επάνω να συγκεντρωθούν γρήγορα στο γήπεδο της ΑΕ Καλλιθέας».</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Φώναξαν καμιά δεκαπενταριά φορές και μετά άρχισαν τα γιουρούσια στα σπίτια. Τραβολογούν και δέρνουν. Βάζουν τον υποκόπανο μπροστά, χτυπάνε στα πλευρά και σπρώχνουν. Δεν αφήνουν γωνιά που να μην ψάξουν. Αλίμονο σ' όποιον έκανε την κουτουράδα να προσπαθήσει να κρυφτεί για να ξεφύγει. Σαν σκυλί τον ξαπλώνουν στον τόπο. Οι Γερμανοί αφ' υψηλού ελέγχουν το έργο. Ευχαριστημένοι που οι υποτελείς κάνουν καλή δουλιά.</div>
<div style="text-align: justify;">
Πριν πάρει μεσημέρι ντουμάνιασε ο τόπος. Πυκνές τούφες καπνού σκουραίνουν τον ουρανό. Αμέσως το φρικτό μαντάτο. Τα Σφαγεία καίγονται. Το 5ο Δημ. Σχολείο καίγεται. Μαυροφορεμένες γυναίκες με ξέμπλεκα μαλλιά παίρνουν το δρόμο ξεφωνίζοντας. Η κάπνα κατέβηκε χαμηλά και νύχτωσε αυγουστιάτικα, μέρα μεσημέρι. Πάνω στη Δεξαμενή οι ταγματασφαλίτες απολαμβάνουν το θέαμα, πετώντας τα φέσια τους ψηλά. Βαράνε στον αέρα.</div>
<div style="text-align: justify;">
Καταμεσήμερο και ο ήλιος πάνω από τα κεφάλια σε τσουρουφλίζει. Είναι όλοι ανακούρκουδα καθισμένοι και ξεφυσάνε. Τα χείλη σκασμένα για μια στάλα νερό. Η αγωνία του θανάτου μέσα από το βλέμμα του καταδότη με την κουκούλα τσακίζει τα πρόσωπά τους. Ενα τσιγάρο στόμα το στόμα, ρουφηξιά τη ρουφηξιά, μοναδική παρηγοριά.</div>
<div style="text-align: justify;">
Με το σούρουπο πήραν οι άντρες να γυρίζουν πίσω. Είκοσι δύο παλικάρια, όμως, δεν ξαναγύρισαν σπίτι τους... Είκοσι δύο μάνες ξεραμένες στο κεφαλόσκαλο δεν άνοιξαν την αγκαλιά τους. Είκοσι δύο παλικάρια έμειναν για πάντα εκεί, Δοϊράνης και Μαντζαγριωτάκη γωνία, σπορά και θεμέλιο για έναν κόσμο ελεύθερο και ειρηνικό που πίστεψαν πως θα 'ρθει..!</div>
<div>
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-21327311461048183252014-03-06T11:13:00.001-08:002014-03-06T11:13:13.245-08:00Το μπλόκο της Κοκκινιάς<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKbVLAEdDNGUvPcDCVg-FruM1pNh5EaG834IwV_4frExDSGFbpUnLB9ELBUd4t-84o94xjrBYOchXMllcnyL8t3PZmRJSlRy3yV9fTTz7CjXZosylVUvt8jJW1d6BDNwWbMs4dR2lZUnq4/s1600/29449.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKbVLAEdDNGUvPcDCVg-FruM1pNh5EaG834IwV_4frExDSGFbpUnLB9ELBUd4t-84o94xjrBYOchXMllcnyL8t3PZmRJSlRy3yV9fTTz7CjXZosylVUvt8jJW1d6BDNwWbMs4dR2lZUnq4/s1600/29449.jpg" height="179" width="320" /></a>«Πρώτη στο μόχτο στον αγώνα<br />
και στη θυσία η γειτονιά.<br />
Η Καλογρέζα, η Δραπετσώνα,<br />
Η ματωμένη Κοκκινιά».<br />
Σ. Μαυροειδή - Παπαδάκη1<br />
<br />
17 Αυγούστου 1944. Δεν έχει ακόμη χαράξει κι η Κοκκινιά πολιορκείται από γερμανικά στρατεύματα κι από τις ορδές των γερμανοτσολιάδων. Μέσα σε λίγα λεπτά μπλοκαρίστηκαν όλα τα περάσματα που οδηγούσαν προς τον Πειραιά, το Κερατσίνι και το Αιγάλεω, οι δίοδοι δηλαδή απ' όπου θα μπορούσε να διαφύγει κανείς ξεγλιστρώντας στις γύρω περιοχές. Το γεγονός αυτό φανέρωνε πως όλα γίνονταν βάσει ενός στρατιωτικού σχεδίου καλά μελετημένου. Μάλιστα οι εισβολείς - που οι μαρτυρίες τούς υπολογίζουν σε 3.500-4.000 άνδρες - είχαν τόσο πολύ καλά οργανώσει την επιχείρηση που είχαν φέρει μαζί τους ελαφρά μηχανοκίνητα, ακόμη κι ένα μικρό κανόνι2.<br />
Σε λίγο ακούστηκαν τα χωνιά, μόνο που αυτή τα φορά δεν τα κρατούσαν χέρια ΕΠΟΝιτών, αλλά ταγματασφαλιτών:<br />
«Προσοχή - Προσοχή! Σας μιλάνε τα Τάγματα Ασφαλείας. Ολοι οι άνδρες από 14 χρονών και πάνω<br />
<a name='more'></a> να πάνε στην πλατεία της Οσίας Ξένης για έλεγχο ταυτοτήτων. Οσοι πιαστούν στα σπίτια τους θα τουφεκίζονται επί τόπου»3.<br />
Δε συμμορφώνονται όλοι στο κάλεσμα. Αρκετοί είναι αυτοί που κρύβονται στις σκεπές των σπιτιών, στις ταράτσες, στα υπόγεια, σε πηγάδια κι όπου αλλού ήταν δυνατό. Αλλοι με χίλιες προφυλάξεις προσπαθούν να βρουν κενά στο Μπλόκο και να διαφύγουν στις γύρω συνοικίες. Οταν όμως ανατέλλει ο ήλιος βρίσκει στην πλατεία και στους γύρω δρόμους συγκεντρωμένους γύρω στα 25.000 άτομα κι ανάμεσά τους πάρα πολλούς ΕΑΜίτες αγωνιστές και αγωνίστριες. «Η πλατεία - έλεγε στο Ν. Καραντηνό το 1980 ο αυτόπτης μάρτυρας των γεγονότων Μ. Βαφείδης - γέμισε φίσκα. Κάτι τέτοιο οι Γερμανοί κι οι προδότες με τον Πλυτζανόπουλο δεν το περίμεναν. Φυσικά, πολλοί αγωνιστές δεν πήγαν, κρύφτηκαν όπως μπορούσαν. Η οργάνωση είχε δώσει εντολή να μην πάνε»4.<br />
<br />
<b>Ξεδιαλέγουν και δολοφονούν, συλλαμβάνουν, λεηλατούν</b><br />
Οταν πια τελείωσε το στάδιο της συγκέντρωσης του κόσμου στην πλατεία κι αφού ορδές των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους πέρασαν από τα σπίτια δολοφονώντας και πλιατσικολογώντας, άρχισε το ξεδιάλεγμα των συγκεντρωμένων. Οι προδότες Μπατράνης, Βακαλόπουλος, Βερύκογλου, Γρ. Ιωαννίδης, ο Σγούρης και ο γιος του πιάσανε δουλιά, υποδείχνοντας έναν - έναν τους επικίνδυνους για τον κατακτητή αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Το γενικό πρόσταγμα στους προδότες έχει ο «συνταγματάρχης» των ταγματασφαλιτών Πλυτζανόπουλος.<br />
Η επικρατέστερη εκδοχή λέει ότι τούτο εδώ το σκυλολόι ξεχώρισε 200 άτομα. Τόσους αναφέρει και η ανακοίνωση της Αχτιδικής Επιτροπής της Κομματικής Οργάνωσης του ΚΚΕ που κυκλοφόρησε εκείνη την τραγική ημέρα. Μια άλλη εκδοχή μιλάει για 90. Οσοι κι αν ήταν εκτελέστηκαν αμέσως με συνοπτικές διαδικασίες, μπροστά στα μάτια των δικών τους5. Ο Δ. Μαγκριώτης γράφει για το θέμα6: «Πολλαί οικίαι επυρπολήθησαν με όλμους κατά την ημέραν εκείνην και εφονεύθησαν εις αυτάς αρκετά πρόσωπα. Υπολογίζεται ότι 170 οικίαι κατεστράφησαν την ημέρα εκείνην εις Ν. Κοκκινιάν. Κατόπιν συνελήφθησαν υπό των Γερμανών 7.000 κάτοικοι της Ν. Κοκκινιάς ως όμηροι και οδηγήθησαν πεζή εις το Χαϊδάρι. Και άλλοι μεν εξ αυτών εκρατήθησαν εις το Στρατόπεδον τούτο, άλλοι δεν απεστάλησαν εις Γερμανίαν ίνα εργασθούν αναγκαστικώς εις τας πολεμικάς βιομηχανίας της, και ολίγοι αφέθησαν ελεύθεροι. Την ίδιαν ημέραν, 90 εκ των συλληφθέντων κατοίκων εφονέφθησαν ενώπιον του συγκεντρωμένου πλήθους της Ν. Κοκκινιάς χωρίς καμμίαν διαδικασίαν».<br />
Ο καπετάνιος του Α` σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ Σπ. Κωτσάκης (Νέστορας) δίνει τη δική του περιγραφή για τις θηριωδίες των κατακτητών και των οργάνων τους, γράφοντας ανάμεσα σε άλλα πολύ ενδιαφέροντα7: «Περνάνε ανάμεσα οι χαφιέδες. Εδώ πολλοί χωρίς μάσκα... και υποδείχνουν τους αγωνιστές, τα στελέχη της Αντίστασης, του Κόμματος, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, της ΟΠΛΑ. Τους παίρνουν, τους πηγαίνουν στη μάντρα και τους εκτελούν. Μέχρι να τους πάνε στον τόπο της εκτέλεσης τους βασανίζουν απάνθρωπα για να προδώσουν. 72 εκτέλεσαν στη μάνδρα της Οσίας Ξένης, 42 στη μάνδρα στ' Αρμένικα, 40 στο*****Σκιστό. Αφού τους εκτέλεσαν με ριπές τούς έριξαν βενζίνη και τους έκαψαν. Πολλούς μισοζώντανους. Στον 4ο Καραβά (Αρμένικα) από τα 90 σπίτια έκαψαν τα 80. Συνολικά σ' όλο το μπλόκο οι σκοτωμένοι είναι πάνω από 200 και τα καμένα σπίτια ξεπερνάνε τα 100. Η λεηλασία και το πλιάτσικο χωρίς προηγούμενο. Χιλιάδες χρυσές λίρες δόθηκαν από συγγενείς των συλληφθέντων για ν' αφεθούν ελεύθεροι οι δικοί τους. Οκτώ χιλιάδες έκλεισαν στο Χαϊδάρι και χίλιους μετέφεραν στη Γερμανία, απ' όπου λίγοι γύρισαν πίσω. Τελευταίους εκτέλεσαν οι Γερμανοί και τους προδότες, όργανά τους».<br />
<br />
<b>Τα «Μπλόκα» και η επιλογή της Κοκκινιάς</b><br />
Τα «Μπλόκα» ήταν ένα από τα κλασικά μέτρα μαζικής τρομοκρατίας που εφάρμοζαν οι δυνάμεις κατοχής στην Ελλάδα, κυρίως στην πρωτεύουσα και ιδίως την περίοδο που είχε αρχίσει γι' αυτούς η αντίστροφη μέτρηση. «Κατά την ενέργειαν των άγριων διώξεων των S.S. εναντίον των κατοίκων ολόκληρων συνοικιών και συνοικισμών της περιφερείας Αθηνών - γράφει ο Δ. Μαγκριώτης8 - αι οποίαι έμειναν γνωσταί με το απαισίας μνήμης όνομα "Μπλόκο" διεπράττοντο πρωτοφανείς αγριότητες υπ' αυτών... Περικυκλούντο κατά την ενέργειαν αυτών ολόκληρα τετράγωνα των συνοικιών της πόλεως από δυνάμεις των SS και συνελαμβάνοντο χιλιάδες αθώων προσώπων, πολλά των οποίων και εφονεύοντο επί τόπου ενώπιον του συγκεντρωμένου πλήθους, χωρίς καμμίαν απολύτως διαδικασίαν. Εληστεύοντο δε προσέτι αι οικίαι και τα καταστήματα των κυκλωμένων τετραγώνων, τινές εκ των οποίων και επυρπολούντο διά της χρήσεως ειδικής αναφλεκτικής κόνεως. Συνελαμβάνοντο δε προσέτι κατά εκατοντάδας και ενίοτε κατά χιλιάδας όμηροι εκ του πλήθους, εκ των οποίων άλλοι μεν εστέλλοντο εις το Στρατόπεδον Χαϊδαρίου και άλλοι εις Γερμανίαν διά αναγκαστικήν εργασίαν. Αι δραματικώτεραι και χαρακτηριστικότεραι τούτων ήσαν της Νικαίας (Ν. Κοκκινιάς), του συνοικισμού Βύρωνος και της Καλλιθέας».<br />
Μόνιμο εφιάλτη πολλών Αθηναίων έως την απελευθέρωση, χαρακτηρίζει τα «Μπλόκα» ο Mark Mazower9 και δεν έχει άδικο.<br />
Πώς όμως επιλέγονταν οι συνοικίες στις οποίες γίνονταν τα «Μπλόκα»; Τα κριτήρια δεν ήταν καθόλου περίπλοκα. Στόχος των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους ήταν - πράγμα απολύτως αντιληπτό - η συντριβή του αντιστασιακού ΕΑΜικού κινήματος και φυσικά του ΚΚΕ, που αποτελούσε τον καθοδηγητικό του νου. Ετσι τα «Μπλόκα» γίνονταν εκεί όπου το ΕΑΜικό κίνημα αντίστασης ήταν πιο ισχυρό και πιο απειλητικό για τις δυνάμεις κατοχής. Μ' αυτά τα κριτήρια επιλέχτηκε και η Κοκκινιά που σημειωτέον δοκίμασε τρία «Μπλόκα» στην ιστορία της. Το πρώτο στις 7 Μάρτη του '44, το δεύτερο στις 17 Αυγούστου του ιδίου έτους και το τρίτο περίπου 40 ημέρες μετά, στις 24 Σεπτέμβρη. «Η Κοκκινιά - γράφει ο M. Mazower10 - ήταν ένας λαβύρινθος από βρώμικα δρομάκια και παράγκες που είχαν ξεφυτρώσει στο Μεσοπόλεμο στα νοτιοδυτικά της πόλης για να στεγάσουν τους πρόσφυγες από τη Μικρασία. Με τους ανοιχτούς υπονόμους της, τους σωρούς σκουπιδιών και τις βρωμερές καλύβες, ήταν το τυπικό παράδειγμα προσφυγικής συνοικίας. Οι κάτοικοί της είχαν τραβήξει τα πάνδεινα στο λοιμό του 1941-1942 και είχαν κερδίσει τη φήμη μιας απ' τις "κόκκινες" γειτονιές της πρωτεύουσας».<br />
<br />
<b>Ο επίλογος των «Μπλόκων» της Κοκκινιάς</b><br />
Το μεγάλο «Μπλόκο» της Κοκκινιάς, της 17ης Αυγούστου του '44, πέρασε στην ιστορία σαν μία από τις τραγικότερες, αλλά και ηρωικότερες στιγμές της φασιστικής κατοχής στην Ελλάδα. «Θα μείνει στην ιστορία της Αντίστασης - γράφει ο Σπ. Κωτσάκης11 - για τον μαζικό ηρωισμό και την καρτερία που έδειξε ο λαός της (Κοκκινιάς) και η ΕΑΜική αντιστασιακή ηγεσία του».<br />
Το ίδιο βράδυ των γεγονότων η Αχτιδική Επιτροπή της ΚΟ Κοκκινιάς του ΚΚΕ κυκλοφόρησε προκήρυξη, που έλεγε μεταξύ άλλων12: «Διακόσια διαλεχτά παλληκάρια, διακόσιοι πρωτοπόροι στον καθημερινό αγώνα για ζωή και λευτεριά, διακόσια μέλη και στελέχη, οπαδοί και συμπαθούντες του κόμματός σας του Κομμουνιστικού δεν υπάρχουν πια... Χαρά στον τόπο που βγάζει τέτοια παλληκάρια, τιμή στο κόμμα που τ' ανάθρεψε με τέτοια πίστη και παλληκαριά, τιμή και δόξα στο γονιό πούθρεψε τέτοιους λεβέντες... Το αίμα σας θα το πάρουμε πίσω. Ορκιζόμαστε να συνεχίσουμε με πιότερη ορμή το μισοτελειωμένο σας έργο για τη λευτεριά του τόπου μας... Μονάχα όταν δώσουμε τα πάντα και τη ζωή μας ακόμα για τη συντριβή του κατακτητή, θα νικήσουμε...».<br />
Ανάμεσα στους ηρωικούς νεκρούς ήταν ο Αποστόλης, γραμματέας της ΚΟΒ Κιλικιάνων του ΚΚΕ, που ενώ τον έσερναν για το θάνατο τον κομμάτιαζαν σιγά - σιγά. Ηταν ο Παναγιώτης Ασμάνης που τον σκότωσε ο ίδιος ο Πλυτζανόπουλος. Ηταν ο Στέλιος Καζακίδης που τον έσερναν μέσα στο πλήθος με βγαλμένο το ένα μάτι καλώντας τον να προδώσει. Ηταν η θρυλική Διαμάντω Κουμπάκη, στέλεχος της ΕΠΟΝ Πειραιά. Ηταν η Κατίνα, η Καλλιόπη, η Αθηνά. Ηταν.... Ηταν αυτοί στους οποίους η Ελλάδα χρωστάει την τιμή και τη λευτεριά της από το φασισμό.<br />
Στις 24 Σεπτέμβρη 1944 ο λαός της Κοκκινιάς, αλλά και της Αθήνας και του Πειραιά κλήθηκε να αποτίσει φόρο τιμής στους ήρωες - νεκρούς του μεγάλου «Μπλόκου», αλλά βρέθηκε και πάλι κάτω από τα πυρά των κατακτητών, με αποτέλεσμα στον κατάλογο των απωλειών να προστεθούν 9 νεκροί και 32 τραυματίες13. Μια έκδοση του 1945 της ΕΠΟΝ Πειραιά μας δίνει το χρονικό εκείνης της ημέρας14:<br />
«Ανταριάζουνται οι γειτονιές και τα εργοστάσια κείνο τ' απόγεμα του Σεπτέμβρη. Τα "Χωνιά" βουίζουν. Ενα μεγάλο φόρο ευγνωμοσύνης χρωστούμε στους Ηρωες της Μάντρας και θα τον ανταποδώσουμε με το μνημόσυνο. Σαββατόβραδο 23 του Σεπτέμβρη. Ολος ο Πειραιάς προετοιμάζεται. ΕΠΟΝίτες της Κοκκινιάς στολίζουν τη μαρτυρική μάντρα, φτιάχνουν το κενοτάφιο. ΕΠΟΝίτικες επιτροπές σ' όλες τις συνοικίες ετοιμάζουν στεφάνια, για να στεφανώσουν τους ήρωες της Κοκκινιάς. Γεμίζουν οι τοίχοι προκηρύξεις και συνθήματα, οι δρόμοι ασπρίζουν από τα τρυκ και τα χωνιά φωνάζουν ως τα μεσάνυχτα.<br />
24 Σεπτέμβρη 1944. Η Κοκκινιά σού φαίνεται σήμερα πειό όμορφη, πειό λαμπρή. Το μνημόσυνο αθέλητα σου φέρνει στο νου τη ματωμένη πορεία αυτής της μεγάλης γειτονιάς που 3 1/2 χρόνια πότισε τα χώματά της με το καλύτερο αίμα της, που θυσίασε χιλιάδες παιδιά της στα φασιστικά κάτεργα, στα Χαϊδάρια, στα Νταχάου και στα Μαϊντανέκ, πολεμώντας για τη Λευτεριά και τη Δημοκρατία. Οι δρόμοι μαυρίζουν ατελείωτες σειρές από μαυροφορεμένες μανάδες. Τραβάν ολόισα στην Οσία Ξένη κι όσο προχωράει η ώρα γεμίζει η πλατεία, γεμίζουν οι δρόμοι. Εκατοντάδες στεφάνια έρχουνται. Δεκάδες αντιπροσωπείες απ' τις γειτονιές του Πειραιά. Κι απ' την Αθήνα κατεβαίνουν επιτροπές. Τα ταξί που τους μεταφέρουν είναι γεμάτα στέφανα. Ρίγη συγκίνησης απέραντης σε κυριεύουνε. Ατρόμητες γειτονιές της Αθήνας, η Καισαριανή, ο Βύρωνας, το Παγκράτι, του Ζωγράφου, το Περιστέρι με τα πειό διαλεκτά τους παιδιά έρχουνται να δώσουν όρκο πως θα εκδικηθούν το αίμα των εκατοντάδων νεκρών της 17 Αυγούστου 1944. Σε λίγο αρχίζει η παρέλαση του ΕΛΑΣ και των ΕΠΟΝίτικων τμημάτων. ΕΠΟΝίτες, ΕΠΟΝίτισσες κι Αετόπουλα παρελαύνουν στην οδό Κοτζιά. Είναι τα ηρωικά βλαστάρια της λεβεντογέννας Κοκκινιάς. Η πλατεία είναι κοσμημένη με καλλιτεχνικά πλακάτ από το δράμα της 17-8-44.<br />
Σαν τελείωσε η επιμνημόσυνη δέηση η λαοθάλασσα ξεχύνεται με τα λάβαρα στην πλατεία. Σφίγγουνε οι γροθιές και το πένθιμο εμβατήριο συγκλονίζει τις λεύτερες ψυχές. Οταν ο ομιλητής κλείνοντας το λόγο του είπε "πρέπει να δικαιώσουμε το αίμα πούχυσαν τα ' αδέλφια μας στις 17 Αυγούστου", τότε σαν από ένα στόμα δίνει λαός και νεολαία την απάντηση "θέλουμε όπλα - όπλα" και τα χέρια σηκώνονται κι οι γροθιές ξανασφίγγουνε...<br />
Οταν η λαοπλημμύρα ετοιμάζεται να προχωρήσει και τα χωνιά κατευθύνουν τις μάζες, τότε οι Ούννοι ταμπουρωμένοι στο λόφο της Δεξαμενής έστρεψαν τα πολυβόλα τους στο λαό, που μνημόνευε τους νεκρούς του, που ξεπλήρωνε μια θρησκευτική και εθνική υποχρέωση απέναντί τους, και τον ξανασκότωσαν, τον ξαναβούτηξαν στο αίμα... Κροτάλιζαν τα πολυβόλα, το πυρωμένο σίδερο ξανατρυπούσε το κρέας του λαού, ξανάχυνε το άλικο αίμα του... Πέφτουν τα πτώματα στο χώμα, βογκάνε οι τραυματισμένοι, κοκκινίζουν τα στέφανα από το αίμα του λαού και της νεολαίας, πέφτει η ΕΠΟΝίτισσα Γιαννούλα Γεροντογιάννη την ώρα που πήγε να σηκώσει έναν τραυματία. Πάνω στην πλατεία πλανιέται τώρα ο θάνατος. Σε λίγο αψηφώντας τα θανατερά βόλια, ο λαός και η νεολαία θα πάρουν τους νεκρούς και τους τραυματίες και θα κάνουν τον αιματηρό απολογισμό της ημέρας».<br />
1. Σοφίας Μαυροειδή - Παπαδάκη: «Της Νιότης και της Λευτεριάς - Ποιήματα», εκδόσεις «ΤΑ ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ», Αθήνα 1946, σελ. 29.<br />
2. «Ριζοσπάστης» 17/8/1978.<br />
3. «Η Κοκκινιά μας», 17/8/1945.<br />
4. «Ριζοσπάστης» 24/8/1980.<br />
5. «Ιστορία της Αντίστασης 1940-1945», εκδόσεις «Αυλός», τόμος 4ος, σελ. 1.424.<br />
6. Δ. Ι. Μαγκριώτη: «Θυσίαι της Ελλάδος και Εγκλήματα κατοχής 1941-1944», Αθήναι 1949, σελ. 115.<br />
7. Σπ. Α. Κωτσάκη (Νέστορα): «Εισφορά στο χρονικό της Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης στην Αθήνα», εκδόσεις ΣΕ, σελ. 213.<br />
8. Δ. Μαγκριώτη, στο ίδιο σελ. 114-115.<br />
9. Mark Mazower: «Στην Ελλάδα του Χίτλερ - Η εμπειρία της κατοχής», εκδόσεις «Αλεξάνδρεια», σελ. 371.<br />
10. M. Mazower, στο ίδιο σελ. 370.<br />
11. Σπ. Κωτσάκη, στο ίδιο, σελ. 213.<br />
12. «Η Κοκκινιά μας», 17/8/1945.<br />
13. Δ. Μαγκριώτη, στο ίδιο, σελ. 115.<br />
14. ΕΠΟΝ - Συμβούλιο Περιοχής Πειραιά «Σπάμε την άτιμη την αλυσσίδα», εκδόσεις Ν. Λ. Βουτεράκου, Πειραιάς, Ιούλης 1945, σελ. 7-8.</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-3682814545595553802014-02-23T01:11:00.002-08:002014-02-23T01:11:32.315-08:00Κώστας Ξυδέας<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzfkC3gS7fBFodJ_KkhbaSknmU9Ymydl6NisYtHXol0AzBj03_rt5TfNE6tXYoOfAEi1RUch2xlIhTeWKk4FC-msfA2i8g1FBP_KPM4mSIISNOZnun2NSGURCB4DqGMQhBv0O3Dk4Rb5pN/s1600/431211.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzfkC3gS7fBFodJ_KkhbaSknmU9Ymydl6NisYtHXol0AzBj03_rt5TfNE6tXYoOfAEi1RUch2xlIhTeWKk4FC-msfA2i8g1FBP_KPM4mSIISNOZnun2NSGURCB4DqGMQhBv0O3Dk4Rb5pN/s1600/431211.jpg" height="320" width="256" /></a>Γεννήθηκε το 1907 στο χωριό Σαϊδόνα της Μεσσηνιακής Μάνης. Στον πόλεμο της Αλβανίας πολέμησε στην πρώτη γραμμή του μετώπου, ως λοχίας πεζικού, και παρασημοφορήθηκε με το Αριστείο Ανδρείας.<br />
Τον Ιούλη του 1941 έγινε μέλος της Αντιστασιακής Οργάνωσης «Νέα Φιλική Εταιρία» και το <br />
φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς, μετά τη συγχώνευση της Οργάνωσης αυτής με το ΕΑΜ, έγινε μέλος και του ΚΚΕ. Το Χειμώνα του 1942, η Οργάνωση του ΕΑΜ Σαϊδόνας αποφάσισε να συγκροτήσει, με δική της πρωτοβουλία, μια μικρή ένοπλη ομάδα ανταρτών «για να αρχίσει ο ένοπλος αγώνας κατά των κατακτητών και στον Ταΰγετο».<br />
Στις 28 Μάρτη 1942, η ηρωική αυτή ομάδα ανταρτών, με επικεφαλής τους Ηλία Νοέα, έφεδρο ανθυπολοχαγό και Κώστα Ξυδέα, χτύπησε σε ενέδρα ένα ισχυρό στρατιωτικό απόσπασμα Ιταλών καραμπινιέρων στην περιοχή του χωριού Σαϊδόνα, στην τοποθεσία «Καρδάρα Μπούγερα» και του προξένησε απώλειες σε νεκρούς και τραυματίες. Η πρωτοβουλία αυτή των ηρωικών Σαϊδονιτών ανταρτών δεν είχε συνέχεια, γιατί τελικά επικράτησε η άποψη ότι «οι αντικειμενικές συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές για τη δημιουργία αντάρτικου, αφού ο πληθυσμός της Πελοποννήσου είναι συντηρητικός και αντιδραστικός, ή ότι ο ένοπλος αγώνας είναι πρόωρος για την Πελοπόννησο!...».<br />
Το αποτέλεσμα ήταν να χτυπηθούν βάναυσα τα μέλη της ηρωικής αυτής ομάδας ανταρτών από τους <br />
<a name='more'></a>Ιταλούς φασίστες κατακτητές, όταν πείστηκαν να παραδώσουν τα όπλα τους. Ο στρατιωτικός διοικητής της ομάδας, ο ήρωας Ηλ. Νοέας καταδικάστηκε από Ιταλικό Στρατοδικείο σε θάνατο και εκτελέστηκε, ο δε Κ. Ξυδέας και τα άλλα μέλη της ομάδας καταδικάστηκαν σε πολυετή φυλάκιση.<br />
Μετά την αποφυλάκισή του, το Καλοκαίρι τον 1943 (ο αρχιφασίστας δικτάτορας της Ιταλίας Μουσολίνι έδωσε χάρη σε φυλακισμένους, σε κάποια ιταλική επέτειο), ο Ξυδέας κατατάχτηκε στον ΕΛΑΣ, στο 1ο Τάγμα του 9ου Συντάγματος, και σύντομα εξελίχτηκε σε πολιτικο-στρατιωτικό στέλεχος.<br />
Μετά την απελευθέρωση της χώρας μας και τη «Συμφωνία της Βάρκιζας», ο Κ. Ξυδέας, έχοντας πικρή πείρα από τα γεγονότα της Σαϊδόνας το Μάρτη του 1942, που έγινε το λάθος και οι αντάρτες τον Ταΰγετου παρέδωσαν τα όπλα τους, δεν παρέδωσε τον οπλισμό του και όταν άρχισαν οι διώξεις κατά των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, με την έναρξη του Μονόπλευρου Εμφύλιου το Μάρτη του 1945, κατέφυγε στον Κεντρικό Ταΰγετο.<br />
Τον Αύγουστο τον 1946, η Ομάδα Ξυδέα άρχισε τον ένοπλο αγώνα κατά του κυβερνητικού στρατού και των ένοπλων συμμοριών του παρακράτους και, έτσι, αποτέλεσε τον πυρήνα της δημιουργίας τον Αρχηγείου Ταΰγετου τον ΔΣΠ.<br />
Στη διάρκεια του Εμφύλιου, ο Κ. Ξυδέας αναδείχτηκε σε στρατιωτικό διοικητή Λόχου του ΔΣΕ (Ανοιξη 1947), σε διοικητή Τάγματος (στις αρχές του 1948 - οπότε, με Διαταγή τον Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ, ονομάστηκε ταγματάρχης) και, τέλος, ανέλαβε διοικητής του Αρχηγείου Ταϋγέτου, το Σεπτέμβρη τον 1948.<br />
Ο ταγματάρχης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας Κώστας Ξυδέας ήταν ένα από τα καλύτερα παλικάρια του ΔΣΠ, ένας ασυμβίβαστος επαναστάτης, ιδεολόγος κομμουνιστής, που έδωσε όλο του τον εαυτό στον αγώνα του Λαού μας για το σοσιαλισμό και τον κομμουνισμό και τελικά έδωσε και τη ζωή του σ' αυτόν τον αγώνα. Και όχι μόνο τη δική του ζωή. Οι βάρβαροι «εθνικόφρονες» αντίπαλοί μας σκότωσαν τη γυναίκα του Σταθούλα και έσφαξαν τα δυο τους παιδιά, τον Χρήστο και τον Αλέξανδρο, εφτά και δύο χρόνων, αντίστοιχα! Ο Κ. Ξυδέας σκοτώθηκε στις 13 Ιούνη 1949.</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-26820875534138615432014-02-22T12:18:00.000-08:002014-02-22T12:18:44.775-08:00Μαρία Φωκά<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Η Μαρία Φωκά, για τους νεότερους, ήταν η αγαπημένη γιαγιά των σίριαλ, αλλά για τους παλαιότερους, που διατηρούν μνήμες από τα χρόνια του πολέμου, ήταν μια σεμνή αγωνίστρια του θεάτρου και της ζωής.<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLsmDItzvqurTXP1cu629W7_-U8IUmJ9tthmgzM99OahiH2hqXCk6fuaXhF7aJjYpVQyNSA_5lEksTHSEj3cAgtqcxEi92fV_vHlYrJDu47HIFovuiP1AhwhsEoy4fKiK2cXAs5hsN76TK/s1600/Foka.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLsmDItzvqurTXP1cu629W7_-U8IUmJ9tthmgzM99OahiH2hqXCk6fuaXhF7aJjYpVQyNSA_5lEksTHSEj3cAgtqcxEi92fV_vHlYrJDu47HIFovuiP1AhwhsEoy4fKiK2cXAs5hsN76TK/s1600/Foka.jpg" height="176" width="320" /></a><br />
Η Φωκά στα μαύρα χρόνια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και ως μέλος του ΚΚΕ συμμετείχε στους αγώνες.<br />
Πάλεψε για τις ιδέες της και στα μεταπολεμικά χρόνια κάθισε στο εδώλιο και καταδικάστηκε ως κατάσκοπος κατά της Ελλάδας! Ηταν η εποχή του ψυχρού πολέμου και οι κομμουνιστές αντιμετωπίζονταν ως πράκτορες της Σοβιετικής Ένωσης.<br />
<br />
Την περίοδο της παρανομίας του ΚΚΕ, ήρθε σε επαφή με αριστερούς στο Παρίσι, που της έδωσαν χρήματα, για να τα μεταφέρει στο κόμμα στην Αθήνα. Έλειπε, όμως, ο άνθρωπος, στον οποίο έπρεπε να παραδώσει τα χρήματα. Έτσι, η Φωκά του άφησε ένα σημείωμα.<br />
<a name='more'></a><br />
<br />
Η αστυνομία έκανε έφοδο στο αρτοποιείο, όπου θα παραδίδονταν τα χρήματα, βρήκε το σημείωμα και ενοχοποίησε τη νεαρή ηθοποιό. Αυτό ήταν αρκετό, για να την κατηγορήσουν -όπως όλους τους κομμουνιστές- για αντεθνική δράση και κατασκοπεία.<br />
<br />
Έτσι, το 1952, βρέθηκε συγκατηγορούμενη των Νίκου Μπελογιάννη, Αργυριάδη, Μπάτση, Καλούμενου, Έλλης Παππά-Ιωαννίδου και πολλών άλλων, στην περίφημη δίκη, που κατέληξε σε εκτελέσεις. Στα πρακτικά αναφέρεται με το όνομα Μαρία Καλλέργη, δηλαδή με το όνομα του τότε συζύγου της, Λυκούργου Καλλέργη, επίσης ηθοποιού.<br />
<br />
Το Διαρκές Στρατοδικείο Αθηνών αποφάνθηκε ότι οι κατηγορούμενοι «εκηρύχθησαν ένοχοι». Ειδικότερα, καταδίκασε «διά ψήφων 3-2 την Καλλέργη Μαρία επί σκοπώ κατασκοπείας». Η ποινή αρχικά ήταν ισόβια κάθειρξη, αλλά αργότερα μειώθηκε σε 10 χρόνια κάθειρξη και επιβλήθηκε «αποστέρησις των πολιτικών δικαιωμάτων επί 10ετίαν».<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwcKkm74HuCQF7gQKRHqdq9bXTUXAGW0zwSTkqjdfwhpvK-hDQUschIk11xRJZ6b85jQVmSJnPZfi4q2hfF2u3UBqW6fHoF1w-jlWKqlQQySSqBsVcrXAAc6Py5OBiP08Dvorj8o5BI0t9/s1600/Belogiannis_Foka-5--593x400.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwcKkm74HuCQF7gQKRHqdq9bXTUXAGW0zwSTkqjdfwhpvK-hDQUschIk11xRJZ6b85jQVmSJnPZfi4q2hfF2u3UBqW6fHoF1w-jlWKqlQQySSqBsVcrXAAc6Py5OBiP08Dvorj8o5BI0t9/s1600/Belogiannis_Foka-5--593x400.jpg" height="215" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Ο μάρτυρας που «έκαψε» τη Φωκά </div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
Από τα πρακτικά της δίκης του «Διαρκούς Στρατοδικείου Αθηνών (Τμήμα Β), κατά τις συνεδριάσεις του Φεβρουαρίου και της 1ης Μαρτίου του 1952, εντοπίσαμε το κάτωθι απόσπασμα, από την κατάθεση του μάρτυρα κατηγορίας Κωνσταντίνου Παπαθανασίου:<br />
<br />
«Μετά την λήξιν του συμμοριτισμού υπήρχον πληροφορίαι ότι ειργάζοντο παρανόμως δίκτυα πληροφοριοδοτών και κατασκόπων, κατωρθώθη δε να τεθώμεν επί τα ίχνη των. Το πρώτο εντοπίσθη ασύρματος εις Γλυφάδαν…».<br />
<br />
Και συνεχίζει: «Η Καλλέργη ήλθεν από το Παρίσι εκ μέρους του Δημητρακαρέα διά να δη αν έφθασαν αι αποσταλείσαι 1.600 λίρες… Τα χρήματα αυτά προωρίζοντο διά τη χρηματοδότησιν του δικτύου».<br />
<br />
Η καταδίκη από το Στρατοδικείο ανάγκασε την ηθοποιό να αποχωριστεί το θέατρο για οκτώ περίπου χρόνια.<br />
<br />
Επανήλθε στη σκηνή τη σεζόν 1958-59, σε περιοδεία του Λάμπρου Κωνσταντάρα.<br />
<br />
Η Μ. Φωκά γεννήθηκε το 1916 στο Αργοστόλι και σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν». Πρωτοεμφανίστηκε το 1944 (περίοδος των Δεκεμβριανών), στον ρόλο της Ασημίνας στη «Στέλλα Βιολάντη» του Γρ. Ξενόπουλου, όπου γνωρίστηκε και με τον μετέπειτα σύζυγό της, Λυκούργο Καλλέργη, με τον οποίο απέκτησε μία κόρη.<br />
Η αγαπημένη γιαγιά του θεάτρου και της τηλεόρασης, η στρατευμένη ηθοποιός, άφησε την τελευταία της πνοή μετά από εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς στις 15 Ιουνίου 2001 στο νοσοκομείο St. Thomas του Λονδίνου, όπου ζούσε μαζί με την κόρη της Ισμήνη Καλλέργη.<br />
<br />
Ο τάφος της είναι στο κοιμητήριο του Πόρτσμουθ στη Νότια Αγγλία.</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-1065504385672135602013-12-22T14:20:00.000-08:002013-12-22T14:20:43.787-08:001941 - 1944: Διδάγματα από μια ηρωική πορεία του λαϊκού κινήματος<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Η μελέτη των γεγονότων που διαδραματίστηκαν πριν το Δεκέμβρη 1944 (69 χρόνια τούτες τις μέρες από την ηρωική ένοπλη πάλη του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ Αθήνας και Πειραιά) και συγκεκριμένα η μελέτη της περιόδου της ΕΑΜικής Αντίστασης στα χρόνια της Κατοχής, προσφέρεται για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για το σήμερα.<br />
Σε κάθε περίπτωση, αλλά ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες της οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού, η ανάγνωση της Ιστορίας της ταξικής πάλης από τη σκοπιά των εργατικών - λαϊκών <br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg5tTAuwxzZsVTT7u-PU76-8ghsg41hWUeuVDVgsYMPrIPVP-1-oWqr_XHB2eH9k9FEM5gGzlXxDc8u05cjzPwe7VWPKzsWoKc9_qau6HUa11fH5CPmwwobTnwkMMe7_MypFUB5lDy4XAau/s1600/6666.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="224" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg5tTAuwxzZsVTT7u-PU76-8ghsg41hWUeuVDVgsYMPrIPVP-1-oWqr_XHB2eH9k9FEM5gGzlXxDc8u05cjzPwe7VWPKzsWoKc9_qau6HUa11fH5CPmwwobTnwkMMe7_MypFUB5lDy4XAau/s320/6666.jpg" width="320" /></a> συμφερόντων, δηλαδή απ' τη σκοπιά της πάλης για την ανατροπή του συστήματος που γεννά τις κρίσεις, τους άδικους πολέμους και την πείνα, αποτελεί αναμφισβήτητα πολύτιμο οδηγό για την εργατική τάξη και τα λαϊκά τμήματα των αυτοαπασχολούμενων της πόλης και της αγροτιάς. Το γεγονός ότι η Ιστορία του 20ού αιώνα συνεχίζει να αποτελεί αντικείμενο σκληρής ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης επιβεβαιώνει την παραπάνω ανάγκη.<br />
Οι συνθήκες βεβαίως αλλάζουν. Ωστόσο, τα βασικά τους στοιχεία, ο πυρήνας τους, παραμένουν τα ίδια, από την άποψη της ουσίας: Οι αντιθέσεις ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κράτη, η διαπάλη καθενός ή με τους συμμάχους του για κυριαρχία επί των άλλων, υπάρχουν και σήμερα. Το ίδιο και η ενιαία στάση τους απέναντι στο λαό. Και, βέβαια, παραμένει η εκμετάλλευση της εργατικής τάξης από το κεφάλαιο, ενώ ακόμα περισσότερο οξύνεται η αντίθεση ανάμεσα στην κοινωνικοποίηση της εργασίας και της παραγωγής από τη μια και την ατομική ιδιοποίηση του παραγόμενου πλούτου <br />
<a name='more'></a>από μια χούφτα καπιταλιστές, με το κράτος τους, από την άλλη.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLfoAC26rabogwUILwyRL7DrhEUFDzt_YQ9B8n_3NOmfG0NI6P4pEFE5kwa9OwNNfx6SLX0Jpfy_QYshT9dmcOh_YGKjod0RVkNG5Q-L8F9jJY_rRr9vilUOhVwSuj0qhoeHt_gBnM3mSd/s1600/3333.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="350" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLfoAC26rabogwUILwyRL7DrhEUFDzt_YQ9B8n_3NOmfG0NI6P4pEFE5kwa9OwNNfx6SLX0Jpfy_QYshT9dmcOh_YGKjod0RVkNG5Q-L8F9jJY_rRr9vilUOhVwSuj0qhoeHt_gBnM3mSd/s400/3333.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
<i>Βρετανοί στο κέντρο της Αθήνας κατά τη διάρκεια του Δεκέμβρη</i></div>
<br />
Σε συνθήκες κρίσης, οι οπορτουνιστικές αυταπάτες, που τον καιρό της καπιταλιστικής ανάπτυξης εκθειάζουν τη σταθερότητα του συστήματος, αλλάζουν τροπάρι. Υποστηρίζουν το «εφικτό» μιας κυβέρνησης «αντιμνημονιακής», «αριστερής», «προοδευτικής», που θ' ακολουθήσει φιλολαϊκή πολιτική, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να βρίσκεται μέσα στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς (ΕΕ, ΝΑΤΟ) και το κεφάλαιο στην εξουσία.<br />
Η άρνηση του ΚΚΕ να συναινέσει στην απάτη, η άρνησή του να κοροϊδέψει το λαό, βάλλεται ως δογματισμός, σεχταρισμός και ονειροπόλημα, ως έλλειψη εναλλακτικής πρότασης. Το χτύπημα του ΚΚΕ ήταν πάντα στο κέντρο της επίθεσης του κράτους και όλων των αστικών κομμάτων, παρά τις διαφορές τους.<br />
Το μέγεθος της επίθεσης είναι αντίστοιχο του μεγέθους της αλήθειας που περικλείει η πρόταση του ΚΚΕ για τη συγκρότηση της λαϊκής αντικαπιταλιστικής - αντιμονοπωλιακής συμμαχίας, με ισχυρό ΚΚΕ, για το σοσιαλισμό. Αυτή η ανάγκη προβάλλει σε κάθε επιμέρους στόχο πάλης, στους καθημερινούς αγώνες ενάντια στην ανεργία, στις πανάκριβες Παιδεία και Υγεία, ενάντια στις ανθρώπινες τραγωδίες από τα φυσικά φαινόμενα, σε καθετί. Αυτή την ανάγκη διδάσκει η ηρωική πάλη του ΚΚΕ και του λαϊκού κινήματος σε όλη τη διαδρομή τους κατά τον 20ό αιώνα, αλλά και τώρα. <u>Οπως επίσης και την ανάγκη να διατηρεί το ΚΚΕ την ιδεολογική - πολιτική - οργανωτική αυτοτέλειά του.</u><br />
<br />
<b>Αντιθέσεις, αλλά ενιαία η στρατηγική</b><br />
<br />
<br />
Από τις 27 Απρίλη 1941, που ο γερμανικός στρατός μπήκε στην Αθήνα, η αστική τάξη και ο πολιτικός της κόσμος, βαθιά διχασμένοι όσον αφορά στο στρατόπεδο που έπρεπε να επιλέξουν στο ιμπεριαλιστικό σύστημα (με τη Βρετανία ή με τη Γερμανία, όπου υπερείχε ασύγκριτα η προτίμηση στην πρώτη), αλλά και διχασμένοι όσον αφορά στο πολιτειακό (βασιλευομένη ή αβασίλευτη δημοκρατία), διχασμένοι ακόμα ως προς τη μορφή της αστικής διακυβέρνησης (οπαδοί του Μεταξά οι μεν, με την κοινοβουλευτική δημοκρατία οι δε), στάθηκαν ενιαίοι όσον αφορά στο ΚΚΕ και το λαϊκό κίνημα.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5Gq68ai3tLf3Q7vXG4ib5VGEO0kQj5exjlYvP5wQJDdRdazjguAfSxQiQ8LLDvIsmXpvsgFkJXcg1ZvoITSjlGGiAc3PeQ_tYgB_d_e5ugEMmD-Kt71SKaJX-pnoeaZAUpgoJFjMnob4c/s1600/4444.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="292" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5Gq68ai3tLf3Q7vXG4ib5VGEO0kQj5exjlYvP5wQJDdRdazjguAfSxQiQ8LLDvIsmXpvsgFkJXcg1ZvoITSjlGGiAc3PeQ_tYgB_d_e5ugEMmD-Kt71SKaJX-pnoeaZAUpgoJFjMnob4c/s400/4444.jpg" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<i>Γενικό Αρχηγείο του ΕΛΑΣ</i></div>
<br />
Και το έκαναν αυτό, είτε βρίσκονταν στο Λονδίνο και το Κάιρο ως κυβέρνηση των φυγάδων, είτε βρίσκονταν στην Ελλάδα απέχοντας από την πάλη κατά των κατακτητών, είτε οργάνωναν άλλοι αντιστασιακές δυνάμεις του εγγλέζικου στρατοπέδου (ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ κ.ά.), είτε, τέλος, άλλοι συνεργαζόμενοι με τους Γερμανοϊταλούς και Βούλγαρους κατακτητές (δοσίλογοι).<br />
Οι μεταξύ τους αντιθέσεις από τη μια και ο φόβος που τους προξενούσε η πάλη του λαϊκού παράγοντα από την άλλη (και τα δύο σε συνθήκες κατακτημένης χώρας) έκαναν τα πράγματα εξαιρετικά σύνθετα, ανατρέποντας σχηματικούς διαχωρισμούς. Αστοί που δεν ήταν δοσίλογοι, καθώς και αντιστασιακοί του αστικού χώρου, συνεργάζονταν και με τους Γερμανούς, ενώ καραμπινάτοι συνεργάτες των Γερμανών βοηθούσαν και τους Εγγλέζους.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvXbrdx1SV8siS4IteHDfpAxSaacsuolT8THgSCHTDPtcFkufyIV3ho3B48RyvZMH88a5qKzTr-xLgpFIS9cU42eQc2uETt7FDMyTGki4-Br04UBm5sJxsy6UW__5ZmoTRF-NZiy6y1dfw/s1600/5555.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvXbrdx1SV8siS4IteHDfpAxSaacsuolT8THgSCHTDPtcFkufyIV3ho3B48RyvZMH88a5qKzTr-xLgpFIS9cU42eQc2uETt7FDMyTGki4-Br04UBm5sJxsy6UW__5ZmoTRF-NZiy6y1dfw/s400/5555.jpg" width="382" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<i>Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ΕΛΑΣ</i></div>
<br />
Ο τρίτος κατά σειρά διορισμένος δήμαρχος της Αθήνας, επιχειρηματίας Αγγελος Γεωργάτος, υπηρετώντας την τάξη του, συνεργαζόταν και με τους Γερμανούς, ενώ έγραψε για τον κρυφό ρόλο του στην Κατοχή:<br />
«Τον Ιούνιον του 1942 ήρχισα συνεργαζόμενος απευθείας πλέον με το εν Ελλάδι παράρτημα της Μυστικής Αγγλικής Υπηρεσίας»1.<br />
Οι πολιτικοί και στρατιωτικοί εκπρόσωποι της εγχώριας αστικής τάξης ύστερα από την κατάκτηση, έστω με τις περιορισμένες κρατικές εξουσίες που διέθεταν, επιχείρησαν να επανδρώσουν τους διαθέσιμους μηχανισμούς αλλά και να δημιουργήσουν νέους, προσβλέποντας στη μετακατοχική περίοδο. Οι προσπάθειες και οι σχεδιασμοί εντάθηκαν πυρετωδώς από το 1943, αλλά τα πρώτα βασικά μέτρα πάρθηκαν απ' την αρχή.<br />
Στις 27 Απρίλη 1941 το γερμανικό στρατό υποδέχτηκε επιτροπή, με επικεφαλής τον φρούραρχο Αθήνας, υποστράτηγο Χρήστο Καβράκο, που του παρέδωσε τις πόλεις της Αθήνας και του Πειραιά [Ο Καβράκος ήταν επικεφαλής του στρατιωτικού αποσπάσματος που επιτέθηκε στη λαϊκή εξέγερση στα Τρίκαλα (23 Φλεβάρη 1925 με κυβέρνηση Μιχαλακόπουλου). Οι στρατιώτες αρνήθηκαν να χτυπήσουν και πυροβόλησε ο Καβράκος και ορισμένοι ακόμα. Σκότωσαν 8 εργάτες και αγρότες διαδηλωτές, ανάμεσά τους ένα κορίτσι 12 χρόνων, ενώ υπήρχαν και 25 τραυματίες. Τον Καβράκο εκτέλεσε η ΟΠΛΑ στις 8 του Δεκέμβρη 1944].<br />
Το πρώτο ζήτημα που τέθηκε μπροστά στην αστική τάξη ήταν η δημιουργία κυβέρνησης. Υπήρξε σχεδόν πλήρης ομοφωνία ότι έπρεπε να σχηματιστεί. Κι έτσι συγκροτήθηκε η κυβέρνηση Τσολάκογλου. Ο ίδιος έγραψε:<br />
«... τρανωτάτην απόδειξιν του ότι πάντες ήθελον την ύπαρξιν Κυβερνήσεως αποτελεί η γνώμη των αρχηγών πολιτικών κομμάτων της Χώρας (...) κληθέντες παρ' εμού εις το Πρωθυπουργικόν γραφείον (...) Επέδειξαν κατανόησιν της σοβαρότητος της πατριωτικής χειρονομίας που έκαμα και με ενεθάρρυναν εις το πατριωτικόν έργον (...)»2.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbzBHrcH6u2lmd-a9nMa3J4hZc4Ny1R8NWKORykV2iul0cyNwhZmj9ziqMlNd2RXCODrMzvM4B33koI-oXkggEwuSR2RnE-I5WE5Y_bqW2wL4p5xEk7PDC5DVy0ifQVWnwYxCaHivrGtLL/s1600/2222.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="315" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbzBHrcH6u2lmd-a9nMa3J4hZc4Ny1R8NWKORykV2iul0cyNwhZmj9ziqMlNd2RXCODrMzvM4B33koI-oXkggEwuSR2RnE-I5WE5Y_bqW2wL4p5xEk7PDC5DVy0ifQVWnwYxCaHivrGtLL/s400/2222.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<i>Παράδοση του οπλισμού του ΕΛΑΣ μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας</i></div>
<br />
<br />
Από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο οποίος είπε προς τον στρατηγό Μουτούση, υπουργό Συγκοινωνιών της κυβέρνησης Τσολάκογλου:<br />
«Είναι Θείον Δώρον διά τον Ελληνικόν Λαόν και μεγάλη συγκατάβασις του κατακτητού το ότι εδέχθη να γίνη Ελληνική Κυβέρνησις»3.<br />
Τον Τσολάκογλου έσπευσαν να συγχαρούν: Θεόδωρος Πάγκαλος, Στυλιανός Γονατάς, Αλέξανδρος Οθωναίος, Δημήτριος Μάξιμος, Ντίνος Τσαλδάρης, Γεώργιος Παπανδρέου, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Βασίλης Δελιγιάννης, Γεώργιος Πεσματζόγλου, Γεώργιος Μερκούρης, Περικλής Ράλλης, Ιωάννης Σοφιανόπουλος, Στέφανος Στεφανόπουλος, Ντίνος Ροδόπουλος, Πέτρος Μαυρομιχάλης, Σταύρος Κωστόπουλος, Κρείττων Δηλαβέρης κ.ά. Ο Γ. Τσολάκογλου έγραψε:<br />
«ΟΙ ΒΡΕΤΑΝΝΟΙ ΕΧΡΕΙΑΖΟΝΤΟ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑΝ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ»4.<br />
Στις 2 του Δεκέμβρη 1942 ο Τσολάκογλου παραιτήθηκε. Τον αντικατέστησε ο Κ. Λογοθετόπουλος, που παρέμεινε στην πρωθυπουργία μέχρι τον Απρίλη 1943.<br />
<br />
<b>Το 1943, χρονιά - σταθμός στον πόλεμο</b><br />
<br />
Το 1943 έχει ιδιαίτερη σημασία και για την Ελλάδα, γιατί τότε κρίθηκε προς τα πού θα έγερνε η πλάστιγγα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Βασικά στοιχεία του ήταν:<br />
1. Η στροφή που σημειώθηκε στην πορεία του πολέμου, με τη μεγαλειώδη νίκη του Κόκκινου Στρατού επί του γερμανικού στο Στάλινγκραντ (19 Νοέμβρη 1942 - 2 Φλεβάρη 1943).<br />
Σ' αυτό το διάστημα τα γερμανικά και τα συμμαχικά τους στρατεύματα είχαν απώλειες πάνω από 800.000 άντρες, 2.000 άρματα μάχης και αυτοκίνητα πυροβόλα, πάνω από 10.000 πυροβόλα και όλμους, σχεδόν 2.000 αεροπλάνα και πάνω από 70.000 αυτοκίνητα5.<br />
Η στροφή έγινε αμετάστρεπτη μετά και από τη συντριβή των γερμανικών στρατευμάτων στο Κουρσκ (5 Ιούλη - 23 Αυγούστου 1943), όπου διεξήχθη η μεγαλύτερη στην ιστορία μάχη τεθωρακισμένων αρμάτων. Οι απώλειες των γερμανικών στρατευμάτων έφτασαν τις 500.000 νεκρούς, 1.500 τανκς, 3.700 αεροπλάνα και 3.000 πυροβόλα6.<br />
2. Η στροφή στην πορεία του πολέμου επέδρασε σημαντικά στην ανάπτυξη του ΕΑΜικού κινήματος και του ΚΚΕ. Συνέτριψε το μύθο για το «αήττητο του Αξονα» και διαμόρφωσε προϋποθέσεις ισχυρής ένοπλης αντίστασης με στήριγμα την πλατιά μαζική πάλη.<br />
Χαρακτηριστική των διαστάσεων του λαϊκού κινήματος ήταν η μεγάλη διαδήλωση στην Αθήνα (5 Μάρτη 1943), που ματαίωσε την πολιτική επιστράτευση.<br />
Με απόφαση του ΕΑΜ και του Εργατικού ΕΑΜ κηρύχτηκε γενική απεργία, ενώ την ίδια μέρα έως «...300.000 λαού πλημμύρισαν τους δρόμους και τις πλατείες της Αθήνας, με σύνθημα "Κάτω η επιστράτευση!" (...) Ο παράνομος Ριζοσπάστης κυκλοφόρησε αυτή τη μέρα δύο φορές»7.<br />
Οι διαδηλωτές κατέλαβαν το υπουργείο Εργασίας και κάψανε τους καταλόγους της επιστράτευσης. Ενοπλες ομάδες της λαϊκής περιφρούρησης απάντησαν στους πυροβολισμούς της αστυνομίας. Τελικά οι νεκροί ξεπέρασαν τους 10 και τους 135 οι τραυματίες. Η επιστράτευση ματαιώθηκε (Τον υπουργό Εργασίας Νικ. Καλύβα εκτέλεσε η ΟΠΛΑ στις 24 Γενάρη 1944 έξω από το σπίτι του).<br />
Ανάλογων διαστάσεων κινητοποίηση πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 22 Ιούλη του 1943, όταν η γερμανική διοίκηση αποφάσισε να αντικαταστήσει στη Μακεδονία τις δικές της δυνάμεις κατοχής με βουλγαρικές. Με κεντρικό σύνθημα «Εξω οι Βούλγαροι φασίστες από την ελληνική Μακεδονία - Θράκη», χιλιάδες λαού αντιμετώπισαν τα τανκς.<br />
Από την άλλη, ενώ το Μάη του 1941 η αριθμητική δύναμη του ΚΚΕ δεν ξεπερνούσε τα 350 μέλη, εκτός των φυλακισμένων, το 1943 η οργανωμένη του δύναμη αριθμούσε δεκάδες χιλιάδες μέλη8.<br />
3. Εκείνο το διάστημα διαφαινόταν και η κατάρρευση της γερμανο-ιταλικής συμμαχίας. Τελικά η μουσολινική Ιταλία υποχρεώθηκε σε συνθηκολόγηση (8 Σεπτέμβρη 1943). Οσον αφορά την Ελλάδα, ένα απ' τα πιο σημαντικά αποτελέσματα της συνθηκολόγησης ήταν να έρθουν στα χέρια του ΕΛΑΣ μεγάλες ποσότητες οπλισμού.<br />
Επομένως, έχοντας τεθεί από το 1943 πιο ανάγλυφα το ζήτημα των μεταπολεμικών εξελίξεων, η εγχώρια αστική τάξη και τα κόμματά της, καθώς και οι ηγετικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που συμμετείχαν στην αντιχιτλερική συμμαχία (ΗΠΑ, Βρετανία), πήραν τα ανάλογα μέτρα.<br />
<br />
<b>Η υπαγωγή του ΕΛΑΣ στο Στρατηγείο Μέσης Ανατολής</b><br />
<br />
«...να επιχειρήσω ένα είδος ελέγχου του ΕΑΜ διά μέσου του Αρχηγείου της Μέσης Ανατολής»9.<br />
Εντυ Μάγιερς<br />
Στις 6 Ιούλη 1943 υπογράφτηκε στην Καστανιά η συμφωνία ΕΛΑΣ - Στρατηγείου Μέσης Ανατολής (ΣΜΑ). Με βάση τη συμφωνία ο ΕΛΑΣ υπαγόταν στη διοίκηση των Εγγλέζων, που έτσι τον έθεταν υπό τις διαταγές τους, αποκτούσαν τη δυνατότητα να επεμβαίνουν στα εσωτερικά του, υποδαύλιζαν αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε διοικητές του κ.ά. Κυρίως όμως έβαζαν έναν ακόμα φραγμό στο διαχωρισμό του ΕΛΑΣ από τον εγγλέζικο ιμπεριαλισμό. Η συμφωνία απαγόρευε στους αντάρτες ακόμα και «να ομιλούν εναντίον των άλλων ανταρτικών ομάδων, των αρχών των, των ιδεών των...»10. Αποτελούσε προάγγελο των Συμφωνιών του Λιβάνου και της Καζέρτας.<br />
Το ίδιο ακριβώς διάστημα, στην Παλαιστίνη συγκροτούνταν η Ενωσις Νέων Αξιωματικών (ΕΝΑ), πρόδρομος του «Ιερού Δεσμού Ελλήνων Αξιωματικών» (ΙΔΕΑ), των μετέπειτα πραξικοπηματιών Στ. Παττακού, Γ. Παπαδόπουλου κ.ά.<br />
<br />
<b>Η κυβέρνηση Ι. Δ. Ράλλη και τα Τάγματα Ασφαλείας</b><br />
<br />
Στις 7 Απρίλη 1943 σχημάτισε κυβέρνηση ο Ι. Δ. Ράλλης, υπουργός του Λαϊκού Κόμματος στο Μεσοπόλεμο. Για το διορισμό του δοσίλογου πρωθυπουργού έχει τη δική της αξία η μαρτυρία του επιτετραμμένου του Ράιχ στην Ελλάδα Γκίντερ Αλτενμπουργκ:<br />
«...θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι ο Ράλλης είχε δηλώσει επανειλημμένα σε μεταξύ μας συζητήσεις, ότι ανέλαβε το αξίωμα μετά από συνεννόηση με την εξόριστη ελληνική κυβέρνηση του Καΐρου»11.Και ο υπαρχηγός του ΕΔΕΣ Κομνηνός Πυρομάγλου:<br />
«Η Κυβέρνησις Ι. Ράλλη σχηματίζεται (...) με την ρητήν συγκατάθεσιν των Αρχηγών των αστικών Πολιτικών Κομμάτων και την υποστήριξιν των αρχών κατοχής εις την Ελλάδα (...) Ακόμη και με την σιωπηράν έγκρισιν του Βασιλέως Γεωργίου Β΄ και την σιωπηράν ανοχήν του Λονδίνου»12.<br />
Τις συνθήκες στις οποίες ανέλαβε τη διακυβέρνηση ο Ι. Ράλλης, υπογράμμισε ο ίδιος:<br />
«...Δεν ωμίλησα όμως ακόμη ειμή ακροθιγώς, περί του λόγου ο οποίος έσχε την μεγαλυτέραν επί της συνειδήσεώς μου επίδρασιν. (...) Ο λόγος αυτός ήτο ότι, κατ' Απρίλιον 1943 διεγράφετο σαφώς εις τον ορίζοντα των προβλέψεων η ήττα της Γερμανίας (...) Αι πρόοδοι των ανατρεπτικών στοιχείων ήσαν καταφανείς. Τα θεμέλια του κοινωνικού μας καθεστώτος εσείοντο»13.<br />
Από τα μέτρα που πάρθηκαν, το πρώτο ήταν η συγκρότηση των Ταγμάτων Ασφαλείας, μιας αστικής στρατιωτικής δύναμης καταστολής, μάστιγας κατά του λαού σε συνεργασία με τους Γερμανούς, που αρχικά είχαν απορρίψει το αίτημα για την ίδρυση των Ταγμάτων Ασφαλείας, το οποίο είχε θέσει και η κυβέρνηση Τσολάκογλου. Λόγος της απόρριψης ήταν η έλλειψη εμπιστοσύνης αν θα έμεναν στο πλευρό τους ή θα πήγαιναν με τους Εγγλέζους στην περίπτωση απόβασης στην Πελοπόννησο.<br />
Στις 18 Ιούνη 1943 δημοσιεύτηκε ο νόμος 260/1943 «Περί συγκροτήσεως τεσσάρων ευζωνικών τμημάτων». Και το Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου άρχισε η συγκρότησή τους στην Αθήνα, η οποία ολοκληρώθηκε στα τέλη του Δεκέμβρη. Ταυτόχρονα συγκροτήθηκαν στην Πελοπόννησο, στην Εύβοια, στη Στερεά Ελλάδα κ.α.<br />
Από την πλευρά τους έβαλαν και οι Εγγλέζοι σε εφαρμογή πιο έντονα την αναπροσαρμοσμένη αντιΕΑΜική και αντικομμουνιστική τακτική τους. Στις 29 Αυγούστου 1943 ο ταγματάρχης της Ιντέλιτζενς Σέρβις, Ντ. Γουάλας, που δρούσε στα ελληνικά βουνά, παρέδωσε έκθεση στον Ρέτζιναλντ Λίπερ (πρέσβη της Βρετανίας στην ελληνική κυβέρνηση στο Κάιρο) για τη νέα κατεύθυνση που έπρεπε να χαραχτεί απέναντι στο ΕΑΜ και στο ΚΚΕ. Η αναφορά του Γουάλας έγινε δεκτή από την κυβέρνηση της Βρετανίας. Ο ίδιος έγραφε: «Ελπίζω ότι πέτυχα να δείξω τους σοβαρούς κινδύνους που εγκυμονεί η σημερινή πολιτική μας της υποστήριξης του ΕΑΜ...»14.<br />
Στο πλαίσιο της υπονόμευσης του ΚΚΕ και του ΕΑΜ εντασσόταν και η χαλκευμένη αντικομμουνιστική προπαγάνδα, έχοντας ως βασικό στοιχείο τον γκεμπελισμό. Ενα τέτοιο «έγγραφο», το γνωστό ως «Σύμφωνο του Πετριτσίου», εμφανίστηκε το 1943, με ημερομηνία 12 Ιούλη του ίδιου χρόνου. Το «υπέγραφαν» ο Γιάννης Ιωαννίδης εκ μέρους του ΚΚΕ και κάποιος Δουσάν Δασκάλωφ, υποτιθέμενος εκπρόσωπος του ΚΚ Βουλγαρίας (ανύπαρκτο πρόσωπο). Με αυτό, το ΚΚΕ συμφώνησε δήθεν να δοθεί εδαφική διέξοδος της Βουλγαρίας στο Αιγαίο, δηλαδή να της παραχωρηθεί ελληνικό έδαφος! Οπως είπε ο Ιωαννίδης15, το πλαστό έγγραφο κατασκευάστηκε από την Ιντέλιντζενς Σέρβις. Και δεν ήταν βεβαίως το μοναδικό.<br />
<br />
<b>Η αποστολή Ντον Στοτ</b><br />
<br />
Τον Οκτώβρη του 1943 έφτασε από τα Δερβενοχώρια στην Αθήνα ο Νεοζηλανδός λοχαγός Ντον Στοτ, μέλος της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής και σύνδεσμος με τα τμήματα του ΕΛΑΣ Αττικοβοιωτίας. Σύμφωνα με μαρτυρία του δήμαρχου Αθήνας Αγγελου Γεωργάτου, που τον παρέλαβε με το αυτοκίνητό του, ο Στοτ πραγματοποίησε σειρά ενεργειών. Μια απ' αυτές ήταν η σύσκεψη στο σπίτι του Γεωργάτου, που έγραψε:<br />
«...επραγματοποιήθη η συνάντησις εις την οικίαν μου (...) Παρέστησαν δε εκ μέρους των Γερμανών ο Συνταγματάρχης Λοςς και ένας Γερμανός Διπλωμάτης (...) Αι διαπραγματεύσεις παρετάθησαν επί 22 ημέρες και κατά το ενδιάμεσον διάστημα και αι δύο αντιπροσωπείαι εζήτησαν να λάβουν νέας οδηγίας και οι μεν Γερμανοί μετέβησαν εις το Γενικόν Επιτελείον, οι δε Αγγλοι εις το Βουνό διά να συνεννοηθούν με τον μεγάλον ασύρματον με το Κάϊρον, διαθέτοντας υπό των Γερμανών βενζινοπλοίου από Κορίνθου μέχρι Ιτέας»16.<br />
Ποιος ήταν ο σκοπός αυτών των συναντήσεων Γερμανών και Βρετανών, που προκάλεσε την έντονη αντίδραση του ραδιοφωνικού σταθμού Μόσχας σε αλλεπάλληλες εκπομπές; Οι Σοβιετικοί κατάγγειλαν ότι οι επαφές του Ντον Στοτ με τους Γερμανούς στην Αθήνα ήταν ενέργεια που στρεφόταν κατά της συμμαχίας ΕΣΣΔ - Βρετανίας - ΗΠΑ και στόχευε στη σύμπηξη μετώπου Βρετανίας - ΗΠΑ - Γερμανίας κατά της Σοβιετικής Ενωσης. Τέτοιες επαφές οι ΗΠΑ - Βρετανία δεν έκαναν μόνο στην Ελλάδα. «Εκαμαν στη Σουηδία μέσω του κόμητα Μπερναντόττε, στην Ισπανία, στην Ελβετία (ο αρχηγός της αμερικανικής κατασκοπείας Αλαν Ντάλες) και αλλού»17.<br />
Ομως, ο Ντον Στοτ είχε αναλάβει ακόμα μία αποστολή. Και την πραγματοποίησε με τη δημιουργία του «Πανελλήνιου Απελευθερωτικού Συνασπισμού» (ΠΑΣ), που συγκρότησαν αντικομμουνιστικές οργανώσεις, με στόχο να αναλάβει δράση, ώστε να μην καταληφθεί η εξουσία από το ΕΑΜ κατά την απελευθέρωση.<br />
Ο αντικομμουνιστής συγγραφέας Χρήστος Ζαλοκώστας, στενός συνεργάτης του Σπύρου Μαρκεζίνη, που μαζί οργάνωσαν κι αυτοί υπονόμευση του ΕΑΜ, αποκάλυψε τα γεγονότα. Εγραψε:<br />
«...Στις 10 Νοεμβρίου τον έφερε ο Σιφναίος στο σπίτι του πεθερού του, Αναγνωστοπούλου 17, όπου τον περίμεναν οι συνταγματάρχαι Βεντήρης της ΡΑΝ, Παπαθανασόπουλος της ΕΔΕΣ, Διάμεσης της ΕΔΕΜ, Αντωνόπουλος της Εθνικής Δράσεως, Γρίβας της Χ, Πλευράκης της Κρητικής ΕΚΟ, ο ταγ/χης Σειραδάκης της υπηρεσίας πληροφοριών και ο λοχαγός Κιουρτσόγλου της "Τρίαινας" (...)». Κατέκρινε τη διαμάχη τους λόγω πολιτικών διαφορών (...) και τους είπε: «Οι πολιτικές επιδιώξεις των διαφόρων ομάδων σας δεν πρέπει να εμποδίσουν την στρατιωτική σας ένωση. Μετά την Απελευθέρωση λύνετε τις διαφορές σας για το πολιτειακό»18.<br />
Ποια ήταν τα άμεσα καθήκοντα του «Πανελλήνιου Απελευθερωτικού Συνασπισμού»; Τα παραθέτει ο τότε γραμματέας του ΕΑΜ, Θανάσης Χατζής:<br />
«α) Εφοδιασμός (...) με άδειες οπλοφορίας από την Ειδική Ασφάλεια.<br />
(...) γ) Σύνταξη καταλόγων ΕΑΜιτών κατά συνοικία και παράδοση των καταστάσεων στην Ασφάλεια.<br />
(...) ε) Συντονισμός της δράσης εναντίον του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ με την Ασφάλεια και τα Τάγματα Ασφαλείας»19.<br />
Ταυτόχρονα, ο ΕΔΕΣ Αθήνας, με την καθοδήγηση του Στυλ. Γονατά, του Βουλπιώτη κ.ά., τροφοδότησε τα Τάγματα Ασφαλείας με μόνιμους αξιωματικούς, που έδρασαν στις συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά, με τα μπλόκα και τις εκτελέσεις κομμουνιστών και άλλων ΕΑΜιτών.<br />
<br />
<b>Η στρατηγική του ΚΚΕ</b><br />
<br />
Η πάλη του ΚΚΕ κατά τη δεκαετία 1940 - 1949, με τον ένοπλο αγώνα του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ το Δεκέμβρη του 1944 και το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (1946 - 1949), αποτελεί τη μεγαλύτερη προσφορά του Κόμματός μας στην εργατική τάξη και τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα, καθώς και τη μεγαλύτερη συμβολή του στη δράση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος κατά τον 20ό αιώνα.<br />
Ωστόσο, επιβεβαιώθηκε και στην Ελλάδα και διεθνώς ότι μεγαλειώδη κινήματα είναι καταδικασμένα σε βέβαιη ήττα, αν δεν μπορέσει η πρωτοπορία τους να λύσει σωστά το θεμελιώδες ζήτημα κάθε πολιτικού αγώνα, το ζήτημα της εξουσίας. Το δίλημμα είχε τεθεί υποχρεωτικά και δεν μπορούσε να είναι άλλο: Αστική ή εργατική εξουσία. Ωστόσο, στον πεντακάθαρο στόχο των αστών, το ΚΚΕ αντιπαρέθεσε τη στρατηγική της «εθνικής ενότητας».<br />
Στη διακήρυξη της 10ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ (Γενάρης 1944) καθοριζόταν ως άμεσος στόχος «...να εξασφαλιστεί η εθνική ενότητα όλου δίχως εξαιρέσεις του λαού μας, των κομμάτων του, οργανώσεων και προσωπικοτήτων, για να συντρίψουμε τη χιτλερική σκλαβιά και να μπούμε δίχως συγκλονισμούς στην ελεύθερη πολιτική ζωή»20.Σε αυτή τη βάση διακηρύχτηκε και η ανάγκη σχηματισμού «προσωρινής κυβέρνησης εθνικής ενότητας και απελευθέρωσης»21.<br />
Η στρατηγική της «εθνικής ενότητας» δεν τέθηκε πρώτη φορά εκείνο το διάστημα. Αλλά από το μισό του 1943 η πολιτική των συμμαχιών διευρύνθηκε ακόμα περισσότερο ύστερα από την αυτοδιάλυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Μάης 1943) και βεβαίως στηριζόταν στο σκεπτικό της απόφασης για τη διάλυση. Οπως υπογράμμιζε η εισήγηση του ΠΓ στην ΚΕ, «...το αντάρτικο κίνημα της Ελλάδας πρέπει (...) να πάρει πανεθνικό χαρακτήρα και όχι στενά εαμικό, όπως μέχρι σήμερα. Αν και για τον τέτοιο του στενό χαρακτήρα δεν ευθυνόμαστε μόνον εμείς...»22. Με βάση αυτά η απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ έλεγε ανάμεσα σε άλλα, κάνοντας σαφές άνοιγμα στον αστικό πολιτικό κόσμο (Γ. Παπανδρέου κ.ά.):<br />
«Αν ίσαμε τώρα η ύπαρξη του θεσμού της Κομμουνιστικής Διεθνούς έδινε σε ορισμένα κόμματα και οργανώσεις μιαν όποια δικαίωση στο να μη συνενώνουν μαζί μας τις προσπάθειες για τον κοινό αγώνα της εθνικής απελευθέρωσης, η διάλυση της Διεθνούς δείχνει περίτρανα την ειλικρίνεια της πολιτικής των κομμουνιστών...»23.<br />
Η συγκεκριμένη στρατηγική ήταν απόρροια εκείνης των λαϊκών μετώπων, η οποία ήδη είχε δεχτεί ισχυρό ταπεινωτικό πλήγμα από το 1936, τότε που η κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου στη Γαλλία (στηριζόταν από το ΚΚ Γαλλίας) στρεφόταν εναντίον της κυβέρνησης του Λαϊκού Μετώπου στην Ισπανία (συμμετείχε το ΚΚ Ισπανίας), ενισχύοντας ουσιαστικά τον Φράνκο. Το γεγονός υποχρέωσε το ΚΚ Γαλλίας να πάψει να στηρίζει την κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου.<br />
Η αστική τάξη αξιοποίησε τη θέση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος (και του ΚΚΕ) για «εθνική ενότητα» και επιτέθηκε μέσω της «συνεργασίας», γνωρίζοντας ότι με αυτή και όχι μόνο με την ολομέτωπη αντιπαράθεση θα τσάκιζαν το ΚΚΕ και το ΕΑΜ. Πολλές φορές οι προτάσεις συνεργασίας είναι πιο επικίνδυνες για το λαό, απ' ό,τι η ανοιχτή επίθεση εναντίον του. Η δεύτερη τον εξαγριώνει. Η πρώτη τον εφησυχάζει, δημιουργώντας φρούδες ελπίδες.<br />
Η στρατηγική της «εθνικής ενότητας» ήταν απόλυτα προσαρμοσμένη στις επιδιώξεις των σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων που συμμετείχαν στο ΕΑΜ. Εκφράστηκε και στην Ιδρυτική Πράξη της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), γνωστής και ως Κυβέρνησης του Βουνού. Ανέφερε:<br />
«Η Επιτροπή, ξεκινώντας από την αντίληψη πως, για να πραγματοποιηθούν οι πιο πάνω εθνικοί σκοποί, επιβάλλεται να συμμετάσχουν στο έργο αυτό όλες οι εθνικές δυνάμεις, θεωρεί σαν πρωταρχικό της καθήκον να εξακολουθήσει δραστήρια τις ενέργειες για το σχηματισμό Κυβέρνησης εθνικού συνασπισμού»24.<br />
Επιβεβαιώθηκε με τον πιο δραματικό τρόπο ότι οι πάντες είναι έτοιμοι να συμμαχήσουν με το ΚΚΕ, εφόσον αυτό παραιτηθεί από τα δύο «κλειδιά» της επαναστατικής πολιτικής: Την εργατική εξουσία και την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής. Με άλλα λόγια, επιβεβαιώθηκε ότι στις διαπραγματεύσεις για πολιτική συνεργασία του ΚΚΕ με άλλα πολιτικά κόμματα δεν γίνονται οι λεγόμενες αμοιβαίες υποχωρήσεις. Στην περίπτωση αυτή μονίμως υποχωρών είναι το ΚΚΕ. Τα άλλα κόμματα δεν έχουν από πού να υποχωρήσουν. Αντίθετα, το ΚΚΕ έχει. Και η υποχώρηση συνίσταται στην παραίτηση από τα δύο «κλειδιά».<br />
Το φαινόμενο δεν ήταν μόνο ελληνικό. Την ίδια γραμμή υλοποίησε το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Να τι έγραψε στο άρθρο του, που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του κόμματός του, ο Μάρκο Ρίτσο, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Ιταλίας / Κομμουνιστές Λαϊκή Αριστερά, για τον αντίστοιχο «ιταλικό Λίβανο», γνωστό ως «στροφή του Σαλέρνο» (Απρίλης 1944):<br />
«...Ηταν μια συμφωνία ανάμεσα στα αντιφασιστικά κόμματα, την μοναρχία, και τον στρατάρχη Μπαντόλιο για τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας».<br />
<br />
<b>Πριν τη «Συμφωνία του Λιβάνου»</b><br />
<br />
Στα τέλη του 1943 ο βασιλιάς Γεώργιος Β' και ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης του Καΐρου, Εμμ. Τσουδερός, εξουσιοδότησαν τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών Δαμασκηνό να προχωρήσει στη δημιουργία «κυβερνητικής επιτροπής» στην Αθήνα. Την επιτροπή θα αποτελούσαν πρώην πρωθυπουργοί και υπουργοί, με πρόεδρο τον αρχιεπίσκοπο.<br />
Η «κυβερνητική επιτροπή» θα αναλάμβανε «το συντονισμό του αγώνα και τη διοίκηση της χώρας μέχρι την απελευθέρωση. Σε πρώτη γραμμή των καθηκόντων της θα έβαζε να συγκρατήσει την ένοπλη δράση για να αποφευχθούν αντεκδικήσεις των κατακτητών και να πάρει κάτω από την απόλυτη διοίκησή της το "αναρχούμενο αντάρτικο"»25.<br />
Αυτά σήμαιναν ότι η κυβέρνηση του Καΐρου προσπαθούσε να εγκαταστήσει υποκατάστημα στην Ελλάδα, για να έχει εδώ κυβερνητικό πόδι και υπό τις διαταγές της το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Προς αυτή την κατεύθυνση ο Δαμασκηνός άρχισε επαφές (...ιδιαιτέρως) και με στελέχη του ΕΑΜ. Εκανε πρόταση συμμετοχής στο συνδικαλιστή Γιάννη Καλομοίρη, μέλος της ΚΕ του ΕΑΜ, γνωρίζοντας προφανώς το «ποιόν» του. Ο Καλομοίρης είχε απευθύνει το 1941 χαιρετιστήριες επιστολές στον Χίτλερ και στον Μουσολίνι, υπογράφοντας προς τον τελευταίο ως Τζιοβάνι Καλομίρι!<br />
Η ΚΕ του ΕΑΜ αποφάσισε να προτείνει την προεδρία της ΠΕΕΑ (που θα συγκροτούνταν) στον καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου Αλέξανδρο Σβώλο και την αντιπροεδρία, μαζί με τη Γραμματεία (υπουργείο) Εξωτερικών, στον Ιωάννη Σοφιανόπουλο. Ταυτόχρονα, το ΕΑΜ αποφάσισε να προτείνει συμμετοχή, στην ΠΕΕΑ, του ΕΔΕΣ (Ν. Ζέρβας) και της ΕΚΚΑ (Ψαρρός - Καρτάλης).<br />
Αλλά επαφές με τους Σβώλο και Σοφιανόπουλο είχε και ο Δαμασκηνός. Στην αντιπροσωπεία του ΚΚΕ (Σιάντος - Ιωαννίδης), με την οποία συναντήθηκε, ο Σοφιανόπουλος υποστήριξε ότι η Γραμματεία Εξωτερικών θα έπρεπε να έχει έδρα το Κάιρο και ότι ο ίδιος εξαρτούσε τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση Τσουδερού (όπως είπε στον Δαμασκηνό) από τη συμμετοχή του ΚΚΕ και του ΕΑΜ. Αν δεν συμμετείχαν, δεν θα συμμετείχε ούτε εκείνος!! Και λίγες μέρες αργότερα υπέγραψε τηλεγράφημα προς την κυβέρνηση Τσουδερού, «ζητώντας άμεση ηθική και υλική συμπαράσταση για να "σωθή" η Ελλάδα από την "αναρχούμενην αντάρτικην κίνησιν" (...) κίνησιν εξοντώσεως των ελληνικών πληθυσμών»26.Το τηλεγράφημα υπέγραψαν και οι Σοφούλης, Καφαντάρης, Παπανδρέου, Μυλωνάς, Π. Ράλλης και Γονατάς (από τους ιδρυτές των Ταγμάτων Ασφαλείας).<br />
Ο Δαμασκηνός πραγματοποίησε αλλεπάλληλες συναντήσεις και με τον Σβώλο. Το ΚΚΕ και το ΕΑΜ γνώριζαν τις επαφές του Σβώλου με τον Δαμασκηνό, καθώς και τις επαφές του με τους Γονατά, Σοφούλη, Καφαντάρη, Παπανδρέου, Λαμπράκη, Εβερτ κ.ά.<br />
Ταυτόχρονα, ο Δαμασκηνός, για να ασκήσει πίεση στο ΕΑΜ, διέδωσε τις επαφές του Σβώλου με το ΚΚΕ, ώστε να τον καταζητήσουν οι Γερμανοί και έτσι ο Σβώλος να υποχρεωθεί να φύγει για το Κάιρο (θα τον... φυγάδευε ο Δαμασκηνός)! Ετσι θα έμπαινε στην κυβέρνηση Τσουδερού και δεν θα πήγαινε στην ΠΕΕΑ. Οπότε θα γινόταν πιο εύκολη η προσέγγιση της κυβέρνησης του Καΐρου με την ΠΕΕΑ...<br />
Ποιες ήταν, ωστόσο, οι απόψεις του Σβώλου; Τις διατύπωσε σε σχέδιο που έστειλε στον Γ. Πετσόπουλο, για να το δώσει στην ηγεσία του ΚΚΕ. Το «σχέδιο Σβώλου» δεν έχει βρεθεί, αλλά από την απάντηση που του έδωσε ο Πετσόπουλος φαίνονται οι θέσεις του. Του έγραψε ο Πετσόπουλος: «Ολο το σχέδιο αφήνει την εντύπωση γενικά πως η ΠΕΕΑ γίνεται για να περιορίσει τις αυθαιρεσίες και τα εγκλήματα του ΕΑΜ κατά του λαού (...) Τρίτο σημείο είναι το της Διοικήσεως του εθνικού στρατού. Δε θα είναι στρατός του Γουίλσον, αλλά του έθνους μας και συνεπώς δε θα εξαρτάται "διά του αρχιστρατήγου από το αρχηγείο της Μέσης Ανατολής απευθείας", παρά διά του υπουργού των Στρατιωτικών της ΠΕΕΑ...»27.<br />
Τελικά ο Σβώλος πήγε στην ΠΕΕΑ και ανέλαβε την προεδρία. Και με αυτές τις θέσεις του πήγε στη σύσκεψη του Λιβάνου. «...είχα ανησυχήσει για λογαριασμό του Σβώλου. Και του τα είπα»28, έγραψε αργότερα ο Ηλ. Τσιριμώκος, όταν ο Σβώλος έφευγε για το Λίβανο.<br />
<br />
<b>Η συμμετοχή σε κυβερνήσεις του ΚΚΕ και του ΚΚ Ιταλίας</b><br />
<br />
Τις μέρες της απελευθέρωσης από τους Γερμανούς (Οκτώβρης του 1944) στην Ελλάδα είχε διαμορφωθεί επαναστατική κατάσταση. Δεν υπήρχε ακόμα κυβέρνηση εδώ και οι αστικές πολιτικές ηγεσίες είχαν χάσει τη δυνατότητα να χειραγωγούν πλατιές λαϊκές δυνάμεις. Ταυτόχρονα, οι κοινωνικοπολιτικές αντιθέσεις ήταν στο έπακρο οξυμένες και το ΕΑΜ με τον ΕΛΑΣ κυριαρχούσαν σχεδόν στο σύνολο της χώρας.<br />
Η επαναστατική κατάσταση αποτελεί αντικειμενικό στοιχείο της ταξικής πάλης. Η διαμόρφωσή της θέτει το ζήτημα, είτε της εφόδου του επαναστατικού κινήματος για την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας (αφού άλλη εξουσία προς τα μπρος δεν υπάρχει), είτε, αν την παραγνωρίσεις, οδηγεί στην ήττα, στο πισωγύρισμα και στην αναδίπλωση του κινήματος. Εκείνο το διάστημα συνέβη το δεύτερο, γιατί το Κόμμα μας, έχοντας το σοσιαλισμό ως απώτερο και όχι άμεσο στόχο, δεν αντιμετώπισε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα ως κρίκο για την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας. Αυτονόμησε την πάλη ενάντια στους κατακτητές από την πάλη για την ανατροπή της αστικής εξουσίας, θέτοντας ως επιστέγασμα της νίκης ένα εκδημοκρατισμένο αστικό καθεστώς, ανεξάρτητα από την ονομασία που του έδινε (λαοκρατία κ.ά.).<br />
Οι συνέπειες της προβληματικής στρατηγικής εκδηλώθηκαν κυρίως από τις αρχές και την άνοιξη του 1944, όταν αντιπροσωπείες του ΚΚΕ, της Κυβέρνησης του Βουνού (ΠΕΕΑ), του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ πήραν μέρος στη σύσκεψη του Λιβάνου μαζί με όλους τους αστούς πολιτικούς.<br />
Το ΕΑΜ συμμετείχε τελικά στην κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» (πρωθυπουργός ο Γεώργιος Παπανδρέου) με πέντε υπουργούς (Οικονομικών, Γεωργίας, Εργασίας, Εθνικής Οικονομίας, Δημοσίων Εργων) και έναν υφυπουργό (Οικονομικών).<br />
Σε αυτό το πλαίσιο είναι αξιοσημείωτο και το εξής: Η παρουσία έξι ΕΑΜιτών υπουργών στην κυβέρνηση και μάλιστα σε οικονομικά υπουργεία (ανάμεσά τους πρώτα στελέχη του ΚΚΕ, όπως οι Γιάννης Ζεύγος και Μιλτιάδης Πορφυρογένης) όχι μόνο δε συνέβαλε στη λήψη ουσιαστικών φιλολαϊκών μέτρων, αλλά και υποχρέωσε τους ΕΑΜίτες υπουργούς να συναινέσουν σε μέτρα τα οποία δεν είχαν φιλολαϊκό χαρακτήρα.<br />
Είναι χαρακτηριστικό ότι ψηφίστηκε νόμος, άρθρο του οποίου προέβλεπε απολύσεις εργατών. Οριζε:<br />
«Βιομηχανικαί Επιχειρήσεις, το προσωπικό των οποίων υπάγεται εις την ασφάλισιν του παρόντος Νόμου, δύνανται να θέτουν το πλεονάζον τμήμα τούτου εις κατάστασιν διαθεσιμότητος, συνεπαγομένην αναστολήν της μισθοδοσίας, άνευ λύσεως της εργασιακής σχέσεως»29.<br />
Την ίδια στιγμή που κυριαρχούσαν η πείνα και η εξαθλίωση, η ΓΣΕΕ πραγματοποίησε διάβημα στην κυβέρνηση ζητώντας «αύξηση 50% στα σημερινά μεροκάματα», αφού ο τιμάριθμος για τα βασικά ήδη διατροφής ήταν 6 - 20 φορές πάνω από τον προπολεμικό. «Η ύψωση στις τιμές τις τελευταίες μέρες έχει φέρει σε μεγάλη απελπισία όχι μόνο τον εργατικό κόσμο, αλλά όλες χωρίς εξαίρεση τις φτωχές λαϊκές τάξεις»30.<br />
Γιατί συνέβαιναν αυτά; Ηταν αντεργατικές δυνάμεις το ΚΚΕ και το ΕΑΜ; Ασφαλώς όχι! Συνέβαιναν, γιατί από τη στιγμή που το ΚΚΕ δέχτηκε να συμμετέχει στην κυβέρνηση, ήταν υποχρεωμένο να αποδέχεται τη βασική γραμμή της αστικής οικονομικής πολιτικής διαχείρισης. Εξ αντικειμένου συρόταν σε αυτή την πολιτική, εγκλωβισμένο στη στρατηγική της «εθνικής ενότητας».<br />
Επιβεβαιώνεται ότι η συμμετοχή κομμουνιστών σε διακυβέρνηση πάνω στο καπιταλιστικό έδαφος όχι μόνο δε συμβάλλει στη χάραξη φιλολαϊκής γραμμής, αλλά και εξασθενεί μέχρι και εκμηδενίζει την ικανότητα του Κόμματος να οργανώσει, να προσανατολίσει την ταξική πάλη ενάντια στην εξουσία του κεφαλαίου. Ευνουχίζει το λαϊκό κίνημα, που την εξασθένισή του επιδιώκει η αστική τάξη για να το οδηγήσει στο διχασμό, στην απογοήτευση και τελικά στην ήττα.<br />
Αλλά εκείνη η εμπειρία είναι αψευδής μάρτυρας και για το αβάσιμο της άποψης που λέει ότι η συμμετοχή του ΚΚΕ σε κυβερνητική συνεργασία αποτελεί εγγύηση για να τραβιούνται οι συνεργαζόμενοι σε φιλολαϊκό δρόμο! Αυτό δεν έγινε ούτε τότε που το ΚΚΕ και ο λαός είχαν τεράστια δύναμη, αλλά και τα όπλα! Ο ένοπλος λαός έγινε ουρά των εξελίξεων που το άρμα τους έσυραν οι αστικές πολιτικές δυνάμεις.<br />
«Ο άμεσος πολιτικός στόχος», δηλαδή το λεγόμενο σκαλοπάτι για να προχωρήσει το κίνημα σε πιο προωθημένους στόχους, όπως λέγεται, όχι μόνο δεν αποτελεί βήμα μπροστά, αλλά πισωγύρισμα, που το πληρώνει ακριβά ο λαός.<br />
Ανάλογη εμπειρία έχει δώσει και η συμμετοχή του ΚΚ Ιταλίας στις αστικές κυβερνήσεις της ίδιας περιόδου και μέχρι το 1947, σε αντίθεση με την άποψη της τότε ηγεσίας του ότι η κυβέρνηση στην οποία συμμετείχε το ΚΚ αποτελούσε βήμα προς το σοσιαλισμό, ότι δηλαδή ήταν κρίκος μετάβασης. Ωστόσο, ούτε πρόσκαιρη ανακούφιση δεν μπόρεσε να φέρει, αφού το κόστος ζωής είχε ανεβεί 23 φορές, ενώ την αντίστοιχη περίοδο οι μισθοί αυξήθηκαν 1,5 φορά31.<br />
Επιβεβαιώθηκε ότι αυτές οι κυβερνήσεις ήταν ιδιαίτερα φειδωλές ακόμα και στο επίπεδο των αστικών εκσυγχρονισμών. Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Ιταλίας Παλμίρο Τολιάτι, που συμμετείχε ως υπουργός Δικαιοσύνης, όχι μόνο δεν πρωτοστάτησε στις διώξεις εναντίον των φασιστών, αλλά υπέγραψε επιπλέον την αμνηστία ακόμα και για στελέχη του φασιστικού κόμματος τον Ιούνη του 194632. Ακόμα, στο όνομα της ενότητας με τον καθολικό κόσμο, το ΚΚ Ιταλίας συμφώνησε να ανανεωθούν τα προνόμια που είχε παραχωρήσει ο Μουσολίνι στο Βατικανό, μέσω της επικύρωσης της καινούργιας συνταγματικής συνθήκης, δίχως αυτό να εμποδίσει φυσικά το Βατικανό να προχωρήσει στον αφορισμό του, αφού πρώτα το ΚΚ Ιταλίας εκδιώχτηκε από την κυβέρνηση, όταν έπαψαν πια να το χρειάζονται...<br />
Παραπομπές<br />
1. Αρχείο ΚΚΕ - Εγγραφο 499149, Εμπιστευτική Εκθεσις Αγγέλου Γεωργάτου, σελ. 5-6.<br />
2. Γεωργίου Κ. Σ. Τσολάκογλου, ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ, ΕΚΔΟΣΙΣ «ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ», Αθήναι, 1959, σελ. 165.<br />
3. Κ. Λογοθετόπουλου, Ιδού η αλήθεια, Αθήναι, 1948, σελ. 18.<br />
4. Γεωργίου Κ. Σ. Τσολάκογλου, ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ, ΕΚΔΟΣΙΣ «ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ», Αθήναι, 1959, σελ. 243-244.<br />
5. Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ, Παγκόσμια Ιστορία, τ. 11 - 12, εκδ. ΜΕΛΙΣΣΑ, Αθήνα, 1965, σελ. 296.<br />
6. Ο μεγάλος πατριωτικός πόλεμος, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1985, σελ. 155.<br />
7. Πέτρος Ρούσος, Η μεγάλη πενταετία, τ. Α΄, Αθήνα, 1976, σελ. 280 - 281.<br />
8. Πέτρος Ρούσος, Η μεγάλη πενταετία, τ. Α΄, Αθήνα, 1976, σελ. 289.<br />
9. Ιστορία της Αντίστασης 1940-45, τ. 2ος, εκδ. ΑΥΛΟΣ, Αθήνα, 1979, σελ. 781.<br />
10. Ιστορία της Αντίστασης 1940-45, τ. 2ος, εκδ. ΑΥΛΟΣ, Αθήνα, 1979, σελ. 787.<br />
11. Χάγκεν Φλάισερ, ΣΤΕΜΜΑ ΚΑΙ ΣΒΑΣΤΙΚΑ, τ. Α΄, εκδ. ΠΑΠΑΖΗΣΗ, σελ. 31.<br />
12. Κομνηνού Πυρομάγλου, Ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, εκδ. ΔΩΔΩΝΗ, Αθήνα, 1978, σελ. 384.<br />
13. Ο ΙΩΑΝΝΗΣ Δ. ΡΑΛΛΗΣ ΟΜΙΛΕΙ ΕΚ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ, ΑΘΗΝΑΙ, 1947, σελ. 42.<br />
14. Βρετανική πολιτική και αντιστασιακά κινήματα στην Ελλάδα, η απόρρητη έκθεση του ταγματάρχη David J. Wallace - 1943, εκδ. ΩΚΕΑΝΙΔΑ, Αθήνα, 2009, σελ. 138.<br />
15. Γιάννης Ιωαννίδης, Αναμνήσεις, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα, 1979, σελ. 140-142.<br />
16. Αρχείο ΚΚΕ - Εγγραφο 499149, Εμπιστευτική Εκθεσις Αγγέλου Γεωργάτου, σελ. 10-11<br />
17. Πέτρος Ρούσσος, Η μεγάλη πενταετία, τ. Α΄, Αθήνα, 1976, σελ. 512<br />
18. Χρήστος Ζαλοκώστας, Το χρονικό της σκλαβιάς, εκδ. ΕΣΤΙΑ, Αθήνα, 2011, σελ. 231-232.<br />
19. Θανάσης Χατζής, Η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε, τ. Β', εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, 1978, σελ. 247.<br />
20. Το ΚΚΕ - Επίσημα Κείμενα, τ. 5ος, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1981, σελ. 209.<br />
21. Το ΚΚΕ - Επίσημα Κείμενα, τ. 5ος, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1981, σελ. 209.<br />
22. Το ΚΚΕ - Επίσημα Κείμενα, τ. 5ος, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1981, σελ. 333.<br />
23. Το ΚΚΕ - Επίσημα Κείμενα, τ. 5ος, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1981, σελ. 153.<br />
24. Ιστορία της Αντίστασης 1940-45, τ. 3ος, εκδ. ΑΥΛΟΣ, Αθήνα, 1979, σελ. 1052.<br />
25. Θανάσης Χατζής, Η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε, τ. Β΄, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, 1978, σελ. 282.<br />
26. Θανάσης Χατζής, Η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε, τ. Β΄, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, 1978, σελ. 292.<br />
27. Θανάσης Χατζής, Η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε, τ. Β΄, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, 1978, σελ. 323.<br />
28. Εφημερίδα «Ακρόπολις», 18 Φλεβάρη 1963, όπως παρατίθεται στο: Θανάση Χατζή, Η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε, τ. Β΄, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, 1978, σελ. 384.<br />
29. Εφημερίς της Κυβερνήσεως, 11 Νοέμβρη 1944, αριθμός φύλλου 15.<br />
30. «Ριζοσπάστης», 28 Νοέμβρη 1944.<br />
31. GINGBORG Paul, A hidtory of Contrmporary Italy (PP. 79-80), Penguin Editions, London 1990).<br />
32. GINGBORG Paul, A hidtory of Contrmporary Italy (PP. 88-93), Penguin Editions, London 1990).<br />
<br />
Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-33218790152258089592013-12-08T14:42:00.001-08:002013-12-08T14:44:04.465-08:00Γεώργιος Πούλος<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Ο συνταγματάρχης Γεώργιος Πούλος, που καταγόταν από το χωριό Πλάτανος Ναυπακτίας, ήταν ένας αντισυνταγματάρχης Μηχανικού του Ελληνικού Στρατού μέχρι τη στιγμή που προσέφερε οικειοθελώς τις υπηρεσίες του στους Γερμανούς. Αν και το πολιτικό του ιστορικό θεωρείτο δημοκρατικό, τα δεξιά - εθνικιστικά του αισθήματα σύντομα βγήκαν στην επιφάνεια. Ο ίδιος, όπως και πολλοί από τους <br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhymmq5QCfHRL788gR71ChbqDaVp_UoXWKUgK1kN5oJBWnJXE_MLNC-yHW8OrWf1t894rXb2TvN0r7IP3sKw00KDI4LoQfh2ZxVrlZlV2Fnt1dRalDObLagtVL0UdBcWN8kN5are4xeZUsj/s1600/alogo.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhymmq5QCfHRL788gR71ChbqDaVp_UoXWKUgK1kN5oJBWnJXE_MLNC-yHW8OrWf1t894rXb2TvN0r7IP3sKw00KDI4LoQfh2ZxVrlZlV2Fnt1dRalDObLagtVL0UdBcWN8kN5are4xeZUsj/s1600/alogo.jpg" height="271" width="400" /></a></div>
γερμανόφιλους της εποχής, ήταν αντιβασιλικός και προπολεμικά υποστήριζε την αντισημιτική οργάνωση ΕΕΕ (Εθνική Ένωση Ελλάδας) που δημιουργήθηκε και δραστηριοποιήθηκε με Βενιζελική χρηματοδότηση και υποστήριξη. Μισούσε τους Βρετανούς επειδή τους θεωρούσε υπεύθυνους για τη Μικρασιατική Καταστροφή και υποστήριζε πως ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄ ήταν Άγγλος πράκτορας. Όμως αν τα αισθήματα του εναντίον του Έλληνα μονάρχη ήταν έντονα, τότε η αποστροφή που ένιωθε για τον κομμουνισμό ήταν ακόμα μεγαλύτερη. Ο Πούλος ξεκίνησε τη "σταδιοδρομία" του ως μέλος της Sonderkommando 2000, μιας γερμανικής μονάδας αντικατασκοπίας που οργάνωνε δίκτυα πληροφοριοδοτών και πρακτόρων στις γραμμές της ελληνικής αντίστασης. H υπηρεσία αυτή είναι ουσιαστικά η γερμανική αντικατασκοπεία στην Ελλάδα και κύρια δράση της έχει την ανάπτυξη χαφιεδίστικων μηχανισμών στα μετόπισθεν του ΕΛΑΣ. Παράλληλα ο Πούλος επιδίδεται και στην <br />
<a name='more'></a>φιλοναζιστική προπαγάνδα αναλαμβάνοντας υψηλό πόστο και στην αρτίως αναβιωσθείσα ΕΕΕ στην Θεσσαλονίκη. Η ΕΕΕ δραστηριοποιείται φυσικά χάρη στην γερμανική SD (Sicherheitsdienst) και τους χαφιέδες Ζωγράφο, Μαρινάκη, Σκανδάλη και Κοσμίδη.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhyz4ZGXB0x9nVjJj9s78Z3lH5X1EHltwGYTCVVNwAj1-hXONNIBFL0IzhSaULKi6Xp_EvS9yMNnMSN79AcqpzaNn8MJ5Ojrk2fACqoperZsicPMKyyVFAfpTVb9FQ5K49cfm12tTzOuWGV/s1600/poulos+krya+vrisi.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhyz4ZGXB0x9nVjJj9s78Z3lH5X1EHltwGYTCVVNwAj1-hXONNIBFL0IzhSaULKi6Xp_EvS9yMNnMSN79AcqpzaNn8MJ5Ojrk2fACqoperZsicPMKyyVFAfpTVb9FQ5K49cfm12tTzOuWGV/s1600/poulos+krya+vrisi.jpg" height="448" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Ο Πούλος και η ομάδα του μπαίνουν στην Κρύα Βρύση...</div>
<br />
Την Άνοιξη του 1943, οι επιθέσεις των ανταρτών του ΕΛΑΣ πολλαπλασιάζονται. Η σοσιαλιστική προοπτική της χώρας τρομάζει όχι μόνο τους Γερμανούς αλλά και την ελληνική καθεστυκία τάξη. Έτσι ο Πούλος εντέλλεται από τους Γερμανούς και τον Ράλλη να στρατολογήσει άνδρες για να υποστηρίξει τις γερμανικές επιχειρήσεις στην Μακεδονία. Με αρχική βάση στην Θεσσαλονίκη ο Πούλος και η ΕΕΕ στρατολογούν, πολλές φορές βίαια, Έλληνες πολίτες για να τους βάλουν να στρέψουν το όπλο τους ενάντια στους αγωνιζόμενους συμπατριώτες τους. Η επιχείρηση όμως δεν πηγαίνει όπως ο Πούλος ελπίζει. Το μεγάλο φιλοΕΑΜικό ρεύμα του ελληνικού λαού και η προπαγανδιστική δουλειά του ΕΑΜ του επιτρέπουν να στρατολογήσει μονάχα 300 άνδρες. Αυτός ήταν και ο ΕΕΣ (Εθνικός Ελληνικός Στρατός) ή ομάδα Πούλου. Μια θλιβερή κουστωδία τραμπούκων και χαφιέδων που σέρνονταν στα πόδια των SS κάνοντας τις βρώμικες δουλειές τους. Τον ΕΕΣ εξοπλίζουν οι Ναζί με όπλα και γερμανικές στολές ενώ ο ίδιος ο Πούλος φορώντας την στολή του ελληνικού στρατού και την σβάστικα αποφασίζει να επεκτείνει τις επιχειρήσεις του στην περιοχή της Κρύας Βρύσης Γιαννιτσών, υποστηρίζοντας έτσι τις γερμανικές επιχειρήσεις εκεί.<br />
Τον Σεπτέμβρη του 1943, η SD διαθέτει στον Πούλο και γραφεία επί της Παύλου Μελά, γερμανό σύνδεσμο (τέτοιον είχε και ο Ζέρβας) και πεδίο ασκήσεων. Αργότερα τον ίδιο μήνα ο Πούλος εντάσσεται στο δεύτερο σύνταγμα Bradenburg και αναλαμβάνει επιχειρήσεις στην περιοχή Γιαννιτσών και Πτολεμαίδας. Το 1943 οι πουλικοί καίνε το φιλοΕΑΜικό χωριό Ερμάκια. Αργότερα το σώμα του Πούλου θα ενισχυθεί με 90 ακόμα άνδρες, εθελοντές Κρητικούς του <a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_4951.html" target="_blank">Σούμπερτ</a> και θα ενισχύσει την μαχητική του ικανότητα. Ο Πούλος θα γίνει τώρα πιο ανεξάρτητος και πιο αποφασιστικός. Θα βρει απέναντί του όμως έναν άλλον κραβαρίτη που αντίθετα με τον ίδιο, αυτός τιμώντας την καταγωγή του είχε στρατευθεί στις δυνάμεις των ανταρτών: τον Κλεπαΐτη πρωτοκαπετάνιο της 10ης μεραρχίας του ΕΛΑΣ Κικίτσα!<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEha0arQBj-mxfzS6KlSs6pVbERlu_pHPDs_lghmEqtkHOyNgWZoVsrlqgAC4uQpI3NhGyAL9VDCwcyM1CKH-m0OBd8nke5SCrMIShcIcZWfBco9Rsf58OQZLH0_xxf0lWPgeK2KVpdXFyf1/s1600/poulos_parade.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEha0arQBj-mxfzS6KlSs6pVbERlu_pHPDs_lghmEqtkHOyNgWZoVsrlqgAC4uQpI3NhGyAL9VDCwcyM1CKH-m0OBd8nke5SCrMIShcIcZWfBco9Rsf58OQZLH0_xxf0lWPgeK2KVpdXFyf1/s1600/poulos_parade.jpg" /></a></div>
Την Άνοιξη του 1944, ο Πούλος αναλαμβάνει επιχειρήσεις ενάντια στον τομέα ευθύνης της 10ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Η τρομοκρατία του Πούλου θα βρει σύντομα στον σκόπελο της αντιτρομοκρατίας του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ο ΕΛΑΣ αναλαμβάνει παρενοχλητικές επιχειρήσεις μικρής κλίμακας στα ορεινά ώστε να φθείρει τις δυνάμεις του Πούλου. Έχει αποφασιστεί η επιχείρηση ολοκληρωτικής καταστροφής της ομάδας του. Στις 6 Απριλίου του 1944 μονάδα της 10ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ χτυπά την ομάδα του Πούλου στο Βέρμιο σκοτώνοντας 83 άνδρες του. Ο Πούλος γίνεται πιο επιφυλακτικός μέχρι τον Ιούλιο του 1944. Το καλοκαίρι του 1944, η ομάδα του Πούλου θα ενισχυθεί από το 5ο Τάγμα Ασφαλείας του Μαλτέζου και θα επιδωθεί σε ένα ατελείωτο πόγκρομ βίας. Χωριά της Πτολεμαίδας καίγονται και πληθυσμοί εκτελούνται. Πολλές οικογένειες με μέλη στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ βασανίζονται και εκτελούνται μαζικά.<br />
Στα Γιαννιτσά η ομάδα του Πούλου εκτελεί 75 πολίτες ως αντίποινα για την δολοφονία ενός Γερμανού στρατιώτη από τον ΕΛΑΣ<br />
Στον <a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_25.html" target="_blank">Χορτιάτη</a> η ομάδα του Πούλου με τους συνεργάτες τους των SS, συγκεντρώνει τους χωριάτες σε διάφορα σπίτια τα οποία καίει με εμπρηστική σκόνη. Όσοι προσπάθησαν να διαφύγουν εκτελέστηκαν από στημένα πυροβόλα.<br />
Στο χωριό Σκυλίτσι, η ομάδα του Πούλου μπαίνει και εκτελεί αδιακρίτως όποιον βρει στον δρόμο.<br />
Σε χωριά της Καστοριάς, η ομάδα του Πούλου με αρχηγό τον Κακλαμάνη επιβάλλει κεφαλικό χώρο στους χωριάτες και εκτελεί όποιον δεν έχει να τους δώσει.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbliKWm5_2m2bOhvRMjXZcFl54wyEc3zcBXiyErCZWWEYEs5TGnDOpa2JIZj86byAZ-UmOJr9Mq6IjTtXO3uucuCflvPn0OKEJZ8mzmVhOa0VTJrwD6FZAsGi5zZvYHqzs96xmQiNd-GOi/s1600/omilia+poulou+se+oreino+xorio+tis+vereia+omilia+vs+elas.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbliKWm5_2m2bOhvRMjXZcFl54wyEc3zcBXiyErCZWWEYEs5TGnDOpa2JIZj86byAZ-UmOJr9Mq6IjTtXO3uucuCflvPn0OKEJZ8mzmVhOa0VTJrwD6FZAsGi5zZvYHqzs96xmQiNd-GOi/s1600/omilia+poulou+se+oreino+xorio+tis+vereia+omilia+vs+elas.jpg" height="440" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Ο Πούλος βγάζει λόγο κάτω από την ναζιστική σημαία...</div>
<br />
Το Καλοκαίρι του 1944, ο ΕΛΑΣ αποφασίζει να χτυπήσει ξανά τον Πούλο. Ο ΕΛΑΣ εισχωρεί με 20 άνδρες του στην Βέροια και μια Κυριακή απόγευμα ζώνει προσεκτικά το κτίσμα όπου οι πουλικοί δειπνούν και τους ρίχνει με αυτόματα. Σκοτώνονται περίπου 100 ενώ ο ίδιος ο Πούλος φυγαδεύεται.<br />
Με την υποχώρηση των γερμανικών δυνάμεων λόγω της κατάρρευσης του μετώπου της ΕΣΣΔ, ο Πούλος ακολουθεί τα γερμανικά στρατεύματα στον δρόμο της φυγής τους. Κοντά τους θα πολεμήσει τους επαναστατημένους λαούς της Σλοβενίας και των Βαλκανίων μέχρι την σύλληψή του από τις δυνάμεις των ΗΠΑ στην Αυστρία. Ο Πούλος αργότερα θα μεταφερθεί στο στρατόπεδο αιχμαλώτων Korwesheim με την γυναίκα του και τα δύο του παιδιά και τελικά εκδόθηκε στην Ελλάδα.<br />
Στις 22/5/1947 άρχισε στο Διαρκές Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης η δίκη του Πούλου και των συνεργατών του. Πρόεδρος του δικαστηρίου ορίστηκε ο υποστράτηγος Χατζητζανής και δημόσιος κατήγορος ο συνταγματάρχης της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Μπασιάκος.<br />
Κατηγορούμενοι ήταν οι: Γ.Πούλος, Μαστιχούλα Πούλου, Αν.Καναβάτζογλου, Αρ. Ζαρταλούδης, Ν. Πανταζής (μηχανοδηγός) , Θ. Λαζαρίδης (συνταξιούχος χωροφύλακας) , Π. Θεοδωρίδης, Διογ. Καρακάσογλου (υπάλληλος Αμερικανικής Εταιρίας) , Ηλίας Συκαμιώτης (ταγματάρχης ε.α.) , Χρ. Σάββας (γεωργός) , Γ. Σαπουνάς , Ν. Βουδούρης , Ι. Πετρακάκος , Χρ. Καμπεριάδης και Αρ. Βλαχάκης.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwccfGDI0UfvcuCv6BRRY4TZfauHQqU7v4PXAK5UOrMAmDwqlR0uA38lA7N08ohka387R9x2aYmgyBkWzcgEtq1ZbRJANdbRBViR0qpILYBXnXgOFkSP8HdGcJDBvGaX7QNwJw8p5p0TQU/s1600/03.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwccfGDI0UfvcuCv6BRRY4TZfauHQqU7v4PXAK5UOrMAmDwqlR0uA38lA7N08ohka387R9x2aYmgyBkWzcgEtq1ZbRJANdbRBViR0qpILYBXnXgOFkSP8HdGcJDBvGaX7QNwJw8p5p0TQU/s1600/03.jpg" /></a></div>
<br />
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο "από κοινού συμφέροντος κινούμενοι συναπεφάσισαν την εκτέλεσιν της επομένης αξιοποίνου πράξεως εν Θεσσαλονίκη και αλλαχού κατά το από του έτους 1943 μέχρι Νοεμβρίου 1944. Ήτοι γενομένης προς αυτούς προσκλήσεως παρά της Γερμανικής Υπηρεσίας Αντικατασκοπείας (του Δικτύου Βορείου Ελλάδος) και των Φρανς και Βίλιτς επί σκοπώ κατασκοπείας και επί αμοιβή παρέχωσιν εις αυτούς μυστικάς πληροφορίας αφορώσας την άμυναν της χώρας και την εξωτερικήν ασφάλειαν αυτής [...]" (εφημερίδα "Φως" της Θεσσαλονίκης 22/5/1947). [...] κατέθεσαν ως μάρτυρες κατηγορίας οι Μαντούβαλος, Χρυσοχόου, Θ. Αυγέρης , Ι. Καραγιάννης κ.α. Την υπεράσπιση των κατηγορουμένων ανέλαβαν οι δικηγόροι Κανναβός, Τσίτσουρας, Μακρής, Αρ. Νικολαϊδης, Πετμεζάς , Πετραλιάς , Πέιος και Μαγιάκος. Ως μάρτυρες υπεράσπισης παρουσιάστηκαν οι Ε. Τήκος , Β. Ατμαζάνης , Ν. Αθηναϊλίδης και Π. Σαββίδης από την περιφέρεια Πτολεμαΐδας και κατέθεσαν ότι ο Πούλος τους βοήθησε να σωθούν από τους Βούλγαρους. Κατά την απολογία του [ο Πούλος] δήλωσε (29/5/1947) ότι η κίνησή του δημιουργήθηκε για να αντιπαλέψει την τρομοκρατία του ΕΑΜ και δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι οι άνδρες του "επειδή δεν υπήρχαν ελληνικές στρατιωτικές στολές [...] έφεραν γερμανικές με ελληνικά σήματα". Συνεχίζοντας παραδέχτηκε : "[...] όπλα βεβαίως επήραμε από τους Γερμανούς , όπως θα μπορούσαμε να πάρουμε και από τον χειρότερον εχθρόν μας , μιας και θα τα χρησιμοποιούσαμε εναντίον των Βουλγάρων και των κομμουνιστών[...]". Τελειώνοντας ανέφερε πως το σώμα των "πραιτοριανών του" εγκαταστάθηκε την άνοιξη του 1944 στην Πτολεμαΐδα για να δράσει εναντίον των Βουλγάρων. Αργότερα , τον Σεπτέμβριο, προωθήθηκε από τη βάση του (Κρύα Βρύση) στη Χαλκηδόνα για να φύγει οδικώς για τη Γερμανία (εφ."Φως" , 30/5/1947). Σε ερώτηση του βασιλικού επιτρόπου γιατί δεν βοήθησε στην κίνηση του Χρυσοχόου (στη συλλογή πληροφοριών για την αντιμετώπιση της ξενοκίνητης προπαγάνδας) , ο Πούλος απάντησε ότι δεν είχε τη δυνατότητα να το κάνει επειδή " θα έχανε την εμπιστοσύνη των Γερμανών και δεν θα μπορούσε να ολοκληρώσει το πατριωτικό του πρόγραμμα" . Στο τέλος ο Πούλος δεν κατάφερε να αποφύγει τη Νέμεση και οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα. Τουφεκίσθηκε στο Γουδί το 1947.<br />
<br />
<a href="http://konstantinosdavanelos.blogspot.gr/2009/05/o.html" target="_blank">Πηγή</a> : blog "Γη και Εέυθερία"</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-79954194831067715252013-12-05T02:57:00.005-08:002013-12-05T02:57:43.595-08:00Η σφαγή των Καλαβρύτων <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» αποτελούσε μία τυπική γερμανική επιχείρηση εξιλασμού (Sühnemaßnahmen), σε περιοχές όπου είχε παρατηρηθεί πιο πριν δραστηριοποίηση αντάρτικων ομάδων, ενώ στρεφόταν και κατά του άμαχου πληθυσμού της περιοχής. Η επιχείρηση αυτή υπήρξε μια από τις πιο σκληρές επιχειρήσεις της Βέρμαχτ, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisIegF3_g8aH85jXAiXavPnGrkirCW8k17YwPz72p0yKP8xk4H8nL7yv1LPoyjsK2J7W7ilIM5twdU2tWPsdvUxz2YH2T7DyjRJFNnInX_6gOjgmMiA2utIja7zcflQevPdLisVDuFihfI/s1600/1.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisIegF3_g8aH85jXAiXavPnGrkirCW8k17YwPz72p0yKP8xk4H8nL7yv1LPoyjsK2J7W7ilIM5twdU2tWPsdvUxz2YH2T7DyjRJFNnInX_6gOjgmMiA2utIja7zcflQevPdLisVDuFihfI/s1600/1.jpg" height="300" width="400" /></a></div>
<br />
Η περιοχή των Καλαβρύτων και της Αιγιαλείας είχε αναπτύξει ισχυρή αντιστασιακή δράση ήδη από τις αρχές του 1943. Ο γερμανικός στρατός της Βερμάχτ άρχισε να ανησυχεί για το επαναστατικό κλίμα, το οποίο ενδυνάμωνε συνεχώς και θέλησε να το περιορίσει με την οργανωμένη αυτή εκκαθαριστική επιχείρηση που περιλάμβανε βομβαρδισμούς, πυρπολήσεις και εκτελέσεις.<br />
<br />
Η διαταγή για την εφαρμογή της συγκεκριμένης επιχείρησης δόθηκε με αφορμή την καταστροφή του λόχου Σόμπερ (Hauptmann Hans Schober) από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ στην Μάχη της Κερπινής στις 17 Οκτωβρίου 1943, κατά την οποία πιάστηκαν αιχμάλωτοι 86 Γερμανοί στρατιώτες.<br />
<br />
Τα γερμανικά στρατεύματα ξεκίνησαν από τρεις ελληνικές πόλεις, την Τρίπολη, το Αίγιο και την Πάτρα, με τελική κατεύθυνση τα Καλάβρυτα, καίγοντας, λεηλατώντας και καταστρέφοντας ολοκληρωτικά τα γειτονικά χωριά που συναντούσαν στο δρόμο τους, όπως τα χωριά Ρογοί, Κερπινή, Ζαχλωρού, Σούβαρδο, Βραχνί, Κάλανο, Βλασία, Μάνεσι Σαραδί, Μάζι, κ.ά., καθώς και την Ιερά <br />
<a name='more'></a>Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου και Μονή Ομπλού, νότια της Πάτρας.<br />
<br />
Στις 9 Δεκεμβρίου 1943, οι Γερμανοί μπήκαν στα Καλάβρυτα. Επιπλέον, ενώ πολλοί κάτοικοι των Καλαβρύτων, είχαν εγκαταλείψει το χωριό από το φόβο για τα αντίποινα, οι Γερμανοί κάλεσαν τους Καλαβρυτινούς να επιστρέψουν με τη διαβεβαίωση ότι δεν θα πειραχθεί κανείς. Μάλιστα, ο Γερμανός Διοικητής Ebersberger έδωσε το λόγο της στρατιωτικής του τιμής για να κατευνάσει τους ανήσυχους και φοβισμένους κατοίκους. Αφού προχώρησαν αρχικά στην πυρπόληση των σπιτιών που ανήκαν σε αντάρτες και στην αναζήτηση των Γερμανών τραυματιών της μάχης της Καρπινής, στις 12 Δεκεμβρίου ετοίμαζαν τα πράγματά τους για αναχώρηση.<br />
<br />
Στις 13 Δεκεμβρίου, όμως, νωρίς το πρωί κατέφθασε στην κωμόπολη δύναμη γερμανικού στρατού, με επικεφαλείς ανώτατους αξιωματικούς. Οι καμπάνες της κεντρικής Εκκλησίας ήχησαν και οι Γερμανοί αξιωματικοί διέταξαν όλους τους κατοίκους να συγκεντρωθούν στο δημοτικό σχολείο της κωμόπολης, έχοντας μαζί τους μία κουβέρτα και τρόφιμα μιας ημέρας.<br />
<br />
Εκεί έγινε ο διαχωρισμός και τα γυναικόπαιδα παρέμειναν στο σχολείο, ενώ όλος ο ανδρικός πληθυσμός ηλικίας άνω των 14 χρονών οδηγήθηκε σε φάλαγγες στην κοντινή Ράχη του Καππή (στο «χωράφι του Καπή»). Το χωράφι αυτό ήταν μια επικλινής τοποθεσία σε σχήμα αμφιθεάτρου από το οποίο κανείς δεν μπορούσε να γλιτώσει, ενώ παράλληλα είχε πλήρη θέα της πυρπόλησης και καταστροφής των περιουσιών και των σπιτιών του χωριού.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLKulgDc814GmzB9SWhyDUVBtzhMYFUWlcsnp_ye0iLAE10q-MUro6zTSJY5F_JLrtfW6q-ds8aadB6MeLkhT1UBkzpUShaOE711uKJJPDILm6sJ1fASd4Q_RsGyO4QDau4qWPZrkNZfOg/s1600/%CE%A4%CE%B1+%CF%80%CF%85%CF%81%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B1+%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%B2%CF%81%CF%85%CF%84%CE%B1.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLKulgDc814GmzB9SWhyDUVBtzhMYFUWlcsnp_ye0iLAE10q-MUro6zTSJY5F_JLrtfW6q-ds8aadB6MeLkhT1UBkzpUShaOE711uKJJPDILm6sJ1fASd4Q_RsGyO4QDau4qWPZrkNZfOg/s1600/%CE%A4%CE%B1+%CF%80%CF%85%CF%81%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B1+%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%B2%CF%81%CF%85%CF%84%CE%B1.jpg" height="400" width="321" /></a></div>
<br />
Λίγες ώρες αργότερα, ριπές πολυβόλων έριχναν στο έδαφος τα σώματα των άτυχων Καλαβρυτινών. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Γερμανού ιστορικού Χέρμαν Φρανκ Μάγερ, ο επικεφαλής της στρατηγός Καρλ φον Λε Σουίρ (Karl von Le Suire) είχε δώσει σαφείς εντολές να καταγράφουν με ακρίβεια όλα τα θύματα των τρομερών εκτελέσεων.<br />
<br />
Συνολικά, λοιπόν, 499 άτομα εκτελέστηκαν εκείνη την ημέρα στα Καλάβρυτα, κατάφεραν να διασωθούν 12 άτομα, χωρίς οι Γερμανοί να έχουν επίγνωση, ενώ ο συνολικός αριθμός των θυμάτων έφτασε τα 677 άτομα στην ευρύτερη περιοχή των Καλαβρύτων και στα γειτονικά χωριά.<br />
<br />
Τα γυναικόπαιδα, τέλος, των Καλαβρύτων παγιδεύτηκαν στο δημοτικό σχολείο, το οποίο ζωνόταν ολοκληρωτικά στις φλόγες. Σπάζοντας πόρτες και τα τζάμια των παραθύρων κατάφεραν να ξεφύγουν από τον ολέθριο θάνατο, ενώ υπάρχει η φήμη ότι ένας Αυστριακός στρατιώτης, στον οποίο είχε ανατεθεί η φύλαξή τους, άφησε την πόρτα της εισόδου ελεύθερη.<br />
<br />
Από τους υπεύθυνους αξιωματικούς που διέταξαν τη σφαγή, μόνο ο Φέλμυ καταδικάστηκε στην Νυρεμβέργη, στην λεγόμενη δίκη των στρατηγών της ΝΑ Ευρώπης, και εξέτισε τρία χρόνια στην φυλακή για μια πράξη που δεν διέταξε και δεν γνώριζε, είχε όμως διατάξει γενικώς παρόμοια «μέτρα εξιλασμού». Ο Λε Σουίρ πέθανε αιχμάλωτος των Σοβιετικών το 1955 και κηδεύτηκε στην γενέτειρά του στην Βαυαρία με πλήρεις στρατιωτικές τιμές. Ο Εμπερσμπέργκερ πέθανε στο Ανατολικό Μέτωπο. Ο Ακαμπχούμπερ πέθανε στην Αυστρία το 1972 σε ηλικία 67 ετών. Ο Νταίνερτ πέθανε στην Αυστρία το 1979 σε ηλικία 64 ετών. Κανείς τους δεν λογοδότησε ενώπιον της Δικαιοσύνης.<br />
<br />
<u>Η προσωπική μαρτυρία του σμήναρχου Μίχου, αρχηγού του ΕΛΑΣ Β.Δ. Πελοποννήσου</u><br />
<br />
<b>Η σφαγή των Καλαβρύτων [13 Δεκεμβρίου 1943]</b><br />
<br />
● Όταν τελειώσαμε την αποστολή μας ανεβήκαμε προς την περιοχή που βρίσκεται το Χάνι Παπαντώνη κοντά στη Δίβρη, ήτανε η 14η Δεκέμβρη 1943. Εκεί πληροφορηθήκαμε το τραγικό δράμα των Καλαβρύτων, ότι οι Ναζίδες έκαψαν τα Καλάβρυτα και εκτέλεσαν τον πληθυσμό οι καταχτητές, όπως μας είπαν. Στον γκρίζο χειμωνιάτικο ουρανό φαίνονταν μια κεραμοκόκκινη κηλίδα... Το ματωμένο μίσος, το ανθρώπινο χτήνος, καθρεφτιζόταν ως τα ύψη του γαλανόλευκου ελληνικού ουρανού, για να κρύψει την ντροπή των χτηνανθρώπων που ήρθαν στον τόπο μας ελευθερωτές!!! και εκείνων που βοήθησαν σ’ αυτή τη χτηνώδη πράξη. Όσο μπορούσαμε γρηγορότερα τραβήξαμε για την περιοχή της Ερυμάνθειας να πιάσουμε τις στενωσιές για να χτυπήσουμε αν το μπορούσαμε τους κακούργους που θα γύριζαν στην Πάτρα, περήφανοι για τις βδελυρές πράξεις τους. Με τα μηχανοκίνητα μεταφορικά μέσα κινείται γρηγορότερα ένα στράτευμα, από ένα άλλο που κάνει πεζοπορία. Τμήματα του 12ου όμως που ήσαν κοντύτερα, έκαναν ό,τι μπόρεσαν και τους προξένησαν κάμποσες ζημιές.<br />
● Στην περιοχή από τα Δεμέστιχα έφυγα από το Στρατηγείο μονάχος μου με τον ακόλουθό μου, πήγα στα Καλάβρυτα. Ήθελα να ειδώ το μέγεθος της συμφοράς, να βοηθήσω σε ό,τι μπορούσα τον πονεμένο κόσμο, τους ανθρώπους μου. Μια ανηψιά μου μόλις με είδε, άρχισε ένα σκούξιμο και ένα παρατεταμένο μοιρολόι, αντί της χαρούμενης υποδοχής που μούκανε πρωτύτερα σαν πέρναγα από κει. Ήταν τόσο συγκινημένη που δεν μπορούσε να αρθρώσει λέξη. Μέσα στους τόσους αδικοσκοτωμένους ήταν ο άντρας της, ένας άλλος ανηψογαμβρός μου, τα δυο του παιδιά, το ένα δώδεκα χρόνων και το άλλο καμιά δεκαριά, από τους στενούς μου συγγενείς.<br />
<br />
<b>Στον «Κρανίου Τόπο» [15.12.1943]</b><br />
<br />
● Άφησα το άλογο και τράβηξα μονάχος ως τον τόπο της εκτέλεσης. Επήγα και κάθησα σε μια πέτρα και άφησα λεύτερο τον λογισμό μου να φτερουγάει. Πέρναγαν από μπροστά μου μυριάδες-μυριάδες γνώριμοι άνθρωποι, φίλοι μου παλιοί, προσφιλείς φυσιογνωμίες, μικροί και μεγάλοι, όλοι δικοί μου άνθρωποι αγαπημένοι.<br />
● Έψαχνα να βρω τις αιτίες και τις αφορμές του πολέμου και τι μπορούσε να γίνει για να μην αλληλοσκοτωνόμαστε. Και ήμουν τόσο λυπημένος... Κάτι περίμενα να ακούσω από το στόμα των νεκρών, να μου ειπούν το παράπονό τους, να ακούσω το χτύπο της καρδιάς τους και την στερνή τους θέληση. Να μου ειπούνε για την λευτεριά μας που τόσο άργησε νάρθει, και για τους φταίχτες της άδικης σφαγής τους. Ακόμα υπήρχαν αίματα νωπά. Ένας σκύλος που έγλυφε από κάποια πέτρα αίματα, μυαλά, δεν το είχα ειδεί και ήταν πολλά στο μεγάλο μακελειό. Όταν άρχισε να ουρλιάζει σε λίγο, γύρισα πάλι στον εαυτό μου, ξανάβρισκα πως ήμουνα ζωντανός, εκεί στον Κρανίου Τόπο. Κάτω από το χωράφι που έγινε η εκτέλεση ως το νεκροταφείο που είναι χαμηλότερα τράβαγαν οι φρέσκιες καινούργιες στράτες που είχαν γίνει από τα κουφάρια των σκοτωμένων, κατά την μεταφορά τους.<br />
● Δεν θυμόμουνα πόση ώρα ήμουνα σ’ αυτή την έκσταση, όταν είδα κάμποσα παιδάκια κάτω από δώδεκα χρόνων να στέκονται κοντά μου, που περίμεναν να τους μιλήσω όπως έκανα άλλοτε. Είμαστε παλιοί φίλοι με τους πιτσιρίκους. Όταν τους μίλησα και ήρθαν κοντά μου άρχισαν να μου λένε ο καθένας τα δικά του, για τους δικούς του, πώς τους έπιασαν, τι τους είπαν, αυτοί που πήγαν στο σχολείο, πώς γλύτωσαν από τη φωτιά που τους έβαλαν και πολλά άλλα. Μίλαγε ο καθένας, όπως τα είδε και τάζησε. Ο τρόμος ήταν ζωγραφισμένος ακόμη στα πρόσωπά τους. Από πολλά σπίτια ανέβαινε ακόμη καπνός προς τα ύψη της μεγάλης χαράδρας, που ήταν άλλοτε μια ζωντανή πολιτειούλα... Ήταν από τα υπολείμματα, από το βιος διαφόρων νοικοκυραίων. Μια τρανή θυσία στο σατανικό και βδελυρό θεό του πολέμου, που γίνονταν ευπρόσδεκτη γιατί ανέβαινε ολόισα στο μαβί ουρανό μιας έρημης πόλης.<br />
● Πολλά λέχτηκαν και γράφτηκαν για τις αιτίες, τους λόγους αυτής της ανθρωποσφαγής. Πόσες απ’ αυτές μπορούμε να αραδιάσουμε σαν τις πιθανότερες, αφού είδαμε ποιος διέταξε να μείνουν. Υπεύθυνος που έδωσε την διαταγή είναι ένας λοχίας των S.S. που ονομαζόταν Ταίνερ και ανήκε στην φρουρά του Αιγίου. Τμήμα που έκαμε αυτές τις εκτελέσεις και τους εμπρησμούς της πόλης και κάμποσων χωριών, ήταν το Τάγμα της Αιγιαλείας.<br />
<br />
<b>Αίτια και αφορμές της μεγάλης σφαγής</b><br />
<br />
● Σαν αφορμή στάθηκε η εκμηδένιση ενός λόχου (Γερμανών) ορειβατών που έγινε στην περιοχή Ρωγών- Κερπινής στις 16-17 Οκτωβρίου (1943) από το αντίπαλο Τάγμα των Καλαβρύτων με Καλαβρυτινούς.<br />
● Η σοσιαλιστικοποίηση της Πολιτειούλας σαν πρώτης ελευθερωμένης πόλης για τον Μωρηά.<br />
● Η Ιστορία της, παλιά και τωρινή.<br />
● Ο σκοπός των εκκαθαριστικών που έγιναν με την αίτηση και την υπόδειξη αυτού του Τάγματος Αιγιαλείας. Κι αυτό έγινε για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων τους, που απέτυχε, γιατί είχαν εκτελεστεί κατά βάρβαρο τρόπο σε κάποια χαράδρα του Χελμού εκείνες τις ημέρες. Η ασφάλεια των αιχμαλώτων αυτών, που ανέρχονται γύρω στους εκατό, ανατέθηκε από τον διοικητή του 6ου Συντάγματος στον λοχαγό X. Στασινόπουλο. Δεν είχε απειληθεί από τα εχθρικά τμήματα για να σπεύσει να απαλλαγεί από την παρουσία τους. Ούτε πήρε όπως μάθαμε από πουθενά διαταγή (υπάρχει γραπτή διαταγή της ΙΙΙης Μεραρχίας με ημερομηνία 04.12.1943 που διατάσσει την εκτέλεση των Γερμανών αιχμαλώτων με υπογραφή Αχιλλέας-Αλέξανδρος-Μίχου) να εκτελέσει αιχμαλώτους ο παραπάνω λοχαγός (Χρήστος Στασινόπουλος), είχε χάσει την ψυχραιμία του.<br />
● Ακόμη μερικοί κακοί Έλληνες έτρεξαν να οδηγήσουν τους Γερμανούς στον τόπο εκτέλεσης των αιχμαλώτων (δυο διασωθέντες Γερμανοί από την εκτέλεση του Μαγείρου ενώθηκαν με την εκκαθαριστική ομάδα ΚΟΡΚΕΤ το πρωί και το μεσημέρι στις 08.12.1943 στο Βράχο Βρωσθαίνης Μαζαίικων και ενημέρωσαν τους Γερμανούς για την εκτέλεση των συναδέλφων τους), ενώ αν δεν ανεφαίνετο ίχνος από αυτούς, θα γύριζαν στις βάσεις τους (οι Γερμανοί) δίχως να κάμουν αντίποινα.<br />
● Επίσης ολέθριο ρόλο έπαιξαν και οι χιλιάδες οδηγοί των Γερμανικών Τμημάτων στην εκστρατεία τους αυτή.<br />
● Αυτό και άλλα οδήγησαν στην καταστροφή. Και η ευπιστία στην Γερμανική ευψυχία δεν ωφέλησε. Γιατί ενώ πολλοί είχαν πάει στα χωριά, ξαναγύρισαν στην πόλη ύστερα από δυο-τρεις ημέρες γιατί πίστεψαν στα λόγια των Ελλήνων που ήξεραν την γερμανική σκέψη στις ομιλίες τους.<br />
<br />
● Κατέβηκα με τους μικρούς φίλους, πέρασα από τα έρημα αυτά δρομάκια με τα χαλάσματα. Είδα τις μαυροφορεμένες μανάδες που συμμαζεύανε ό,τι απέμεινε από το ρημαγμένο σπιτικό, για να στεγάσουν την ορφάνια των παιδιών τους.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXg1_99dDlrzaWtMzTgq0iqZqMZvUnGQ6kZox7eM2wcu6xKUflv_Q_YC7sWWiAwa1F_zfuJavrpICwIFdbky29V52GvPh7JczSnx0kRcvvQWqwrKTWZZOLmMyxL7fUp4O0ECgzM3KJxRHi/s1600/2130821.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXg1_99dDlrzaWtMzTgq0iqZqMZvUnGQ6kZox7eM2wcu6xKUflv_Q_YC7sWWiAwa1F_zfuJavrpICwIFdbky29V52GvPh7JczSnx0kRcvvQWqwrKTWZZOLmMyxL7fUp4O0ECgzM3KJxRHi/s1600/2130821.jpg" height="418" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgk-WEXVvXD1CFjVIfVKQBkKP6px39KemfSO1NSiLtSSs3eLqtDkqeh5atSOXNosum8kD-3Wtm5NWs2FZJycyf6o51mdsRZ_TbTAtlZ3w3NKocb70uwf7gxoGLLEUPWfutEHCX_0DmSur9c/s1600/images.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgk-WEXVvXD1CFjVIfVKQBkKP6px39KemfSO1NSiLtSSs3eLqtDkqeh5atSOXNosum8kD-3Wtm5NWs2FZJycyf6o51mdsRZ_TbTAtlZ3w3NKocb70uwf7gxoGLLEUPWfutEHCX_0DmSur9c/s1600/images.jpg" height="290" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhENYqkY82cdLhyS6p0zGIOropeQ0OdkGRIIPfAkzTHtkHixLe3Oi2OlEevecwkyN0cGqBOR740JdZgQcpeUkqMjYoj4ZNH9Vv6FmEyrk03Io3lyqWWc8Cv8MQW6YO4j1lt5mM4ZlMLOn6Q/s1600/kalavrita1.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhENYqkY82cdLhyS6p0zGIOropeQ0OdkGRIIPfAkzTHtkHixLe3Oi2OlEevecwkyN0cGqBOR740JdZgQcpeUkqMjYoj4ZNH9Vv6FmEyrk03Io3lyqWWc8Cv8MQW6YO4j1lt5mM4ZlMLOn6Q/s1600/kalavrita1.png" height="470" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRqIy1b6y4M0o45jbQ-TMWme8258TSFdAf5zBgRVQMwxE2QdKXSEak_NIUPZ70yoPtgifjoT7vuF2rCabiJSOx-d0u1FYwtrjzhUB4_siUQNoP8dIy_BAKQnBQ7Fu8HkEb7IyPjbI8bQLh/s1600/Kalavryta1943.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRqIy1b6y4M0o45jbQ-TMWme8258TSFdAf5zBgRVQMwxE2QdKXSEak_NIUPZ70yoPtgifjoT7vuF2rCabiJSOx-d0u1FYwtrjzhUB4_siUQNoP8dIy_BAKQnBQ7Fu8HkEb7IyPjbI8bQLh/s1600/Kalavryta1943.jpg" height="460" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgekI5kMaN4jplQ2eg57qwGVNhUU53RqPIbZXGgs2_fSFrJFxpjycBvuTYCu4PZHIXjDMiCvLVWFkN7XowqQEG1fKRaZxXXXBRxwmo_YhWtGesgpyIw7Zpk6aHuCyMIRsj_tWfULktE2Bqo/s1600/%25CF%2587%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25B9%25CF%2583%25CF%2584%25CE%25B9%25CE%25BA%25CE%25B7+%25CE%25B2%25CE%25BF%25CE%25BB%25CE%25AE.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgekI5kMaN4jplQ2eg57qwGVNhUU53RqPIbZXGgs2_fSFrJFxpjycBvuTYCu4PZHIXjDMiCvLVWFkN7XowqQEG1fKRaZxXXXBRxwmo_YhWtGesgpyIw7Zpk6aHuCyMIRsj_tWfULktE2Bqo/s1600/%25CF%2587%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25B9%25CF%2583%25CF%2584%25CE%25B9%25CE%25BA%25CE%25B7+%25CE%25B2%25CE%25BF%25CE%25BB%25CE%25AE.jpg" height="416" width="640" /></a></div>
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-3927465785821562872013-11-22T04:18:00.000-08:002013-11-22T04:18:22.852-08:00Ζήσης Ζώκας<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b>Αυτοβιογραφία</b><br />
<div style="text-align: justify;">
Γεννήθηκα στις 17 Δεκέμβρη 1923 στη Ραψάνη Λάρισας, σε αγροτική οικογένεια, που ασχολιόταν και με την παρασκευή κι εμπορία κρασιού. Σχολείο πήγα στο χωριό μου μέχρι την κατοχή.</div>
<div style="text-align: justify;">
Τον Ιούνη του 1941 έγινα μέλος της ΟΚΝΕ και το 1942 του ΚΚΕ.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το Σεπτέμβρη του 1942, μαζί με άλλους συγχωριανούς μου, βγήκα αντάρτης. Ενταχτήκαμε στην ανταρτοομάδα Ολύμπου. Η περιοχή στην οποία δρούσε η ομάδα μας ήταν από το Λιτόχωρο μέχρι τους Γόννους. Το 1943, κάτω από την ανάγκη οργανωμένων σαμποτάζ, δημιουργήθηκε το Μηχανικό των Τεμπών κι εντάχθηκα εκεί. Ωστόσο το πρώτο σαμποτάζ το είχαμε πραγματοποιήσει ήδη στις 30 Δεκέμβρη 1942 ενάντια σε γερμανική αμαξοστοιχία, στην περιοχή μεταξύ Πλαταμώνα – Πυργετού. Λόγω έλλειψης εκρηκτικών το σαμποτάζ το κάναμε ξηλώνοντας τις ράγες, με κλειδιά που είχαμε προμηθευτεί από συντρόφους αντιστασιακούς σιδηροδρομικούς.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το Μάη του 1943 σχηματίστηκε η 1η Μεραρχία Θεσσαλίας του ΕΛΑΣ. Εκεί δημιουργήθηκε η Υποδειγματική Διμοιρία ΕΠΟΝ της Μεραρχίας, στην οποία ανέλαβα καθήκοντα Καπετάνιου. Η περιοχή δράσης της Μεραρχίας ήταν η Θεσσαλία μέχρι και τα Γρεβενά. Πήρα μέρος σε διάφορες</div>
<a name='more'></a>μάχες με μεγαλύτερη αυτή που έγινε στην Πύλη Τρικάλων τον Ιούνη του ’43.<br />
<div style="text-align: justify;">
Το Μάη του ’44 μ’ έστειλαν στη Σχολή Αξιωματικών του ΕΛΑΣ στη Ρεντίνα, απ’ όπου βγήκα μετά από τρεις μήνες με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού. Εντάχθηκα ξανά στο 4ο Σύνταγμα της 1ης Μεραρχίας όπου διαδοχικά διατέλεσα Διοικητής Διμοιρίας κι αργότερα Διοικητής δύο Διμοιριών.</div>
<div style="text-align: justify;">
Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας τον οπλισμό μας τον παραδώσαμε στη Λάρισα κι επέστρεψα στο χωριό μου στα τέλη του Φλεβάρη του ’45.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το Μάρτη του ’45 δημιουργήθηκε στη Ραψάνη Σύλλογος Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης. Συμμετείχα στο όργανο του Κόμματος και είχα αναλάβει την καθοδήγηση της οργάνωσης της ΕΠΟΝ, που αριθμούσε 500 – 600 μέλη, εκ των οποίων οι 160 είχαν διατελέσει αντάρτες του ΕΛΑΣ.</div>
<div style="text-align: justify;">
Από το Μάρτη – Απρίλη του ’45 εμφανίστηκε κι άρχισε ν’ αναπτύσσει τρομοκρατική δράση στην περιοχή μας η συμμορία του Νταβούρη (Τάσος Μπαλιάκας). Στις 21 Αυγούστου 1945, συμμορίτες αυτής της συμμορίας με έπιασαν στον Πυργετό και μετά από άγριο ξυλοδαρμό με εγκατέλειψαν σ’ ερημική περιοχή μεταξύ του Πυργετού και της Ραψάνης. Ευτυχώς, εντελώς τυχαία, με βρήκε ένας συγχωριανός μου και με μάζεψε, πηγαίνοντας με λιπόθυμο στο σπίτι μου. Υπήρχε κίνδυνος για τη ζωή μου και για να σωθώ, με είχαν μέσα σε προβιά επί περίπου ένα μήνα.</div>
<div style="text-align: justify;">
Η τρομοκρατία του αστικού κράτους, που στηρίχθηκε στην στρατιωτική ισχύ του νέου εισβολέα – κατακτητή, των Άγγλων ιμπεριαλιστών, και των διάφορων παραστρατιωτικών δοσιλογικών συμμοριών, μεγάλωνε μέρα με τη μέρα. Έτσι οι κατατρεγμένοι αγωνιστές του αντιφασιστικού αγώνα του λαού μας – κομμουνιστές, ΕΛΑΣίτες, ΕΠΟΝίτες, μέλη του ΕΑΜ αναγκάστηκαν ν’ αναζητήσουν σωτηρία ξανά στο βουνό. Ακριβώς έτσι, όπως είχε γίνει 3 – 4 χρόνια πριν, όταν η πατρίδα μας υποδουλώθηκε στους Γερμανούς, Ιταλούς και Βουλγάρους ναζιστές – φασίστες.</div>
<div style="text-align: justify;">
Τον Ιούλη του ’46 δημιουργείται στον Όλυμπο η πρώτη ανταρτοομάδα. Πολύ γρήγορα αυτή σχηματίζεται σε Λόχο με διαμορφωμένες Διμοιρίες. Από το Σεπτέμβρη κι όλο το χειμώνα η ομάδα δραστηριοποιείται στην περιοχή του Ολύμπου.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το Σεπτέμβρη του 1947 σχηματίζεται η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση του ΔΣΕ, ενώ το Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου γίνεται η πρώτη ονομασία αξιωματικών του ΔΣΕ. Μου απονεμήθηκε ο βαθμός του Λοχαγού και αρχές του 1948 περάσαμε από τον Όλυμπο στ’ Άγραφα.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<u>Στη Σχολή Αξιωματικών του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ</u></div>
<div style="text-align: justify;">
Το Μάη του ‘48 με έστειλαν ως εκπαιδευτή στη 2η Σειρά της Σχολής Αξιωματικών του Γενικού Αρχηγείου (ΣΑΓΑ) του ΔΣΕ. Στην Σχολή έμεινα μέχρι το τέλος του πολέμου, συγκεκριμένα στις 2η, 3η, 4η, 5η και 6η Σειρές Εκπαίδευσης. Η Σχολή σ’ όλη τη διάρκεια διατηρούσε μια δύναμη περίπου τριών λόχων. Στη 2η Σειρά διατέλεσα Διοικητής Διμοιρίας, στην 3η – Πολιτικός Επίτροπος Λόχου, στην 4η – Διοικητής Λόχου, στην 5η – Διοικητής Τάγματος και στην 6η – όπου όλη η ΣΑΓΑ είχε αναβαθμιστεί σε Ταξιαρχία – διατέλεσα Πολιτικός Επίτροπος της Σχολής, με Στρατιωτικό Διοικητή το σύντροφο Αχιλλέα Προυτσάλη.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<u>Σημαντικές μάχες της ΣΑΓΑ</u></div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Από τον Ιούνη μέχρι το Σεπτέμβρη ‘48 η Σχολή έδινε καθημερινά μάχες στο Γράμμο.</div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Το Σεπτέμβρη του ΄48 γίνεται ο πρώτος ελιγμός από το Γράμμο στο Βίτσι. Το επόμενο διάστημα η ΣΑΓΑ παρέμεινε στο Βίτσι.</div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Το Φλεβάρη του ’49 παίρνει μέρος στη μάχη της Φλώρινας.</div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Τον Απρίλη του ’49 συμμετέχει στις μάχες για την ανακατάληψη του Γράμμου, που έχει ως αποτέλεσμα την κατάληψη των περιοχών Ταμπούρι, Γύφτισσα, Φούρκα.</div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Από 30 Μάη έως 2 Ιούνη ’49 – μάχη και κατάληψη της περιοχής «Πάτωμα». Ακολουθεί επιστροφή από το Γράμμο στο Βίτσι.</div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>26 Ιούλη ’49 – μάχη στις Κάτω Κλίνες Φλώρινας.</div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Από 2 μέχρι 8 Αυγούστου ‘ 49 – μάχες παραπλάνησης του εχθρού στο Γράμμο.</div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>Από 10 μέχρι 15 Αυγούστου ’49 – μάχες στο Βίτσι. Ακολουθεί πέρασμα στο Γράμμο.</div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>25 Αυγούστου ‘ 49 αρχινάν οι επιχειρήσεις στο Γράμμο, μέχρι τις 29 Αυγούστου.</div>
<div style="text-align: justify;">
•<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>29 Αυγούστου ‘ 49 – οπισθοχώρηση του ΔΣΕ στην Αλβανία.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<u>Απρίλης ’49 – Μάχες ανακατάληψης του Γράμμου</u></div>
<div style="text-align: justify;">
Στις αρχές του Απρίλη ‘49 υπήρχε σχέδιο ν’ αρχίσουν επιχειρήσεις ανακατάληψης του Γράμμου. Τα τμήματα της ΣΑΓΑ πραγματοποιήσαμε μία 10ήμερη πορεία, με απίστευτο κρύο, χιόνι και βροχή, που ξεκίνησε στα τέλη του Μάρτη. Πορεία τη νύχτα και ακινησία και κάλυψη την ημέρα. Η πορεία ακολούθησε μία διαδρομή από Γρεβένα, Φιλιππέους, Σαμαρίνα.</div>
<div style="text-align: justify;">
Τις μέρες εκείνες η Σχολή είχε μετεξελιχτεί σε Ταξιαρχία. Εγώ εκείνην την περίοδο ήμουν Διοικητής Τάγματος. Λόγω των δύσκολων καιρικών συνθηκών ο σύντροφος Κόλιας Νικητίδης, που ήταν ο Διοικητής της ΣΑΓΑ, μου ζήτησε να παραδώσω τη διοίκηση του Τάγματος και ν’ αναλάβω ένα τμήμα οδήγησης όλης της δύναμης, με χρέωση τη χάραξη της πορείας και την οργάνωση της ημερήσιας κάλυψης. Το τμήμα οδήγησης είχε δύναμη μιας Διμοιρίας.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το βράδυ της 23 του Μάρτη ξεκίνησε ξανά η Σχολή από το Νεστόριο. Η ομάδα μου θα έμενε τελευταία, για την περίπτωση, που κάποιο τμήμα αποκόπτονταν από τη φάλαγγα, να το οδηγούσαμε ξανά στον προορισμό του. Στη διαδρομή συναντήσαμε ενέδρα, χτυπηθήκαμε, την ανατρέψαμε και φτάσαμε στον Αλιάκμονα, όπου και καλυφθήκαμε. Δώσαμε νέα μάχη με διμοιρία του κυβερνητικού στρατού και τους αιχμαλωτίσαμε. Συνεχίσαμε την πορεία κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες – κρύο, πείνα και κούραση. Τους τραυματίες του εχθρού τους επιδέσαμε και τους παραδώσαμε στο πλησιέστερο χωριό.</div>
<div style="text-align: justify;">
Στους Φιλιππέους φτάσαμε στις 29 Μάρτη και καθίσαμε μία σχεδόν ημέρα. Έπεσε καινούργιο χιόνι και δυσκόλεψε τη μετακίνησή των μεταγωγικών μας (μουλάρια κτλ). Έμπαινε σε αμφιβολία εάν θα καταφέρναμε να είμαστε στις 2 Απρίλη στο Γράμμο. Τότε οι μαθητές της Σχολής πήραμε μία απόφαση: για την τιμή του Κόμματος να μεταφέρουμε εμείς οι ίδιοι το βαρύ οπλισμό – όλμους, βλήματα πολυβόλων, πυρομαχικά κ.α. Με εντολή του Κόλια ανέλαβα τη φάλαγγα με τα μεταγωγικά, με σκοπό να ψάξω δρομολόγιο και να φτάσουν στον προορισμό τους. Κατεβήκαμε μια Διμοιρία στο χωριό Δουτσικό. Μετά από μακρά πορεία στις 1 του Απρίλη φτάσαμε στη Φούρκα και σταματήσαμε εκεί. Καλυφθήκαμε, γιατί υπήρχε στρατός.</div>
<div style="text-align: justify;">
Η Ταξιαρχία προχωρούσε και στις 1 προς 2 του Απρίλη συναντηθήκαμε στο Ταμπούρι. Προορισμός μας ήταν: Ταμπούρι – Αϊ Λιάς Φούρκας – Γύφτισσα – Κάντσικο. Χαράματα 2 του Απρίλη ήμασταν στον προορισμό μας και καταλάβαμε θέσεις.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το πρωί στις 2 Απρίλη έφτασε ο στρατός και άρχισε μάχη. Το Ταμπούρι κι ο Αϊ Λιάς πέσανε γρήγορα. Το βράδυ της 3 του Απρίλη μου ζήτησε η διοίκηση να επιτεθώ στο Κάντσικο, όπου δυσκολευόμασταν να προχωρήσουμε. Ήταν μεγάλης σημασίας να το καταλάβουμε, γιατί μας απέκοβε από άλλα τμήματα της Ταξιαρχίας. Η κατάσταση ήταν σοβαρή, οι τραυματίες μας πέθαιναν έξω απ’ το Κάντσικο, έπρεπε πάση θυσία να πέσει.</div>
<div style="text-align: justify;">
Η διοίκηση μου έδωσε δύο Λόχους με συνολική δύναμη περίπου 140 μαχητές. Ο εχθρός απέναντι είχε ένα Τάγμα, με περίπου 300 άτομα. Μίλησα στα παιδιά και ξεκινήσαμε αποφασισμένοι να καταλάβουμε το στόχο. Έτσι κι έγινε! Στις 3 του Απρίλη δώσαμε τη μάχη από τις 10 το βράδυ. Προπορευόμασταν εγώ κι ένας Επίτροπος Διμοιρίας, ψάχνοντας να βρούμε τα συρματοπλέγματα, για να τα κόψουμε και ν’ εκδηλώσουμε επίθεση. Εκεί κοντά στα συρματοπλέγματα έσκασε νάρκη (εγγλέζικη Α3). Φώναξα «επίθεση». Τους μαχητές της σχολής δεν τους σταματούσες με τίποτα. Άνοιξαν ρήγμα, χώθηκαν μέσα και με τα πάντζερ χτύπησαν τα πολυβολεία του εχθρού. Η μάχη κράτησε μια ώρα περίπου.</div>
<div style="text-align: justify;">
Η δύναμη του εχθρού υποχώρησε κι ο Συνταγματάρχης του Τάγματος, σύμφωνα με το βιβλίο του Στρατηγού Ζαφειρόπουλο, ήταν να περάσει στρατοδικείο. Αναγκάστηκαν να βγάλουν έξω τους δικούς μας αιχμαλώτους και να διαπραγματευτούν την παράδοσή τους, εάν σταματούσαμε το σφυροκόπημα με τα πάντζερ. Η όλη στάση τους έδειχνε το χαμηλό ηθικό του κυβερνητικού στρατού. Με την παράδοση του Τάγματος πιάσαμε πολλούς αιχμαλώτους.</div>
<div style="text-align: justify;">
Εγώ τραυματίστηκα από τη νάρκη, η δεξιά μου πλευρά ήταν «κόσκινο» από πάνω μέχρι κάτω. Ήρθαν 2-3 δικά μας παιδιά και με μετέφεραν στο ιατρείο του Τάγματος. Εκεί υπήρχαν κι άλλοι δικοί μας τραυματίες. Μας περιποιήθηκαν και το πρωί της άλλης μέρας μας έστειλαν όλους τους τραυματίες στην Αλβανία, όπου έμεινα από τις 4 Απρίλη έως τις 12 Μάη.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<u>Οπισθοχώρηση ΔΣΕ – Αλβανία</u></div>
<div style="text-align: justify;">
Από την Ελλάδα «βγήκαμε» στις 29 Αυγούστου και η ΣΑΓΑ εγκαταστάθηκε στο ένα απ’ τα δύο στρατόπεδα, που μας διέθεσαν οι Αλβανοί – στο Μπορέλι. Το άλλο ήταν στο Ελμπασάν. Στο Μπορέλι μείναμε από αρχές Σεπτέμβρη μέχρι 20-25 Οκτώβρη και μετά οργανώθηκε η αποστολή μας στην ΕΣΣΔ και στην Τασκένδη.</div>
<div style="text-align: justify;">
Στα τέλη του Οκτώβρη οργανώθηκε αχτίφ στελεχών των στρατιωτικών μονάδων, με θέμα την οπισθοχώρηση του ΔΣΕ. Πριν το αχτίφ είχε προηγηθεί η Ολομέλια της ΚΕ του Κόμματος. Στο αχτίφ μίλησε ο σύντροφος Νίκος Ζαχαριάδης κι έκανε μια πρώτη εκτίμηση των αιτιών της ήττας του ΔΣΕ, επικεντρώνοντας τις αιτίες στο «πισώπλατο χτύπημα του Τίτο». Αν και στο αχτίφ δεν εκφράστηκε ανοικτά άλλη άποψη, το κλίμα ήταν ανήσυχο και στα «πηγαδάκια» συζητιόταν η καινούργια κατάσταση.</div>
<div style="text-align: justify;">
Οι μαχητές του ΔΣΕ δεν ήθελαν ν’ αποδεχτούν την ήττα, αντιθέτως το πνεύμα παρέμενε αγωνιστικό και η διάθεση για αγώνα αμείωτη.</div>
<div style="text-align: justify;">
Στα μέσα του Οκτώβρη κι ενώ δε μας είχαν ακόμη ανακοινώσει τις επόμενες κινήσεις, μαζί με τον Αχιλλέα Προύτσαλη πλησιάσαμε το σύντροφο Β. Μπαρτζιώτα και του ζητήσαμε να μας δώσει μία ομάδα, για να γυρίσουμε στην Ελλάδα. Σκοπός μας ήταν η ανάπτυξη αντάρτικης δράσης, μιας και το πρόσταγμα του Κόμματος στους μαχητές του ΔΣΕ ήταν «παραμένουμε με το όπλα παρά πόδας». Η απάντηση του συντρόφου ήταν: «Θα σας εμπιστευτώ κάτι, αλλά θα πρέπει να μείνει μυστικό, από δω θα φύγουμε για τη Σοβιετική Ένωση.»</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<u>Πολιτική προσφυγιά - Τασκένδη</u></div>
<div style="text-align: justify;">
Στα τέλη του Οκτώβρη φορτωθήκαμε στα σοβιετικά πλοία κι άρχισε το ταξίδι για τη Σ.Ε. Δυρράχιο – Πότι του Καυκάσου – Τασκένδη, όπου φτάσαμε στις 5 του Νοέμβρη. Στους μαχητές ανακοινώσαμε, ότι θα πηγαίναμε στη Σοβιετική Ένωση, όταν μπήκαμε μέσα στ’ αμπάρια των πλοίων. Στο κατάστρωμα ανεβήκαμε μόνο όταν περάσαμε τα στενά και βγήκαμε στη Μαύρη Θάλασσα.</div>
<div style="text-align: justify;">
Φτάνοντας στην Τασκένδη, μετά από 1 μήνα καραντίνα, ενταχθήκαμε στην παραγωγή. Ο Αχιλλέας Προύτσαλη κι εγώ είχαμε διοικητικές χρεώσεις – την Ταξιαρχία της ΣΑΓΑ και άλλα τμήματα. Το πρώτο διάστημα συνεχίζαμε να έχουμε τους ίδιους στρατιωτικούς βαθμούς, ο Αχιλλέας – στρατιωτικός διοικητής κι εγώ πολιτικός επίτροπος της ΣΑΓΑ (Ταξιαρχία). Αντιμετωπίσαμε αρκετά προβλήματα – υγείας, οικονομικά κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής μαθητείας. Έτσι συνεχίσαμε μέχρι το μήνα Ιούλη ’50 – ζούσαμε σε στρατώνες, με συσσίτιο κ.τ.λ.</div>
<div style="text-align: justify;">
Στα τέλη του Ιούλη ’50 το κόμμα αποφάσισε να ενταχθούμε στις στρατιωτικές σχολές του σοβιετικού κράτους, για την καλύτερη εκπαίδευση και προετοιμασία μας. Εμένα κι μία ομάδα 60 περίπου αξιωματικούς του ΔΣΕ μας έστειλαν στη Σχολή Τεθωρακισμένων της πόλης Γκόρκι, σε απόσταση 500χλμ. από τη Μόσχα. Πέντε – έξη συντρόφους τους έστειλαν στην Στρατιωτική Ακαδημία της Μόσχας, ενώ αρκετοί άλλοι αξιωματικοί μικρότερων βαθμίδων σταλθήκαν σε Σχολές κοντά στην Τασκένδη. Από τη σχολή αποφοίτησα το Σεπτέμβρη ’52 με το βαθμό του Ταγματάρχη, που είχα ήδη από βουνό μετά από τη μάχη της Φλώρινας.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το μήνα Μάρτη του ’50 παντρευτήκαμε με την Ιωάννα (Νούλη) Παπαδοπούλου, αντάρτισσα κι αυτή στον ΕΛΑΣ και μαχήτρια του ΔΣΕ, με την οποία αποκτήσαμε δύο παιδιά, μία κόρη κι ένα γιό.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το Σεπτέμβρη του ’52 επέστρεψα στην Τασκένδη και για 1 περίπου χρόνο εντάχθηκα στην παραγωγή. Το 1954 ανέλαβα κομματικά καθήκοντα με επαγγελματική χρέωση – Γραμματέας της ΚΟΒ της 11ης Πολιτείας, που αριθμούσε περίπου 300 – 350 μέλη. Την ίδια χρονιά τοποθετήθηκα και στην Κομματική Επιτροπή Τασκένδης της Κομματικής Οργάνωσης Τασκένδης (ΚΟΤ). Το όργανο αυτό (ΚΕΤ) αριθμούσε περίπου 50 μέλη (την ονομάζαμε Ολομέλεια), ενώ η ΚΟΤ είχε περίπου 15.000 μέλη.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το Σεπτέμβρη του ’55 έγιναν τα γνωστά γεγονότα της Τασκένδης, ενώ το ΄56 πραγματοποιήθηκε η 6η Ολομέλεια, που καθαίρεσε το Νίκο Ζαχαριάδη. Τον Αύγουστο ή το Σεπτέμβρη ’56 το Π.Γ. και ο σ. Κολιγιάννης μας κάλεσαν (5 – 6 συντρόφους) και μας έθεσαν το ζήτημα της ετοιμότητας γι αποστολή στην Ελλάδα. Προετοίμασα την οικογένειά μου και στις 7 του Νοέμβρη φύγαμε για τη Ρουμανία, όπου εγκατασταθήκαμε στο Βουκουρέστι, στη διάθεση της Κεντρικής Επιτροπής.</div>
<div style="text-align: justify;">
Τελικά η αποστολή στην Ελλάδα δεν έγινε, αλλά μας έστειλαν σε διάφορες Λαϊκές Δημοκρατίες. Εγώ βρέθηκα για ένα μήνα στην Αλβανία, για πολιτική δουλειά με τους έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες, που είχαν μείνει εκεί (λίγοι αντάρτες και φοιτητές). Αρχές του ’57 βρέθηκα για δύο περίπου μήνες στην Ουγγαρία και μετά από ασθένεια επέστρεψα στο Βουκουρέστι.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το Φλεβάρη του ’57 πήρα μέρος στην 7η Ολομέλεια της ΚΕ. Συμμετείχαμε σαν παρατηρητές τα στελέχη, που είχαμε έρθει από την Τασκένδη. Σ’ αυτήν την Ολομέλεια, ως γνωστόν, έγινε η διαγραφή του Νίκου Ζαχαριάδη. Συγκροτήθηκε η Επιτροπή, που θα ερευνούσε τυχών «προδοτικές πράξεις του Νίκου Ζαχαριάδη». Σ’ αυτήν την επιτροπή τοποθετηθήκαμε εγώ και ο Αχ. Πρότσαλης, ωστόσο τα στελέχη, που ζούσαμε στην Τασκένδη, δεν είχαμε καμία ουσιαστική ανάμειξη στις εργασίες της. Η Επιτροπή τερμάτισε τυπικά τη λειτουργία της το ’63 – ’64, χωρίς να καταλογίσει καμία ευθύνη στο Νίκο Ζαχαριάδη.</div>
<div style="text-align: justify;">
Τον Αύγουστο ’57 ολόκληρη η ομάδα των στελεχών, που είχαμε βρεθεί στο Βουκουρέστι, επέστρεψε πίσω στην Τασκένδη, γιατί, όπως φαίνεται, είχαν ήδη επικρατήσει οι απόψεις για τη διάλυση των παράνομων κομματικών οργανώσεων στην Ελλάδα.</div>
<div style="text-align: justify;">
Από το Σεπτέμβρη του ’57 έως το καλοκαίρι του ’61 παρακολούθησα την Ανωτάτη Κομματική Σχολή της Τασκένδης. Αποφοίτησα το καλοκαίρι του ’61 και μαζί με την οικογένειά μου αναχωρήσαμε για τη Βουλγαρία, όπου εγκατασταθήκαμε στην πόλη Βάρνα το Σεπτέμβρη του ’61. Εκεί βρισκόταν ως πολιτικός πρόσφυγας ο πεθερός μου, παλιός κομμουνιστής, αγωνιστής και ακροναυπλιώτης, ο Φίλιππας Παπαδόπουλος. Ο Φ. Παπαδόπουλος είχε εκλεγεί βουλευτής του κόμματος στο νομό Κοζάνης, το 1936 με το «Λαϊκό Μέτωπο».</div>
<div style="text-align: justify;">
Από τις αρχές του ’62 ανέλαβα καθήκοντα στην προσφυγική οργάνωση, από τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατικής Οργάνωσης Μόρφωσης κι Εκπολιτισμού – ΔΟΜΕ της πόλης Βάρνα και ως μέλλος του Κεντρικού Συμβουλίου της ΔΟΜΕ στη Βουλγαρία. Στη θέση αυτήν παρέμεινα μέχρι το καλοκαίρι του ’68, όταν με απόφαση του Κόμματος ξεκίνησε η συγκρότηση κομματικών οργανώσεων στους μετανάστες των χωρών της Δυτικής Ευρώπης. Μερικά στελέχη κληθήκαμε να βοηθήσουμε σ’ αυτήν την προσπάθεια. Εγώ είχα χώρο ευθύνης στη Δυτική Γερμανία, στην Ολλανδία και στο Βέλγιο. Η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη, δουλεύαμε σε συνθήκες παρανομίας, με μόνιμο τον κίνδυνο της σύλληψης από τις αστυνομικές αρχές.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το καλοκαίρι του ’77 μου δόθηκε άδεια προσωρινής επίσκεψης στην Ελλάδα και παραμονής ενός μήνα. Το 1976 είχαν αρνηθεί να μου δώσουν άδεια. Ερχόμενος στην Ελλάδα και μετά τη λήξη της άδειας, αρνήθηκα να εγκαταλείψω τη χώρα. Είχα ήδη συνδεθεί με το Κόμμα και ανέλαβα καθήκοντα – δεύτερος γραμματέας του Γραφείου Περιοχής Δυτικής Μακεδονίας. Στη θέση αυτή παρέμεινα μέχρι το καλοκαίρι του ’78, όταν μετά από σύντομη παραμονή στην οργάνωση των Τρικάλων ανέλαβα καθήκοντα στην Νομ. Οργάνωση της Λάρισας. Στη θέση αυτή παρέμεινα μέχρι το καλοκαίρι του ’80, όταν αρρώστησα (διάτρηση στομάχου) και μετά από σύντομη θεραπεία επέστρεψα στη Βουλγαρία, με σκοπό να προετοιμάσω τον επαναπατρισμό της οικογένειάς μου.</div>
<div style="text-align: justify;">
Θα ήθελα οπωσδήποτε να μνημονεύσω κι ένα γεγονός, που έχει σχέση με τον επαναπατρισμό μου το 1977. Όταν έλιξε η άδεια παραμονής του ενός μήνα, που μου είχε δοθεί, ήρθε η αστυνομία κι απείλησε να με απελάσει από τη χώρα, μιας κι εγώ δεν είχα σκοπό να επιστρέψω στη Βουλγαρία. Τότε ξεσηκώθηκε ένα πραγματικό κύμα συμπαράστασης απ’ όλο το χωριό. Το Κοινοτικό Συμβούλιο έβγαλε ψήφισμα, οι συγχωριανή μου υπέγραψαν σύσσωμοι ζητώντας την οριστική παραμονή μου στην πατρίδα. Τα στοιχεία αυτά, όπως και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις σ’ όλη τη χώρα, βοήθησαν το Κόμμα να επιμείνει σ’ όλα τα επίπεδα – στο κίνημα για τον ελεύθερο και χωρίς όρους επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων, στη Βουλή και όπου αλλού μπορούσε – για να πετύχει το σκοπό του επαναπατρισμού μας. Ο ελεύθερος επαναπατρισμός έγινε πραγματικότητα μόλις το καλοκαίρι του 1982.</div>
<div>
<br />
** Ο Ζήσης Ζώκας πέθανε στις __/__/2013 σε ηλικία ___ και τάφηκε στην Ραψάνη Κατερίνης. Μέχρι το τέλος του ήταν ενεργό μέλος του ταξικού κινήματος και του ΚΚΕ.</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-58364046641736831042013-11-22T04:16:00.000-08:002013-11-22T04:16:07.239-08:00Κοντομαρί Χανίων: Η πρώτη μαζική εκτέλεση στην Ευρώπη<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwEPgyVyPHphzTg40HFudmU6IG8QUCIb8G-MAGNg5GV2HaYSSQxsDsJ2DijrldoRTln6vYPnkVC5qk8XZMkv2DpK3UiAhrD4J2VJ465-mCgmJiSD4sJdbBLkotK0Oq1oUfNX4JwjH-5bkk/s1600/BUNDES~2SDE.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwEPgyVyPHphzTg40HFudmU6IG8QUCIb8G-MAGNg5GV2HaYSSQxsDsJ2DijrldoRTln6vYPnkVC5qk8XZMkv2DpK3UiAhrD4J2VJ465-mCgmJiSD4sJdbBLkotK0Oq1oUfNX4JwjH-5bkk/s1600/BUNDES~2SDE.jpg" height="320" width="211" /></a><br />
<div style="text-align: justify;">
2 Ιουνίου 1941. Είναι η επόμενη μέρα μετά την τελική επικράτηση των δυνάμεων του Άξονα στη Μάχη της Κρήτης, οι στρατιώτες της ναζιστικής Γερμανίας προχωρούν, για αντίποινα στην πρωτοφανή αντίσταση που αντιμετώπισαν από τις δυνάμεις Ελλήνων και Συμμάχων, στην εκτέλεση όλων των ανδρών του χωριού Κοντομαρί Χανίων.</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Η Μάχη της Κρήτης υπήρξε ανελέητη και καταστροφική για τους Γερμανούς, οι οποίοι είχαν βαριές απώλειες, με σημαντικότερη συνέπεια την αχρήστευση ενός σημαντικού όπλου της ναζιστικής πολεμικής μηχανής: τους αλεξιπτωτιστές, οι οποίοι αν και είχαν παίξει καθοριστικό ρόλο στην ναζιστική επιτυχία στην ευρωπαϊκή ήπειρο, στη μάχη της Κρήτης είχαν τέτοιες απώλειες που πλέον δεν ξαναχρησιμοποιήθηκε σε τέτοιο βαθμό μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Γερμανοί αποφάσισαν σκληρά αντίποινα στον τοπικό πληθυσμό και από την επομένη της λήξης της μάχης, επιδόθηκαν στην φρικιαστική εκδίκησή τους.</div>
<div style="text-align: justify;">
Την επομένη της ήττας των Ελλήνων και Συμμάχων, μια μονάδα αλεξιπτωτιστών υπό τον υπολοχαγό Horst Trebes, ως αντίποινα κατά του λαού που προέβαλλε λυσσαλέα αντίσταση με αποτέλεσμα οι Γερμανοί, αν και νικητές να έχουν περισσότερες απώλειες από τους ηττημένους, εισέβαλλαν στο χωριό Κοντομαρί. Μετά το τέλος του Πολέμου ειπώθηκε πως την εντολή για τη σφαγή έδωσε ο στρατηγός Kurt Student ο οποίος αποκάλυψε στη δίκη της</div>
<a name='more'></a> Νυρεμβέργης ότι διατάχθηκε από τον ίδιο τον Hermann Göring, τον επικεφαλής της γερμανικής αεροπορίας.<br />
<div style="text-align: justify;">
Οι ναζιστικές δυνάμεις συγκέντρωσαν όλους τους κατοίκους, συνέλαβαν 25 άνδρες, ηλικίας από 18 έως 50 ετών και τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ, αφήνοντας να ζήσουν μονάχα οι ηλικιωμένοι. Την επόμενη μέρα, οι ναζιστικές δυνάμεις προχώρησαν σε ακόμα ένα έγκλημα πολέμου: το Ολοκαύτωμα της Καντάνου. Οι Γερμανοί εκτέλεσαν τους περίπου 180 κατοίκους του χωριού, έσφαξαν ακόμα και τα ζώα τους ενώ πυρπόλησαν όλα τα σπίτια.</div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik8V2jTaseEZP1GBm9eiVXQZVxESVlAmZ6l-2wx_VyYASDZ0xPoUGHhDApnw_PDzBcnSuLlrKE7Acz9RtL8stO4zMCMYKkI82_tEBMsfBv1B5C6a9mLeaW9Qy_wZGI-6TdCazG36cir9AC/s1600/BUNDES~1+(1).JPG" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik8V2jTaseEZP1GBm9eiVXQZVxESVlAmZ6l-2wx_VyYASDZ0xPoUGHhDApnw_PDzBcnSuLlrKE7Acz9RtL8stO4zMCMYKkI82_tEBMsfBv1B5C6a9mLeaW9Qy_wZGI-6TdCazG36cir9AC/s1600/BUNDES~1+(1).JPG" height="320" width="214" /></a><br />
<div style="text-align: justify;">
Το έγκλημα πολέμου στο Κοντομάρι κατέγραψε με το φωτογραφικό φακό του ο Γερμανός υπολοχαγός Franz-Peter Weixler, ο οποίος υπηρετούσε ως ανταποκριτής προπαγάνδας για τη Wehrmacht – αργότερα το ίδιο έτος απομακρύνθηκε από τη θέση του για «πολιτικούς λόγους» και μάλιστα κατηγορήθηκε για εσχάτη προδοσία, λόγω διαρροής των συγκεκριμένων φωτογραφιών.</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Ο επικεφαλής της μονάδας των εκτελεστών – αλεξιπτωτιστών Horst Trebes τιμήθηκε με τον Σταυρό του Ιππότη του ναζιστικού καθεστώτος για την επιχείρηση στην Κρήτη. Σκοτώθηκε το 1944 σε πολεμική επιχείρηση στη Νορμανδία. <u>Η Ελλάδα, μετά το τέλος του πολέμου ζήτησε από τη Βρετανία την έκδοση του στρατηγού Kurt Student, αλλά εισέπραξε άρνηση</u>. Ο Student δικάστηκε από τους Βρετανούς για κακομεταχείριση κρατουμένων και δολοφονία αιχμαλώτων στην Κρήτη και κρίθηκε ένοχος για 3 από τις 8 κατηγορίες. Καταδικάστηκε σε φυλάκιση 5 ετών αλλά απελευθερώθηκε το 1948 για «ιατρικούς λόγους». Δεν δικάστηκε ποτέ για εγκλήματα κατά αμάχων !!!</div>
<div style="text-align: right;">
<br /></div>
<div style="text-align: right;">
<br /></div>
<div style="text-align: right;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh2ogcApIAtd6IPOMseMSYfP9Czy08pxAhxjz786Lr-ZAWZJWe_fKGVXxBqcwi4Q89GlWkRcQtjIT4Mwd2h5YIMli7fiCh78I0IqsXWHBM6BOnLXxFLLQVn2AySnrxrGUUtTsRSW_phL5ze/s1600/BUNDES%257E1F.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh2ogcApIAtd6IPOMseMSYfP9Czy08pxAhxjz786Lr-ZAWZJWe_fKGVXxBqcwi4Q89GlWkRcQtjIT4Mwd2h5YIMli7fiCh78I0IqsXWHBM6BOnLXxFLLQVn2AySnrxrGUUtTsRSW_phL5ze/s1600/BUNDES%257E1F.jpg" height="427" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmHF-6jasW0Pz1RjDEy5vrcFOpU8eWxYIwBOT4h4wWbhsL9MRGc4nmouPmCwtnIs9VSV-FM5dRF0KTBcVqfJHYu-OcaIvofQY0E4M1gVLiRcOALUVFOb1O0ukEZEgb7f9OY5mZbOGtU0hb/s1600/BUNDES%257E1HNHYG.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmHF-6jasW0Pz1RjDEy5vrcFOpU8eWxYIwBOT4h4wWbhsL9MRGc4nmouPmCwtnIs9VSV-FM5dRF0KTBcVqfJHYu-OcaIvofQY0E4M1gVLiRcOALUVFOb1O0ukEZEgb7f9OY5mZbOGtU0hb/s1600/BUNDES%257E1HNHYG.jpg" height="424" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-_PuJRZozVIrszT8_pVa9q_5vinpBVKMOaj5B8x6nYyTZIdND_ucD3lpCmtdD7765jVDn0qEDp-QyyZO2XhmkzLeP93vOSAUrh651-b2tec_cKbi9JcHma5-F8TQwoKLG2uZOxDFJDZzr/s1600/BUNDES%257E2+%25281%2529.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-_PuJRZozVIrszT8_pVa9q_5vinpBVKMOaj5B8x6nYyTZIdND_ucD3lpCmtdD7765jVDn0qEDp-QyyZO2XhmkzLeP93vOSAUrh651-b2tec_cKbi9JcHma5-F8TQwoKLG2uZOxDFJDZzr/s1600/BUNDES%257E2+%25281%2529.JPG" height="428" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgskkTHDGCUhUupK96o3_s_GxzNSOOmSfGIAhb7wvnxMg9FGSP5Apvm_3M3XrhRwg_jWLh0YynaUq1VhgZnakV-tLAbnCG8IrMu16TPNR_2MP7qzwMtgCU5iRlM7uUu7ZFQFsGGk_NzultJ/s1600/BUNDES~1SW.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgskkTHDGCUhUupK96o3_s_GxzNSOOmSfGIAhb7wvnxMg9FGSP5Apvm_3M3XrhRwg_jWLh0YynaUq1VhgZnakV-tLAbnCG8IrMu16TPNR_2MP7qzwMtgCU5iRlM7uUu7ZFQFsGGk_NzultJ/s1600/BUNDES~1SW.jpg" height="424" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjfgAIimDEZe1YeXCKoBjpfYhyp03E5Y1yv75eCEz9nSX9YHSW1rXFaLrkugFox4tX2gZ3ns9JuXph5btQTZ2Y7Bg25N7KgttD8jcYTPRH-LWM5-Ys8taEzaUPxZZesH4unoCyIrZJB6INJ/s1600/BUNDES~1BNH.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjfgAIimDEZe1YeXCKoBjpfYhyp03E5Y1yv75eCEz9nSX9YHSW1rXFaLrkugFox4tX2gZ3ns9JuXph5btQTZ2Y7Bg25N7KgttD8jcYTPRH-LWM5-Ys8taEzaUPxZZesH4unoCyIrZJB6INJ/s1600/BUNDES~1BNH.jpg" height="422" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPJLQlH_2omRxLTS6WWdcTj0_jAkf8rd2WKIXRMZPeQemONd8eIPz6PRaHiVANyWJxrY6LHCi4LhwdP_Sm134UNEWSeAKDa6KwC6h1n2nyDyp-jbNs3YzdKvPJKWw5whhf44mbxaz5GKAK/s1600/BUNDES~1IKJ.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPJLQlH_2omRxLTS6WWdcTj0_jAkf8rd2WKIXRMZPeQemONd8eIPz6PRaHiVANyWJxrY6LHCi4LhwdP_Sm134UNEWSeAKDa6KwC6h1n2nyDyp-jbNs3YzdKvPJKWw5whhf44mbxaz5GKAK/s1600/BUNDES~1IKJ.jpg" height="424" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh3TsrCbmS66RdpWG_PaRL6SDD8qDaYjP0fbeqKINxBmbUvrykenOWMorZNA3MDcVDbCjYEgL9zlU44ENhP31h9PnWBS5pn9Ro-K3kSPmxUuTZn8_HBHKQdMEwcK9v4DdvqzGYjye0w2Gf9/s1600/BUNDES~1VBGF.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh3TsrCbmS66RdpWG_PaRL6SDD8qDaYjP0fbeqKINxBmbUvrykenOWMorZNA3MDcVDbCjYEgL9zlU44ENhP31h9PnWBS5pn9Ro-K3kSPmxUuTZn8_HBHKQdMEwcK9v4DdvqzGYjye0w2Gf9/s1600/BUNDES~1VBGF.jpg" height="640" width="428" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiw52xhAy3boTexNsLcko9jdzAo5DwVGDw-MhaNEcPndtprth1P9sb75FMbTPlTyzuXb9PEfyh_doS7k2OU56NmLygrMB34arwss_jvv78Z16EPJwIYRWfOof_AWWSNeQeM_U5cDztnXOx0/s1600/BUNDES~1YTG.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiw52xhAy3boTexNsLcko9jdzAo5DwVGDw-MhaNEcPndtprth1P9sb75FMbTPlTyzuXb9PEfyh_doS7k2OU56NmLygrMB34arwss_jvv78Z16EPJwIYRWfOof_AWWSNeQeM_U5cDztnXOx0/s1600/BUNDES~1YTG.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbBIfpjdq_eNtlVNJuol30Q_IJoDnZIlNpD5GaY_kEzOP2Gyc5pdPJ4Zx50lJGBBkvMxCVbutBEVrTBF8Hm-3LFZ75KUrC8U7tfpnnHkQZG0RQ5XbGLAO_cypYcmAKfovBbepSL2RMIswo/s1600/BUNDES~2BGTR.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbBIfpjdq_eNtlVNJuol30Q_IJoDnZIlNpD5GaY_kEzOP2Gyc5pdPJ4Zx50lJGBBkvMxCVbutBEVrTBF8Hm-3LFZ75KUrC8U7tfpnnHkQZG0RQ5XbGLAO_cypYcmAKfovBbepSL2RMIswo/s1600/BUNDES~2BGTR.jpg" height="424" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjufdEbPDqkUQTOmKXfkwAKly50Ssf-zAQPv9iF6g-zvVAviN1YJvlL2yQRUNfcRI9ENzcCiRNCyH7Ymr7mB-z0yfGhULNCo9g5pMVwpgrD20hoxtCNhS5hNgnViCSPZknbYOUiQOq4awpa/s1600/BUNDES~3MNJH.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjufdEbPDqkUQTOmKXfkwAKly50Ssf-zAQPv9iF6g-zvVAviN1YJvlL2yQRUNfcRI9ENzcCiRNCyH7Ymr7mB-z0yfGhULNCo9g5pMVwpgrD20hoxtCNhS5hNgnViCSPZknbYOUiQOq4awpa/s1600/BUNDES~3MNJH.jpg" height="422" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9IIrcWxVwPe9PrAhlX3Y8Y0gEkdotZLSBoNudeuY26QEPHp2aameUT3HoclP52rvC-pTp-Cm1KS90OzA6TEK8ie93-l17QnKkIVgZWBPUIgZIZevuOj37cFEtKnb2aK_tfn1xc87_qx1l/s1600/BUNDES%257E2BVGTR.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9IIrcWxVwPe9PrAhlX3Y8Y0gEkdotZLSBoNudeuY26QEPHp2aameUT3HoclP52rvC-pTp-Cm1KS90OzA6TEK8ie93-l17QnKkIVgZWBPUIgZIZevuOj37cFEtKnb2aK_tfn1xc87_qx1l/s1600/BUNDES%257E2BVGTR.jpg" height="424" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOr1JuTVQ_smFkZBkBIJVpmytXQX_cmcmgo8EsfuZmLkDQOPoB-1H-OccikJh0TWABFSXfOqrrUaWTbrCUYRTuWrIzaxb1WUSB_b9jz3okzv4DaRgAgKsh2g2wUlua_jQ-R1tT0jDVPSu0/s1600/BUNDES~4HHNH.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOr1JuTVQ_smFkZBkBIJVpmytXQX_cmcmgo8EsfuZmLkDQOPoB-1H-OccikJh0TWABFSXfOqrrUaWTbrCUYRTuWrIzaxb1WUSB_b9jz3okzv4DaRgAgKsh2g2wUlua_jQ-R1tT0jDVPSu0/s1600/BUNDES~4HHNH.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhARNBudvpuuL7R1aDzmzGHpwBvGX-4MvShsDUffrOSeAGRqSuPBbfF_6bKoLxeG0j71dDw-tgJue8yiIspfAU5HCwOltrrNwOGnsiTwg6n_NB_4fVRpjqtry9AnFxNQHGf2E8FPBzHpxyD/s1600/BUNDES%257E1CCD.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhARNBudvpuuL7R1aDzmzGHpwBvGX-4MvShsDUffrOSeAGRqSuPBbfF_6bKoLxeG0j71dDw-tgJue8yiIspfAU5HCwOltrrNwOGnsiTwg6n_NB_4fVRpjqtry9AnFxNQHGf2E8FPBzHpxyD/s1600/BUNDES%257E1CCD.jpg" height="430" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQovppado46jYnLC2YQy0bTeJN_lWtHkL3d1vb7iNxSRMxQJCapOrBdfy4hkakYw2pIsW_UGfYr91dcnlfm3jCIXAlDge_IUeGcXFYCnXAJWprxfxqBmZsoY0fbICeDkDS1CtVcoBC11R6/s1600/BUNDES%257E1DD.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQovppado46jYnLC2YQy0bTeJN_lWtHkL3d1vb7iNxSRMxQJCapOrBdfy4hkakYw2pIsW_UGfYr91dcnlfm3jCIXAlDge_IUeGcXFYCnXAJWprxfxqBmZsoY0fbICeDkDS1CtVcoBC11R6/s1600/BUNDES%257E1DD.jpg" height="428" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgph4CvMh6KEd634O5PLOGDSnni-v_EreApufcw_Wr3aC7j8vZhWXrxw_BcnBE1MjlEDTYhM-f7YcIDACxryqPKaMUsunR9ZnaNZKy_chgWqwOUBR4HI8ZN9wkuE3njHSJufIz4PnnpLgkR/s1600/BUNDES%257E1MMJ.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgph4CvMh6KEd634O5PLOGDSnni-v_EreApufcw_Wr3aC7j8vZhWXrxw_BcnBE1MjlEDTYhM-f7YcIDACxryqPKaMUsunR9ZnaNZKy_chgWqwOUBR4HI8ZN9wkuE3njHSJufIz4PnnpLgkR/s1600/BUNDES%257E1MMJ.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhic1uDsWWfoLxTwELDAxO3qeisYwIjvDv1agotPbLhn1vR3f-jK1Qbq1h3trlKpWe-j0sEqssbJLGqqvNAvPBXbM98Mb6fRYqWoiW67WgSdNWTY-TF_TRJLCxx9YRnKKNKcOhAhsZ6_x97/s1600/BUNDES%257E2HHY.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhic1uDsWWfoLxTwELDAxO3qeisYwIjvDv1agotPbLhn1vR3f-jK1Qbq1h3trlKpWe-j0sEqssbJLGqqvNAvPBXbM98Mb6fRYqWoiW67WgSdNWTY-TF_TRJLCxx9YRnKKNKcOhAhsZ6_x97/s1600/BUNDES%257E2HHY.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwa-_OD2nuTgs_tYinAaiVG3rNa_hzoLvkK8B4l15KDlbZPMvTRfPoUDuVMh6wBfOGERhjF6RAijtu4Wo1R_NPj7z9rR6RPDCo2hlhsbyG415H_Q66V_dpOUTrSXMLk66Lrkkp4cZG8gwI/s1600/BUNDES%257E3DED.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwa-_OD2nuTgs_tYinAaiVG3rNa_hzoLvkK8B4l15KDlbZPMvTRfPoUDuVMh6wBfOGERhjF6RAijtu4Wo1R_NPj7z9rR6RPDCo2hlhsbyG415H_Q66V_dpOUTrSXMLk66Lrkkp4cZG8gwI/s1600/BUNDES%257E3DED.jpg" height="424" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEju4UzGNHSFFjN1WfFeX3namLXLkZhyML5wjpT_oBeYBTYg21YnWhSvqZkvaPBp4T7AAxi2CCej4BHnCm4-Qkqwqfsv9W_MY1z6IVQkMVrsvU5V6WVVnpaD6ejX_I4DWQUErl3zrGai2s-g/s1600/BUNDES%257E2WWW.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEju4UzGNHSFFjN1WfFeX3namLXLkZhyML5wjpT_oBeYBTYg21YnWhSvqZkvaPBp4T7AAxi2CCej4BHnCm4-Qkqwqfsv9W_MY1z6IVQkMVrsvU5V6WVVnpaD6ejX_I4DWQUErl3zrGai2s-g/s1600/BUNDES%257E2WWW.jpg" height="422" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Οι φωτογραφίες είναι από το επίσημο γερμανικό αρχείο.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-34033836278300776062013-10-27T16:10:00.003-07:002013-10-27T16:13:49.124-07:00Κομμένο Άρτας<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: center;">
<b>Το “άγνωστο” ολοκαύτωμα από τα γερμανικά στρατεύματα με 317 νεκρούς</b></div>
<div style="text-align: center;">
<b>(97 παιδιά και 192 γυναίκες)</b></div>
<b><br /></b>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhROxMNIeKxYLo47waalhoxg5q0-JVdOxhRa7xE04nA_8gzBm41FOmutufH2wkrbmJ-A7kDQdXD7WjmfVKl6P4La5W9FxrIr9z4maG8fMptomHuJ9YOBqylbZESGYsEwL54RdSf6b9OQLHJ/s1600/ScreenHunter_431+Sep.+17+22.52.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhROxMNIeKxYLo47waalhoxg5q0-JVdOxhRa7xE04nA_8gzBm41FOmutufH2wkrbmJ-A7kDQdXD7WjmfVKl6P4La5W9FxrIr9z4maG8fMptomHuJ9YOBqylbZESGYsEwL54RdSf6b9OQLHJ/s1600/ScreenHunter_431+Sep.+17+22.52.jpg" height="250" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
Το φρικτό αυτό έγκλημα ήταν ένα οργανωμένο σχέδιο που στόχο είχε να καμφθεί η αντίσταση του ελληνικού λαού, τη στιγμή που ο απελευθερωτικός αγώνας εναντίον των γερμανών και ιταλών καταχτητών είχε φτάσει στο αποκορύφωμά του.</div>
<div style="text-align: justify;">
Συγκεκριμένα, αφού το γερμανικό μέτωπο άρχισε να καταρρέει, οι Γερμανοί έθεσαν σε εφαρμογή τη χιτλερική αρχή της «αλληλέγγυας ευθύνης» και άρχισαν να διαπράττουν φρικιαστικά εγκλήματα. Θύμα αυτής της θηριωδίας υπήρξε και το Κομμένο, για το οποίο οι φασίστες είχαν πληροφορίες ότι αποτελούσε κέντρο δράσης αντιστασιακών οργανώσεων. Ακολουθεί η περιγραφή της φριχτής ιστορίας του μαρτυρικού χωριού, όπως καταγράφεται στην ιστοσελίδα του χωριού.</div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="color: blue;">Η «επίσκεψη Ζάλμινγκερ»</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
Στις 12 Αυγούστου του 1943, ημέρα Πέμπτη, λίγο πριν το μεσημέρι, ένα γερμανικό αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε ο ίδιος ο διοικητής του 98ου Συντάγματος της 1ης Ορεινής Μεραρχίας Ορεινών Καταδρομών Γιόζεφ Ζάλμινγκερ, έφτασε στο Κομμένο, προφανώς για να ερευνήσει αν πράγματι στο χωριό δρούσαν ομάδες ανταρτών. Η «επίσκεψη» Ζάλμινγκερ στο Κομμένο αποτελούσε μέρος των </div>
<a name='more'></a><div style="text-align: justify;">
εκκαθαριστικών επιχειρήσεων του 98ου Συντάγματος στην περιοχή της Ηπείρου, με σκοπό την εξόντωση των ανταρτών και το κάψιμο των χωριών εκείνων για τα οποία υπήρχαν υπόνοιες ότι τους τροφοδοτούν και τους ενισχύουν με οποιονδήποτε τρόπο. Το Κομμένο θα ήταν η συνέχεια της εκδικητικής μανίας και των αντιποίνων που είχαν ήδη αρχίσει να εφαρμόζουν οι Γερμανοί σε βάρος αμάχων και είχαν ήδη μετατρέψει σε ερείπια δεκάδες χωριά της Ηπείρου.</div>
<div style="text-align: justify;">
Ακριβώς τη μέρα και την ώρα εκείνη στην πλατεία του χωριού οι αντάρτες του Ε.Δ.Ε.Σ. και του Ε.Λ.Α.Σ. (σημ. Οικ.: που λίγο πιο πριν «διαφωνούσαν» για το πώς θα τροφοδοτούνταν με προμήθειες από τους κατοίκους του χωριού) είχαν στήσει τα όπλα τους και κάθονταν κάτω απ’ τα δέντρα. Όταν ο Γερμανός Διοικητής βρέθηκε μπροστά στην εικόνα αυτή, διέταξε τον οδηγό του και έκανε αμέσως στροφή αφήνοντας πίσω τους το χωριό, με την απόλυτη πλέον βεβαιότητα πως οι πληροφορίες του ήταν βάσιμες και δε χωρούσαν την παραμικρή αμφιβολία. Μερικές γυναίκες, μάλιστα, έσπευσαν από φόβο να μαζέψουν και να κρύψουν τα όπλα, αλλά φαίνεται πως η κίνησή τους αυτή έγινε αντιληπτή από τους Γερμανούς.</div>
<div style="text-align: justify;">
Από τη στιγμή εκείνη που φεύγουν οι Γερμανοί, αρχίζει για τους κατοίκους του Κομμένου ο τρομερός εφιάλτης. Έντρομοι οι κάτοικοι κουβάλησαν τ’ αγαθά τους και τα ’κρυψαν στα χωράφια τους, στα οποία διανυκτέρευαν και οι ίδιοι, ενώ μια επιτροπή, με επικεφαλής τον πρόεδρο της Κοινότητας Λάμπρο Ζορμπά, μετέβη την επόμενη κιόλας μέρα στην Άρτα και ζήτησε από τις Ιταλικές αρχές και τις συνεργαζόμενες με τους κατακτητές ελληνικές αρχές της πόλης Άρτας να πληροφορηθεί σχετικά με την τύχη του χωριού. Οι αρχές, μάλλον με κάποια αδιαφορία, ίσως διαβεβαίωσαν την επιτροπή πως το χωριό δεν είχε να φοβηθεί τίποτε, γιατί οι αντάρτες δεν ήταν κάτοικοι του Κομμένου. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, και η ίδια η επιτροπή να μην είδε με τη δέουσα σοβαρότητα το γεγονός και να μην έδωσε την πρέπουσα σημασία στην τακτική των αντιποίνων που εφάρμοζαν οι Γερμανοί.</div>
<div style="text-align: justify;">
Έτσι στις 15 Αυγούστου, ημέρα που κοιμήθηκε η Παναγία Θεοτόκος, γιόρταζαν όπως είχαν συνήθεια το πανηγύρι τους. Και ο Θόδωρος Μάλλιος τέλεσε το γάμο της κόρης του Αλεξάνδρας με το Θεοχάρη Καρίνο από το χωριό Παχυκάλαμος.</div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="color: blue;">Η εξόντωση</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
Τα χαράματα, ωστόσο, της 16ης Αυγούστου 120 άντρες του 12ου λόχου του 98ου Γερμανικού Συντάγματος, το οποίο έδρευε στην περιοχή της Φιλιππιάδας, μια μικρή κωμόπολη 10 περίπου χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Άρτας, επιβιβάζονται πάνοπλοι στα φορτηγά και σταθμεύουν έξω από το Κομμένο. Αποστολή του 12ου λόχου ήταν η εξόντωση των ανταρτών που δρούσαν στην περιοχή και η εξαφάνιση του χωριού που τους υποστήριζε και τους προμήθευε με τρόφιμα και άλλα απαραίτητα για την αντίστασή τους εναντίον των Γερμανών.</div>
<div style="text-align: justify;">
Ήδη όμως από την Πέμπτη 12 Αυγούστου ο Διοικητής του 98ου Συντάγματος συνταγματάρχης Γιόζεφ Ζάλμινγκερ σημείωνε στην αναφορά του σχετι</div>
<div style="text-align: justify;">
κά με την επίσκεψή του στο Κομμένο: «Προσωπική αναγνωριστική επιχείρηση διαπίστωσε ότι το Κομμένο (12 χλμ. νότια-νοτιοανατολικά της Άρτας) βρίσκεται στα χέρια συμμοριτών, 25 – 30 άντρες με στολές ερήμου. Προς το παρόν δεν έχουν σχεδιαστεί αντίποινα» (Χ. Φ. Μάγερ, 59) και το Σάββατο 14 Αυγούστου έλαβε διαταγή «να προετοιμάσει αιφνιδιαστική επιχείρηση κατά της διαπιστωμένης συμμορίας στο Κομμένο». (Χ. Φ. Μάγερ, σελ. 60)</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJI9QUUUZ1VTHS5aD3FzZ3FP2rSH0b2fsvaB68jQEUt-6Kxgwj48n46RrJn2-PkrZj8rfmVGPPNqRZeu-_ITD9T899Pa5TGef8oDTNdV_cUwKWiNldv-l3QtPTpdJwlGE5jFFHqs95zFJ4/s1600/16d.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJI9QUUUZ1VTHS5aD3FzZ3FP2rSH0b2fsvaB68jQEUt-6Kxgwj48n46RrJn2-PkrZj8rfmVGPPNqRZeu-_ITD9T899Pa5TGef8oDTNdV_cUwKWiNldv-l3QtPTpdJwlGE5jFFHqs95zFJ4/s1600/16d.jpg" height="290" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Την Κυριακή 15 Αυγούστου συγκέντρωσε τη μονάδα του, για να της ανακοινώσει πως Γερμανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν στο Κομμένο και όφειλαν, γι’ αυτό, να δράσουν αμέσως με σκληρά αντίποινα εναντίον των ανταρτών και ξεκλήρισμα του χωριού που είχαν το λημέρι τους. Οι στρατιώτες δε δέχτηκαν με ιδιαίτερη προθυμία τη διαταγή να συμμετάσχουν εθελοντικά στην επιχείρηση. «Τουλάχιστον δώδεκα–δεκαπέντε άντρες είχαν προσφερθεί εθελοντικά για την επιχείρηση». (Mark Mazower, 226) Έτσι η διαταγή άλλαξε και η επιχείρηση ανατέθηκε στο 12ο λόχο του 98ου Συντάγματος. Διοικητής του 12ου λόχου ήταν ο υπολοχαγός Ρέζερ, πρώην στέλεχος της νεολαίας του Χίτλερ, φανατικός ναζί και αποκαλούμενος Νέρων από κάποιους στρατιώτες. Οι στρατιώτες που έλαβαν μέρος στην επιχείρηση ήταν στο σύνολό τους κληρωτοί.</div>
<div style="text-align: justify;">
Οι άντρες του 12ου λόχου του 98ου Συντάγματος Πεζικού συγκεντρώθηκαν στις 5.00 το πρωί πάνοπλοι με οβιδοβόλα, πολυβόλα, οπλοπολυβόλα, χειροβομβίδες και καραμπίνες, και επιβιβάστηκαν στα στρατιωτικά αυτοκίνητα, για να διανύσουν μια διαδρομή μιάμισης περίπου ώρας από την κοιλάδα του ποταμού Λούρου ως το Κομμένο</div>
<div style="text-align: justify;">
Αφού πρώτα πήραν το πρωινό τους και τη ρητή διαταγή «κανείς δεν πρέπει να επιζήσει, όλοι στο χωριό πρέπει να εκτελεστούν» (Χ. Φ. Μάγερ, σελ. 67),περικύκλωσαν το χωριό από τρεις πλευρές, αφήνοντας αφύλαχτη τη δυτική πλευρά όπου κυλούσε ο Άραχθος ποταμός, ο οποίος, κατά τη γνώμη του Ρέζερ, αποτελούσε φυσικό εμπόδιο διαφυγής. Όλα οργανώθηκαν με κανονικό σχέδιο μάχης, καθώς για τους Γερμανούς το χωριό ήταν κέντρο ανταρτών, οι οποίοι την ώρα εκείνη βρίσκονταν στον ύπνο μαζί με τους άλλους κατοίκους. Γι’ αυτό και δεν πείραξαν κανέναν και τίποτε πριν δοθεί το σύνθημα της μάχης.</div>
<div style="text-align: justify;">
«Είδαμε τους Γερμανούς, μια μικρή ομάδα, την ώρα που βγαίναμε απ’ το χωριό», αφηγείται η Ιφιγένεια Παππά – Κοντογιάννη, κορίτσι 18 χρονών τότε.«Είχαμε ακούσει τα αυτοκίνητα που έρχονταν, αλλά δεν ξέραμε ούτε τι κουβαλούσαν ούτε τι έρχονταν να κάνουν. Μας σήκωσε ο πατέρας μου και μας έδιωξε απ’ το σπίτι, φοβόταν ο άνθρωπος μη μας κάνουν κακό. Φύγετε, να περάσετε το ποτάμι και να πάτε να κρυφτείτε στα χωράφια, μας είπε. Σηκωθήκαμε. Μόλις είχε σκάσει ο ήλιος. Στο χωριό ακούγονταν αμάξια, θόρυβος, φασαρία. Φτάσαμε στα τελευταία σπίτια. Σχεδόν πέσαμε απάνω τους. Δε μας πείραξαν. Κρατούσαν όπλα στα χέρια τους και κουβέντιαζαν μεταξύ τους. Νιώσαμε το κορμί μας να τρέμει. Εκείνοι, κάτι όμορφα παιδιά, μας κοίταξαν και κάτι ψιθύρισαν μεταξύ τους χαμογελώντας. Ήταν παιδιά. Δεν προλάβαμε να απομακρυνθούμε στα εκατό μέτρα κι άρχισε το μακελειό».</div>
<div style="text-align: justify;">
Θα πρέπει να ήταν 6.30 το πρωί όταν δόθηκε το σύνθημα της «επίθεσης εναντίον των ανταρτών» με δυο φωτοβολίδες που ρίχτηκαν στον αέρα. Οι μονάδες εφόδου άρχισαν να βάλλουν με όπλα, με πολυβόλα, χειροβομβίδες και όλμους. Στόχος τους η εξαφάνιση από γης ολόκληρου του χωριού, χωρίς κανένα έλεος. Έκαιγαν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους και σκότωναν με μιαν απερίγραπτη αγριότητα άντρες, γέροντες, γυναίκες και παιδιά. Ακόμη και μωρά. Οι στρατιώτες, κρατώντας μια χειροβομβίδα στα χέρια τους, έσπρωχναν βίαια τις πόρτες των σπιτιών και, ρίχνοντάς την μέσα, τα έκαναν κάρβουνο.</div>
<div style="text-align: justify;">
Ολόκληρες οικογένειες κάηκαν ζωντανές μέσα στα σπίτια τους, πριν ακόμη ξυπνήσουν και καταλάβουν τι γίνεται γύρω τους. Άλλοι έτρεχαν στους δρόμους για να σωθούν και έπεφταν από τις σφαίρες που θέριζαν το χωριό. Ανθρώπινα σώματα έγιναν κομμάτια ή διαλύθηκαν εντελώς και δε βρέθηκαν ποτέ. Η διαταγή του υπολοχαγού Ρέζερ και των ανωτέρων του ήταν σαφής: να μη μείνει τίποτε ζωντανό, να μη μείνει τίποτε όρθιο σ’ ένα χωριό που αποτελούσε φωλιά των ανταρτών.</div>
<div style="text-align: justify;">
Έξι ώρες κράτησε η σφαγή. Οι δρόμοι, οι αυλές, τα καμένα σπίτια, τα χαντάκια, οι κήποι, η πλατεία, ολόκληρο το χωριό γέμισε πτώματα, που μερικά έμεναν άθαφτα για αρκετές μέρες, αφού δεν απέμεινε κανείς ζωντανός απ’ τους συγγενείς για να θάψει τους νεκρούς του. Το Κομμένο σβήνει και χάνεται τυλιγμένο στις φλόγες και βουβό κάτω απ’ τους καπνούς και τις στάχτες που άφησαν πίσω τους φεύγοντας οι άντρες του 12ου λόχου.</div>
<div style="text-align: justify;">
Στο σπίτι του Θόδωρου Μάλλιου γινόταν ο γάμος τη κόρης του Αλεξάνδρας με το Θεοχάρη Καρίνο από τον Παχυκάλαμο, χωριό κοντά στο Κομμένο. Χάθηκαν όλοι. Τους έκαψαν και τους σκότωσαν. Τριάντα με σαράντα άτομα. Από τα 12 μέλη της οικογένειας του οικοδεσπότη Θόδωρου Μάλλιου σώθηκαν εκείνο το πρωινό μόνο δύο, ο Αλέξανδρος και η Μαρία, δεκατριών και δέκα χρόνων, που είχαν φύγει μόλις πριν λίγα λεπτά για να φροντίσουν στο χωράφι τα ζώα. Οι ναζί δε σεβάστηκαν και δε λογάριασαν τίποτε και κανέναν. Σκότωσαν και τη νύφη την Αλεξάνδρα και το γαμπρό το Θεοχάρη.</div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiEvjo8MXt4ZY0YzuhyS43y3h6SuJeejNYuPrtTZEnILlxywoALj7CHn0JlGpLzRIYzDmU1ZxWktpScenCwojFBpZFZGnFUnXYvd_noavSVIwRvZDS5EyFdSySTxjDlSqx3B3vDnWmKV3Iv/s1600/16f.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiEvjo8MXt4ZY0YzuhyS43y3h6SuJeejNYuPrtTZEnILlxywoALj7CHn0JlGpLzRIYzDmU1ZxWktpScenCwojFBpZFZGnFUnXYvd_noavSVIwRvZDS5EyFdSySTxjDlSqx3B3vDnWmKV3Iv/s1600/16f.jpg" height="271" width="400" /></a><br />
<div style="text-align: justify;">
Όσοι πρόλαβαν και πετάχτηκαν έξω απ’ τα σπίτια τους, έτρεχαν να σωθούν στα χωράφια ή να κρυφτούν χωμένοι στα βαθιά χαντάκια. Μόνη σωτηρία απέμεινε για πολλούς το ποτάμι. Πλήθος κόσμου έτρεχε κατά εκεί. Άλλοι ρίχνονταν στα νερά του για να περάσουν απέναντι και να σωθούν. Άλλοι κρέμονταν απ’ τις βάρκες και τρέμοντας πάλευαν να γλιτώσουν απ’ τον εφιάλτη. Κι εκεί πνίγηκαν σχεδόν όλοι όσοι μπήκαν στη βάρκα του Σπύρου Βλαχοπάνου, δεκαεφτά άτομα. Κι ο θρήνος κι οι κραυγές του πνιγμού έσμιγαν με τη βουή της φωτιάς και των όπλων που αφάνιζαν το Κομμένο.</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Σώθηκαν περνώντας στην άλλη όχθη του Αράχθου ή κρυμμένοι στους θάμνους, στα καλαμπόκια και στα λαγκάδια τριακόσιοι πενήντα (350) περίπου.Κι έκαναν μερικοί μέρες πολλές να γυρίσουν στα σπίτια τους και τους νεκρούς να μετρήσο υν. Γιατί φώλιασε στην ψυχή τους ο φόβος μήπως ξανάρθουν οι Γερμανοί, για να ολοκληρώσουν το έργο τους. Όταν πια δε γινόταν αλλιώς, βρήκαν τη δύναμη και το πήραν απόφαση. Πρόχειρα και στον τόπο ακριβώς της σφαγής άνοιξαν λάκκους κι έριξαν τους νεκρ ούς μέσα, για να μην τους φάνε τα σκυλιά και τα όρνια και να μην πέσουν αρρώστιες αγιάτρευτες στο χωριό. Τρία χρόνια έζησαν με τους τάφους των αγαπημένων προσώπων τους στις αυλές τους. Ύστερα μάζεψαν ό,τι είχε απομείνει από αυτούς και το μετέφεραν στο κοιμητήριο του χωριού. Εκείνοι που σώθηκαν έπρεπε ν’ αντέξουν και ν’ αφήσουν γι’ αργότερα τα δάκρυα και τον πόνο.</div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="color: blue;">Η σφαγή τελειώνει</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
Όταν το μεσημέρι χτύπησε η καμπάνα για να δώσει το μήνυμα στους Γερμανούς στρατιώτες ότι η μάχη τελείωσε, ελάχιστοι από αυτούς μπορούσαν να πιστέψουν αυτό που έγινε. Αλλά ακριβώς το ίδιο είχε συμβεί και με τους κατοίκους του Κομμένου που κατόρθωσαν να σωθούν και να επιζήσουν. Το τοπίο έμοιαζε απερίγραπτο και απίστευτο. Κάποιοι από αυτούς που άκουσαν το θόρυβο των αυτοκινήτων, σηκώθηκαν και κατευθύνθηκαν προς την πλατεία για να δουν ποιοι ήταν αυτοί που ήρθαν και τι ήθελαν. Άλλοι, αντί να φύγουν για να σωθούν, βγήκαν στους δρόμους για να δουν τι συμβαίνει, ακόμη κι όταν άρχισε η «μάχη» και το χωριό μεταβαλλόταν σε κόλαση. Κι άλλοι, ίσως οι περισσότεροι, είχαν την πλάνη στο νου τους, ίσως γιατί έτσι μπορεί να διαδόθηκε την προηγούμενη μέρα, πως οι Γερμανοί θα κάψουν τα σπίτια που θα βρουν άδεια και δε θα πειράξουν τα σπίτια που θα βρουν μέσα ανθρώπους.</div>
<div style="text-align: justify;">
«Ήμουν στο γάμο του Μάλλιου, μέχρι το πρωί», αφηγείται ο Χρήστος Χαραλάμπους, 24 χρονών τότε. «Γυρίζω στο σπίτι μου, έπαιρνε να χαράξει. Είχε ξυπνήσει ο πατέρας μου. Ακούμε θόρυβο από αυτοκίνητα. Έρχονται Ιταλοί, είπε ο πατέρας μου. Ξύπνα και τον αδερφό σου το Σπύρο και φύγετε, με συμβούλεψε. Έρχονται να μαζέψουν την ηλικία σας. Εμάς δε θα μας πειράξουν. Ξύπνησα το Σπύρο, ένα θηρίο παλικάρι μέχρι εκεί πάνω. Μόλις βγήκαμε έξω απ’ το χωριό, ακούμε εδώ πέρα να γίνεται χαλασμός. Τρέχαμε σαν παλαβοί. Χιλιάδες σφαίρες σφύριζαν στ’ αφτιά μας κι έπεφταν δίπλα στα πόδια μας. Μέχρι το μεσημέρι το ’καναν το χωριό κάρβουνο. Γυρίσαμε σπίτι μας την άλλη μέρα. Τι να ιδούμε! Μια αυλή γεμάτη πτώματα. Η δική μας οικογένεια και ολόκληρη η οικογένεια του προέδρου Λαμπράκη Ζορμπά. Τι να κάνουμε; Ανοίγουμε ένα λάκκο και τους τραβάγαμε με μια τριχιά και τους ρίχναμε μέσα. Δεκαπέντε – είκοσι νοματαίοι».</div>
<div style="text-align: justify;">
Ο Νάσος Βλαχοπάνος έμεινε στο σπίτι για να παρακαλέσει τους Γερμανούς να μην το κάψουν, γιατί είχε μέσα φυλαγμένα τα προικιά της κόρης του Γιαννούλας, την οποία θα πάντρευε ύστερα από λίγες μέρες. Δεκατρείς σφαίρες τρύπησαν το κορμί του και η φωτιά έκαψε και το σπίτι και τα προικιά. Ο Βασίλης Σκουραβέληςέμεινε με ολόκληρη την οικογένειά του μέσα στο σπίτι, για να μην το βρουν άδειο οι Γερμανοί και το κάψουν. Μαζί με το σπίτι έκαψαν και ολόκληρη την οικογένεια του Βασίλη Σκουραβέλη, εννιά άτομα.</div>
<div style="text-align: justify;">
Είναι αλήθεια πως οι Γερμανοί στρατιώτες πίστευαν πως λάβαιναν μέρος σε μια μάχη με τους αντάρτες. Καθώς όμως περνούσε η ώρα και δε συναντούσαν πουθενά αντίσταση, όπλα, πυρομαχικά και αντάρτες, κάποιοι από αυτούς άρχισαν να αμφιβάλλουν για τη σκοπιμότητα της επιχείρησης και να περιορίζουν την πολεμική τους δράση, αποφεύγοντας να σκοτώνουν άμαχους και αθώα γυναικόπαιδα, με κίνδυνο μάλιστα να τιμωρηθούν με στρατοδικείο για άρνηση εκτέλεσης διαταγών. Για έξι ώρες οι Γερμανοί πολεμούσαν με φαντάσματα ανταρτών και σκότωναν ανελέητα ανυπεράσπιστους αμάχους.</div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8bTTjAsvA7u8tY4J-H7Xce0dGXynu_DKe3lMusL7PagNH2vQBP_wm1quouzRxNWXPkeakyk4CwG1O3t5JrKAj048vq0RM2SNtVYkem2o5Nnfu3ciBJ-cKWlqH6EIJEDqA9gqkm2ozS9cw/s1600/16d1.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: justify;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8bTTjAsvA7u8tY4J-H7Xce0dGXynu_DKe3lMusL7PagNH2vQBP_wm1quouzRxNWXPkeakyk4CwG1O3t5JrKAj048vq0RM2SNtVYkem2o5Nnfu3ciBJ-cKWlqH6EIJEDqA9gqkm2ozS9cw/s1600/16d1.jpg" height="296" width="400" /></a><br />
<div style="text-align: justify;">
Όταν δόθηκε το σύνθημα της αναχώρησης του 12ου λόχου απ’ το Κομμένο, ο νεαρός διοικητής του, υπολοχαγός Ρέζερ, θα πρέπει να αισθανόταν πολύ ευχαριστημένος γιατί η επιχείρηση στέφτηκε από απόλυτη επιτυχία, καθώς δεν υπήρξε ούτε μία απώλεια από τις δυνάμεις του, ενώ οι «εχθροί» κατατροπώθηκαν και άφησαν στο πεδίο της «μάχης» εκατοντάδες θύματα και το χωριό τυλιγμένο στις φλόγες. Αρκετοί, ωστόσο, από τους στρατιώτες του θα πρέπει να έφευγαν βαθιά μελαγχολικοί και συλλογισμένοι, γιατί τους εξαπάτησαν και τους υποχρέωσαν να σκοτώνουν αθώους. Ο στρατιώτης Άλμπερτ Ζένγκερ θυμάται πως μετά την επιχείρηση κάθισαν κάτω από τις πορτοκαλιές για να προφυλαχτούν από την αφόρητη ζέστη του Αυγούστου. «Μετά από τη φασαρία των όπλων κυριαρχούσε απόλυτη ησυχία. Οι περισσότεροι στρατιώτες ήταν στενοχωρημένοι και σχεδόν κανείς δεν ήταν σύμφωνος με την επιχείρηση. Ως αυτό το γεγονός δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι ανάμεσά μας υπήρχαν και σαδιστές που συμπεριφέρθηκαν σαν άγρια ζώα. Είδα μα τα μάτια μου στρατιώτες οι οποίοι γελούσαν κι έκαναν αστεία εις βάρος των πτωμάτων. Οι περισσότεροι όμως βρίσκονταν σε μια κατάσταση σοκ και ήταν βαθιά θλιμμένοι. Όλοι είχαν ήδη τύψεις συνείδησης με μερικές μόνο εξαιρέσεις. Στο τέλος καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι εκτελούσαμε απλώς διαταγές ανωτέρων. Η οποιαδήποτε ανυπακοή απέναντι σε επίσημες διαταγές τιμωρούνταν σκληρά». (Χ. Φ. Μάγερ, σελ. 81)</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Οι Γερμανοί στρατιώτες εγκατέλειπαν το Κομμένο μέσα σε μια κόλαση φωτιάς και σε έναν τρομερό εφιάλτη, που κάποιοι από αυτούς μπορεί να τον κουβαλούσαν μαζί τους και να τον έφερναν με πολύ τρόμο στο νου τους, όταν ο πόλεμος τέλειωσε και η ζωή ξαναμπήκε στον κανονικό της δρόμο. Για πολλά χρόνια. Νικητές; Σε τι είδους μάχη; Ηττημένοι; Ίσως.</div>
<div style="text-align: justify;">
«Ο ανθυπολοχαγός ή αρχηγός της ομάδας μου έδωσε τη διαταγή να πυροβολήσω τους Έλληνες. Αρνήθηκα. Ανάμεσα στους Έλληνες βρίσκονταν γυναίκες και παιδιά και νομίζω μια από τις γυναίκες κρατούσε ένα μωρό στην αγκαλιά. Ήμουν απόλυτα σίγουρος ότι ετοιμαζόμουν να διαπράξω ένα έγκλημα. Αυτή η μέρα ανήκει στις χειρότερες αναμνήσεις που έχω από όλο τον πόλεμο. Ο ανθυπολοχαγός ή ομαδάρχης είχε στηθεί πίσω μου και απειλούσε να με πυροβολήσει με το οπλοπολυβόλο του σε περίπτωση που θ’ αρνιόμουν να εκτελέσω τη διαταγή του. Αυτή την απειλή την πήρα πολύ σοβαρά. Όλοι μας είχαμε αναγκαστεί να λάβουμε μέρος στην επιχείρηση. Ίσως να με απείλησε και με στρατοδικείο. Αμέσως άρχισα να πυροβολώ προς τη μεριά των Ελλήνων, οι οποίοι προσπάθησαν να κρυφτούν πίσω από τα κασόνια», θυμάται αρκετά χρόνια μετά ο στρατιώτης Άλμπερτ Τσάντερ. (Χ. Φ. Μάγερ, σελ. 76).</div>
<div style="text-align: justify;">
Το ταξίδι της επιστροφής τους στη βάση της μονάδας τους θα ήταν ασφαλώς πιο δύσκολο από τον πρωινό τους περίπατο τόσο μέχρι να φτάσουν στο Κομμένο όσο και κατά τη διάρκεια της περιπλάνησής τους στους άδειους από εχθρούς δρόμους του. Και ήταν πολύ φυσικό για κληρωτούς αξιωματικούς και στρατιώτες, που μέσα σε λίγες ώρες μετέτρεψαν σε κόλαση ένα παραδεισένιο χωριό που δεν τους έφταιξε σε τίποτε και δεν πρόβαλε καμιά αντίσταση στην επιχείρησή τους. «Οι αντιδράσεις των κληρωτών ήταν κι αυτές ταραγμένες. Στα φορτηγά που πήγαιναν πίσω στη Φιλιππιάδα, συζητούσαν γι’ αυτό που είχαν κάνει. Πολλοί απ’ αυτούς έδειχναν μελαγχολικοί και συγκλονισμένοι. Ο Καρλ Ντ. θυμόταν ότι “στον 12ο λόχο η ενέργεια αυτή συζητήθηκε πολύ. Σύντομα όλοι οι στρατιώτες έμαθαν γι’ αυτή. Λίγοι την έβρισκαν σωστή. Εγώ ήμουν τόσο επηρεασμένος απ’ αυτές τις ωμότητες που για εβδομάδες είχα χάσει την ψυχική μου ισορροπία”.Την ώρα των τουφεκισμών αναφέρεται πως ένας υπαξιωματικός πέταξε το πηλήκιο στα πόδια του Ρέζερ και φώναξε: “Herr Oberleutnant, απλώς να θυμάστε ότι αυτή είναι η τελευταία φορά που συμμετέχω σε κάτι τέτοιο. Αυτό είναι μια Schweinerei (αθλιότητα) που δεν έχει τίποτα να κάνει με τον πόλεμο”» (Mark Mazower, σελ. 226, και Χ. Φ. Μάγερ, σελ. 82)</div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="color: blue;">Οι Γερμανοί φεύγουν</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
Η ειρωνεία της Ιστορίας είναι πως οι γερμανικές υπηρεσίες, στα επίσημα έγγραφά τους, έκαναν λόγο για ληστές και αντάρτες στο Κομμένο και προετοίμασαν τους στρατιώτες για μια μεγάλη αναμέτρηση με τις δυνάμεις των αντιστασιακών οργανώσεων. Και το τραγικό πως εδώ μέσα δε βρήκαν την παραμικρή αντίσταση, δεν ακούστηκε ούτε ένας πυροβολισμός εναντίον τους, παρά μόνο ακούγονταν τα βογκητά, οι λυγμοί και οι θρήνοι των έντρομων άμαχων κατοίκων του χωριού από τους δικούς τους μονάχα πυροβολισμούς και το δικό τους θανατικό. Μέσα σ’ ένα πρωί το Κομμένο μέτρησε 317 θύματα μιας θηριωδίας και μιας βαρβαρότητας που δεν την αντέχει ακόμη και να την ακούει κανείς. Εξοντώθηκαν 20 οικογένειες, εκτελέστηκαν 95 νήπια και παιδιά ηλικίας έως 15 ετών, θανατώθηκαν 126 γυναίκες.</div>
<div style="text-align: justify;">
Αυτό όμως δεν εμπόδισε στο ελάχιστο τους γραφειοκράτες της γερμανικής πολεμικής μηχανής να αναφέρουν την ίδια ημέρα του ολοκαυτώματος με υπερβολική δόση ανανδρίας και ανεντιμότητας, διαστρεβλώνοντας βάναυσα την αλήθεια, πως στο Κομμένο έγινε μάχη με τους αντάρτες: «Σήμερα το πρωί, κατά την περικύκλωση του Κομμένου που έγινε από τρεις πλευρές, ο 12ος Λόχος δέχτηκε πολύ πυκνά πυρά απ’ όλα τα σπίτια. Τότε ο Λόχος άνοιξε πυρ με όλα του τα όπλα, επέδραμε στον οικισμό και τον πυρπόλησε. Φαίνεται πως κατά τη διάρκεια αυτής της μάχης μερικοί από τους ληστές κατάφεραν να ξεφύγουν προς τα νοτιοανατολικά. Υπολογίζεται ότι σ’ αυτή τη μάχη σκοτώθηκαν 150 άμαχοι. Τα σπίτια δέχτηκαν έφοδο με χειροβομβίδες, με αποτέλεσμα τα περισσότερα να πάρουν φωτιά. Όλα τα βοοειδή και το μαλλί έγιναν λάφυρα. Θα ακολουθήσει χωριστή αναφορά λαφύρων. Κατά την πυρπόληση των σπιτιών μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών εξερράγησαν και κρυμμένα όπλα είναι επίσης πιθανόν να κάηκαν μαζί τους». (Mark Mazower, σελ. 223 και Χ. Φ. Μάγερ, σελ. 83)</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Μπορεί στη συνείδηση πολλών Γερμανών στρατιωτών να έμεινε χαραγμένη η εικόνα του πλιάτσικου, «με την πρόφαση ότι πρόκειται για αντίποινα ύστερα από την επίθεση κατά κάποιου στρατηγού», οι Γερμανικές, ωστόσο, αρχές δε δυσκολεύτηκαν στα επίσημα έγγραφά τους να κάνουν λόγο για ληστές, συμμορίτες, αποβράσματα και να χρησιμοποιήσουν ανακρίβειες που μπορούσαν να εμφανίσουν τα εγκλήματά τους εναντίον ανυπεράσπιστων και αμάχων ως πραγματική μάχη με τον εχθρό που τους επιτέθηκε.</div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj20R3XNNf0BJDWwBlUi10TWaK5YtNKuEHrxlW-T2RtpwYEJhAQSK4_5MgoucSuymaY1rBa0wDmtld8HAU8Gg5kLkE0UuxjWGp7-BRi0jjDiMmHi3N5MmT8VbtYHpSkFBDeM6PSxyWbPk9E/s1600/16h.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj20R3XNNf0BJDWwBlUi10TWaK5YtNKuEHrxlW-T2RtpwYEJhAQSK4_5MgoucSuymaY1rBa0wDmtld8HAU8Gg5kLkE0UuxjWGp7-BRi0jjDiMmHi3N5MmT8VbtYHpSkFBDeM6PSxyWbPk9E/s1600/16h.jpg" height="320" width="400" /></a><br />
<div style="text-align: justify;">
Έτσι την επόμενη ημέρα νέα αναφορά σημειώνει, μετατρέποντας τους 150 άμαχους σε 150 νεκρούς από την πλευρά του εχθρού: «Αποτέλεσμα εκκαθαριστικής επιχείρησης στο Κομμένο: 150 νεκροί από την πλευρά του εχθρού, μερικά βοοειδή, όπλα ιταλικής προέλευσης. Η φωτιά στο χωριό ανατίναξε μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών. Το αποτέλεσμα της επιχείρησης επιβεβαίωσε την υποψία και την αναφορά της μεραρχίας ότι η ανατολική πλευρά του κόλπου της Άρτας αποτελεί κέντρο συμμοριτών με ισχυρές ενεργούς ληστοσυμμορίες». (Χ. Φ. Μάγερ, σελ. 93, και Mark Mazower, σελ. 224) Ενώ ο τότε υπολοχαγός και μετέπειτα Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε. Κουρτ Βαλντχάιμ, ο οποίος υπηρετούσε στο γραφείο συντονισμού του γερμανικού γενικού επιτελείου στην Αθήνα, σημείωνε στις 17 Αυγούστου στο Ημερολόγιο Πολέμου της μονάδας του:«17 Αυγούστου: Αυξανόμενη αεροπορική δραστηριότητα του εχθρού με επιδρομές εναντίον της δυτικής ελληνικής ακτής και των Ιόνιων νησιών. Στην περιφέρεια της 1ης Ορεινής Μεραρχίας, η κωμόπολη του Κομμένου (βόρεια του κόλπου της Άρτας) καταλαμβάνεται ύστερα από έντονη εχθρική αντίσταση. Απώλειες του εχθρού». (Mark Mazower, σελ. 224 και Χ. Φ. Μάγερ, σελ. 96)</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Τόσο απλά, λοιπόν, και τόσο σαθρά. Ένα χωριό παραδομένο στις φλόγες των ναζί και 317 άμαχοι και ανυπεράσπιστοι νεκροί, εκτελεσμένοι στα σπίτια τους, στις αυλές και τους δρόμους, δεν ήταν παρά οι εχθροί που πρόβαλαν έντονη αντίσταση στους πάνοπλους Γερμανούς του 12ου Λόχου! Η Γερμανία διέτρεχε κίνδυνο από τα γυναικόπαιδα, τα μωρά και τους άοπλους του Κομμένου!</div>
<div style="text-align: justify;">
Μεσημέρι 1.30΄, σημειώνει ο γυμνασιάρχης Στέφανος Παππάς, οι Γερμανοί φεύγουν. Αφήνουν πίσω τους ένα ολοκαύτωμα, ένα απέραντο νεκροταφείο. Και παίρνουν μαζί τους τα λάφυρα του πολέμου: κοπάδια ζώων μεγάλων και μικρών που συγκέντρωσαν στην πλατεία του χωριού, κουβέρτες, σεντόνια, φορέματα, κουστούμια, παπούτσια, γραμμόφωνα, χρήματα, χρυσαφικά. (Στέφανου Παππά, σελ. 29) Η επίσημη έκθεση, ωστόσο, της Βέρμαχτ αναφέρει: «16 κεφάλια βοοειδή, 1 γεμάτο φορτηγό σακιά με μαλλί, 5 ιταλικές καραμπίνες, 1 ιταλικό αυτόματο πιστόλι». (Mark Mazower, σελ. 224)</div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="color: blue;">Ο τραγικός επίλογος</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
Οι σκηνές φρίκης που εκτυλίχτηκαν το πρωινό της ματωμένης εκείνης Δευτέρας στο Κομμένο και χαράχτηκαν ανεξίτηλα στη συνείδηση εκείνων που κρύφτηκαν και είδαν με τα μάτια τους όλη την έκταση της βαρβαρότητας και της κτηνωδίας, συνθέτουν ένα πένθιμο εμβατήριο, που ηχεί τυραννικά μέσα μας και μας ελέγχει και μας ανακρίνει και ζητά εξηγήσεις με απόγνωση, μα παίρνει απαντήσεις θολές και μισές, που χάνονται μέσα στον άνεμο.</div>
<div style="text-align: justify;">
Το Κομμένο το εκτέλεσαν εν ψυχρώ οι ναζί και το παρέδωσαν στις φλόγες χωρίς έλεος. Η τραγική σελίδα του Κομμένου μένει ζωντανή και καίει άσβηστη φλόγα στη μνήμη των 80 περίπου κατοίκων του που έζησαν τη φρίκη και βρίσκονται ακόμη εν ζωή. Το Κομμένο είναι μια διαρκής καταγγελία της βίας και της βαρβαρότητας. Είναι ένας ασίγαστος πόνος και μια διαμαρτυρία εναντίον κάθε μορφής ρατσισμού. Απ’ τα χείλη και την ψυχή των λίγων πλέον επιζώντων βγαίνει αβίαστα ένα σύνθημα: «όχι άλλη βία κι όχι άλλη αγριότητα στον πλανήτη».</div>
<div style="text-align: justify;">
Γιατί το Κομμένο αποθήκευσε κι έκλεισε μέσα στη μικρή του ιστορία όλη την έκταση της βαρβαρότητας και της κτηνωδίας που σπέρνουν αλόγιστα η καθαρότητα της φυλής και η αίσθηση της υπεροχής απέναντι στον άοπλο και τον ανίσχυρο να προστατεύσει τον εαυτό του. Γιατί τούτη η ματωμένη σελίδα του, τα δάκρυα κι η ορφάνια, η φυγή κι η απόγνωση των δικών του παιδιών είναι το πρώτο του μάθημα που μας ανεβάζει ψηλά και μας πάει στην ευπρέπεια της αλληλεγγύης, του ανθρωπισμού και της απέραντης αγάπης.</div>
<div style="text-align: justify;">
Αν κατορθώσουμε κάποτε να διαβούμε τα στενά σύνορά μας και τολμήσουμε να περάσουμε στην απέναντι όχθη, έτσι που τον πόνο του ανθρώπου να τον κάνουμε πόνο δικό μας, τότε είναι βέβαιο πως η πρώτη μας έγνοια κι η πρώτη μας πράξη θα σταθούν στο Κομμένο και τον άγιο του τόπο θα τον κάνουν πάρκο ανθρωπιάς και μουσείο της ειρήνης και της συναδέλφωσης των ανθρώπων και των λαών.</div>
<div style="text-align: justify;">
Και μπορεί από τούτα τα πάρκα της φιλίας και της ανθρωπιάς να ξεχυθεί το μεγάλο ποτάμι σε μια παγκόσμια διαδήλωση, που στις πιο ψηλές κορφές των βουνών θα στήσει τα λάβαρα και στο κέντρο της γης θα θέσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του: Να τελειώνουμε τώρα με τους πολέμους. Να τελειώνουμε τώρα με τους αποικιοκράτες και τους ιμπεριαλιστές. Το απαιτούν οι νεομάρτυρες των πυρπολημένων και πλημμυρισμένων στο δάκρυ και στο αίμα χωριών μας. Το απαιτούν οι νεομάρτυρες των φούρνων και των κρεματορίων. Το απαιτεί το Κομμένο με τα 317 θύματά του και τ’ απερίγραπτο ολοκαύτωμά του.</div>
<div style="text-align: justify;">
Ο τραγικός απολογισμός και το έγκλημα πολέμου</div>
<div style="text-align: justify;">
«Την οργή των νεκρών να φοβάστε».</div>
<div style="text-align: justify;">
Οδυσσέας Ελύτης</div>
<div style="text-align: justify;">
Ότι στο Κομμένο διαπράχθηκε ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου είναι πέραν πάσης αμφιβολίας. Ανεξάρτητα από το τι έχει αποφασιστεί στη δίκη της Νυρεμβέργης και τι εκκρεμότητες έχουν απομείνει στα διεθνή δικαστήρια και στα επίσημα εθνικά και διεθνή έγγραφα, στη συνείδηση όλων των ανθρώπων, η σφαγή των αμάχων και η ισοπέδωση του χωριού μόνο ως έγκλημα πολέμου έχει καταγραφεί. Το ολοκαύτωμα του Κομμένου ανήκει στις ελάχιστες εκείνες φρικιαστικές περιπτώσεις όπου άνθρωποι ανυπεράσπιστοι και κατά κύριο λόγο ανυποψίαστοι μετατρέπονται αιφνίδια σε τραγικά θύματα μιας οργανωμένης επίθεσης τακτικού στρατού με στόχο δήθεν την εξόντωση ανταρτών.</div>
<div style="text-align: justify;">
Στο Κομμένο οι ναζιστικές δυνάμεις δεν έδωσαν μάχη. Δε συγκέντρωσαν τους κατοίκους του για να επιλέξουν θύματα προς εκτέλεση. Δεν εφάρμοσαν τα γνωστά αντίποινα. Τέτοιος λόγος, ασφαλώς, δεν υπήρχε, αφού κανείς Γερμανός αξιωματικός ή στρατιώτης ούτε εκτελέστηκε ούτε τραυματίστηκε ούτε, εν πάση περιπτώσει, αντιμετωπίστηκε με βαναυσότητα από τους κατοίκους του ή από τους αντάρτες που υποτίθεται ότι έδρευαν σ’ αυτό. Ακόμη και ο ίδιος ο συνταγματάρχης Ζάλμινγκερ, που έφτασε σ’ αυτό στις 12 Αυγούστου, διευκολύνθηκε να το εγκαταλείψει ανενόχλητος. «Όχι μόνο δεν πείραξαν τους Γερμανούς οι αντάρτες, αλλά βοηθήσαμε το αυτοκίνητο να βγη από το χαντάκι, που είχε ανατραπή, και να φύγη ανενόχλητο. Κάναμε περισσότερο από ό,τι επέβαλε η εθνική μας τιμή, ενώ μπορούσαμε όλους να τους σκοτώσουμε», αναφέρει ο Στέφανος Παππάςκαταθέτοντας στη δίκη της Νυρεμβέργης (Στέφανου Παππά, σελ. 132)</div>
<div style="text-align: justify;">
Πλήθος στοιχείων και μαρτυριών από τους ίδιους τους Γερμανούς στρατιώτες δεν αφήνουν το ελάχιστο ίχνος σχετικά με το κακούργημα και το έγκλημα πολέμου.«Χωριά στα οποία θα πέφτουν πυροβολισμοί ή θα απαντώνται οπλισμένοι, θα καίγονται και ο ανδρικός πληθυσμός θα εκτελείται» ανέφερε η διαταγή του στρατηγού Βάλτερ φον Στέτνερ, διοικητή της 1ης Μεραρχίας Ορεινών Καταδρομών. Στο Κομμένο εκτελέστηκαν οι πάντες χωρίς καμιά διάκριση, παρότι δεν έπεσαν πυροβολισμοί ούτε απαντήθηκαν οπλισμένοι αντάρτες. «Στο χωριό δεν υπήρξε η παραμικρή αντίσταση, ούτε καν ένας πυροβολισμός, και από τη δική μας πλευρά δεν υπήρξε ούτε ένας τραυματίας», αναφέρει ο δεκανέας Κουρτ Ντρέερ. Παρά ταύτα εκτελέστηκαν 95 παιδιά ηλικία 4 μηνών έως 15 χρονών, 126 γυναίκες από 16 έως 80 χρονών και 96 άντρες από 16 έως 80 χρονών.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
«Πρώτα ρίχναμε χειροβομβίδες μέσα στα σπίτια και μετά πυροβολούσαμε με καραμπίνες και οπλοπολυβόλα από τις πόρτες. Πολλά πτώματα κάηκαν μέσα στα σπίτια και η μυρωδιά ήταν αφόρητη», θυμάται ο Γιοχάνες Ραλ. «Ήμουν αυτόπτης μάρτυρας όταν κάποιοι στρατιώτες έχωναν μπουκάλια μπίρας στα γεννητικά όργανα γυναικείων πτωμάτων. Νομίζω ότι είδα και πτώματα με βγαλμένα μάτια», εκμυστηρεύεται χωρίς να μπορεί να κρύψει την αηδία του ο Άλμπερτ Σένγκερ.</div>
<div style="text-align: justify;">
«Τα μέλη του 12ου λόχου συνέλαβαν εκείνους που ήταν κρυμμένοι στα σπίτια τους και τους συγκέντρωσαν στη μικρή πλατεία… ήταν μια ομάδα 15 – 20 ανθρώπων, κυρίως γυναίκες. Ανάμεσά τους υπήρχαν όμως και μερικά αγόρια και κορίτσια 12 ή 13 ετών… Ο Τσάντερ έστησε το πολυβόλο σε απόσταση 10 – 15 μέτρων… έριξε μια σειρά ριπές και θέρισε τον κόσμο», περιγράφει ο Όσκαρ Γκούντμαν, ο οποίος σημειώνει πως ο Τσάντερ άνοιξε πυρ στην αυλή του Θεόδωρου Μάλλιου την ώρα του γάμου, κατόπιν διαταγής του ανθυπολοχαγού και απειλής ότι σε περίπτωση ανυπακοής θα συντάξει αναφορά σε βάρος του και θα τον στείλει στο στρατοδικείο. Αλλά κι ο ίδιος ο πυροβολητής δεκανέας Άλμπερτ Τσάντερ ομολογεί χαρακτηριστικά: «Ήμουν πολύ ταραγμένος που θ’ αναγκαζόμουν να πυροβολήσω γυναικόπαιδα. Τα νεύρα μου ήταν εξαιρετικά τεντωμένα. Πραγματικά δε θυμάμαι πια, είναι σαν να έχω στη μνήμη μου ένα κενό». (Βλ. Χ. Φ. Μάγερ σελ. 76 – 82)</div>
<div style="text-align: justify;">
Για το ίδιο γεγονός καταθέτει στη δίκη της Νυρεμβέργης ο γυμνασιάρχης Στέφανος Παππάς: Οι Γερμανοί «έβγαλαν έξω από το σπίτι του Θεόδωρου Μάλλιου, που γινόταν ο γάμος, 10 – 15 άτομα που εθέρισαν με το πολυβόλο. Είδα με τα μάτια μου απέναντι από τα θύματα σωρός από κάλυκες. Οι υπόλοιποι, γαμπρός, νύφη, συμπέθεροι και άλλοι εν όλω 32 κάηκαν, έγιναν στάχτη μέσα στο διώροφο σπίτι, που καίονταν μια ολόκληρη ημέρα και νύχτα». (Στέφανου Παππά, σελ. 126)</div>
<div style="text-align: justify;">
Οι Γερμανοί φρόντισαν, μετά το τέλος της «μάχης» και παρά την αφόρητη ζέστη, να κάνουν μια τελευταία επιθεώρηση στο χωριό και να αποτελειώσουν ό,τι έμεινε στη μέση. «Παντού υπήρχαν πτώματα. Ορισμένοι δεν είχαν αφήσει ακόμη την τελευταία τους πνοή. Προσπαθούσαν να μετακινηθούν και βογκούσαν. Δύο ή τρεις κατώτεροι αξιωματικοί έκαναν μια τελευταία περιπολία στο χωριό κι έδωσαν τη χαριστική βολή στους ετοιμοθάνατους», θυμάται ο δεκαεννιάχρονος στρατιώτης Γιόχαν Χάουσμαν. (Χ. Φ. Μάγερ, σελ. 80)</div>
<div style="text-align: justify;">
Λίγο πριν αναχωρήσει ο στρατός, οι επικεφαλής παρότρυναν τους στρατιώτες να πάρουν μαζί τους ό,τι ήθελαν ως λάφυρο από το χωριό. «Οι στρατιώτες όμως ήταν σε τέτοιο βαθμό εξαντλημένοι, που δεν άγγιξαν σχεδόν τίποτε από τα πράγματα που βρίσκονταν ολόγυρα. Μόνο οι αξιωματικοί φόρτωσαν στα φορτηγά κλεμμένα χαλιά και άλλα πολύτιμα αντικείμενα», θυμάται ένας άλλοςδεκαεννιάχρονος στρατιώτης, ο Χανς Τίσλερ. (Χ.Φ. Μάγερ, σελ. 80) Ενώ οΡέζερ «διέταξε μερικούς στρατιώτες να βάλουν φωτιά στα λίγα σπίτια που είχαν μείνει ανέπαφα». (Mark Mazower, σελ. 223)</div>
<div style="text-align: justify;">
Θα μπορούσε να παραθέσει κανείς αμέτρητα γεγονότα που δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία πως το ολοκαύτωμα του Κομμένου ήταν ένα έγκλημα πολέμου, σε βαθμό που ο ίδιος ο ταγματάρχης Ράινχολντ Κλέμπε, που ακολούθησε την εκκαθαριστική επιχείρηση ως διοικητής του τάγματος στο οποίο ανήκε ο 12ος λόχος, χωρίς να λάβει μέρος σ’ αυτή, να επιπλήξει αυστηρά τον υφιστάμενό του υπολοχαγό Βίλι Ρέζερ, όταν κάτωχρος και αηδιασμένος από αυτό που αντίκρισαν τα μάτια του μέσα στο Κομμένο, βρέθηκε αντιμέτωπος μαζί του: «αυτό, κύριε υπολοχαγέ, δεν έχει καμιά σχέση με τον πόλεμο. Με κάτι τέτοια δε θέλω να έρθω σε επαφή». (Χ.Φ. Μάγερ, σελ. 90 και Mark Mazower, σελ. 226)</div>
<div style="text-align: justify;">
Τα στοιχεία της καταστροφής είναι συνταρακτικά. Εξοντώθηκαν και αφανίστηκαν 20 ολόκληρες οικογένειες. Δολοφονήθηκαν μαζικά και αποτρόπαια 71 παιδιά ηλικίας κάτω των δέκα ετών. Μέσα στα ίδια τους τα σπίτια κάηκαν ζωντανοί γονείς μαζί με τα παιδιά τους. Ούτε ένα τουφέκι δε στράφηκε εναντίον των γερμανών. Οι απώλειες του Κομμένου 317 νεκροί. Σπίτια καμένα, αγαθά λεηλατημένα, κτίρια πυρπολημένα. Οι απώλειες των επιδρομέων ένα μεγάλο, ένα τεράστιο και απερίγραπτο μηδέν, που στρέφεται, εντέλει, εναντίον τους και τους εξευτελίζει.</div>
<div style="text-align: justify;">
“Σήκω αδερφέ μ’ από τη γη” – Γρηγόρης Καψάλης</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Στο Κομμένο, στις 16 Αυγούστου 1943, γράφτηκε μια από τις πιο τραγικές σελίδες, από εκείνες που αδυνατεί να τις αντέξει ο νους του ανθρώπου και αρνείται να τη συγχωρήσει η παγκόσμια ιστορία. Η μαζική εκτέλεση και ο αφανισμός ολόκληρων οικογενειών συνιστά μια γενοκτονία, με χαρακτηριστικά που παραπέμπουν σε αρχαίες τραγωδίες.</div>
<div style="text-align: justify;">
Ο Θεόδωρος Αντωνίου εκτελέστηκε μέσα στο σπίτι του μαζί με τη γυναίκα του και τα τρία παιδιά του, ηλικίας 4, 3 και 2 ετών. Ο Χρήστου Αποστόλουσφαγιάστηκε μέσα στο σπίτι του μαζί με τη γυναίκα του, τη μητέρα του και τα δύο παιδιά του, ηλικίας 11 και 3 ετών. Ο Αθανάσιος Διαμαντής εκτελέστηκε μαζί με τη γυναίκα του και τα πέντε παιδιά του, ηλικίας 30, 10, 16, 8 και 5 ετών. Ο Κων/νος Κριτσιμάς σφαγιάστηκε μέσα στο σπίτι του μαζί με τη γυναίκα του και τα τέσσερα παιδιά του, ηλικίας 8, 6, 3 και 1 έτους. Η Αικατερίνη Μαράγγου εκτελέστηκε μαζί με το παιδί της, ηλικίας 40 ετών, και τα πέντε εγγόνια της, ηλικίας 14, 11, 8, 6 και 4 ετών. Ο Θεόδωρος Μάλλιοςσφαγιάστηκε στο γάμο της κόρης του, μαζί με τη γυναίκα του, τα εφτά από τα εννιά παιδιά του, ηλικίας 25, 24, 22, 21, 16, 11, και 6 ετών, και τη νύφη του, ηλικίας 24 ετών. Στο ματωμένο γάμο δολοφονήθηκαν η νύφη Αλεξάνδρα και ο γαμπρός Θεοχάρης.</div>
<div style="text-align: justify;">
Από το γένος Κοντογιάννη εκτελέστηκαν 29 άτομα, από το γένος Κριτσιμά 24, από το γένος Κολιοκώτση 16, από το γένος Διαμαντή 15, από το γένος Αντωνίου 13. Από τους ξένους που εκείνη την ημέρα βρέθηκαν στο Κομμένο λόγω του πανηγυριού του Δεκαπενταύγουστου και του γάμου εκτελέστηκαν περίπου 35 άτομα. Εκτελέστηκαν επίσης 3 Ισραηλίτες, οι οποίοι έμεναν στο Κομμένο.</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhst8bbq_4k7sPU5H0qzFPM0EB3LRgJjPnT0alxwHokmC6KVF4JysYh_FBSVUNufyD4BxWa_GOjGx9nUUNuU4cqEA_zRQemWkoFKCwytYq8c2NZsqvieqEQzaKCiE9sxlUAXNu4gfCJlahj/s1600/16d2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhst8bbq_4k7sPU5H0qzFPM0EB3LRgJjPnT0alxwHokmC6KVF4JysYh_FBSVUNufyD4BxWa_GOjGx9nUUNuU4cqEA_zRQemWkoFKCwytYq8c2NZsqvieqEQzaKCiE9sxlUAXNu4gfCJlahj/s1600/16d2.jpg" height="400" width="347" /></a></div>
<br />
Από το βιβλίο «Άι Κομμένο της άσβεστης μνήμης» του Δημήτρη Χρ. Βλαχοπάνου, «Εντύπωσις», 2η έκδοση 2009<br />
Βασική βιβλιογραφία<br />
1. Στέφανου Παππά: Η σφαγή του Κομμένου<br />
2. Χ.Φ. Μάγερ: Η φρίκη του Κομμένου (Καλέντης)<br />
3. Mark Mazower: Στην Ελλάδα του Χίτλερ (Αλεξάνδρεια)<br />
4. Ζωντανές μαρτυρίες<br />
ΠΗΓΗ.ΟΙΚΟΔΟΜΟΣ-ΑΕΤΟΣ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-50763096066788286102013-10-25T05:57:00.002-07:002013-10-25T11:17:16.018-07:00Σταθοπούλου Παναγιώτα<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAYBwoQHRvDibUuA6KL1xL3in8V13AzKqp6SHUzjHtuC9Ctn5sA4A1Y62s4hxjHZnmzJkoF_Ir6UwokVasT9qhDgNbeFt1t8Ji_YIYYBumqVBDi1pBusGpldYSsi_BjgFTrDXjIPLLbGPZ/s1600/112.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAYBwoQHRvDibUuA6KL1xL3in8V13AzKqp6SHUzjHtuC9Ctn5sA4A1Y62s4hxjHZnmzJkoF_Ir6UwokVasT9qhDgNbeFt1t8Ji_YIYYBumqVBDi1pBusGpldYSsi_BjgFTrDXjIPLLbGPZ/s1600/112.jpg" height="320" width="140" /></a>Οι γονείς της ήταν απ' το Μεγαλοχώρι Ευρυτανίας. Μετανάστευσαν για ένα διάστημα στην Αμερική όπου και γεννήθηκε η Παναγιώτα, κάπου στα 1926. Αργότερα η οικογένεια Σταθοπούλου επέστρεψε στην Ελλάδα και την περίοδο της Κατοχής εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, στου Γκύζη και συγκεκριμένα στην οδό Βαλτινών ακριβώς απέναντι από το σημερινό αλσάκι στο οποίο βρίσκεται και η αναμνηστική πλάκα με το όνομά της.<br />
Η Παναγιώτα Σταθοπούλου, ένα γλυκύτατο ξανθό κορίτσι όλο ζωντάνια και ενέργεια, σπουδάζει και ταυτόχρονα εργάζεται. Γρήγορα εντάσσεται στις τάξεις της ΕΠΟΝ δίνοντας και τη δική της συμβολή στον αγώνα για λευτεριά, ανεξαρτησία και κοινωνική δικαιοσύνη. Η Παναγιώτα διακρίνεται, είναι παντού πρώτη, θαρραλέα και μαχητική μα συνάμα και μια βαθιά ευγενική ψυχή! ΄Έτσι θα κερδίσει την καθολική εκτίμηση και το σεβασμό και θα γίνει αξιαγάπητη σε φίλους, συμμαθητές και συντρόφους ως πρότυπο αγωνιστή!<br />
Σύμβολο, τόλμης, και αυτοθυσίας. Στην μεγάλη αντικατοχική διαδήλωση στην Αθήνα, τον Ιούλιο του 1943 η Παναγιώτα "πρόσφερε τα νιάτα της στις ερπύστριες του Γερμανικού τάνκ. Τον ηρωικό της θάνατο μπρορείται να τον διαβάσσεται <a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/1943.html#more" target="_blank">εδώ</a></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-84334264082473354482013-10-25T05:48:00.002-07:002013-10-25T05:48:37.338-07:00Το "κάστρο του Υμηττού"<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_ZtQD5kxZec_O8a2g6lS5-VL7LowH4_1-K0NQR1kqS4cXS5QFwYqRmhcVZ4shSSpJfV07Yy6Tt_JcG-9omU_odKZ3ncM3DNA3M7ppqMeooabLEHHX_KlgbcUDEd3WakwGDD-ozQNgzyod/s1600/getImage.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_ZtQD5kxZec_O8a2g6lS5-VL7LowH4_1-K0NQR1kqS4cXS5QFwYqRmhcVZ4shSSpJfV07Yy6Tt_JcG-9omU_odKZ3ncM3DNA3M7ppqMeooabLEHHX_KlgbcUDEd3WakwGDD-ozQNgzyod/s1600/getImage.jpg" height="215" width="320" /></a>Στις 28 Απρίλη του 1944, σ' ένα μικρό σπιτάκι στον Υμηττό, στη μια γωνία της οδού Κοραή, γράφτηκε μια από τις πιο ηρωικές και δοξασμένες σελίδες της Εθνικής Αντίστασης κατά των χιτλεροφασιστών κατακτητών και των συνεργατών τους. Τρεις ΕΠΟΝίτες του ΕΛΑΣ της Αθήνας, ο Δημήτρης Αυγέρης,ο Κώστας Φολτόπουλος και ο Φάνης Κιοκμενίδης, που φύλαγαν τον οπλισμό της διμοιρίας τους, αντιμετώπισαν για πάνω από 7 ολόκληρες ώρες, με τ' ατομικά τους όπλα, 200 Γερμανούς και ταγματασφαλίτες.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Δεν είχε καλά - καλά ξημερώσει, όταν ο εχθρός περικύκλωσε το σπίτι και από το στόμα αξιωματικού των τσολιάδων ακούστηκε:</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
- Παραδοθείτε τομάρια, γιατί διαφορετικά θα σας κάψουμε!</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Η απάντηση των κυκλωμένων ΕΠΟΝιτών ήταν μια και απλή, η μοναδική που μπορούσαν να δώσουν πατριώτες... Μια ριπή από αυτόματο.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Η μάχη δεν άργησε να φουντώσει. Ηταν 8 το πρωί. Μα, κάθε προσπάθεια που έκαναν οι πολιορκητές</div>
<a name='more'></a> να καταλάβουν το φρούριο απέβαινε άκαρπη, παρά το γεγονός ότι διέθεταν ισχυρότατη δύναμη πυρός και υπέρτερες δυνάμεις. Η αντίσταση των τριών παιδιών, των τριών αυτών ηρώων, ήταν εκπληκτική.<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Πρώτος χτυπήθηκε και έπεσε νεκρός στο πάτωμα ο ήρωας Φολτόπουλος, αλλά οι δύο σύντροφοί του συνέχισαν να μάχονται με μεγαλύτερο πάθος. Κι όταν τα πυρομαχικά τους έφταναν προς το τέλος, ο ένας έπιασε τη γωνιά για να καταστρέψει τον οπλισμό, ώστε να μην πέσει στα χέρια του εχθρού, ενώ ο άλλος συνέχισε τη μάχη. Σε λίγο νεκρός έπεσε και ο Κιοκμενίδης, αλλά ο Αυγέρης δε σταμάτησε να ρίχνει κατά του εχθρού, αν και τραυματίστηκε.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Πέρασε το μεσημέρι. Ομως το σπίτι, το κάστρο του Υμηττού συνέχισε να αντιστέκεται. Ωσπου, γύρω στις 3.30 το απόγευμα οι γυναίκες της γειτονιάς που παρακολουθούσαν τη μάχη είδαν τον Δημήτρη Αυγέρη να βγαίνει τρεκλίζοντας και να φωνάζει προς τη μεριά του εχθρού:</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
- Σας νικήσαμε τέρατα!</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Σε λίγο, μια ριπή θα τον έστελνε κι αυτόν στην αθανασία.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Η μάχη είχε τελειώσει. Και ο εχθρός που περίμενε ότι θα βρει δεκάδες πτώματα και λαβωμένους αντιλήφθηκε ότι οι ορδές του ντροπιάστηκαν από τρία αμούστακα παιδιά, τρεις ήρωες, που είχαν τάξει τη ζωή τους στη λευτεριά της πατρίδας. Ετσι, φόρτωσε γρήγορα - γρήγορα τα πτώματα των ηρώων στα αυτοκίνητα κι έφυγε ουσιαστικά νικημένος.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Από τότε, το σπιτάκι εκείνο στον Υμηττό έγινε θρύλος, σύμβολο του αγώνα για τη λευτεριά της Ελλάδας και του λαού της, για να γίνει ο ίδιος ο λαός αφέντης στον τόπο του, όπως ονειρεύτηκαν οι τρεις ΕΠΟΝίτες κι όπως το ζωγράφισαν στο νου και την καρδιά του λαού το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ και το ΚΚΕ. Εκείνο το σπιτάκι ονομάστηκε Κάστρο και "Φρούριο των ηρώων" και οι μισογκρεμισμένοι τοίχοι του γέμισαν συνθήματα, όπως αυτό της ΕΠΟΝ: "Διαβάτη που περνάς από το σπίτι των τριών ηρώων του Υμηττού, γονάτισε, σφίξε τη γροθιά σου κι ορκίσου εκδίκηση".</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Στην ημερήσια διαταγή της, η Διοίκηση του Α Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ θα γράψει για το κατόρθωμα των τριών ΕΠΟΝιτών ηρώων: "... ούτω ο διμοιρίτης Αυγέρης Δημήτριος και οι μαχηταί Φολτόπουλος Κωνσταντίνος και Κιοκμενίδης Αθανάσιος την 28/4/1944 εκεί εις τον οικίσκον του Υμηττού έστησαν λαμπρόν ηρώον Δόξης... Το ολοκαύτωμα των αξίων και υπέροχων αυτών μαχητών του ΕΛΑΣ των Αθηνών, πυρσός πατριωτισμού, πυρπολεί τας ψυχάς μας τας ημέρας αυτάς... Αιωνία η μνήμη των τριών ανδρείων...".</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-79511733683606702862013-10-25T02:30:00.001-07:002013-10-25T13:38:10.727-07:00 Τα "Ιουλιανά" του 1943<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b><u><span style="color: blue;">Τα προεόρτια</span></u></b><br />
<div style="text-align: justify;">
Η Ελλάδα στενάζει κάτω από την τριπλή φασιστική κατοχή. Γερμανοί, Ιταλοί και Βούλγαροι έχουν κατατεμαχίσει τη χώρα σε ζώνες επιρροής, με το σκλαβωμένο λαό μας να υποφέρει τα πάνδεινα. Πείνα, θάνατος, λεηλασίες, βασανισμοί, εκτελέσεις. Ταυτόχρονα, όμως, αναπτύσσεται ραγδαία και η Λαϊκή Αντίσταση. Στα αδούλωτα βουνά ολόκληρης της χώρας ο ένοπλος λαϊκός στρατός ΕΛΑΣ καταφέρνει αλλεπάλληλα χτυπήματα στο φασισμό. Αντίστοιχα στις πόλεις το ΕΑΜ οργανώνει και πρωταγωνιστεί στις κινητοποιήσεις του λαού καταγράφοντας σπουδαίες νίκες-κατακτήσεις!</div>
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyRBmnPg-RrzP2ofTqwzcEisJc7J8Wdt36sGtywxivsjWZ0Q-5NpsEwOELga9RwgnPYLl4tXEWt0Vk7aS1YIhuH50q1STUnCOmc1GZGsoWPfuOprQFNMRXHJmrJInlyk7-LN-zTTXcvtUn/s1600/100.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyRBmnPg-RrzP2ofTqwzcEisJc7J8Wdt36sGtywxivsjWZ0Q-5NpsEwOELga9RwgnPYLl4tXEWt0Vk7aS1YIhuH50q1STUnCOmc1GZGsoWPfuOprQFNMRXHJmrJInlyk7-LN-zTTXcvtUn/s1600/100.jpg" width="225" /></a><br />
<div style="text-align: justify;">
Στις αρχές του Ιούλη του 1943 οι Γερμανοί ναζί ανακοινώνουν την επέκταση της υπάρχουσας Βουλγαρικής Ζώνης Κατοχής και πέρα του Στρυμόνα, ως τον Αξιό ποταμό, προχωρώντας έτσι σε άμεση παράδοση, στο σύμμαχό τους βουλγάρικο ιμπεριαλισμό, του συντριπτικά μεγαλύτερου μέρους της ελληνικής Μακεδονίας αλλά και σημαντικών τμημάτων της Θράκης.Το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ, η ΕΠΟΝ, το ΚΚΕ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου του διαμελισμού της χώρας εκ μέρους του συνασπισμού του άξονα και σημαίνουν άμεσα γενικό παλλαϊκό συναγερμό!</div>
<br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
Χαρακτηριστικά σε ανακοίνωσή του το ΕΑΜ αναφέρει: « Η Μακεδονία ολόκληρη παραδόθηκε στη βουλγαρική θηριωδία. Η απειλή, που το ΕΑΜ είχε υποδείξει από καιρό και είχε καλέσει τον ελληνικό λαό ν’ αγωνιστεί για την αποτροπή της, αποτελεί σήμερα πραγματικότητα...." Και κατέληγε: «Να ενωθούμε σ’ ένα πανεθνικό, παλλαϊκό μέτωπο για τη σωτηρία της Μακεδονίας, για το ξεσκλάβωμα της χώρας»!</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Από τις 7 Ιουλίου με πρωτοβουλία του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ η Θεσσαλονίκη και οι συνοικίες της ξεσηκώνονται. Στις 10 του Ιούλη προκηρύσσεται απεργία. Πάνω από 50.000 χιλιάδες λαού αψηφούν τη φασιστική τρομοκρατία και βγαίνουν στους δρόμους. Το επόμενο δεκαήμερο κινητοποιούνται παράπλευρα Κιλκίς, Έδεσσα, Γιαννιτσά, Κοζάνη κ.ά Έτσι φτάνουμε και στην προκήρυξη της Γενικής Απεργίας και του ιστορικού Συλλαλητηρίου της 22 του Ιούλη στην πρωτεύουσα….</div>
<a name='more'></a><br />
<b><u><span style="color: blue;">Η μεγάλη διαδήλωση</span></u></b><br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
Όλες εκείνες τις μέρες επικρατεί αναβρασμός. Τα στελέχη και τα μέλη των αντιστασιακών οργανώσεων κινούνται δραστήρια από πόρτα σε πόρτα σε όλες τις γειτονιές και τις συνοικίες της Αθήνας προετοιμάζοντας τον κόσμο για τη μεγάλη κινητοποίηση κατά της βουλγαρικής επέκτασης. Πρωτοστατούν η αξέχαστη Ηλέκτρα Αποστόλου, ο Βασίλης Εφραιμίδης, η Παναγιώτα Σταθοπούλου και πολλοί άλλοι νεολαίοι.</div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Οι δράσεις παίρνουν πρωτοφανείς μορφές! Τις προπαραμονές του συλλαλητηρίου ΕΠΟΝίτες μπουκάρουν αιφνιδιαστικά στο κέντρο αναψυχής «Πάρκ» βουτάνε τα μικρόφωνα και καλούν τον κόσμο στο συλλαλητήριο. Κάποιοι γερμανοί αξιωματικοί που βρίσκονται ανάμεσα στους θαμώνες επιχειρούν να κινηθούν εναντίον των νεολαίων αλλά αφοπλίζονται επιτόπου από ένοπλους ΕΛΑΣίτες μέσα σε χειροκροτήματα των παρευρισκομένων! Μόλις καταφθάνουν οι έφιπποι ιταλοί καραμπινιέροι δέχονται αμέσως καταιγισμό πυρών και επιθετικές χειροβομβίδες.</div>
<br />
Τα βράδια τα θρυλικά ΕΠΟΝίτικα χωνιά καλούν το λαό να βγει στους δρόμους!<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhc7gik0bDslYngKZz5LYV2GKWV8Ozwr3IpSTKWLWkYqzsjwLY-TdH2-kq7-kmtWuzasL7QL0oRfJNgxTEqsVJsmIFSwtsGXplBFYkFW7kITzBoOWVmxd6xor1qPjOINwMpiweCcB_UVPGL/s1600/66.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhc7gik0bDslYngKZz5LYV2GKWV8Ozwr3IpSTKWLWkYqzsjwLY-TdH2-kq7-kmtWuzasL7QL0oRfJNgxTEqsVJsmIFSwtsGXplBFYkFW7kITzBoOWVmxd6xor1qPjOINwMpiweCcB_UVPGL/s1600/66.jpg" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Από τα χαράματα της 22ας Ιουλίου 1943 οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπάνε πένθιμα, ενώ χιλιάδες προκηρύξεις και τρικάκια έχουν σκεπάσει όλους τους δρόμους και τα σοκάκια της πόλης. Φρεσκοβαμμένα συνθήματα στους τοίχους με τις υπογραφές του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ και του ΚΚΕ προπαγανδίζουν την κινητοποίηση: «Κάτω τα χέρια από την ελληνική Μακεδονία»! «Έξω οι Βούλγαροι καταχτητές»! «Απεργία Γενική»! «Θάνατος στους προδότες»! Η μεγάλη ώρα έχει σημάνει!</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="" style="clear: both; text-align: left;">
<div style="text-align: justify;">
Η γενική απεργία καταγράφει απόλυτη επιτυχία. Η πόλη παραλύει : συγκοινωνίες, υπηρεσίες, χώροι δουλειάς, καταστήματα, όλα νεκρώνουν! Η πρωτεύουσα μοιάζει με έρημη πόλη, μονάχα κάποια διάσπαρτα ιταλογερμανικά περίπολα και χωροφύλακες κυκλοφορούν! Ώσπου ξάφνου… γύρω στις 8.30 το πρωί, τεράστια ανθρώπινα ποτάμια ξεχύνονται ορμητικά από παντού πλημμυρίζοντας τους δρόμους της Αθήνας! Η οργάνωση είναι φοβερή, καθώς από όλες τις κατευθύνσεις, από κάθε λεωφόρο, από κάθε δρόμο, από κάθε στενό, ξεπροβάλλουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κάθε ηλικίας, άντρες, γυναίκες, νέοι και παιδιά και καταλαμβάνουν με την ογκώδη παρουσία τους την πόλη. Από την Πειραιώς, από την Πατησίων, από την Αγίου Κωνσταντίνου, από τους παράλληλους της Πανεπιστημίου δρόμους, από το Μοναστηράκι, από του Ψυρρή, από την πλατεία Λαυρίου, από το Κολωνάκι, από τα Εξάρχεια, από κάθε πιθανό και απίθανο σημείο, μαζικές προσυγκεντρώσεις συγκλίνουν προς την πλατεία Ομονοίας. Το αποκορύφωμα της συγκίνησης είναι όταν από την Χ. Τρικούπη κατεβαίνουν οι ηρωικοί ανάπηροι πολέμου πάνω στα καροτσάκια τους! </div>
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTG84lGbTUQ1ExCYZrwdTeRV5U6OKG7n6YqiukvrSwSwEMNXlIfJ8_7JVYRvBu7Fte7d3dGiy7evtARqGlzb03icEymCRA0U2d8HeiQtPMYBAt_oFHitpdWIQfZ-REbj_oJ42IJlPIPdvV/s1600/73.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTG84lGbTUQ1ExCYZrwdTeRV5U6OKG7n6YqiukvrSwSwEMNXlIfJ8_7JVYRvBu7Fte7d3dGiy7evtARqGlzb03icEymCRA0U2d8HeiQtPMYBAt_oFHitpdWIQfZ-REbj_oJ42IJlPIPdvV/s1600/73.jpg" width="240" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
Εργάτες, υπάλληλοι, σπουδαστές, μαθητές, νοικοκυρές, συνταξιούχοι, οι πάντες είναι στις επάλξεις! Το πλήθος κρατά σημαίες, πανό και πλακάτ, ενώ τα τραγούδια και τα συνθήματα δονούν την ατμόσφαιρα! Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται οι πολυπληθείς ΕΑΜικές οργανώσεις και οι δοκιμασμένοι κομμουνιστικοί πυρήνες. Μπροστάρηδες όπως πάντα οι αξεπέραστοι ΕΠΟΝίτες που δίνουν και τον παλμό σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της μεγαλειώδους συγκέντρωσης! Ο κόσμος παραληρεί από επαναστατικό ενθουσιασμό! Στις 9.30 το πρωί στην Ομόνοια και στους γύρω δρόμους έχουν μαζευτεί πάνω από 200.000 άνθρωποι, ενώ συνεχώς καταφτάνουν και άλλοι που κατεβαίνουν αυθόρμητα από τις συνοικίες μόλις πληροφορούνται ότι στο κέντρο επικρατεί πρωτοφανής ξεσηκωμός. Πλέον ο αριθμός των συγκεντρωμένων ξεπερνά κατά πολύ τις 300.000!!! Κι όλα τούτα μέσα σε συνθήκες κατοχής και άγριας τρομοκρατίας! Κυριολεκτικά…. τρέμουν τα πεζοδρόμια από τον ανεπανάληπτο λαϊκό σεισμό! Ο κόσμος τραγουδά αντάρτικα τραγούδια, φωνάζει συνθήματα κατά της τριπλής φασιστικής κατοχής, ζητωκραυγάζει, εκδηλώνει με κάθε τρόπο τον ενθουσιασμό του, καθώς είναι από εκείνες τις μεγάλες ιστορικές στιγμές που ο λαός συνειδητοποιεί την πραγματική του δύναμη!</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Οι φασίστες καταχτητές και οι ντόπιοι δοσίλογοι συνεργάτες τους, έχουν τρομοκρατηθεί αντικρίζοντας αυτή την απίστευτη λαοθάλασσα που ξεπερνά κάθε προηγούμενο! Έτσι παρατάσσονται πάνοπλοι σε όλα τα κομβικά σημεία της πόλης. Οι Γερμανοί στην Κοραή μπροστά στην Κομανταντούρ, οι Ιταλοί στο ύψος της Βουκουρεστίου μπροστά στο «Κομμάντο Πιάτσα», άλλοι πάλι στις πρεσβείες, στα ανάκτορα κτλ. Μαζί τους βέβαια βρίσκονται και μπάτσοι του Ράλλη και γερμανοθρεμμένοι προδότες.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<b><u><span style="color: blue;">Πως γράφεται η ιστορία</span></u></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: right;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8zNoybcH8b59yQtbK8LR2zArn70C7TAy49q3Cajy7mOwq0oPm4h4fGIAnW_ylwoznlZB49JuTGTS4YaKgbSZMqDqQ8_pMDZ50QaH-j4rnVqj-p2J9WzrMNbRDlainkwSxkNlXhnQQvgZG/s1600/75.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="219" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8zNoybcH8b59yQtbK8LR2zArn70C7TAy49q3Cajy7mOwq0oPm4h4fGIAnW_ylwoznlZB49JuTGTS4YaKgbSZMqDqQ8_pMDZ50QaH-j4rnVqj-p2J9WzrMNbRDlainkwSxkNlXhnQQvgZG/s1600/75.jpg" style="cursor: move;" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
Στόχος της διαδήλωσης είναι να προσεγγίσει τη Βουλγαρική πρεσβεία στη Ρηγίλλης. Δίνεται το σύνθημα της εκκίνησης και γύρω στις 10.30 η συγκέντρωση ανηφορίζει συντεταγμένα την οδό Πανεπιστημίου. Να σημειώσουμε εδώ ότι προηγουμένως η συγκέντρωση θα χτυπηθεί άγρια σε ορισμένα σημεία της από το ιταλικό ιππικό και τους Ράλληδες. Αναχαιτίζονται όμως από την περιφρούρηση, ο κόσμος ανασυντάσσεται και ο κύριος όγκος της πορείας χωρίς να πτοείται προχωρά εμπρός, αποφασισμένος! Γύρω στις 11 η διαδήλωση φτάνει μπροστά από το Πανεπιστήμιο. Στην κεφαλή βρίσκεται ο μαχητικός 7ος τομέας της ΕΠΟΝ, η σπουδάζουσα και η ΕΑΜική οργάνωση των αναπήρων! Οι ΕΠΟΝίτες νεολαίοι πλευρίζουν τους παρατεταγμένους γερμανούς με σκοπό να διασπάσουν το φράγμα και να συνεχίσουν! Μπροστά στη θυελλώδη λαϊκή ορμή οι γκεσταπίτες τα χάνουν και αρχίζουν να οπισθοχωρούν ανοίγοντας ταυτοχρόνως πυρ! Τότε είναι που από την γωνία Πανεπιστημίου και Ομήρου εμφανίζονται και τα πρώτα γερμανικά τανκς! </div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh82ZagUYY-kgOYDz6b97HGp88ODNO8OJ9SGw73SQRW8tVGzkOBoCxyofjdwPPWHRBCvmWOLTJOtI27wsGv7ZIVWXsSDpDZhteAw-Y0Nzk-VpY3zA6-OEhyphenhyphencr2syMjQ85HvZnf-g1BPNGLf/s1600/112.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh82ZagUYY-kgOYDz6b97HGp88ODNO8OJ9SGw73SQRW8tVGzkOBoCxyofjdwPPWHRBCvmWOLTJOtI27wsGv7ZIVWXsSDpDZhteAw-Y0Nzk-VpY3zA6-OEhyphenhyphencr2syMjQ85HvZnf-g1BPNGLf/s1600/112.jpg" width="140" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
Είναι η ύστατη και πιο άνανδρη κίνηση των ναζί προτού να εξευτελιστούν εντελώς. Γι’ αυτό δεν διστάζουν να επιστρατεύσουν εναντίον του άμαχου λαού τα πιο άγρια και δολοφονικά πολεμικά μέσα που «κανονικά» χρησιμοποιούνται μόνο στα πεδία των μαχών. Βρυχώμενα και με τα κανόνια τους στραμμένα προς το πλήθος τα ναζιστικά άρματα θανάτου πέφτουν επάνω στον κόσμο χωρίζοντας αρχικά τη διαδήλωση στα δύο. Ένας γενναίος ΕΠΟΝίτης βαδίζοντας με τη σημαία μπροστά, δέχεται κατάστηθα τις ριπές ενός τανκ. Κλονίζεται και πέφτει. Τότε, σε εκείνη ακριβώς την κρίσιμη στιγμή, μια νεαρή ξανθή κοπέλα χυμάει μέσα από το πλήθος και αρπάζει το λάβαρο από τα χέρια του νεκρού ΕΠΟΝίτη. Το ατρόμητο κορίτσι σηκώνει ψηλά τη σημαία και την ανεμίζει μπροστά από το τανκ, προχωρώντας ταυτόχρονα καταπάνω του! Μια ριπή γαζώνει την ηρωική κοπέλα, ενώ το μηχανοκίνητο άρμα περνά με τις ερπύστριες πάνω από το νεανικό κορμί της συνθλίβοντάς το.<b> <span style="color: red;">Είναι η Παναγιώτα Σταθοπούλου ετών 17</span></b></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Στη θέα αυτής της σκηνής, ένα άλλο κορίτσι, ΕΠΟΝίτισσα και αυτή, η 19χρονη<b> <span style="color: red;">Κούλα Λίλη</span></b><span style="color: red;"> </span>φοιτήτρια της Γαλλικής Ακαδημίας, σκαρφαλώνει επάνω στο τανκ και με το τακούνι του παπουτσιού της χτυπάει στο πρόσωπο τον οδηγό του άρματος. Τα γερμανικά πυρά τη ρίχνουν και αυτή στη αιματοβαμμένη άσφαλτο. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="" style="clear: both; text-align: left;">
<div style="text-align: justify;">
Επικρατεί πανδαιμόνιο. Νέα παιδιά αλλά και μεγαλύτεροι ορμάνε επάνω στους Γερμανούς και στα άρματα μάχης. Οι ανάπηροι της Αλβανίας χτυπάνε με τις πατερίτσες τούς Γερμανούς στρατιώτες! Στη συμβολή Αμερικής και Πανεπιστημίου μια 23χρονη κομμουνίστρια υφαντουργίνα η <b><span style="color: red;">Όλγα Μπακόλα</span></b> ανεβαίνει σε ένα άρμα και παλεύει με το Γερμανό για να του αρπάξει το πολυβόλο. Την τραυματίζουν θανάσιμα με 17 σφαίρες!! </div>
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhZUPYBrPntF6DC2ep4m2PMhzfUnypNBelQX3egUcgHv-Lu1jVw-eL4OiPQSNrrq8XGVZ9bj_NdrlMlG80HV4mbgJkSAYcypatx10gEGiB3mLRroWgSM52Xxih3S65wE0E5MJx2Pdna87a/s1600/113.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: left;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhZUPYBrPntF6DC2ep4m2PMhzfUnypNBelQX3egUcgHv-Lu1jVw-eL4OiPQSNrrq8XGVZ9bj_NdrlMlG80HV4mbgJkSAYcypatx10gEGiB3mLRroWgSM52Xxih3S65wE0E5MJx2Pdna87a/s1600/113.jpg" /></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiFl5vdzyK6dC2OS3f8488T0ZuanRaiQIX_OsoFMz9tiJ_V2Zo-FWtT0LyEGnSE3qpQl4hH3g4Ai5uKZC5jjKVWPJaDEuaFsi2Vd4ajRLaTDm_lqpi5Y-eoAYmEPdOeVqPNJb2HHedll1zR/s1600/114.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiFl5vdzyK6dC2OS3f8488T0ZuanRaiQIX_OsoFMz9tiJ_V2Zo-FWtT0LyEGnSE3qpQl4hH3g4Ai5uKZC5jjKVWPJaDEuaFsi2Vd4ajRLaTDm_lqpi5Y-eoAYmEPdOeVqPNJb2HHedll1zR/s1600/114.jpg" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Κούλα Λίλη Όλγα Μπακόλα</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Ο κόσμος εξαγριώνεται και από τις παρόδους που είχε καταφύγει προσωρινά, ξεχύνεται και πάλι μπροστά κραυγάζοντας για εκδίκηση και λευτεριά! «Όλοι στο Σύνταγμα», «θάνατος στο φασισμό-λευτεριά στο λαό», ακούγεται από παντού! Ακολουθούν εκτεταμένες άγριες συμπλοκές. Τα μυδράλια ρίχνουν στο ψαχνό. Μέχρι και χειροβομβίδες εκτοξεύονται ενάντια στον κόσμο! Με πρωτοπορία τους αλύγιστους ΕΠΟΝίτες και τις εργατικές ΕΑΜικές οργανώσεις ο ξεσηκωμένος λαός μάχεται σώμα με σώμα στους δρόμους με απαράμιλλη αυτοθυσία έχοντας απέναντι τους πάνοπλους φασίστες και τους χωροφύλακες της δωσίλογης κυβέρνησης. Εκείνη την ημέρα ολόκληρο το κέντρο της Αθήνας μετατράπηκε σε ένα τεράστιο πεδίο μάχης μεταξύ διαδηλωτών και γερμανών/φασιστοπροδοτών. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Για 6 ολόκληρες ώρες οι δρόμοι της Αθήνας ματώνουν καθώς σε πολλά διαφορετικά σημεία της πόλης ο λαός αντιστέκεται γενναία. Στην Πανεπιστημίου, στο Κολωνάκι, στην Ομόνοια, γίνεται μακελειό! Οι διαδηλωτές επιμένουν, άλλοτε εφορμούν μπροστά, άλλοτε υποχωρούν, ανασυντάσσονται και επιτίθενται ξανά! Στις φονικές συγκρούσεις που μαίνονται μέχρι αργά το απόγευμα πολλοί θα είναι αυτοί που θα πέσουν νεκροί. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε: Θ. Μαυρομματίδης ΕΠΟΝίτης φοιτητής ΑΣΟΕΕ, Θ. Χατζηθωμάς φοιτητής στους Ηλεκτρολόγους-Μηχανολόγους του ΕΜΠ, Θ. Τεριακής φοιτητής πολιτικός μηχανικός στο ΕΜΠ, Ε. Αντωνιάδου φοιτήτρια, Α. Παπαδοσταυράκης μέλος της ΕΑΜικής οργάνωσης αναπήρων πολέμου της Αλβανίας, Δ. Δουκάκης ξυλουργός, Α. Δεσύπρης εργάτης, Χ. Κοντός εργάτης, Μ. Καλοζύμης, Β. Στεφανιώτης, Γ. Κατσαρός και δεκάδες ακόμη ηρωικοί αγωνιστές. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Αρκετοί τραυματίες μεταφέρονται από τους συναγωνιστές τους σε νοσοκομεία όπου χειρουργούνται από ΕΑΜίτες γιατρούς και στη συνέχεια φυγαδεύονται σε ασφαλή σπίτια. Συνολικά θα καταγραφούν πάνω από 30 νεκροί (άλλες πηγές κάνουν λόγο για 53), 280 τραυματίες, ενώ 500 συλληφθέντες μεταφέρονται σιδεροδέσμιοι στα γερμανικά μπουντρούμια όπου θα βασανιστούν και πολλοί εξ’ αυτών θα καταδικαστούν με βαριές ποινές.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Ένας δημοσιογράφος ο Π. Πατρίκιος θα αναφέρει ότι αργά τη νύχτα βρέθηκε σε ένα μικρό σπιτάκι της οδού Αχαρνών όπου κάποια νέα παιδιά ξενυχτούσαν πάνω από ένα φέρετρο. Ήταν αυτό της Παναγιώτας Σταθοπούλου! Οι ΕΠΟΝίτες είχαν καταφέρει να διασώσουν το σπαραγμένο σώμα της μικρής τους φίλης και αγαπημένης συναγωνίστριας! «Η εικόνα που αντίκρισα ήταν συγκλονιστική. Σ’ ένα φτωχό, ταπεινό φέρετρο είχαν εναποθέσει την κοπέλα, τη νεαρή σημαιοφόρο της διαδήλωσης. Γύρω στο φέρετρο, νέα παιδιά, συναγωνιστές, παραστάτες στην αγρυπνία, ώσπου να φτάσει η ώρα για την κηδεία. Όλα φτωχά, θεόφτωχα. Ένα άσπρο σεντόνι κάλυπτε το κορμί, λιωμένο από το τανκ. Ήρεμο, καθαρό. Ξανθιά, χρυσαφένια τα μαλλιά σαν τον ήλιο στεφάνωναν το πρόσωπο γιομάτο φακίδες. Πρόσωπο πανέμορφο. Ένας γείτονας, φίλος των παιδιών, μέτρησε τις λίγες δραχμές που είχε κι έτρεξε να φέρει λίγα λουλούδια για να μπουν στο φέρετρο». </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both;">
Το ίδιο βράδυ η οδός Βαλτινών όπου ήταν το σπίτι της νεαρής ηρωίδας μετονομάζεται σε «οδό Παναγιώτας Σταθοπούλου»!</div>
<div>
<br /></div>
<div>
Τις επόμενες μέρες όλη η Αθήνα θα μιλά για τους ΕΠΟΝίτες και τις ΕΠΟΝίτισσες που σταμάτησαν τα τανκς!!!</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjL07UL6J-ALE6WwNqknXa2aLdx9ffxqexF9Srq70GbuQy1Zz-tIHBljDs6Wg5_nbHucYQfondcAPah-HBVYQnWrP2RLPKNqwZF2LNTxHKjE2A54rSTkb8NWsLff-1Esdv8-iaYwBSPLRFN/s1600/107.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="306" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjL07UL6J-ALE6WwNqknXa2aLdx9ffxqexF9Srq70GbuQy1Zz-tIHBljDs6Wg5_nbHucYQfondcAPah-HBVYQnWrP2RLPKNqwZF2LNTxHKjE2A54rSTkb8NWsLff-1Esdv8-iaYwBSPLRFN/s1600/107.JPG" width="400" /></a></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
Οι ραδιοσταθμοί Μόσχας και Λονδίνου κάνουν λόγο για τη μεγαλύτερη διαδήλωση στην κατεχόμενη Ευρώπη και εξαίρουν τον απίστευτο ηρωισμό των αγωνιζόμενων Ελλήνων!</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
Οι φασίστες κατακτητές πανικοβάλλονται. Οι θρασύδειλοι κοκορόφτεροι Ιταλοί θα ανακοινώσουν ότι: «κατόπιν της ανοήτου χθεσινής απόπειρας προς διατάραξιν της δημοσίας τάξεως εν Αθήναις, διετάχθη όπως από της χθες και μέχρι νεωτέρας διαταγής η ελευθέρα κυκλοφορία των πολιτών λήγη την 8η μ.μ. ώραν»! Ο δε Γερμανοί εκδίδουν τρομοκρατική γνωστοποίηση «…αύτη επέχει τόπον προειδοποιήσεως προς τον αθηναϊκόν πληθυσμόν όπως μη αφήνη να παρασύρεται υπό των κομμουνιστών και των καλουμένων εθνικών στοιχείων εις εχθρικάς πράξεις εναντίον των Δυνάμεων Κατοχής»!</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
Στο ίδιο μήκος κύματος και η δοσίλογη “Εφημερίδα της Κυβερνήσεως” η οποία θα φτάσει στο αίσχιστο σημείο να δημοσιεύσει ονόματα αστυνομικών που προήχθησαν για την… «αποτελεσματική συμπλοκή μετά ταραξιών και διαδηλωτών κατά τας σκηνάς της 22ας Ιουλίου 1943» και τη συμβολή τους «εις την αποκατάστασιν της τάξεως»!!!</div>
</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
Ο καθηγητής Αλέξανδρος Σβώλος –μετέπειτα πρόεδρος της ΠΕΕΑ- θα δηλώσει στο περιοδικό “Νέα Γενιά” : «Σας είδα ηρωικά αγόρια και κορίτσια. Σας είδα μια πυρωμένη μέρα τον Ιούλιο του 1943, να τρέχετε ξέφρενα σ’ έναν καλπασμό προς το θάνατο για να προφθάσετε την επίθεση των γερμανοϊταλικών τανκς, μήπως και τελειώσει το πανηγύρι του αίματος πριν εμπήτε Σεις…»!</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
Αντί επιλόγου ας εγγράψουμε στη δική μας άσβεστη συλλογική μνήμη τα συγκλονιστικά λόγια του μεγάλου μας συγγραφέα Ηλία Βενέζη, που με το ψευδώνυμο “Μ. Αλκαίος” έγραψε στο περιοδικό της ΕΠΟΝ Μακεδονίας “Λεύτερα Νιάτα” τα παρακάτω: </div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
«Έκανε όνειρα για το μέλλον. Κοιμήσου μικρή Ελληνίδα. Τα όνειρα θα ’ρθουν. Δεν θα ‘ρθουν πια για σένα. Αλλά θα ’ρθουν για τα άλλα κορίτσια και τ’ αγόρια του τόπου σου για τα κορίτσια και τ’ αγόρια του κόσμου. Κι αυτά θα σε θυμούνται και θα σ’ ευλογούν επειδή με το αίμα σου άγιασες τα όνειρά τους…»</div>
</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
**Αντιγραφή από Ευριτάνα Ιχνηλάτη. Το πλήρρες κείμενο <a href="http://eyrytixn.blogspot.gr/" target="_blank">εδώ</a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-70602327413944254192013-10-25T01:15:00.001-07:002013-10-25T01:36:11.436-07:00Το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtai1FcQtbjeNON_pQRdXR7i7nsJxJMmoJ-74XIuW-qqI3PHcgjsseXKR-8W0ErkmNpgwZgoEXcLscOmyznVO8u46kSdrAPyDQTnuJScjN619YhpHCKoWInkXjW9Zo9p15dRSxv9z7xOw_/s1600/olokautoma_xortiatis.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtai1FcQtbjeNON_pQRdXR7i7nsJxJMmoJ-74XIuW-qqI3PHcgjsseXKR-8W0ErkmNpgwZgoEXcLscOmyznVO8u46kSdrAPyDQTnuJScjN619YhpHCKoWInkXjW9Zo9p15dRSxv9z7xOw_/s1600/olokautoma_xortiatis.jpg" height="272" width="320" /></a>1944. Οι Γερμανοί προετοιμάζουν την αποχώρηση τους μπρος στην διαφαινόμενη ήττα τους. Στα σχέδια τους για ασφαλή υποχώρηση, να εκκαθαρίσουν την περιοχή γύρω απ' την Θεσσαλονίκη από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ και την παραδώσουν στους Άγγλους. Εμπόδιο το 2ο τάγμα του 31ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, γνωστό σαν "Τάγμα του Χορτιάτη". Με δύναμη πάνω από 250 άντρες κυριαρχεί στην περιοχή, φέρνοντας πονοκέφαλο σε Γερμανούς και ντόπιους συνεργάτες τους. Στις 12 Ιουλίου ομάδα ΕΛΑΣιτών από μαχητές του Τάγματος Χορτιάτη και του συγκροτήματος Νιγρίτας - Σοχού, χτυπούν τον αστυνομικό σταθμό και την φρουρά του Σανατόριου στο Ασβεστοχώρι. Αφοπλίζονται χωροφύλακες και με τα όπλα τους οπλίζονται τρόφιμοι του Σανατόριου που προσχωρούν στον ΕΛΑΣ. Κατά την αποχώρηση χτυπιέται γερμανικό αυτοκίνητο και σκοτώνονται 2 Γερμανοί στρατιώτες και άλλοι 2 τραυματίζονται. Οι Γερμανοί, θορυβημένοι, ζητούν την συνδρομή του 2ου Βουλγαρικού Σώματος Στρατού. Στο τηλεγράφημα που στέλνουν στους Βούλγαρους λένε: "Από την αναγνώριση που έγινε στην περιοχή Ασβεστοχωρίου - Χορτιάτη προέκυψε ότι εκεί σταθμεύουν δυνάμεις των συμμοριών, οι οποίες ενισχύθηκαν ..... η ριζική και γρήγορη εκκαθάριση της περιοχής θεωρείται απαραίτητη ..." <b>Η απόφαση για το χτύπημα του Χορτιάτη είχε παρθεί!</b><br />
<br />
26 και 31 Ιουλίου οι Γερμανοί και οι συνεργάτες τους, κάνουν διπλό <span style="color: blue;"><a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_24.html#more" target="_blank">μπλόκο στο Ασβεστοχώρι</a></span>. Τον <br />
<a name='more'></a>Αύγουστο αρχίζουν, χωρίς επιτυχία, εκκαθαριστικές επιχειρήσεις από ταγματασφαλίτες και από Γερμανούς και Βούλγαρους στρατιώτες. Στις 2 Σεπτεμβρίου στήνεται μπλόκο στον δρόμο προς Χορτιάτη καθώς οι ΕΛΑΣίτικες δυνάμεις πληροφορούνται από το ΕΑΜ Πανοράματος ότι πρόκειται να κινηθεί προς Χορτιάτη δύναμη ταγματασφαλιτών και Γερμανών στρατιωτών. Επικεφαλής της διμοιρίας είναι ο Βάιος Ρικούδης. Προσπαθούν να σταματήσουν διερχόμενο αυτοκίνητο, τις ύδρευσης, το οποίο όμως "γκαζώνει" και προσπαθεί να φύγει. Η ομάδα του ΕΛΑΣ πυροβολεί. Λίγο παρακάτω σταματάει και οι αντάρτες διαπιστώνουν ότι υπάρχουν δύο τραυματίες, Έλληνες. Ο οδηγός και ένας εργοδηγός που είχε διατάξει να μη σταματήσουν το αυτοκίνητο. Τους μεταφέρουν στο χωριό για περίθαλψη (σημ. ο εργοδηγός θα πεθάνει από τα τραύματα του) Μισή ώρα αργότερα χτυπιέται Γερμανικό όχημα Νεκρός ένας Λοχίας και ένας στρατιώτης τραυματίας συλλαμβάνεται..<br />
<br />
Δύο ώρες αργότερα τα Γερμανικά στρατεύματα κινούνται προς Χορτιάτη. Η διμηρία φεύγει προς το χωριό και ενημερώνει τον Καπετάν Φλωριά και τους άντρες του που βρίσκονται εκεί. Οι ΕΛΑΣίτες μαζεύουν τους κατοίκους και αποχωρούν προς το βουνό για να τους προστατέψουν. Αρκετοί όμως κάτοικοι παραμένουν κάτω από τις προτροπές του προέδρου Χρήστου Μπατάτσιου και του ιερέα Δημήτρη Τομαρά, να μη φύγουν γιατί αυτοί θα πείσουν τους Γερμανούς να μη τους κάνουν κακό.<br />
<br />
Το απομεσήμερο το χωριό σκεπάζει μια βαριά συννεφιά. Από το Ασβεστοχώρι ανηφορίζει προς τον Χορτιάτη μια γερμανική φάλαγγα αποτελούμενη από 32 οχήματα, τα οποία μεταφέρουν στρατιώτες της εκεί φρουράς και ταγμάτων από τη Θεσσαλονίκη, αλλά και ταγματασφαλίτες. Επικεφαλής έχει τεθεί ο γνωστός για τη βιαιότητα του και τις μαζικές εκτελέσεις που έχει προκαλέσει σε πολλές περιοχές της χώρας <span style="color: blue;"><a href="http://istorikoarxeio.blogspot.gr/2013/10/blog-post_4951.html#more" target="_blank">λοχίας Σούμπερτ</a></span>. Στο χωριό ορισμένοι από τους εναπομείναντες κατοίκους, ακούγοντας τη βοή της φάλαγγας, φεύγουν και αυτοί να κρυφτούν στο δάσος που είναι πιο ασφαλές, ενώ οι υπόλοιποι κλείνονται στα σπίτια τους και περιμένουν με σφιγμένη την καρδιά -μια συνέχεια που μάλλον δεν μπορούσαν να φανταστούν.<br />
<br />
Μόλις η φάλαγγα φθάνει στην πλατεία του χωριού οι Γερμανοί στρατιώτες και οι ταγματασφαλίτες χωρίζονται σε δυο ομάδες και ξεχύνονται στους δρόμους πυροβολώντας. Εισβάλλουν στα σπίτια λεηλατούν ότι πολύτιμο ή χρήσιμο βρίσκουν, το οποίο φορτώνουν στα οχήματά τους. Συγκεντρώνουν τους κατοίκους στην πλατεία και το εξοχικό κέντρο «Κήπος» του Χρ. Μπατάτσιου, άλλους σέρνοντας και χτυπώντας τους, και παραδίδουν στη φωτιά τα περισσότερα σπίτια. Την ίδια ώρα ταγματασφαλίτες που έχουν ακροβολιστεί πέριξ του χωριού, φωνάζοντας πως είναι Έλληνες ή παριστάνοντας τους αντάρτες καλούν τους κρυμμένους να βγουν από τις κρυψώνες τους δίνοντάς τους ψεύτικες διαβεβαιώσεις για την ασφάλειά τους. Άλλοι απλά πυροβολούν όσους προσπαθούν να φύγουν από το χωριό.<br />
<br />
Εν τω μεταξύ, οι κάτοικοι (στη συντριπτική τους πλειοψηφία ηλικιωμένοι, γυναίκες και παιδιά) έχουν μαζευτεί υπό τις γερμανικές απειλές στα δύο σημεία συγκέντρωσης. Οι Γερμανοί δεν δείχνουν καμία διάθεση να ακούσουν τις εξηγήσεις και φαίνονται αποφασισμένοι για την αποτρόπαια συνέχεια. Ο ιερέας του χωριού Δημήτρης Τομαράς, περιστοιχισμένος από δεκάδες άτομα, σπεύδει να μεσολαβήσει, όμως επί ματαίω. Λίγο αργότερα αναγκάζεται να παρακολουθήσει το βασανισμό και την ατίμωση των δύο θυγατέρων του και εν συνεχεία βασανίζεται και αυτός και δολοφονείται.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik-hgYnpzssFCz638HLMQIL1prK2Jz_r8gRTYIb_G2uPfqdx2TKgRsB5L1yxKepNmqrpLwirtQ8x7e6TL7EFg3T11PbvRhqRHN0BeUMUnFsKWhRyQLOdAQzMXocZc0106vEMlVLT71-b4d/s1600/xort.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik-hgYnpzssFCz638HLMQIL1prK2Jz_r8gRTYIb_G2uPfqdx2TKgRsB5L1yxKepNmqrpLwirtQ8x7e6TL7EFg3T11PbvRhqRHN0BeUMUnFsKWhRyQLOdAQzMXocZc0106vEMlVLT71-b4d/s1600/xort.jpg" height="320" width="265" /></a></div>
<br />
Ανάλογη τύχη έχει και η προσπάθεια του προέδρου, ο οποίος πλησιάζει τον επικεφαλής και την ώρα που τείνει το χέρι για να τον χαιρετήσει, αυτός τον τραυματίζει με μαχαίρι, με αποτέλεσμα να λιποθυμήσει από την αιμορραγία. Ο πρόεδρος θα καεί στη συνέχεια με την οικογένειά του στο φούρνο του Γκουραμάνη. Το χωριό καίγεται και σι Γερμανοί και σι ταγματασφαλίτες ξεσπούν σε παράφορες βιαιότητες. Πυροβολούν εν ψυχρώ ανήμπορους ηλικιωμένους, αρπάζουν νήπια από τις αγκαλιές των μητέρων τους και τα σκοτώνουν με αποτρόπαιη βαρβαρότητα -χτυπώντας τα στους τοίχους ή πατώντας με τις αρβύλες τα κεφάλια τους- κακοποιούν γυναίκες, κόβουν δάχτυλα με τα μαχαίρια τους για να αρπάξουν δαχτυλίδια. Δείχνουν μάλιστα να το διασκεδάζουν… Πίνουν και γελούν σαν σε πανηγύρι.<br />
<br />
Οι σκηνές που εκτυλίσσονται δεν μπορούν να περιγραφούν. Σύμφωνα με μαρτυρίες μια γυναίκα δεμένη σε ένα δέντρο αναγκάζεται να παρακολουθήσει το διαδοχικό βιασμό και εν συνεχεία τη δολοφονία (με το μαρτυρικό παλούκωμα) της νεαρής κόρης της και εν συνεχεία δολοφονείται και αυτή. Σε μια άκρη του χωριού εκτελούν μια μητέρα με το μωρό της στην αγκαλιά το οποίο και μετά το θάνατο της θα εξακολουθήσει να θηλάζει τη νεκρή του μητέρα. Οι δολοφόνοι στέκονται από πάνω και γελούν. Ο τόπος γεμίζει με πτώματα, κραυγές και αναφιλητά.<br />
<br />
Ο κύκλος του θανάτου όμως μόλις έχει ανοίξει, με τον Σούμπερτ και την ομάδα του να ετοιμάζουν την τελική φάση του προμελετημένου εγκλήματος. Τοποθετούν τους κατοίκους του χωριού σε σειρές των δύο και τριών ατόμων και -αν και η αρχική σκέψη ήθελε ως προορισμό και τόπο της μαζικής εκτέλεσης το νεκροταφείο- δημιουργούν πομπές από την πλατεία προς το σπίτι του Νταμπούδη και από το κέντρο του προέδρου στο φούρνο του Γκουραμάνη. Με βαριά βήματα οι πορείες φτάνουν έξω από τα κτίρια που σε λίγο θα μετατραπούν σε νέα κρεματόρια. Οι κατακτητές και οι Έλληνες συνεργάτες τους στοιβάζουν τον κόσμο μέσα στα δύο κτίρια.<br />
<br />
Στο φούρνο του Γκουραμάνη νεκρική σιγή, μιλάνε σι ματιές, υγρές, βαριές. Όμως και μια σπίθα ελπίδας. Ένα παράθυρο στο πίσω μέρος του φούρνου η ύπαρξη του οποίου διαφεύγει αρχικά της προσοχής των Γερμανών, αποτελεί πραγματικό παράθυρο προς τη ζωή για λιγοστά εγκλωβισμένα μικρά παιδιά, που από κει καταφέρνουν να πηδήξουν έξω και να βρουν διέξοδο σωτηρίας. Σύντομα σι κατακτητές θα το αντιληφθούν και θα στήσουν απέναντι στρατιώτες, που σκοτώνουν όσους επιχειρούν να διαφύγουν. Στη συνέχεια, ρίχνουν στους συγκεντρωμένους άχυρα και εμπρηστική σκόνη, που με τις πρώτες ριπές μετατρέπουν το φούρνο σε κόλαση πυρός. Άλλοι πέφτουν νεκροί από τα πυρά, άλλοι καίγονται ζωντανοί, κάποιοι, ακόμη και γυναίκες με τα μωρά τους στην αγκαλιά, επιχειρούν να βγουν από την πόρτα.<br />
<br />
Και εκεί όμως περιμένουν στρατιώτες που είτε σφάζουν, είτε πυροβολούν όσους βγαίνουν, δημιουργώντας σωρούς πτωμάτων. Μιαν ανάσα και έξοδος, ηρωική, δίχως λογική -πού να χωρέσει άλλωστε! Μέσα στην αναστάτωση κάποια παιδιά καταφέρνουν να βγουν έξω σώα. Σώζονται βγαίνοντας απ τα φλεγόμενα κτίρια κρυμμένα Πίσω από μεγαλύτερους και αναγκαζόμενα να παραστήσουν επί ώρες τα νεκρά ανάμεσα σε στοίβες πτωμάτων.<br />
<br />
Το ίδιο σκηνικό έχει στηθεί και στο σπίτι του Νταμπούδη. Οι γρατσουνιές στους τοίχους καταμαρτυρούν την προσπάθεια των απελπισμένων εγκλείστων να σωθούν από τις φλόγες και τη βουλή της Ατρόπου Μοίρας.<br />
<br />
Οι Γερμανοί και οι ταγματασφαλίτες, που θα τους ξεπεράσουν σε βιαιότητα και απανθρωπιά, δεν θα αποχωρήσουν παρά αργά το απόγευμα και αφού βεβαιωθούν ότι κανείς δεν έχει γλιτώσει της εκδικητικής τους μανίας, ότι δεν έχει απομείνει τίποτα να καεί και να λεηλατηθεί. Δεν θα χορτάσουν όμως να σκοτώνουν.<br />
<br />
Κατηφορίζοντας από το κατεστραμμένο χωριό θα συναντήσουν στο δρόμο τον 20χρονο Βάιο Νταμπούδη, ο οποίος επέστρεφε από τη Θεσσαλονίκη προς το σανατόριο Ασβεστοχωρίου για να επισκεφθεί τον εκεί νοσηλευόμενο ασθενή πατέρα του. Τον συλλαμβάνουν και τον εκτελούν και αυτόν, αναίτια και εν ψυχρώ. Μόνο επειδή ήταν από τον Χορτιάτη.<br />
<br />
Αφήνουν πίσω τους καταστροφή. Το χωριό καμένο και ολότελα κατεστραμμένο (περισσότερα από 300 σπίτια και κτίρια έχουν μετατραπεί σε στάχτες), πτώματα σκορπισμένα παντού, η μυρωδιά της καμένης σάρκας διάχυτη.<br />
<br />
Ο απολογισμός τραγικός: 149 νεκροί, από τους ο ποίους οι 51 ανήλικοι και από αυτούς οι 36 κάτω των 10 ετών -ακόμη και αβάπτιστα βρέφη. Άλλοι εν ψυχρώ εκτελεσμένοι, άλλοι καμένοι ζώντες. Μια ακόμη μαύρη σελίδα στην ιστορία έχει γραφτεί, το Ολοκαύτωμα του μαρτυρικού Χορτιάτη έχει συντελεστεί.<br />
<br />
Από το φούρνο του Γκουραμάνη, το σπίτι του Νταμπούδη και άλλα σημεία του χωριού θα γλιτώσουν ελάχιστοι.<br />
<br />
Η Μαρία Αγγελινούδη, ο Πέτρος Τσαγγαλής, η Ίρις Ζέκκα, ο Τάσος, η Ελένη και η Ειρήνη Ρωμούδη, η Βασιλική και η Ελένη Γκουραμάνη, η Αναστασία και ο Κώστας Αγγελινούδης, ο Παύλος Ζέκκας, ο Γιώργος Γκουραμάνης, ο Παναγιώτης και Θανάσης Γαλητσιάνος, ο Παναγιώτης Σαρβάνης, η Ελένη Χαρατσή, η Χρυσή Αγοραστού κ.ά.<br />
<br />
** Το κείμενο γράφηκε από τον Ηλία Άγνωστο βασισμένο στο βιβλίο του Γιώργου Φαρσακίδη "μια επαίσχυντη συμφωνία και το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη" Οι περιγραφές και τα στιγμιότιπα της σφαγής είναι παρμένα από την ηλεκτρονική εφημερίδα Χορτιάτης570<br />
<br />
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-66182004858596326512013-10-24T15:40:00.001-07:002013-10-24T15:43:11.357-07:00Λοχίας Φριτς Σούμπερτ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Με προφίλ αινιγματικό, πότε υπό τις εντολές της Γερμανικής Κατοχικής Διοίκησης και πότε με σχεδόν αυτοτελή δράση, αναδεικνύει την πιο σκοτεινή όψη του δωσιλογισμού την περίοδο της Κατοχής στη χώρα μας.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_l0XgNecSNETKZBS2rYbU12hRUr0xvecPlCr7A4FVTf8zCAx8K_Qs0pqhVZMz-2lADVxdFpxJj5awag1yt6X5ybbpkfG95l_PSoCX3jJHOM19ZvTNWcMPcKKV4kPqxPVldyRWdRJ7RCIY/s1600/soumperites3.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_l0XgNecSNETKZBS2rYbU12hRUr0xvecPlCr7A4FVTf8zCAx8K_Qs0pqhVZMz-2lADVxdFpxJj5awag1yt6X5ybbpkfG95l_PSoCX3jJHOM19ZvTNWcMPcKKV4kPqxPVldyRWdRJ7RCIY/s1600/soumperites3.jpg" height="320" width="291" /></a></div>
Και η περίπτωση της δράσης του Σούμπερτ εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο. Μέχρι και σήμερα μάλιστα σε μερικές περιοχές ο χαρακτηρισμός «σουμπερίτης» είναι συνώνυμος με την προδοσία και τη βαναυσότητα στη λαϊκή κουλτούρα.<br />
Οι έντονες φημολογίες περί ελληνικής καταγωγής του - κάτι που δεν ισχύει - ενίσχυσαν τον μύθο του.<br />
Ο ιστορικός Χάγκεν Φλάισερ την εποχή που εκπονούσε το διδακτορικό του, στις αρχές του 1970, ήλθε αντιμέτωπος με τον θρύλο του «ανθρωπόμορφου τέρατος». Ο περιπετειώδης βίος του Φριτς Σούμπερτ ξεκινάει στο Ντόρτμουντ, στις 21 Φεβρουαρίου του 1897, όπου γεννήθηκε από γονείς εργάτες. Βρέθηκε από νωρίς κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου να πολεμάει για τη Γερμανία, ενώ μετά το τέλος των μαχών βρέθηκε στη Σμύρνη ως μέλος γερμανικών αποστολών ειδικευμένου προσωπικού που αναδιοργάνωσε και ηγήθηκε οθωμανικών στρατιωτικών τμημάτων στην απόκρουση επιθέσεων της Αντάντ. Την 1η Ιανουαρίου 1934 ο Σούμπερτ έγινε μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, με αριθμό μητρώου 3397778.<br />
Μιλούσε καλά ελληνικά, τουρκικά, ιταλικά και αραβικά, ενώ το 1941 και όντας ήδη υπαξιωματικός <br />
<a name='more'></a>μετατέθηκε στα Χανιά, στην Περιφερειακή Διοίκηση Ρεθύμνου, με την ιδιότητα του διερμηνέα. Στο φόντο των αποφάσεων εκ μέρους του Χίτλερ για αντίποινα στη μεγαλόνησο μετά τη Μάχη της Κρήτης (20-30 Μαΐου 1941) έδρασε ο Σούμπερτ. Μια σκοτεινή φυσιογνωμία που έσπειρε τον φόβο. Ακόμη και η μεταπολεμική του καταδίκη οδήγησε σε μια διαμάχη την Κρήτη και τη Μακεδονία, αφού έριζαν μετά το τέλος του πολέμου για τη διοργάνωση του τελετουργικού εκτέλεσης της ποινής!<br />
<br />
Το πρώτο αίμα. Η αιματηρή του διαδρομή στην Κρήτη ξεκινάει απ' το χωριό Όρος του Ρεθύμνου. Οι ντόπιοι προσέφεραν μεγάλη βοήθεια και υπηρεσίες στους Άγγλους στρατιώτες μέχρι να φυγαδευτούν στη Μέση Ανατολή. Κι αυτό ήταν αρκετό για τον Σούμπερτ. Στις 28 Αυγούστου του '41 τέσσερις Γερμανοί - κι ένας Κρητικός γερμανοντυμένος - ζήτησαν να δουν τον πρόεδρο της Κοινότητας του Όρους, Παντελή Παπαδάκη.<br />
<br />
Εκείνος, νομίζοντας πως τον ζητούσαν για υπηρεσιακούς λόγους, κίνησε να τους δει και αμέσως τον τραυμάτισαν βαριά. «Μην πάτε στο σπίτι γιατί αυτοί μπορεί να ξανάρθουν», ήταν τα τελευταία λόγια του πριν πεθάνει ενώ της φονικής ομάδας επικεφαλής ήταν ο Σούμπερτ.<br />
Το φθινόπωρο του 1941 μετατέθηκε απ' το Ρέθυμνο στο Ηράκλειο με την τριπλή ιδιότητα του στρατιωτικού - διερμηνέα - κατασκόπου για λογαριασμό πάντα της γερμανικής υπηρεσίας κατασκοπείας και αντικατασκοπίας Abwehr III.<br />
Στην συνέχεια η δράση του Σούμπερτ τοποθετείται στον Κρουσώνα Ηρακλείου όπου και η διαιρετική τομή δοσίλογων - αντιστασιακών είναι έντονη και διακριτή. Απ' τη μία και λόγω της μεγάλης παράδοσης του χωριού σε οπλοκατοχή, στοιχίζονται οι ντόπιοι με τους αντάρτες της ομάδας του Σατανά (Αντώνη Γρηγοράκη) και απ' την άλλη με τους συνεργάτες των Γερμανών.<br />
Το χωριό τροφοδοτεί το τάγμα του Σούμπερτ και διεξάγουν επιδρομές και δολοφονίες. Τον Ιούλιο του '43 στα Μεσκλά Κυδωνίας ο Σούμπερτ κάνει μια επιδρομή με γερμανοντυμένους Κρουσανιώτες και βασανίζει Μεσκλιανούς. Αμέσως μετά η δράση του πυκνώνει και ως εντολοδόχος του ταγματάρχη Χάρτμαν αλλά και αυτοτελώς με στόχο την κατάσχεση όπλων, την απόσπαση πληροφοριών για τους αντάρτες και τον νεοσύστατο τότε ΕΛΑΣ, την τρομοκράτηση των χωριών που υποστήριζαν τους αντιστασιακούς. Είναι χαρακτηριστικό το συμβάν όπου οι Σουμπερτίτες μαζί με λόχο γερμανών εξέδραμαν κατά της τοποθεσίας Βρωμόνερο, λημέρι της ομάδας του Σατανά στις υπώρειες του Ψηλορείτη, οι αντάρτες διέφυγαν ενώ οι Σουμπερτίτες συνέλαβαν πέντε άτομα που συγγένευαν ή συνεργάζονταν με την Αντίσταση.<br />
Η περίπτωση του βοσκού Ι. Ξυλούρη ή Ξυλουρογιάννη κόβει την ανάσα: τον έδεσαν με τρίχινο σχοινί από τον λαιμό σε ένα γάιδαρο και ενώ τον τραβούσαν του έβγαλαν τα μάτια!<br />
Άλλους τους μετέφεραν στην Αυγενική, την έδρα του Σούμπερτ, και ύστερα από άγρια βασανιστήρια τους εκτέλεσαν σε λάκκο που έσκαψαν οι ίδιοι οι μελλοθάνατοι!<br />
Οι φρικαλεότητες της ομάδας του Σούμπερτ συνεχίστηκαν σε πολλά χωριά με κακοποιήσεις και εμπρησμούς σπιτιών και με δεκάδες θύματα και βασανισμούς όπως στο Μετόχι Βορού Μονοφατσίου. Κατόπιν και έπειτα από διαταγή του ανώτερου διοικητή του Φρουρίου της Κρήτης στρατηγού Μπρούνο Μπρόιερ και όσο η Αντίσταση φούντωνε, ο Σούμπερτ συγκρότησε Σώμα Κυνηγών (στελεχώθηκε από γερμανόφιλους ντόπιους και δωσίλογους αλλά και βαρυποινίτες από φυλακές της Κρήτης).<br />
<br />
ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Στις 11 Ιανουαρίου εγκατέλειψε την Κρήτη και στα μέσα Φεβρουαρίου αναχώρησε για Θεσσαλονίκη μαζί με 40 Κρητικούς και τέθηκε υπό τις διαταγές της Στρατιωτικής Διοίκησης Θεσσαλονίκης - Αιγαίου. Γρήγορα ξεδίπλωσε την αιματηρή του δράση και στο μακεδονικό έδαφος. Μάλιστα δρούσε παρουσία ιερέων για να τονίσει πως υπερασπίζεται τη θρησκεία. Ο σαδισμός του ήταν παροιμιώδης και έφτασε ο γερμανός στρατιωτικός διοικητής της πόλης Μαξ Πέσκο να τον απομακρύνει κατόπιν αιτήματος του δημάρχου Θωμά Μαγκριώτη. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως στα Πετράλωνα Χαλκιδικής, συγκέντρωσε κόσμο σε πλατεία, κακοποίησε κάποιους, στρατολόγησε νεοσύλλεκτους. Και ακούστε τώρα το τελετουργικό: Οι νεοσύλλεκτοι μεταφέρθηκαν στην Νέα Καλλικράτεια και το απόγευμα της ίδιας μέρας φόρεσαν ιταλικές στολές αφού πρώτα υποχρεώθηκαν να πλυθούν στη θάλασσα.<br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgUyQ2accOHQIgNMdyVoVDA6fwDCgnFsAls09QINEKjOd1NpkfB1z4IbAXDj9tONMfYlE7j8rsDu8a0-awFg8HIJzspnZTMe1j-0HAD5JyM0anDj-liN-mY-3xel-jWbHfaD96GC8BQCNk9/s1600/schubert_konstantinidis.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgUyQ2accOHQIgNMdyVoVDA6fwDCgnFsAls09QINEKjOd1NpkfB1z4IbAXDj9tONMfYlE7j8rsDu8a0-awFg8HIJzspnZTMe1j-0HAD5JyM0anDj-liN-mY-3xel-jWbHfaD96GC8BQCNk9/s1600/schubert_konstantinidis.jpg" height="224" width="320" /></a>Το βράδυ σε μια νεκροκεφαλή ζωγραφισμένη επάνω σε κράνος, που ο Σούμπερτ φύλαγε στην περιβόητη βαλίτσα του, έδωσαν τον όρκο του ταγματασφαλίτη που κατέληγε με τη φράση «ελευθερία ή θάνατος».<br />
Ο επιλοχίας Σούμπερτ και το <b>Σώμα Καταδίωξης Συμμοριών</b> (<b>Εθνικό Απόσπασμα Καταδιώξεως Κομμουνιστών ή ΕΑΚΚ</b>) εμπλέκεται και στο Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη, 20 χλμ. βορειοανατολικά από τη Θεσσαλονίκη.<br />
<br />
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4617724023235899648.post-62403120022072350262013-10-24T15:22:00.001-07:002013-10-24T15:24:43.686-07:00Σουκατζίδης Ναπολέων <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiO9Ac56nXL7BRc65YTV7Uz9gno_9XvBDVBWGabVDLjELk0i-vOuCrUuMWQo5Xqm7Fx5HI5gvIaHVBs6ow2QGtOWyGa1R_cCuQuKPy8w8KkR5hy8oFAgbybx_J06GSGMX6q-7opTSDpmNbz/s1600/%CE%A3%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B6%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82+%CF%86%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AC%CF%81%CE%BF%CF%82.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiO9Ac56nXL7BRc65YTV7Uz9gno_9XvBDVBWGabVDLjELk0i-vOuCrUuMWQo5Xqm7Fx5HI5gvIaHVBs6ow2QGtOWyGa1R_cCuQuKPy8w8KkR5hy8oFAgbybx_J06GSGMX6q-7opTSDpmNbz/s1600/%CE%A3%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B6%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82+%CF%86%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AC%CF%81%CE%BF%CF%82.jpg" height="320" width="220" /></a>Την 27 Απριλίου 1944, Έλληνες αντάρτες του ΕΛΑΣ σκοτώνουν τον Γερμανό στρατηγό Κρεντς στους Μολάους. Ως αντίποινα, οι Γερμανοί διατάσσουν την εκτέλεση 200 κρατουμένων. Επρόκειτο <br />
για κομμουνιστές, που το καθεστώς Μεταξά είχε φυλακίσει στην Ακροναυπλία. Οι δοσίλογοι τους «κληροδότησαν» στους Ναζί, που τους διατηρούσαν στο Χαϊδάρι, ως απόθεμα για ανάλογες περιπτώσεις.<br />
<br />
Στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, ο διερμηνέας, κρατούμενος και αυτός, διαβάζει τη λίστα με τους 200. Όσοι ακούν το όνομά τους λένε «παρών» και στήνονται στη σειρά για «μεταγωγή». Ξέρουν ότι μεταγωγή σημαίνει εκτέλεση. Έξαφνα, στο νούμερο 167, ο διερμηνέας διαβάζει το δικό του όνομα: «Ναπολέων Σουκατζίδης».<br />
Ο Σουκατζίδης φωνάζει ο ίδιος «παρών», παραδίδει τη λίστα στον Γερμανό υπαξιωματικό και πηγαίνει να σταθεί στη σειρά με τους άλλους. Επικρατεί αναβρασμός.<br />
Ο διοικητής του στρατοπέδου Καρλ Φίσερ κάνει νόημα στον Ναπολέοντα ότι εξαιρείται. Γνωρίζει επτά γλώσσες. Τους είναι χρήσιμος. Ο Σουκατζίδης ρωτά τον ναζί: «Εάν γλιτώσω, θα εκτελεστεί ένας λιγότερος;». Θέλει να ζήσει, δεν θέλει, όμως, να στείλει άλλον στον απόσπασμα.<br />
Ο διοικητής απαντά ότι έχει διαταγή να σκοτώσει διακόσιους. Έτσι, το νούμερο 167, ανένδοτο, <br />
<a name='more'></a>επιστρέφει στη σειρά με τους μελλοθάνατους.<br />
<br />
Η εκτέλεση έγινε τα ξημερώματα της Πρωτομαγιάς του 1944, οπότε οι διακόσιοι της Καισαριανής είχαν μια μέρα για να γράψουν στους δικούς τους. Ο Ναπολέων Σουκατζίδης έστειλε στον πατέρα του τα εξής: «Πατερούλη, πάω για εκτέλεση. Να ‘σαι περήφανος για τον μονάκριβο γιό σου». Και στην αρραβωνιαστικιά του: «Η τελευταία σκέψη μαζί σου. Θα ‘θελα να σε κάνω ευτυχισμένη. Να βρείς σύντροφο άξιό σου και άξιό μου»<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjEw7L0bOBAtdzvfcBybD7d8uFBsswOKCgjYerluRfEkDrRVUC1ZklV5sn87vnqT1AWSh0jTqU1N3C3zil4QGRk6lOW-83O9aIMUoNgClmSg6mGtNO-Ttvt2W-ILqRetj6JPp1Kd7eOtQc/s1600/1m.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjEw7L0bOBAtdzvfcBybD7d8uFBsswOKCgjYerluRfEkDrRVUC1ZklV5sn87vnqT1AWSh0jTqU1N3C3zil4QGRk6lOW-83O9aIMUoNgClmSg6mGtNO-Ttvt2W-ILqRetj6JPp1Kd7eOtQc/s1600/1m.jpg" height="196" width="320" /></a></div>
<br />
Ο Δ. Ψαθάς διηγείται την ιστορία του Ν. Σουκατζίδη που ήταν κρατούμενος – διερμηνέας στις φυλακές Χαϊδαρίου κατά τη διάρκεια της Κατοχής:<br />
<br />
Κι εκεί στο Χαϊδάρι… Διακόσια ονόματα φωνάζει ο στρατοπεδάρχης. Οι Ακροναυπλιώτες. Άνθρωποι που λιώσαν στα μπουντρούμια και τις εξορίες της τετάρτης Αυγούστου, που δεμένους χειροπόδαρα τους άφησε στον Γερμανό.<br />
-Ναπολέων Τσουκατζίδης¹!<br />
Βγαίνει κι ο Ναπολέων. Και ο στρατοπεδάρχης κομπιάζει μπροστά σ’ αυτόν τον ήρωα που μιλά εφτά γλώσσες και δέχεται μέσα στο Χαϊδάρι με θεϊκή γαλήνη τα μαρτύρια και κρατά στις καρδιές των μαρτύρων αναμμένη τη φλόγα της ελπίδας και του αγώνα.<br />
-Όχι εσύ, Ναπολέων!<br />
-Γιατί όχι εγώ;<br />
-Εσύ δεν θα τουφεκιστείς.<br />
-Και πόσους θα τουφεκίσεις, αν εξαιρεθώ εγώ;<br />
-Διακόσιους.<br />
-Όχι. Δεν δέχομαι κανένας να μ’ αντικαταστήσει. Είμ’ Έλληνας!<br />
Επιμένει ο στρατοπεδάρχης. Αλύγιστος ο Ναπολέων. Και βγαίνουν έξω απ’ τον σωρό οι διακόσιοι και<br />
στήνουνε χορό: Έχε γεια, καημένε κόσμε, έχε γεια, γλυκειά ζωή! <br />
Βλέπει ο Γερμανός στρατοπεδάρχης τούτους τους διακόσιους που απάνω τους βαραίνει ο ίσκιος του θανάτου να χορεύουν, να τραγουδούν και ν’ αποχαιρετάνε τους συντρόφους τους -σαστίζει.<br />
Τι είναι τούτο δω;<br />
Αντηχεί ο αέρας από αντάρα αντρίκια:<br />
-Έχετε γεια, παιδιά.<br />
-Ζήτω η Ελλάδα!<br />
-Σαν άντρες θα πάμε!<br />
Και τους ανεβάζουν στ’ αυτοκίνητο -σωρό.<br />
Κι είναι πρωτομαγιά. Κι είναι γλυκός ο πρωινός αέρας, ολόχρυση η αυγή κι ο Υμηττός κεντιέται με χρυσάφι.<br />
Κι εκεί στο σφαγείο στήνονται τα πολυβόλα για το μεγάλο μακελειό.<br />
Μαζί θα πέσει κι ο Ναπολέων, που ένα “ναι” να ‘λεγε του Γερμανού είχε γλυτώσει.<br />
<br />
<br />
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/10680854998000050869noreply@blogger.com